الگوگیری از آموزههای مسیح و از نو ساختن خاورمیانه/آنچه در پیام ظریف به مناسبت کریسمس و مقالهاش در اکونومیست آمد
دو روز قبل مقالهای از محمدجواد ظریف در مجله اکونومیست منتشر شد که در آن به طرح «پیشنهاداتی برای تغییر نظم منطقهای و همکاری میان کشورهای خاورمیانه» پرداخت.

گروه خبر: پیام ویدئویی تبریک میلاد حضرت مسیح و فرا رسیدن ایام کریسمس از سوی معاون راهبردی رئیسجمهور و همسر او، روز گذشته منتشر شد. محمدجواد ظریف و مریم ایمانیه برای ضبط این پیام که به زبان انگلیسی بود، به یکی از کلیساهای تهران رفتند. متن ترجمه پیام از این قرار است:
«ما صمیمانهترین تبریکات خود را به مناسبت تولد عیسی مسیح، پیامبر مورد احترام مسلمانان، به مسیحیان سراسر جهان تقدیم میکنیم. برای مسلمانان، همانند مسیحیان، مسیح نماد صلح، عدالت و شفقت است: ارزشهایی جهانی که ما را بهعنوان انسان به یکدیگر پیوند میدهند اما امروز، با واقعیتی تلخ روبهرو هستیم. آرمانهایی که مسیح به ما آموخت، با واقعیتهای تلخ جهان امروز که در آن بسیاری از انسانهای بیگناه در رنج به سر میبرند، فاصله زیادی دارد. در این ایام میلاد مسیح، بیایید دست در دست هم دهیم تا رنج کودکان غزه، لبنان، سوریه، یمن – و سراسر جهان – را کاهش دهیم. بیایید، فارغ از باورهای دینیمان، برای بازگرداندن عزت، امید و حس عدالت به نیازمندان متحد شویم. من بهویژه از برادران و خواهران مسیحیام در جهان غرب دعوت میکنم که تأمل کنند چگونه سیاستهای اسرائیل قطبنمای اخلاقی دولتهایشان را منحرف کرده است؛ سیاستهایی که آشکارا با منافع ملی شما در تضاد است و امنیتتان را در خانههای خودتان تهدید میکند.
امروز، نتانیاهو و همدستانش تلاش میکنند غرب را به ماجراجوییهایی تازه بکشانند که تنها منافع شخصی آنها را تأمین میکند. این اقدامات شوم، جهان را بار دیگر گرفتار چرخهای از جنگهای بیپایان خواهد کرد. اکنون، بیش از هر زمان، باید صلح و عدالت را بهجای طرحهای تفرقهافکنانه این ویرانیطلبان که تنها در آشوب و هرجومرج رشد میکنند، انتخاب کنیم. تشدید تنشها در خاورمیانه میتواند زمینهساز درگیریهای وسیعتری شود که کل جهان را به بحرانی مهارنشدنی فرو ببرد. در زمانی که پیشرفت تسلیحات و گستردگی پیوندهای جهانی پیامدهای جنگ را تشدید کردهاند، وقوع جنگ جهانی سوم فاجعهای عظیم برای بشریت خواهد بود. در چنین جنگی هیچ برندهای وجود نخواهد داشت. ظهور مجدد گروههای افراطی در خاورمیانه تهدیدی مشترک برای امنیت بشریت است. مقابله با این تهدید مستلزم رویکردی جامع و همهجانبه است که تلاشهای سیاسی، فرهنگی و معنوی را برای ریشهکنکردن افراطگرایی در بر بگیرد. اکنون زمان آن است که پیروان همه ادیان برای دستیابی به صلح متحد شوند. با هم میتوانیم با ترویج گفتوگو، درک متقابل و همکاری، بستر صلح و ثبات پایدار را فراهم کنیم.»
پیشنهاد طرح مودت منطقهای
دو روز قبل مقالهای از محمدجواد ظریف در مجله اکونومیست منتشر شد که در آن به طرح «پیشنهاداتی برای تغییر نظم منطقهای و همکاری میان کشورهای خاورمیانه» پرداخت. در ابتدای این مقاله ظریف اشاره میکند که این نوشتار را نه بهعنوان نماینده دولت ایران بلکه به عنوان یک فرد حقیقی مینویسد.
در بخشی از این مقاله آمده است: «طرح مودت از تمامی کشورهای مسلمان تاثیرگذار در غرب آسیا - بحرین، مصر، ایران، عراق، اردن، کویت، لبنان، عمان، قطر، عربستان سعودی، (دولت آینده) سوریه، ترکیه، امارات متحده عربی و یمن - دعوت میکند تا در مذاکرات جامع شرکت کنند. نمایندگان سازمان ملل متحد نیز میتوانند در این فرآیند مشارکت داشته باشند. این ابتکار باید براساس ارزشهای عالی دین مشترکمان، اسلام، و اصول حاکمیت، تمامیت ارضی، عدم مداخله و امنیت جمعی پایهگذاری شود. حروف اول این عنوان در زبان انگلیسی (MWADA)، که در زبان عربی - زبان مشترک عبادت همگی ما - «مودت» خوانده میشود، باید هدف خود را تقویت همزیستی مسالمتآمیز و شراکتهای عادلانه قرار دهد. یکی از اولویتهای اساسی طرح مودت برقراری آتشبسهای فوری، پایدار و دائمی در غزه، لبنان، سوریه و یمن است. انعقاد یک پیمان عدم تعرض میان کشورهای عضو، همراه با نظارت جمعی منطقهای، به نهادینه کردن ثبات و حفاظت از منطقه در برابر دخالتهای خارجی و تنشهای داخلی کمک خواهد کرد.»
در بخش پایانی مقاله ظریف آمده است: «طرح مودت ما را به بازاندیشی در تصویر منطقه، نه به عنوان میدان نبرد، بلکه به عنوان کانون مودت، دوستی و همدلی فرامیخواند؛ منطقهای که در آن جستوجوی فرصتهای مشترک و رفاه جمعی محوریت دارند. ضروری است که به گفتوگوهای معنادار و البته صریح بپردازیم تا بتوانیم آیندهای مبتنی بر همکاری، توسعه مشترک و پایدار، عدالت اجتماعی، رفاه و امیدی نوین ترسیم کنیم. تبدیل غرب آسیا به یک نماد صلح و همکاری تنها یک آرزوی بیپایه نیست؛ بلکه یک ضرورت راهبردی و هدفی قابل دستیابی است که تنها به تعهد، گفتوگو و یک دیدگاه مشترک نیاز دارد. طرح مودت میتواند فضای این تحول را فراهم کند. بیاییم این فرصت را غنیمت شماریم تا غرب آسیا را به منطقهای پایدار، شکوفا و صلحآمیز تبدیل کنیم؛ منطقهای که در آن همدلی، درک متقابل و همکاری جایگزین اختلافات و تفرقهها شود. ما که در دولتهای کشورهای خود مسئولیت داریم، باید این فرصت را مغتنم شماریم و به آینده بنگریم نه اینکه اسیر گذشته باقی بمانیم. زمان عمل هماکنون است.»