جی دی ونس چه نگاهی به موضوعات کلیدی در سیاست داخلی و خارجی دارد و چه نقشی برای آینده حزب جمهوریخواه بازی می کند؟
نسخه کوچک ترامپ
جی دی ونس یکی از مخالفان جدی اعطای کمکهای مالی و نظامی به اوکراین در جنگ این کشور با روسیه به شمار میرود. او در گفتوگویی که با پادکست استیو بنن، یکی از چهرههای مطرح راست افراطی در آمریکا داشت در این خصوص گفت: «من واقعاً فکر میکنم که متمرکز شدن توجه ما بر مرزهای اوکراین احمقانه است. من با شما صادق خواهم بود. من واقعاً اهمیتی نمیدهم که چه اتفاقی برای اوکراین و مرزهای آن خواهد افتاد.»
در شرایطی که دونالد ترامپ در انتخابات پیش رو پیروز شود، در سال ۲۰۲۸ نمیتواند دوباره در انتخابات شرکت کند و این مسئله باعث میشود اینکه چه کسی معاون او باشد، اهمیتی دوچندان پیدا کند.
سال ۲۰۱۶، زمانی که دونالد ترامپ برای نخستین بار تلاش میکرد تا عنوان کاندیدای نهایی حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاستجمهوری را از آنِ خود کند، یکی از جدیترین منتقدان او در درون حزب، جوانی ۳۱ ساله به نام جی.دی ونس بود که پس از بازگشت از جنگ در عراق به دانشکده حقوق دانشگاه ییل رفته، از سرمایهگذاران سیلیکون ولی به شمار میرفت و به تازگی با انتشار کتاب «مرثیه هیلبیلی: خاطرات یک خانواده و فرهنگ در بحران» شهرت زیادی برای خود دست و پا کرده بود.
ونس در آن زمان ترامپ را فردی معرفی میکرد که میتواند «هیتلر آمریکا» باشد. او در گفتوگویی که آگوست ۲۰۱۶ با NPR داشت، گفت: «واقعاً نمیتوانم رفتارهای ترامپ را هضم کنم.» در مصاحبهای دیگر با چارلی رز که اکتبر ۲۰۱۶ (چند هفته پیش از انتخابات) برگزار شد، اعلام کرد که «من هیچگاه طرفدار ترامپ نبودم. من هیچوقت او را دوست نداشتم.»
ظرف ۸ سال همه چیز برای این دو نفر تغییر کرد. ترامپ در سال ۲۰۲۰ در انتخابات ریاستجمهوری شکست خورد تا در پی ادعاهای خود پیرامون تقلب در انتخابات مورد انتقاد بخشی از جمهوریخواهان ارشد از جمله کوین مک کارتی، رهبر جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان و میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان سنا قرار گرفت. این فضا، ترامپ را به سمتوسویی هدایت کرد که در انتخابات ۲۰۲۲ بخواهد با استفاده از بدنه هواداران خود، جمهوریخواهانی را راهی کنگره و سنا کند که از نظر فکری به او نزدیکترند.
برای جی.دی ونس که برای اولین بار میخواست شانس خود را برای ورود به مجلس سنا بیازماید، این یک فرصت بزرگ محسوب میشد. او در سال ۲۰۲۲ ضمن پس گرفتن تمام انتقادهای پیشین از ترامپ، کوشید تا به واسطه دونالد ترامپ جونیور، پسر رئیسجمهور سابق آمریکا خود را به ترامپ نزدیکتر کند و از حمایت ترامپ برای پیروزی در انتخابات مجلس سنا بهره گیرد. او در طول کارزار انتخاباتی خود ترامپ را «یک رئیسجمهور بزرگ» معرفی و دروغهای او درباره تقلب در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ را تکرار کرد و سرانجام توانست به عنوان سناتور از ایالت اوهایو وارد مجلس سنا شود.
