جمعه سیاه

دعوت‌کننده اصلی راهپیمایی 17 شهریورماه روحانی‌ای به نام علامه یحیی نوری بود که به‌صورت انفرادی عمل می‌نمود و ساکن اطراف میدان ژاله بود. از اولین ساعات صبح روز جمعه، مردم راهی میدان ژاله شدند، غافل از آنکه از ساعت 6 صبح، حکومت نظامی توسط فرماندار تهران، ارتشبد اویسی اعلام و درحال اجرا بود و اجتماع بیش از سه نفر هم  ممنوع شده بود.

اعلام دیرهنگام حکومت نظامی (ساعت 6 صبح همان‌روز) از دلایل شلوغی این تظاهرات بود. فرماندهان نظامی ابتدا چندبار با بلندگو از مردم خواستند که متفرق شوند و وقتی با بی‌تفاوتی مردم روبه‌رو شدند، به سوی آنان آتش گشودند.

گلوله‌باران نظامیان، البته چند دقیقه بیشتر به طول نیانجامید. به هر روی مخالفان حکومت و افرادی چون میشل فوکو ابتدا از کشته شدن چند هزار نفر در این روز صحبت می‌کردند، اما بعدها این ادعا کمتر تکرار شد زیرا براساس تحقیقات بیشتر، در آن روز، 88 نفر در مناطق مختلف تهران شهید شدند که از این تعداد 64 نفر در میدان ژاله حضور داشتند.