بررسی مراسم آغاز سال تحصیلی و انتظارات دانشگاهیان
دانشگاه پس از خالص‌سازان
حضور مسعود پزشکیان در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه ها با اعتراضات برخی اعضای بسیج دانشجویی و دانشجویان منتقد دولت همراه بود که نهایتا رئیس جمهور خارج از برنامه مراسم به نماینده آنها تریبون داد.
روز گذشته مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاهها برگزار شد. همزمان با این مراسم، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری هم با حضور در جمع دانشجویان دانشگاه تهران از نگاه فراجناحی گفت و امید به آینده کشور. او گفت: «رسالت دانشگاه، قرار دادن کشور عزیزمان در قله علم، هنر و فناوری است. هر گروه و جناحی اگر بتواند حرف درست را بیاورد، ما موظف به پذیرش آن هستیم. اگر امیدی به آینده کشور داریم به دانشگاه و دانشگاهیان است، البته صنعتگران و تولیدکنندگان هم بال بزرگی برای این کار هستند، انتظار ما از دانشگاه این است که کشور ما را در قله علم و تکنولوژی قرار دهد.»
او ادامه داد:«آنچه که ما به دنبال آن هستیم و از دانشجویان و اساتید انتظار داریم، حل مشکلات و گره‌هایی است که در جامعه داریم؛ کسی که ذهن خلاقی دارد، توانمند است و انگیزه دارد و دلش می‌خواهد ایران را به عزت برساند، چشم‌انداز مورد تاکید رهبری مبنی بر اول شدن ایران در منطقه را می‌تواند با تلاش و کوشش امکان‌پذیر کند.»
رئیس‌جمهور از تفاوت سطح پیشرفت ایران در مقایسه با کشورهای پیشرفته هم انتقاد کرد:«به‌عنوان یک ایرانی وقتی پیشرفت کشورهای خارجی را می‌بینم، برای من افت دارد و نمی‌توانم تحمل کنم که ما در این سطح باشیم و آنها در آن سطح. من اگر توان، علم یا مهارتی دارم، برای مردم و جامعه‌ای است که در آن زندگی می‌کنم. باید تلاش کنیم مردم ما به جایی برسند که از کسی کمتر نباشیم؛ ما از کسی کمتر نیستیم. اینکه می‌گوییم وفاق داشته باشیم و دعوا نکنیم، مبنای فکری و باور من از کتاب و قرآن است که با آن رشد کردیم.»
او تصریح کرد: «حرف درست، حرفی است که از مبانی علمی درمی‌آید، اگر ما براساس شواهد صحبت کنیم چرا باید دعوا کنیم، چپ، راست، مذهبی و غیرمذهبی، هر کس حرف درست بیاورد ما می‌پذیریم. یکی از عزیزان گفتند که دانشگاه منابع کم دارد؛ در خارج منابع دانشگاهها را دولت می‌دهد یا دانشگاه خودش درآمد دارد، هر دو؛ ولی بیشتر خودش درآمد دارد، ما اگر بخواهیم مشکلات‌مان را حل کنیم، باید استادان دانشگاه به ما کمک کنند تا مشکلات جامعه حل شود؛ قرارداد ببندند و کاری کنند که گره باز شود. ببینیم اگر یک استاد داریم که می‌تواند مشکل ما را در این سیستم اداری حل کند خب با او قرارداد ببندیم تا مشکل ما را حل کند.»