سرانجام، روز دوشنبه ۱۵ جولای ۲۰۲۴، ترامپ در کنوانسیون ملی حزب جمهوریخواه، جی.دی ونس را به عنوان کاندیدای معاونت ریاستجمهوری معرفی کرد تا آمریکا شاهد تکامل روند تبدیل شدن یک منتقد ترامپ به یکی از نزدیکترین متحدان او در حزب جمهوریخواه باشد.
کوین رابرتز، رئیس بنیاد محافظهکار هریتج، ونس را یک صدای پیشرو برای جنبش محافظهکار در مورد مسائل کلیدی از جمله دور شدن از سیاست خارجی مداخلهگرایانه، اقتصاد بازار آزاد و فرهنگ آمریکایی لیبرال میداند.
زندگی شخصی و محیط زندگی جی.دی ونس نقش زیادی در شکلگیری افکار او داشت. به گزارش نیویورکتایمز، او در دوم آگوست ۱۹۸۴ در میدلتاون ایالت اوهایو به دنیا آمد. کتاب خاطرات او یا همان «مرثیه هیلبیلی» که به آن اشاره شد نیز مشکلات اجتماعی-اقتصادی در زادگاه جیدی ونس و چرخه فقر در منطقه «آپالاشیا» را بررسی میکند، فرهنگ خودتخریبی در مناطق روستایی آمریکا را مورد انتقاد قرار میدهد و تلاش میکند محبوبیت ایدههای محافظهکارانه را در میان سفیدپوستان آمریکایی کمدرآمد توضیح دهد.
ونس در کتاب خاطراتش، کودکیاش را سرشار از فقر و آزار و اذیت توصیف کرده، و گفته است که پدر و مادرش خیلی زود از هم جدا شدند. پس از این رویداد، او و خواهرش سالهای زیادی را با مادربزرگشان زندگی کردهاند. اما بسیار مهمتر از آنچه ونس در گذشتهاش تجربه کرده، نگاهی است که او امروز به موضوعات چالشبرانگیز و تعیینکننده در عرصه سیاست داخلی و خارجی آمریکا دارد.
در ادامه خواهیم دید که او در برخی از این موضوعات کلیدی کجا ایستاده و در صورت دستیابی به قدرت چه مسیری را دنبال خواهد کرد.
سیاست داخلی
سقط جنین: نامزد معاونت ریاستجمهوری حزب جمهوریخواه بهطور کامل با سقط جنین مخالف است. او حتی سقط جنین را در مواردی نظیر تجاوز یا ارتباط با محارم نیز اشتباه میداند و معتقد است تنها استثنا زمانی است که جان مادر در خطر باشد.
ونس، سال گذشته از تصمیم دیوان عالی فدرال برای ابطال رویه حقوقی «رو علیه وید» حمایت کرد. این رویه حقوقی که براساس حکم قضات دیوان عالی در سال ۱۹۷۳ شکل گرفته بود، تفسیری را از متممهای ۱۴ و ۹ قانون اساسی آمریکا ارائه میداد که براساس آن آزادیهای فردی مصرح در قانون و ضرورت حفظ حریم شخصی افراد این اجازه را به زنان میدهد که در خصوص پایان دادن به بارداریشان تصمیمگیری کنند. با این حکم دیوان عالی حق دسترسی نامحدود به سقط جنین در سهماهه نخست بارداری و دسترسی محدود در سهماهه دوم، برای همه زنان آمریکایی مهیا شد. با این حال در ژوئن ۲۰۲۲، ۶ قاضی از مجموع ۹ قاضی دیوان عالی حکم به ابطال این رویه حقوقی دادند و ایالتها را مجاز کردند که براساس تشخیص خود محدودیتهایی را برای سقط جنین در نظر بگیرند.
نامزد معاونت ریاستجمهوری از حزب جمهوریخواه در طول کارزار انتخاباتی خود نیز که چند ماه پس از صدور این حکم از سوی دادگاه عالی صورت گرفت، یکی از مهمترین بخشهای تبلیغات انتخاباتی خود را «ممنوع کردن سقط جنین» قرار داده بود.
