اندیشکدهها
اعتراف دیرهنگام
اعتراف دیرهنگام
از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین، به ما گفته شده است که موضوع گسترش ناتو به این جنگ ارتباط ندارد و هر کسی که آن را مطرح کند، در بهترین حالت، طوطیوار تبلیغات کرملین را انجام میدهد و در بدترین حالت، حمله روسیه را توجیه میکند. بنابراین جالب بود که ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در اوایل ماه جاری به صراحت گفت که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، جنگ جنایتکارانه خود در اوکراین را در واکنش به احتمال گسترش ناتو در اوکراین و امتناع ائتلاف ناتو از متوقف کردن این گسترش آغاز کرد. استولتنبرگ نه یک بار بلکه سه بار این سخن را بر زبان آورد. استولتنبرگ در نشست کمیته مشترک پارلمان اروپا در 7 سپتامبر گفت: «پوتین در پاییز 2021 اعلام کرد و در واقع پیشنویس معاهدهای را ارسال کرد که روسیه میخواست، ناتو آن را امضا کند تا ناتو متعهد شود که گسترش نخواهد یافت. این پیششرطی برای عدم تهاجم به اوکراین بود. البته ما آن را امضا نکردیم. او برای جلوگیری از نزدیک شدن ناتو به مرزهای روسیه وارد جنگ شد.» استولتنبرگ با اشاره به پیوستن سوئد و فنلاند به ائتلاف ناتو در واکنش به تهاجم پوتین، بار دیگر این سخن را تکرار کرد. او بعداً تأکید کرد که
ورود سوئد و فنلاند به ناتو «نشان میدهد که وقتی پوتین به یک کشور اروپایی حمله کرد تا از پیشروی ناتو جلوگیری کند، دقیقاً ماجرا برعکس شد.» مشخص نیست که آیا استولتنبرگ به پیشنویس معاهدهای که پوتین در دسامبر 2021 ارائه کرد، اشاره دارد یا خیر. در هر صورت، آنچه استولتنبرگ در اینجا ادعا میکند این است که پوتین عضویت اوکراین در ناتو را آنقدر غیرقابل قبول میدانست که حاضر بود برای متوقف کردن آن به این کشور حمله کند و پیشنهاد مذاکرهای را ارائه داد که ممکن بود مانع از این حمله شود. اگر بخواهیم به استدلال جنگطلبان گوش کنیم تنها نتیجه منطقی این است که مردی که مسئول ائتلاف ناتو است و قرار است به اوکراین کمک کند تا از خود در برابر پوتین دفاع کند، در واقع برای رهبر روسیه کار میکند و تبلیغات او را پخش میکند. ماجرا تنها به این یک نمونه ختم نمیشود. آوریل هاینس، مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده، در کنار ژنرال اسکات بریر، مدیر آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا، در ماه مه امسال در کمیته نیروهای مسلح سنا گفتند:«ما ارزیابی میکنیم که پوتین احتمالاً جاهطلبیهای فوری خود را کاهش داده است تا اطمینان حاصل شود که اوکراین هرگز متحد ناتو
نخواهد شد. به همین ترتیب، فیونا هیل، کارشناس مسائل روسیه - که بهعنوان تحلیلگر اطلاعاتی در دوران رؤسای جمهور جورج دبلیو بوش و باراک اوباما و همچنین در شورای امنیت ملی در دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ، فعالیت میکرد، در ماه مارس 2023 مصاحبهای با روزنامه آلمانی Die Zeit داشت، و به این روزنامه گفت:«کاملاً واضح بود که گسترش ناتو به سمت اوکراین و گرجستان اقدامی تحریکآمیز برای پوتین بود. بنابراین این ادعا که تهاجم به اوکراین بهطور کامل «بیدلیل» بوده است، آنچنان به مبنای اعتقادی در گفتمان غربی تبدیل شده است که این کلمه در همه گزارشهای خبری و بیانیههای رسمی درباره جنگ وجود دارد.
علاوه بر این گزارش واشنگتنپست در آگوست سال 2022 براساس «مصاحبههای موشکافانه با دهها تن از مقام ارشد آمریکایی، اوکراینی، اروپایی و ناتو» چهار مورد جداگانه از اظهارات مقامات بلندپایه روسیه را گزارش میکند که آنها در آستانه آغاز جنگ به همتایان آمریکایی خود گفتهاند، گسترش ناتو به سمت مرزهای روسیه دلیل اصلی نارضایتی و ادراک تهدید روسیه بوده است. پوتین نیز در تماس ویدیویی دسامبر 2021 به جو بایدن، گفت: «توسعه ائتلاف ناتو به سمت شرق عامل اصلی تصمیم او برای اعزام نیرو به مرز اوکراین بود.» با این حال، امروز، هر کسی که بگوید پوتین یا تشکیلات روسیه واقعاً ادغام فزاینده اوکراین در ناتو را بهعنوان یک تهدید امنیتی میداند، میتواند با انواع اتهامات سخیف مواجه شود. این پارادوکس اصلی گفتمان جنگ کنونی است: آنچه به طور گسترده توسط سیاستگذاران و مقامات غربی در دالانهای قدرت، بیان میشود در هیچ کجای جهان خارج قابل بیان نیست.