اساتیدی برای آموزش مدیریت در سیستم
پزشکیان بر ضرورت عملی کردن تئوری‌های علمی در دانشگاه و سطح جامعه و توجه به رویکرد دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم تاکید کرد و خطاب به دانشجویان گفت: «شما می‌توانید مشکل اقتصاد و صنعت و کشاورزی و سیاسی و فرهنگی را حل کنید، اینکه بگویید برای کشور برنامه داریم، فعلاً کنار بگذارید؛ یک منطقه‌ای را بردارید ما با شما قرارداد می‌بندیم و بروید مشکلاتش را حل کنید؛ پول هم به شما می‌دهیم؛ به جای اینکه در کلاس بنشینید، بر اساس جامعه آموزش دریافت کنید. ما می‌خواهیم مملکت‌مان به جایی برسد که رهبر معظم انقلاب در چشم‌انداز مشخص کردند. متأسفانه به اسم رهبری کارهایی می‌کنند که ضد آن سیاست‌ها و چشم‌انداز است و همه را به اسم رهبری تمام می‌کنند. رهبری عزت و سربلندی مملکت را می‌خواهند. نخبگان و اساتید ما سرمایه‌های گرانمایه این کشورند، ما قدر شما را خواهیم دانست و به شما احترام می‌گذاریم.»
پزشکیان خطاب به دانشجویان اضافه کرد:«شما به ما کمک کنید مملکت را بسازیم، به جای اینکه تئوری بخوانید، در عمل هم روش را در جامعه گسترش دهید و اصلاح کنید و هم درآمد کسب کنید، دانشجو هم یاد می‌گیرد و مهارت پیدا می‌کند، ما اکنون در ارتباط با مدیریت به‌دنبال اساتیدی هستیم که به ما روش مدیریت در سیستم را بگویند.»
او اضافه کرد:«دارند «من‌ها» را حذف می‌کنند، در صورتی که هرکدام از این «من‌ها» می‌تواند در کشور انقلابی به‌پا کند، در قدم اول باید هوای کسانی را داشته باشیم که در این مملکت تلاش می‌کنند و زحمت می‌کشند. باید هوای این‌ها را داشته باشیم؛ این افراد نباید مشکل داشته باشند. در همه ادارات و دستگاه‌ها پیگیری خواهیم کرد تا هوای کسانی که در این مملکت ماندند و می‌خواهند کاری کنند را داشته باشیم. اگر هوای آنها را داشته باشیم، دیگران هم می‌بینند که ما هوای علم و دانش و فرهیختگی را داریم. ما قطعاً هوای اساتید و کسانی که در این مملکت ماندند و تلاش می‌کنند را خواهیم داشت و هرکاری از دستمان بربیاید برای اصلاح، رشد و تعالی آنها خواهیم کرد.»
بودجه آموزش عالی کمتر از سه درصد بودجه کشور
حسین سیمایی‌صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم از دیگر سخنرانان این جلسه بود. او وفاق را گمشده اصلی کشور دانست که می‌تواند سدشکن بسیاری از مشکلات باشد. او گفت:«رئیس‌جمهور به درستی و با تعبیری همه‌فهم گفته‌اند که دعواها مشکلی از مردم حل نمی‌کند. بر این اساس ما نیاز داریم درباره مشکلات کشور وفاق باشد متاسفانه با وجود همه مشکلات هنوز بر سر اولویت مشکلات و راهکارهای رفع این مشکلات در کشور وفاق نداریم.»
او علم و عقل نقاد را بهترین معیار برای تحقق وفاق دانست: «ما هنوز چندان باور نداریم که تنها راه برای برون‌رفت از مشکلات علم است. در نتیجه به داده‌های علمی کم‌توجهی صورت می‌گیرد.»
سیمایی‌صراف از انتقادات به دلیل عقب‌افتادن دانشگاه از قافله علم هم گفت:«امروز دانشگاه‌های ما از نظر مالی در محدودیت هستند؛ اما چراغ علم، تعلیم، تربیت و آزمایشگاه‌ها روشن است و وقتی فعالیت پارک‌های علم و فناوری، شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقاتی را مشاهده می‌کنیم با آینده امیدوار می‌شویم. ما در دانشگاهها می‌توانیم با کمک ظرفیت‌هایی که وجود دارد، چراغ علم و تحقیق را فروزان‌تر کنیم. لذا دانشگاه‌های ما به شدت به حمایت‌های بودجه نیاز دارند و هزینه‌کرد در این مراکز سرمایه‌گذاری نیست.»