در حال حاضر بهطور کلی در ایالتهای آبی (ایالتهایی که دموکرات رأی میدهند) سقط جنین محدودیتهای بسیار کمتری دارد و در مقابل در ایالتهای قرمز (ایالتهایی که جمهوریخواه رأی میدهند) تبعات سنگینی برای سقط جنین در نظر گرفته شده است.
جی.دی ونس بهرغم اینکه پیش از این گفته بود این موضوع را موضوعی ایالتی میداند و ایالتها باید بتوانند درباره مسئله سقط جنین مستقل تصمیم بگیرند، از طرح لیندسی گراهام، سناتور ایالت کارولینای جنوبی که به دنبال ممنوع کردن سقط جنین پس از هفته پانزدهم بارداری و تبدیل آن به یک قانون فدرال است حمایت میکند.
براساس نظرسنجی مؤسسه KFF در ماه مارس، ۵۵ درصد از آمریکاییها معتقدند که سقط جنین باید به عنوان یک حق در سطح ملی شناخته شود. همچنین یک نفر از هر ۸ آمریکایی موضوع سقط جنین را اصلیترین موضوع مدنظر خود برای انتخاب کاندیدا میداند.
از میان افرادی که اعلام کردهاند سقط جنین را مهمترین موضوع برای انتخاب کاندیدا میدانند، ۳۸ درصد سیاستهای بایدن – هریس را سیاست صحیح در این زمینه میدانستند و ۲۹ درصد نیز از سیاستهای ترامپ (که بسیار شبیه به ونس است) در این زمینه حمایت میکردند.
هرچند در نگاه نخست، این ارقام، ارقامی قابل توجه به حساب نمیآیند اما در یک انتخابات نزدیک که هیچیک از کاندیداها برتری جدی به دیگری ندارد، این عددها میتوانند اثرگذار باشند.
مهاجرت: یکی از اولین موضوعاتی که در تبلیغات کارزار انتخاباتی جی. دی ونس در سال ۲۰۲۲ به آن اشاره شد، موضوع مهاجرت و ضرورت مقابله با مهاجران غیرقانونی بود. درحالیکه تبلیغات عمدتاً توسط استراتژیستها و مدیران کارزار طراحی میشود، ونس تأکید دارد که اولین تبلیغ با موضوع مهاجران را خود او شخصاً نوشته است: «سیاست مرزهای باز جو بایدن در کشتن اوهایوییهاست.» ونس در این ویدئو به دوربین نگاه میکند و میگوید: «این سیاست مرزهای باز باعث میشود مواد مخدر و همچنین رأیدهندگان دموکرات بیشتری وارد کشور شوند.»
در موضوع مهاجرت نیز سیاستهای ونس شباهتهای زیادی با سیاستهای ترامپ دارد. او خواهان تکمیل روند ساخت دیوار در مرز جنوبی آمریکا شده و اعلام کرده با هرگونه سیاست مماشات در قبال مهاجران غیرقانونی که به هر نحو ممکن خود را به ایالات متحده رساندهاند، مخالف است.
به باور او، مهاجران غیرقانونی «منبعی مهم از کارگران ارزانقیمت را در اختیار کارفرمایان قرار میدهند و این مسئله باعث کاهش حقوق و دستمزد کارگران آمریکایی در ایالتهایی نظیر اوهایو میشود.» ونس در یکی از سخنرانیهای خود در ایالت اوهایو گفته بود: «اگر شما نتوانید مهاجران غیرقانونی را به عنوان کارگر استخدام کنید، آنگاه مجبور خواهید شد به سراغ شهروندان آمریکایی بروید و راهی برای جلب رضایت آنها پیدا کنید.»
۶ ژانویه: یکی از مهمترین دلایل نزدیکی ونس به ترامپ و انتخاب شدن او به عنوان نامزد معاونت ریاستجمهوری حزب جمهوریخواه، همسویی باورهای ونس با باورهای ترامپ در خصوص انتخابات ۲۰۲۰ است.
