با تروریستها پیمان نبندید
بهتازگی شواهدی بهدست آمده که نشان میدهد برخی از مقامات دولت عربستان در حملات یازده سپتامبر نقش داشتهاند. طبق پرونده شکایت جدیدی که خانوادههای قربانیان یازده سپتامبر به دادگاه ارائه کردهاند، عاملان القاعده در آمادهسازی برای این حملات حمایت قابلتوجهی را از اعضای دولت عربستان دریافت کردهاند.
همانطور که دانیال بنیامین، رئیس مؤسسه American Academy در برلین و استیون سیمون، یکی از اعضای ارشد مؤسسه کوئینسی در مقالهای توضیح میدهند، شاکیان در اظهارنامه ادعا میکنند که مقامات سعودی «اپراتورهای سرکش نبودند، بلکه بخش اصلی توطئهای بودند که شامل سفارت عربستان در واشنگتن و مقامات ارشد دولتی در ریاض میشد.»
اگر این اتهامات درست باشند، اثرات مهمی بر درک ما از حملات یازده سپتامبر و شیوه عملکرد گروههای تروریستی بینالمللی میگذارند و شهروندان آمریکایی نیز دلیل دیگری برای زیر سوال بردن پیمان امنیتی با عربستان خواهند داشت.
پیشتر هم شواهدی از همدستی مقامات سعودی و هواپیماربایان آشکار شده بود اما بنیامین و سیمون اشاره میکنند که شواهد جدید نشان میدهند اقدامات دو نفر از مقامات سعودی در آمریکا در حمایت از هواپیماربایان «آگاهانه، پایدار و در هماهنگی دقیق با دیگر مقامات سعودی» بوده است.
دولت عربستان همانطور که پیشبینی میشد این اتهامها را رد کرده اما هر وقت که اتهامات معتبری از ارتکاب به تخلفی وجود داشته باشد ریاض همیشه همین کار را میکند.
چند هفته پس از کشته شدن جمال خاشقجی روزنامهنگار در سال 2018، دولت عربستان ادعا کرد که هیچکاری با او نداشته و حتی از فردی بهعنوان بدل استفاده کرده بودند تا دروغی را ترویج کند که او داوطلبانه کنسولگری در استانبول را ترک کرده است.
دولت عربستان مرتباً مسئولیت حملات هوایی به اهداف غیرنظامی در یمن را انکار میکرد، درحالیکه فقط نیروهای آنها میتوانستند این حملات را انجام دهند.
بنیامین و سیمون ادله محکمی را مطرح میکنند که شواهد مشارکت عمیقتر عربستان در حملات یازده سپتامبر واکنش نظامی واشنگتن موسوم به «جنگ با ترور» را بیاعتبار میکند.
تصور اینکه القاعده توانسته چنین حملات چشمگیری را بدون حمایت دولت و یک شبکه حمایتی در داخل آمریکا انجام دهد، قانونگذاران را تشویق کرد تا در تشدید تهدید افراط کنند و تروریسم را از مشکلی واقعی اما قابل مدیریت به تهدید معاصر تبدیل کنند.
به گفته بنیامین و سیمون اگر آمریکا درک بهتری از چگونگی عملیات داشت، به جای اینکه 20 سال در افغانستان پرسه بزند، اعتمادبهنفس لازم برای خروج سریع از آن را پیدا میکرد.
به گفته این دو نویسنده با اینکه درست است عربستان سعودی نسخه سال 2001 دیگر وجود ندارد اما شواهد همدستی مقامات ردهبالای عربستان در بدترین حملات تروریستی در تاریخ آمریکا باید در روابط آینده آمریکا و عربستان در نظر گرفته شود.
اگر عناصری از کشوری دیگر در حملهای بزرگ علیه آمریکا نقش داشتند، احتمال اینکه رهبران سیاسی آمریکا با ایده ارائه تضمین امنیتی و فناوری هستهای، مثل آنچیزی که در بخشی از توافق جدید آمریکا با عربستان آمده، سرگرم باشند، بسیار کم بود.
هماکنون دلایل بسیاری وجود دارد که توافق امنیتی و توافق هستهای پیشنهادی با ریاض برای آمریکا نامطلوب باشد اما شواهد عمیقتر از همدستی عربستان در یازده سپتامبر این ایده را از نظر سیاسی بسیار بحثبرانگیز میکند.
با وجود جنگ غزه، دولت بایدن همچنان مصمم است تا عادیسازی روابط با عربستان سعودی و اسرائیل را پیگیر باشد. اخیراً گزارشهای متعددی نشان دادهاند که بخشی از مذاکرات معامله بزرگ عربستان و آمریکا رو به اتمام است.
سعودیها از توافقی که آمریکا به آنها هدایای گرانقیمتی دهد و تقریباً کار مهمی در ازای آن انجام ندهند، خوشحالند. همانطور که از اول مشخص بود، عدم تمایل اسرائیل برای دادن امتیاز واقعی به فلسطینیها درباره هر چیزی مانع اصلی برای رسیدن به توافقی بزرگتر بود.
دلبستگی زیاد رئیسجمهور آمریکا به این توافق بسیاری از کارشناسان سیاست خارجی و منطقهای را گیج کرده است. آنها نمیتوانند درک کنند که چرا آمریکا زمان و انرژی بسیاری را برای طرحهایی صرف میکند که قرار نیست هیچکدام از مشکلات منطقه را حل کند.