وزیر علوم با بیان اینکه تمام بودجه آموزش عالی کشور کمتر از سه درصد بودجه کل کشور است، تصریح کرد: «این بودجه کمتر از بودجه یک دانشگاه برتر دنیا است. همچنین سهم ما از تولید ناخالص ملی بسیار پایین است و در مقایسه با قیمت ارز امروز کمتر از ۵۰ درصد بودجه سال ۹۰ را در اختیار دارد. دانشگاهها به مسئولیت‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی خود واقف هستند؛ لذا لازم است حمایت‌های مالی از این مراکز صورت بگیرد. ما برنامه عملیاتی که باید برای هفتم توسعه را بنویسیم، آماده کردیم و معتقد هستیم اگر منابع مالی این برنامه تامین شود، شاهد خیزش و رشد قابل توجه علم کشور خواهیم شد که می‌تواند جلوی مهاجرت نخبگان را بگیرد.»
یک انتقاد بدون تعارف
محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سخنران دیگر این مراسم هم بر ضرورت توجه به کیفیت تحصیل در دانشگاه‌های علوم پزشکی تاکید کرد:«با توجه به اینکه دانشجویان این دانشگاهها در آینده با جان مردم سر و کار دارند، اگر به امر کیفیت بی‌توجهی صورت بگیرد، آسیب جدی به سلامت مردم وارد می‌شود. باید برای تحقق عدالت آموزشی و همچنین ورود دانشجویان به دانشگاهها بازبینی صورت بگیرد. ما در کشور خود، دانشجویان بسیار هوشمند و پرتلاشی داریم؛ اگر عدالتی آموزشی در ورود به دانشگاهها محقق نشود، ما نخبگان خود را از دست می‌دهیم.»
او در ادامه انتقادی را هم درباره افزایش ظرفیت رشته پزشکی در دانشگاهها مطرح کرد:«در ۴ سال گذشته نزدیک به ۱۰۰ درصد افزایش ظرفیت در دانشگاه داشته‌ایم و این بدون تجهیز و ارتقای زیرساخت‌ها برای پیشرفت علم است. در بحث عدالت ورود به آموزش و ادامه تحصیل یک بازبینی باید صورت گیرد. عدالت آموزشی در ورود به دانشگاه باید تأمین شود. برای اینکه در مرزهای علمی باقی بمانیم، باید دیپلماسی علمی خود را فعال کنیم. ما برای باقی ماندن در مرزهای دانش باید با دانشگاه‌های مطرح جهان کنفرانس و دوره‌های علمی را تدارک ببینیم.»
در حاشیه
مراسم آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۴ _ ۱۴۰۳، البته با حواشی هم همراه بود. در این مراسم پس از صحبت‌های وزرای علوم و بهداشت و زمانی که نوبت به صحبت‌های رئیس‌جمهو رسید، برخی از دانشجویان با صدای بلند تلاش کردند خواسته خود را به گوش رئیس‌جمهور برسانند. این درحالی بود که در این مراسم زمانی برای صحبت دانشجویان در نظر گرفته نشده بود.
با این حال رئیس‌جمهور در واکنش به این مطالبه دانشجویان گفت:«دانشجو که شلوغ نمی‌کند. بگذارید من حرفم را بزنم ببینیم چی میشه. جلسه را به هم نزنید اگر می‌خواهید به هم بزنید ما برویم، شما حرف بزنید. برای شنیدن مطالبات شما یک وقت دیگر جلسه می‌گذاریم.» پزشکیان سپس از دانشجویان خواست یک نفر را انتخاب کنند تا در حضور او صحبت کند. آنطور که در رسانه‌ها گزارش شده همین زمان علی صفری، رئیس بسیج دانشجویی دانشگاه تهران خود را به جایگاه رساند و رئیس‌جمهور تریبون را به او داد.
