واکنش‌ها به اظهارات اخیر علی شمخانی
برجام، تحریم و سود فروش نفت
دبیر سابق شورایعالی امنیت ملی، وزیر سابق دفاع و دارای چند عنوان دیگر، چندی پیش به عنوان مهمان مقابل رسانه دوربین منتسب به خود نشست. دریابان علی شمخانی در این دیدار، به نوعی مهمان دانشجویان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل و پاسخگوی سوالاتی بود که آنان مطرح کردند
دبیر سابق شورایعالی امنیت ملی، وزیر سابق دفاع و دارای چند عنوان دیگر، چندی پیش به عنوان مهمان مقابل رسانه دوربین منتسب به خود نشست. دریابان علی شمخانی در این دیدار، به نوعی مهمان دانشجویان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل و پاسخگوی سوالاتی بود که آنان مطرح کردند.
حرف‌های شمخانی مهم است چراکه به قول یکی از حاضران در آن مصاحبه، او به درستی یکی از «عالی‌ترین مقامات جمهوری اسلامی و تاثیرگذاران در فرآیندها و سیاست‌گذاری‌ها» محسوب می‌شود. شمخانی در این گفت‌وگوی تفصیلی به مسائل مختلفی پرداخت. از بگم‌بگم و هزینه‌سازی‌های محمود احمدی‌نژاد تا نقش خود در پرونده هسته‌ای. واکنش‌ها به اظهارات شمخانی، بیشتر حول محور صحبت‌هایی بود که راجع به نقش فرزندان او در فروش نفت و دور زدن تحریم‌ها وجود دارد.
مثلث شمخانی، ظریف و روحانی
علی شمخانی صحبت‌های مفصلی درباره پرونده هسته‌ای و وضعیت امروز آن داشت. محور صحبت او بر این محور بود که دولت وقت قصدی برای واکنش به آمریکا نداشت. دبیر سابق شورایعالی امنیت ملی در گفت‌وگوهای خود نامی از حسن روحانی و ظریف نبرد اما مسائل مطرح‌شده، به رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه پیشین کشورمان مربوط می‌شود.
او علاوه بر اینکه اعلام کرد هنوز مسئولیت پرونده هسته‌ای را بر عهده دارد و گفت‌وگوهای اخیر میان ایران و اروپا که در ژنو انجام شد نیز با تصمیم او بوده، به سوالی درباره اینکه آیا شما و آقای جلیلی قانون اقدام راهبردی را در دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی نوشتید؟ پاسخ داد: «من هیچ نسبت همکاری با آقای جلیلی ندارم. قانون اقدام راهبردی را نمایندگان مجلس نوشتند اما یک زمانبندی داشت که خیلی شتابان بود و ما آن را تعدیل کردیم.»
او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا با کلیت این اقدام موافق بودید؟ اظهار داشت: «با طرفی که با تو مقابله می‌کند، باید تقابلی برخورد کنی.» او سپس رشته‌کلام را در دست گرفت و این صحبت‌ها را مطرح کرد: «[در برابر]کسی که تحریمت می‌کند، فشار حداکثری به منظور ساقط‌سازی می‌آورد و از برجام خارج می‌شود، باید بگویی من هم از این به بعد جلوی قاچاق مواد مخدر را نمی‌گیرم، مهاجران افغانستانی را می‌گذارم که به سمت اروپا بروند.
این پاسخ متعادل با آن چیزی است که علیه ما صورت گرفته؟ نیست! باید کاری بکنیم. [چاره] کار فنی در حوزه هسته‌ای است. این قانون می‌خواهد. [...] باید معادل آنچه او قرار داده چیزی قرار بدهی که بتوانی تعادل ایجاد کنی. آیا راه مقابله با خروج از برجام، این بود؟»
دبیر سابق شعام در پاسخ به اینکه آیا برنامه جایگزینی داشتیم؟ گفت: «بله، همین کاری که صورت گرفت. [...] ما باید توان تولید، سطح غنی‌سازی و تعداد سانتریفیوژها را تغییر دهیم. قبول نمی‌کردند! بعضی وقت‌ها حرف‌های یک‌طرفه‌ای می‌زنند. این‌طور نیست. این مسائل مکتوب است.» شمخانی دوگانه میدان و دیپلماسی را یک مسئله جناحی دانست و اظهار داشت که چنین دوگانه‌ای وجود خارجی ندارد. او در ادامه پاسخ به این سوال، حضور منطقه‌ای را عامل قدرت در مذاکرات سیاست خارجی اعلام کرد.
واکنش‌ها به دریابان
صحبت‌های شمخانی همانطور که پیش‌بینی می‌شد، با واکنش‌های جالب توجهی روبه‌رو شد. حداقل دو واکنش از میان اظهارنظرهای شاخص، به صحبت‌هایی که درباره شرکتِ فرزندان علی شمخانی و نقش آن‌ها در فروش نفت وجود دارد، مربوط می‌شد.
مهدی محمدی، مشاور محمدباقر قالیباف نوشت: «سخنان آقای شمخانی دقیق است. ایشان و معاون‌شان آقای دکتر سیدعلی حسینی‌تاش نقش مهمی در طراحی و اجرای قانون اقدام راهبردی داشتند.» حسام‌الدین آشنا، مشاور حسن روحانی، در توئیتر نوشت: «بنا بر تصریح جناب آقای مهدی محمدی، مخالفت دبیر وقت شعام با راهبرد دولت وقت و نقش کلیدی ایشان در تدوین و تصویب قانون اقدام راهبردی مجلس قطعی است. آیا آقایان ظریف و شمخانی حاضرند در یک مناظره شرکت کنند تا سیاست ملی ایران در قبال خروج آمریکا از برجام و تبعات آن مورد بررسی قرار گیرد؟» سعید حجاریان با بازنشر اظهارنظر آشنا، نوشت: «امان از دست کاسبان تحریم! قابل توجه آقای دکتر پزشکیان.»
بهرام پارسایی در توئیتر خود نوشت: «بلایی که شمخانی «دبیر وقت شعام» و هم‌فکرانش با زمین‌گیر کردن لوایح پنج‌گانه دولت روحانی که به تصویب مجلس دهم رسید و ایران را به لیست سیاه FATF برد، بر سر اقتصاد آورد، کم از تاراج درآمد ۷۰۰میلیارد دلاری دولت احمدی‌نژاد نیست. ابرفسادها در خاموش شدن نورافکن FATF رخ می‌دهند.»
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده ادوار مجلس نوشت: «دیدارنیوز [نورنیوز صحیح است] مصاحبه‌ای با شمخانی انجام و ایشان به سوالات انصافاً صادقانه پاسخ دادند! انتظار می‌رفت مصاحبه‌گر در رابطه با چرایی؟ سنگ‌اندازی در روند برجام، علاقه خاص به دور زدن تحریم‌ها، شیوه فروش نفت از شمخانی سوال و مردم پاسخش را می‌شنیدند! خدایا فرزندان شمخانی را به سلامت بدار!»
محمد مهاجری، تحلیلگر سیاسی اصولگرا نیز نوشت: «مدت‌هاست به این می‌اندیشم که چرا در سه‌سال اخیر پرونده هسته‌ای به هیچ نتیجه‌ای نرسیده. امروز آقای علی شمخانی با بیان یک جمله از آن رمزگشایی کرد و گفت: هنوز هم من مسئول پرونده هسته‌ای هستم!»
