محمدجواد روح

محمدجواد روح

سردبیر

مقالات
  • داستان سـه بیژن/روزنامه‌نگاری حرفه‌ای که لیبرالی ستیزه‌گر شد

    داستان سـه بیژن/روزنامه‌نگاری حرفه‌ای که لیبرالی ستیزه‌گر شد

    وقتی خبر درگذشت بیژن اشتری رسید، سه تصویر از او به ذهنم آمد. به‌عنوان مخاطب، در طی نزدیک به سه دهه، خود را با سه بیژن اشتری متمایز و متفاوت، مواجه می‌بینم. سه بیژنی، که یادآور و متاثر از سه فضای سیاسی-اجتماعی است. فضای نخست، سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۷۰ تا دوم‌خرداد؛ فضای دوم، دوران پس از شکست تجربه اصلاحات دوم‌خرداد و به‌ویژه پس از ۱۳۸۸ که نقد ریشه‌ای مبانی فکری-تجربی الگوهای انقلابی‌گرا سکه پررونق بازار بود و فضای سوم، عصر خالص‌سازی پس از ۱۴۰۰ و به‌ویژه اعتراضات ۱۴۰۱ که جامعه ایران و بالطبع، روشنفکران، نویسندگان و هنرمندان را به تضاد و دوقطبی دچار کرد.

  • باز از آن پله‏‌هـا می‏روم بالا...

    باز از آن پله‏‌هـا می‏روم بالا...

    مردادماه ۱۴۰۵ که برسد، ۳۰ سال است در این حرفه‌ام. نمی‌دانم چندم مرداد بود. پانزدهم. شاید هم هفدهم. ۱۷مردادماه را که می‌دانید؛ روز خبرنگار است. البته، سال ۱۳۷۵ در آن نمی‌دانم چندمین روز مرداد که من از پله‌های روزنامه «عصر» شیراز بالا می‌رفتم تا وارد این حرفه شوم، هنوز ۱۷مرداد روز خبرنگار نبود. آن روزها، هنوز روزی به‌نام‌مان نبود.

  • درس‌های امپراتوری سابق/درباره وجه نمادین سفر پادشاه بریتانیا به کانادا

    درس‌های امپراتوری سابق/درباره وجه نمادین سفر پادشاه بریتانیا به کانادا

    سفر چارلز سوم، پادشاه بریتانیا، به دعوت نخست‌وزیر جدید کانادا به این کشور و افتتاح پارلمان آن که اقدامی کم‌سابقه برای مقام سلطنت و بی‌سابقه برای مقام پادشاه بوده است، نشانه‌ای از نارضایتی نزدیک‌ترین متحد آمریکا از گفتارها، رفتارها و سیاست‌های یکجانبه ترامپ که یکی از شاهکارهای آن، معرفی کانادا به‌عنوان ایالت پنجاه‌ویکم آمریکاست.

  • سیاست رهایی و جایزه پناهی/ درباره آنچه برنده نخل طلا گفت

    سیاست رهایی و جایزه پناهی/ درباره آنچه برنده نخل طلا گفت

    نخل طلایی کن، می‌تواند جایزه‌ای برای ایران و ایرانیان (فارغ از هر گرایش و نگرش) باشد؛ اگر و تنها اگر، گفتار صریح و کوتاه پناهی شنیده شود و یک‌بار برای همیشه، استقلال و آزادی اهالی فرهنگ و هنر پاس داشته شود.

  • اشراف و انحراف/بدون توسعه نه سفره‌ای ماند و نه نفتی

    اشراف و انحراف/بدون توسعه نه سفره‌ای ماند و نه نفتی

    کم نیستند کسانی که آرزو دارند کاش چرخ روزگار در همان روزهای بهار ۱۳۸۴ متوقف می‌شد. کاش رویای ۲۰ساله قدرت اول منطقه شدن را در سر نمی‌پروراندیم. کاش به یکدیگر نمی‌پریدیم. کاش به همان سفره پیشین قناعت می‌کردیم. کاش انحراف واقعی را می‌شناختیم و بی‌انصافانه، به مدیران و تکنوکرات‌ها و نخبگان ریشه‌دار نمی‌تاختیم...

  • دست خدا در کار است

    دست خدا در کار است

    نتایج این فصل فوتبال باشگاهی اروپا عجیب وغریب است. درحالی که تیم‌های ملی اروپایی جز چند استثناء روزگار فرود خود را از سر می‌گذرانند و درگیر تغییر نسل و در جست‌وجوی تغییر سبک هستند تا هژمونی آرژانتین و لاتین‌های اروپا (اسپانیا و پرتغال) و منتخب اروپا-آفریقا (فرانسه) را پایان دهند؛ فوتبال باشگاهی قاره سبز همچنان صدرنشین و بی‌جایگزین است.

  • محور شرارت در اطراف ترامپ؟شایعه جعل نام خلیج‌فارس یادآور تجربه‌ای است که بوش پسر از سر گذراند

    محور شرارت در اطراف ترامپ؟شایعه جعل نام خلیج‌فارس یادآور تجربه‌ای است که بوش پسر از سر گذراند

    مشخص نیست شایعه‌ای که آسوشیتدپرس دیروز درباره سفر پیش روی دونالد ترامپ به منطقه منتشر کرد، تا چه حد صحت دارد. به‌هرحال، تا زمان نوشتن این مطلب، خبر منتشرشده رسماً و یا تلویحاً از سوی ترامپ و یا سخنگویان کاخ‌سفید تایید یا تکذیب نشده است.

  • جنگ با رنگ پاک نمی‌شود

    جنگ با رنگ پاک نمی‌شود

    همانطور که در روزهای انقلاب می‌گفتند «ننگ با رنگ پاک نمی‌شود»؛ امروز هم «جنگ با رنگ پاک نمی‌شود».

  • داستان دو معاون/ ظریف‌ها و دبیری‌ها دو نحله در دولت‌اند

    داستان دو معاون/ ظریف‌ها و دبیری‌ها دو نحله در دولت‌اند

    دیروز دومین معاون رئیس‌جمهور نیز با گذشت حدود هشت‌ماه از عمر دولت چهاردهم برکنار شد. برکناری اول، مربوط به محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهور بود و برکناری دوم، به نام شهرام دبیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور، رقم خورد. اما میان این دو معاون رئیس‌جمهور و آنچه از سر گذراندند، فاصله‌ای است در حد فرش و عرش. تفاوت رفتار و پایگاه و کنش ظریف‌ و دبیری‌ چنان است که آنها را می‌توان نمادها و نمایندگان دو نحله و گرایش متمایز و متعارض درون دولت چهاردهم تصویر و تفسیر کرد و از «ظریف‌ها» و «دبیری‌ها» سخن گفت.

  • ما لعبتکانیم و جهان لعبت‏‌باز / ۱۴۰۳ آخرین رمق ما معمولی‌‏ها بود...

    ما لعبتکانیم و جهان لعبت‏‌باز / ۱۴۰۳ آخرین رمق ما معمولی‌‏ها بود...

    برخلاف آنان که می‌گویند بین اوباما و بایدن و ترامپ فرقی نیست؛ باید گفت بین پوتین و شی‌جین‌پینگ و مودی و نتانیاهو و ترامپ و بن‌سلمان و اردوغان فرقی نیست. همه اهل قدرت‌نمایی‌اند. همه دلباخته نمایش‌اند. همه راست‌هایی افراطی‌اند. همه کشور خود و حکومت خود را «اول» می‌دانند و در حدوحدود توان و قدرت خود، آن را «اول» می‌خواهند.