صفری خطاب به پزشکیان اظهار کرد:«نامه‌ای از سوی بسیج دانشگاه تهران و جامعه اسلامی دانشگاه تهران تقدیم شما شد و از وزیر علوم و رئیس دانشگاه و نماینده رهبری در دانشگاه پیگیر هستیم. در این برنامه اگر عنوان آغاز سال تحصیلی دارد باید تریبونی به دانشجویان داده می‌شد. در سر در دانشگاه نوشته شده خدا لعنت کند دست‌هایی را که می‌خواهند از دانشگاهها سیاست‌زدایی کنند. این حرف رهبری است.»
او در ادامه از رئیس‌جمهور درخواست کرد که از دانشگاه سیاسی صیانت شود:«دانشجویان حذف شدند. یک ماه است که آقای سیمایی به ما فرصت جلسه نمی‌دهند. بعد از برنامه در میان دانشجویان بیرون سالن بیایید و با آنها صحبت کنید و به ما قول دهید برای مراسم شانزده آذر این رویه را درست کنید.»
با این حال اعتراض در این مراسم محدود به دانشجویان نبود و بعد از اظهارات رئیس بسیج دانشجویی دانشگاه تهران، زمانی که پزشکیان بار دیگر در پشت تریبون قرار گرفت تا ایراد سخن کند، باز هم صدای همهمه و اعتراض بلند شد. این بار معترض یکی از کارمندان دانشگاه تهران بود. این اعتراض و در واقع شیوه آن با انتقاد پزشکیان مواجه شد: «لطفاً بنشینید و بگذارید من حرف بزنم و خواهشاً جلسه را به هم نریزید، در این جلسه که قرار نبود شما صحبت بکنید، وقتی شما نمی‌توانید نظم را رعایت کنید، یعنی ما هنوز به این فهم و آگاهی نرسیده‌ایم که در چارچوب یک برنامه مراعات کنیم. اگر می‌خواهید جلسه را به هم بزنید، من بروم و شما بیایید صحبت کنید، حتماً جلسه بگذارید تا برای کارمندان هم صحبت کنیم.»
16 آذر نوبت تشکل‌های دانشجویی
وزیر علوم اما در واکنش به حواشی مراسم دیروز دانشگاه تهران گفت:«هر جلسه‌ای اقتضای خاص خودش را دارد. همه تشکل‌ها باید تریبون داشته باشند، اما وقتش ۱۶ آذر است. نمی‌شود یک تشکل بگوید فقط به من تریبون بدهید.»
کاهش فشارها، رویکرد متفاوت
امیرحسین سیدعلی، فعال دانشجویی و عضو سابق شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران از کاهش فشارها در دانشگاهها به هم‌میهن می‌گوید:«به نظر می‌رسد رویکرد مسئولین دانشگاه و به‌ویژه دانشگاه تهران در دولت فعلی با رویکرد دولت سیزدهم قابل مقایسه نیست؛ یعنی موضع وزارت علوم دولت قبل و شاید شخص وزیر علوم به‌ویژه در دانشگاه تهران کاملاً سوگیرانه بود. به عنوان مثال در دانشگاه تهران به برخی از تشکل‌ها کاملاً بها داده می‌شد اما برخورد با تنها تشکل اصلاح‌طلب یعنی انجمن اسلامی دانشگاه بسیار متفاوت بود.»
او ادامه می‌دهد:«در خصوص اتفاق‌های سال 1401 تا جایی که در جریان هستم پرونده دانشجوهایی که آن زمان در دانشگاه تهران تعلیق یا اخراج شدند درحال پیگیری است. البته تا جایی که اطلاع دارم اعتراض فعلی این دانشجویان عضو انجمن اسلامی نسبت به این موضوع است که پیگیری‌ها چندان شفاف نیست و دبیر انجمن مصاحبه‌ای هم در این خصوص انجام داده بود.»
