ما میراث‌بان طالقانی هستیم
محمدمهدی جعفری، قرآن‌پروژه در نشست رونمایی از لوح ثبت ملی خانه طالقانی گفت: «ما میراث‌بان آیت‌الله طالقانی هستیم، نه میراث‌بر او. آیت‌الله طالقانی از اعضای برجسته کاروان اصلاح اندیشه دینی از آغاز تاریخ اسلام تا امروز و یکی از نواندیشان تاریخ معاصر است که اندیشه‌ها و برداشت‌های قرآنی وی از زمان حاضر فراتر رفته است. وظیفه ما، نگاهبانی از این میراث جاویدان و ارزشمند است و سالم و روشن رساندن آن به نسل‌های آینده.»
محمدمهدی جعفری، قرآن‌پروژه در نشست رونمایی از لوح ثبت ملی خانه طالقانی گفت: «ما میراث‌بان آیت‌الله طالقانی هستیم، نه میراث‌بر او. آیت‌الله طالقانی از اعضای برجسته کاروان اصلاح اندیشه دینی از آغاز تاریخ اسلام تا امروز و یکی از نواندیشان تاریخ معاصر است که اندیشه‌ها و برداشت‌های قرآنی وی از زمان حاضر فراتر رفته است. وظیفه ما، نگاهبانی از این میراث جاویدان و ارزشمند است و سالم و روشن رساندن آن به نسل‌های آینده.»
او در ادامه گفت: «من به روشنی می‌بینم که دین اسلام و قرآن، پیوسته غریب نمی‌ماند. روزگاری نه‌چندان دیر، می‌رسد که مردم و به‌ویژه جوانان با فطرت پاک، از مکتب‌ها و مرام‌های مردم‌ساخته و زودگذر سرخورده می‌شوند و در‌به‌در به‌دنبال اسلام و پیام جاویدان آن یعنی قرآن می‌گردند تا حقیقت آن را دریابند. یکی از منابع اصیل و دقیق شناخت قرآن، اسلام، پیامبر اکرم(ص) و اهل بیتش، درس‌های قرآنی آیت‌الله طالقانی، اعم از پرتوی از قرآن و دیگر آثار اوست. از این رو، وظیفه ما، نگاهبانی از این میراث برای رسانیدن سالم آن به وارثانش در روزگاران آینده است. اگر ما، در تلاش هستیم که خانه آیت‌الله طالقانی به عنوان نمادی مادی بماند و به وسیله وزارت میراث فرهنگی و شورای شهر، ماندگار و پابرجا شود، از آن جهت است که این خانه مأمن و مثابه مردم در روزگاران سخت ستم‌شاهی و خودکامگی‌ها بوده است.»
جعفری افزود: «آیت‌الله طالقانی در ذیل آیه 125 سوره بقره، می‌فرماید که جعل مثابه، محل بازگشت پی‌در‌پی و تمایل نفوس که پیوسته روی به آن آوردند و قصد آن کنند، نباید حکم تکلیفی برای مردم باشد. این جعل به قرینه مقام و به تعبیر، باید مانند جعل امامت در ذیل آیه « وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً» باشد. آیت‌الله طالقانی توضیح می‌دهد که جعل غیر از خلق است، خلق، آفرینش چیزی است، جعل قرار دادن آن چه آفریده شده، در جای درست خودش است. ابراهیم را خدا آفرید ولی بعد از آن همه آزمایش‌های سختی که یکی از از آنها، حاضر شدن به قربانی کردن اسماعیلش بود، آن وقت امامت برای او به سود مردم جعل کرد. امامت و رهبری باید به سود مردم باشد. در ادامه خدواند می‌فرماید «وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَیْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً». خانه را که ابراهیم ساخت، مأمن، محل امنیت و آمد و رفت پی‌در‌پی مردم که سود مردم است، قرار دادیم. از این جهت، جعل بیت به صورت مثابه نیز بر طبق کشش نفسانی انسان، به محل امن عدل است.»
این قرآن‌پژوه همچنین گفت: «مجمتع فرهنگی آیت‌الله طالقانی به سرپرستی روانشاد، اعظم طالقانی که بیش از اندازه تلاش می‌کردند، در سال 1383 تصمیم گرفت که کتاب‌ها و مقالات آیت‌الله طالقانی را به صورت مجموعه آثار درآورد. این کار مهم با سرویراستاری این کمترین، انجام گرفت و تا سال 1398 که همایش «طالقانی و زمانه ما» برگزار شد، 8 جلد از این مجموعه منتشر شد اما اعظم خانم طالقانی، این آثار را دید، اما متاسفانه همایش را دید. لیکن طالقانی کسی نبوده و نیست که با درگذشت فرزند و یا خودش، به فراموشی سپرده شود. لذا کمیته علمی و اجرایی همایش، تصمیم گرفت که همه آثار به جا مانده از ایشان (که تاکنون چند هزار برگ به‌دست آمده)، به صورت دیجیتال درآورد و در اختیار پژوهشگران و نسل‌های حال و آینده بگذارد. این کار به صورت علمی و با دقت به وسیله کارشناسان انجام گرفته که آثار خود آیت‌الله طالقانی به پایان رسیده و در اختیار است و آنچه درباره ایشان تاکنون به‌دست آمده، به عنوان مرحله دوم برنامه در دست اجراست.»
او در پایان گفت: «نکته مهم دیگر، کتاب‌‍‌های کتابخانه شخصی آیت‌الله طالقانی است که همراه با خانه در اختیار شهرداری قرار گرفت. اما زمانی که پژوهشگران مجتمع فرهنگی آیت‌الله طالقانی خواستند که برای تکمیل اسناد و آثار به‌جای مانده از ایشان به کتابخانه مراجعه کنند، دیدند که با کمال تاسف، کتاب‌ها به یغما رفته و خانه رو به ویرانی است. از این رو از جناب وزیر میراث فرهنگی، استدعا داریم بر طبق قولی که داده‌اند، یاری کنند تا ما بتوانیم کتاب‌ها را برگردانیم و در کتابخانه همان منزل، نگاهداری شوند.»
