استراتژی نوین ملی ضرورت یا خیال؟/ بررسی مواضع اخیر حسن روحانی در خصوص تغییر رویکردهای سیاسی
پس از جنگ دوازدهروزه ایران و اسرائیل، در اظهارنظرهای متعددی از سوی چهرههای سیاسی بر ضرورت تغییر پارادایم در ساختارهای اجرایی، حاکمیتی و قضایی کشور تاکید شد. در یکی از آخرین اظهارنظرها، حسن روحانی رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم از ایدههایی سخن گفت که مورد توجه گستردهای قرار گرفت. از «استراتژی نوین ملی» گرفته تا تشکیل دستگاه قضایی مستقل و کانال خصوصی و تقویت رابطه با دنیا که بخشی از محورهای سخنان روحانی در میان مشاوران خود بود.

پس از جنگ دوازدهروزه ایران و اسرائیل، در اظهارنظرهای متعددی از سوی چهرههای سیاسی بر ضرورت تغییر پارادایم در ساختارهای اجرایی، حاکمیتی و قضایی کشور تاکید شد. در یکی از آخرین اظهارنظرها، حسن روحانی رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم از ایدههایی سخن گفت که مورد توجه گستردهای قرار گرفت. از «استراتژی نوین ملی» گرفته تا تشکیل دستگاه قضایی مستقل و کانال خصوصی و تقویت رابطه با دنیا که بخشی از محورهای سخنان روحانی در میان مشاوران خود بود. او در صحبتهای خود تاکید کرد این استراتژی باید بنابر خواستههای مردم باشد و حاکمیت تلاش کند تا رابطه خود را با مردم بهبود بخشد. حسن روحانی بر روی مسائلی دست گذاشت که در سالهای اخیر مورد انتقادهای بسیاری از سوی مردم بوده است. برای نمونه نگاه و درخواست او به تشکیل کانال خصوصی در حالی مطرح شده است که جایگاه صداوسیما در میان مردم بسیار تضعیف شده
و مرجعیت رسانهای خود را از دست داده است. «صداوسیمای میلی» سالهاست که به ادبیاتِ معترضین به وضع موجود در صداوسیما نفوذ کرده است و نظرسنجیهای متعددی که البته صداوسیما چندان توجهی به آنها ندارد میزان مراجعه مردم به برنامههای صداوسیما را ارقامِ پایینتر از انتظار اعلام کرده است.
نکته دیگر در سخنان رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم تمرکز نیروهای نظامی بر وظایف ذاتی خود بود. در سالهای اخیر قرارگاههای سازندگی جهت هدایت نیروهای نظامی، بدنه اصلی طرحهای عمرانی و زیرساختی در کشور را تشکیل داده و امر توسعه در کشور را در انحصار خود داشتهاند. این موضوع که البته با احتیاط بسیار زیادی از سوی رسانهها مطرح میشود اما در بطن جامعه و حتی میان سرمایهگذاران مورد نقدهای بسیاری است که اگر از سرمایهگذار دعوت میشود، تکلیف نیروهای نیابتیِ نظامی در پروژههای عمرانی و توسعهای چیست؟
مسئله مهم مورد اشاره دیگر تقویت ارتباط با دنیا است که روحانی خواستار از سرگیری مذاکرات به ضرورت منافع ملی و امنیت ملی کشور شده که باید بدون توجه به رویکردهای گذشته دیگر کشورها و ایران باشد. یکی از انتقادات به سیاستهای خارجی ایران در دهههای اخیر محدودسازی روابط ایران با کشورهای منطقه و گسترش تا چین و روسیه بوده است که همین مسئله مجوزی برای جنگِ اسرائیل و آمریکا بوده است چراکه آنها تنهاییِ استراتژیک ایران را فرصت مناسبی برای دادن هزینههای سیاسی کمتر از پس این جنگ قلمداد کردند.
روحانی در بخش دیگری از پیشنهادات خود تلاش برای وارد کردن دانشمندان به کشور را مطرح میکند. اشاره او به خروج گسترده دانشجویان و نخبگان از کشور است که در سالهای اخیر در ایران شتاب فراوانی گرفته است. هرچند که توقف خروج نخبگان از کشور به بهبود عمیقِ سیستمهای جذب و پذیرش نخبگانی و تغییر در ساختارهای حقوق و دستمزد و ایجاد فضای کار مناسب نیاز دارد تا آنها را از خارج شدن از کشور منصرف کند. نکته مهم دیگر این است که دعوت از دانشمندان ایرانی خارج از کشور برای بازگشت، تا زمانی که ضمانت اجرایی برای قرار گرفتن در معرض اتهامات امنیتی وجود نداشته باشد یک بنبست است.
ایدههای رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم با توجه به رویکردهای در پیش گرفته شده از سوی حاکمیت پس از جنگ دوازدهروزه، از نظر عدهای فعالان سیاسی دور از انتظار و از نظر عدهای دیگر محققشدنی به نظر میآید. به عقیده عدهای «استراتژی نوین ملی» نیازمند اصلاحات ساختاری گسترده است و در شرایط کنونی کشور بعید به نظر میرسد حال آنکه عدهای معتقدند با توجه به قدمهای هرچند کُند برداشته شده، به صورت پلکانی و سلسلهمراتبی باید به این سمت حرکت کرد، چراکه چارهای غیر از این وجود ندارد.
در همین رابطه روزنامه هممیهن گفتوگوهایی با غلامرضا جعفرزاده ایمنآبادی، نماینده عضو حزب اعتدال و توسعه و نماینده ادوار مجلس، حسن بیادی، فعال سیاسی اصولگرا و حسین نورانینژاد، قائممقام حزب اتحاد ملت و فعال سیاسی اصلاحطلب داشته است.