این فعال دانشجویی که سال گذشته از دانشگاه فارغ‌التحصیل و در حال حاضر در دانشگاه شریف ادامه تحصیل می‌دهد به این موضوع اشاره می‌کند که هم در دولت روحانی و هم در دولت رئیسی در دانشگاه تهران حضور داشته است:«اگرچه در این مدت اتفاق خیلی خاصی نیفتاده است اما باید در نظر گرفت که دولت چهاردهم تنها حدود 100 روز است که مدیریت کشور را برعهده گرفته اما به نظرم در همین مدت هم رویکرد این دولت نه‌تنها نسبت به دولت سیزدهم که حتی نسبت به دولت دوازدهم هم خیلی متفاوت و پذیراتر است. در اواخر دولت دوازدهم چندان هم شاهد رویکردهای مبتنی بر آزادی بیان و... نبودم.»
بازبینی پرونده دانشگاهیان منتقد در یک کمیته تخصصی
محمدصالح نقره‌کار، حقوقدان که هم به لحاظ فعالیت‌های فردی و هم به لحاظ همکاری با کارگروه حقوق بشر اتحادیه کانون‌های وکلای دادگستری ایران (اسکودا) در جریان پرونده تعدادی از دانشجویان و اساتید معترض و منتقد دانشگاهها قرار دارد، درباره رویکرد دولت چهاردهم نسبت به مشکلات حقوقی ایجادشده برای این افراد به هم‌میهن اظهار داشت:«دغدغه عمومی برای دانشگاهها این است که این نهاد باید با شیوه‌های غیرپلیسی و خودانتظام اداره شود و نهادهایی که در این حوزه‌ها مداخله می‌کنند با رعایت حریم و قواعد سزاوار دانشگاهی مبادرت به ورود در حوزه‌های جذب، پایش، نظارت و کنترل دانشجویی باشند و از رفتارهای مداخله‌گرانه ناقض حقوق شهروندی و به‌ویژه حقوق اجتماعی اجتناب کنند.»
او از دغدغه دولت چهاردهم درباره جامعه دانشگاهی می‌گوید:«عملکرد این دولت باتوجه به شعار و وعده‌محوری بازگشت اخلاق دانشگاهی و حقوق دانشگاهیان به دانشگاه بوده است. در بدو استقرار دولت به وعده رئیس‌جمهور عمل و کمیته‌ای در این خصوص تشکیل شده تا موضوعات مرتبط با دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه‌های تحت نظر وزارت علوم به شیوه‌های دقیقی مورد بازبینی قرار بگیرد و پرونده اساتیدی که اخراج شدند یا دانشجویانی که به نوعی وضعیت تعلیقی دارند هم مورد بازنگری قرار بگیرند.»
او اضافه می‌کند:«دولت جدید با این اقدامات تلاش می‌کند که از اعمال سلیقه‌های ناروا یا سیاست‌گذاری‌های نادرستی که منتهی به حذف یا طرد دانشجویان یا دانشگاهیان برخلاف قوانین و مقررات آمره و به‌ویژه موضوعات مرتبط با «محرومیت از حقوق اجتماعی» می‌شود ممانعت کند. به نظر می‌رسد که دولت چهاردهم به دنبال آن است که سیاست‌گذاری عمومی در حوزه دانشگاه به سمتی پیش رود که با رعایت حقوق شهروندی به حق آموزش و حق بر دسترسی مناصب آموزشی بدون تبعیض یا حامی‌پروری توجه جدی‌تری شود. در این راستا اگر نقض حق، برخورد سلیقه‌ای یا اعمال اختیارات اقتضایی توسط نهادهای اداری صورت گرفته است، این موضوع توسط فضای دانشگاهی و به دور از مداخله‌های ناروای نهادهایی که رسیدگی به این مسائل خارج از صلاحیت‌شان است مورد بازبینی و بازنگری قرار می‌گیرد.»
این وکیل دادگستری بر مراجعه دانشگاهیان به وکلا برای دریافت مشورت‌های حقوقی تاکید می‌کند و می‌گوید:«این افراد هنگام مراجعه به ما نگرانی‌های خود را درباره تضییع حقوق‌شان ابراز و مشورت‌هایی هم دریافت کردند. اما اخباری که از ناحیه این افراد به‌ویژه در ماه جاری به دستمان رسید، گویای آن است که برای بازبینی و بازنگری وضعیت این افراد حداقل تلاش‌های قابل ملاحظه‌ای توسط دولت جدید صورت گرفته است.»
او اضافه می‌کند:«با توجه به اینکه دولت در وضعیت اضطراری تشکیل شده است و با توجه به گزارش‌هایی که در این رابطه به دولت جدید رسیده بوده، این احساس ایجاد شده که یک نیاز فوق‌العاده در این مقطع زمانی وجود دارد. به نظرم به عنوان یک اقدام فوریتی کمیته بازبینی تشکیل شده است. در هر صورت دانشگاه قواعد خاص خود را داشته و مطلقاً روا نیست که جنبه قضایی و پلیسی به این حوزه‌ها تحمیل شود. باید موضوعات مرتبط با دانشگاه با قواعد سزاوار دانشگاهی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و سیاست‌های جزایی یا کیفرهایی مانند محرومیت از تحصیل کردن یا آموزش دادن که در واقع در زمره محرومیت‌های اجتماعی قرار دارند به‌هیچ‌وجه نباید روا داشته شود. تنها به این شیوه است که دانشگاه مظهر علم و دانش‌بنیانی برای توسعه کشور به شمار خواهد آمد.»
این وکیل دادگستری تاکید می‌کند که دانشگاه باید به صورت دانشگاهی اداره شود. در قانون مجازات اسلامی برای برخی از جرائم محرومیت اجتماعی در نظر گرفته شده است اما خارج از موارد ذکرشده در قوانین نباید از سلاحِ «محرومیت اجتماعی» استفاده کرد زیرا این موضوع خطرناک است.»
رویکرد دولت نسبت به دانشگاه، خوب اما ناکافی
محمدباقر تاج‌الدین، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه درباره تاکید رئیس‌جمهور بر نگاه فراجناحی و پذیرش سخنان درست و علمی و میزان عمل دولت چهاردهم به این سخنان به هم‌میهن می‌گوید:«برای قضاوت در این‌باره هنوز خیلی زود است چراکه زمان زیادی از روی کار آمدن دولت پزشکیان نمی‌گذرد. از طرف دیگر ما می‌دانیم که مشکلات چقدر زیاد است و رئیس‌جمهور برای چینش افراد مورد نظر خود با پیچیدگی‌های بسیاری مواجه است. در واقع در این‌باره درخواست‌ها، لابی‌گری‌ها و گاهی فشارهایی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. با این حال باید گفت که تا اینجای کار، دولت عملکرد خوبی داشته است اما باید صبر کنیم تا مشخص شود که در ماه‌های آینده رئیس‌جمهور چه اقداماتی کرده و تا چه میزان در مسیر هدف‌گذاری‌شده مورد ادعای خود می‌تواند حرکت کند.»
او به بازگرداندن اساتید به دانشگاهها هم اشاره می‌کند:«تا جایی که ما شنیده‌ایم و خوانده‌ایم رویکردها نسبت به اساتید دانشگاه بد نبوده و حرکت‌هایی مانند بازگرداندن اساتید و رفع مشکلات دانشجویان انجام شده است. اگرچه این اقدامات کامل نبوده اما قابل پذیرش است.»
این استاد دانشگاه اما مشکلات این نهاد را بسیار ریشه‌ای و جدی می‌داند:«نمی‌توان از یک دولت یا رئیس‌جمهور انتظار داشت این مشکلات را در کوتاه‌مدت حل کند. به‌عنوان مثال شرایط فعلی دانشگاه ناشی از تصمیمات غلط بوده است. تاسیس این تعداد دانشگاه، چندان منطقی نبود. پذیرش این میزان دانشجو که بعداً فارغ‌التحصیل شده اما بازار کاری ندارند و همچنین از مهارت‌آموزی مناسب هم برخوردار نیستند در مغایرت با توسعه همه‌جانبه است. این درست نیست که فکر کنیم وجود این تعداد دانشگاه امری مطلوب است. افرادی باید به دانشگاه بروند که واقعاً به آن علاقه‌مند هستند. اینکه همه به دانشگاه بروند خیلی هم اتفاق منطقی نیست. بنابراین ساماندهی این وضعیت از طریق امکانات و ظرفیت‌هایی که دولت در اختیار دارد، ضروری است.»
یکی از تاکیدات رئیس‌جمهور استفاده از ظرفیت اساتید دانشگاه برای حل مشکلات جامعه در حوزه‌های تخصصی خودشان و همچنین حمایت از افرادی بوده است که در کشور مانده‌اند تا کاری کنند، آیا وجود چنین رویکردی در دولت برای حل مشکلات کشور کافیست؟ سوالی که تاج‌الدین درباره آن می‌گوید:«وجود رویکرد مبتنی بر استفاده از اساتید رشته‌های مختلف برای رفع مشکلات جامعه و برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در راستای آن، بسیار خوب است اما کافی نیست. به این معنا که باید زیرساخت‌های چنین اقدامی مهیا شود و تضمینی باشد برای اینکه راهکارها علاوه بر منطقی و علمی بودن، مورد استفاده هم قرار گیرند. اینکه جلساتی تشکیل شده و اساتید راهکارهایی ارائه دهند اما بعد از جلسه همه این موارد به فراموشی سپرده شود و هیچ وزارتخانه و سازمانی به آن توجه نکند فایده‌ای ندارد. باید برآیند نظرات اساتید در یک موضوع خاص برای حل مسئله در اختیار رئیس‌جمهور قرار گیرد. این اقدامات می‌تواند نشان‌دهنده اقدام دولت برای عمل به وعده‌هایش باشد.»
این جامعه‌شناس درباره مهم‌ترین موانع پیش‌روی دولت برای عمل به وعده‌های خود، این موانع را به دو بخش درون‌دانشگاهی و برون‌دانشگاهی تقسیم می‌کند و می‌گوید:«موانع درون‌دانشگاهی مانند رویکرد مدیریت دانشگاهها، برخوردهای سلیقه‌ای و... مواردی هستند که باید توسط وزارت علوم و سایر نهادهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی برای آنها به کار گرفته شود. موارد برون‌دانشگاهی است هم نیازمند تعامل دولت در راستای رفع این موانع است. اما اصل ماجرا این است که دانشگاه در عمل برای حل مشکلات جامعه به کار گرفته شود و دولت به این نتیجه برسد که دانشگاهها می‌خواهند و می‌توانند، دست‌کم بازوهای فکری دولت باشند و می‌توانند راهکارهای خوب و علمی برای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی برای حل مشکلات ارائه دهند و در آخرین مرحله این برنامه‌ها اجرایی شوند.»
او تصریح می‌کند:«اگر این مسیر را برای دانشگاهها باز کنند، کمابیش دانشگاهها این آمادگی را دارند که برای حل برخی مشکلات راهکار عملی ارائه دهند. این مسئله باعث برداشته شدن تدریجی مشکلات دانشگاهها هم می‌شود.»
وزیر علوم تصریح کرده که بودجه آموزش عالی کمتر از سه درصد بودجه کل کشور است، این میزان بودجه آیا متناسب با شرایط و نیازهای آموزش عالی کشور است؟ تاج‌الدین در پاسخ به این سوال تاکید می‌کند:«باید برای دانشگاهها بودجه مناسبی در نظر گرفته شود. اما ضروریست که مانند کشورهای پیشرفته دانشگاهها را به مراکز صنعتی، تولیدی، رفاه و همه حوزه‌های مورد نیاز کشور وصل کرده و اساتید و دانشجویان را درگیر پروژه‌هایی کنند که برای کشور مثمرثمر است؛ البته باید بودجه خوبی هم برای انجام این پروژه‌ها در نظر گرفته شود. از سوی دیگر خروجی پروژه‌ها را هم از دانشگاهها بخواهند.»