ونس طی یکی از سخنرانیهای انتخاباتی خود در اوهایو گفته بود: «من فکر میکنم که انتخابات از ترامپ دزدیده شد.» این اظهارنظر او را از جمله انکارکنندگان سلامت انتخابات ۲۰۲۰ قرار داد. ونس همچنین نقش داشتن ترامپ در ماجرای شورش ۶ ژانویه را که به تسخیر ساختمان کنگره و به خطر افتادن جان اعضای مجلس نمایندگان و سنا از جمله مایک پنس، معاون وقت رئیسجمهور منتهی شد، رد میکند. ونس گفته است که اگر او در آن زمان معاون رئیسجمهور بود، نتایج انتخابات را تأیید نمیکرد و اجازه نمیداد پیروزی بایدن مشروعیت پیدا کند.
نامزد معاونت ریاستجمهوری آمریکا از حزب جمهوریخواه چندی قبل در گفتوگویی با شبکه خبری سیانان، درباره نقش ترامپ در ماجرای ۶ ژانویه گفت: «من معتقدم که برخی از مردم و چهرههای سیاسی دوست دارند درباره موضوعات مختلف به شدت اغراق کنند. روز ۶ ژانویه روز بدی بود، یک شورش بود اما این ایده که دونالد ترامپ جان کسی را به خطر انداخت، آن هم درحالیکه ترامپ صرفاً افراد را به اعتراض مسالمتآمیز دعوت کرده بود واقعاً مسخره است.»
تغییرات اقلیمی: جی. دی ونس از جمله انکارکنندگان تغییرات اقلیمی است و باور دارد آنچه به عنوان تغییرات اقلیمی از آن نام برده میشود «تهدیدی برای بشریت» نیست. او همچنین گفته است که به نتیجهگیریهای علمی و اظهارنظرهای دانشمندان در خصوص اینکه بشر عامل اصلی گرمتر شدن کره زمین است باور ندارد. ونس در فروم رهبران آمریکایی گفته بود: «این یک مسئله تاریخی است و از دیرباز این روند وجود داشته است. نباید آن را کار بشر امروز دید.»
نامزد معاونت ریاستجمهوری آمریکا درست همانند ترامپ یکی از طرفداران جدی توسعه صنایع نفت و گاز به شمار میرود و بهویژه در ایالت اوهایو، سابقه مخالفت با سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر از جمله انرژی باد و خورشید را دارد. او با خودروهای الکتریکی هم مخالف است و استفاده از این خودروها را در آمریکا اشتباه میداند.
انتصابات دولتی: یکی از خطرناکترین باورهای ونس برای آمریکا که مشخص نیست یک باور واقعی است یا اظهارنظری برای جلب رأی، باور او به ضرورت اخراج بوروکراتهای طبقه متوسط از دولت و جایگزین ساختن آنها با «مردم» است. در سال ۲۰۲۱ ونس در یک پادکست گفته بود: «باید هر بوروکرات طبقه متوسطی را که در دولت و خدمات عمومی حضور دارد اخراج کرد، باید مردم خودمان را جایگزین آنها کنیم.»
نشریه وکس، ونس را فردی از جناح اقتدارگرای یک حزب اقتدارگرا معرفی کرده که به فکر تسخیر نهادهای دولتی، خارج کردن مخالفان خود از نهادهای اجرایی و جایگزین کردن آنها با سیاستمدارانی طرفدار جنبش MAGA است.
سیلیکونولی: ترامپ معاونی برای خود انتخاب کرد که ارتباط قوی با سیلیکونولی داشته باشد. جیدی ونس که بهتازگی ترامپ او را بهعنوان معاون خود انتخاب کرده است، یکی از آن افرادی است که با محافل نخبه فناوری آمریکا روابط نزدیک و طولانی دارد، او بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ در صندوق سرمایهگذاری «میتریل کپیتال» پیتر تیل در سانفرانسیسکو و پس از آن در صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر در واشنگتن کار کرده که توسط استیو کیس، مدیرعامل شرکت AOL تأسیس شد. طبق پرونده انتخابات فدرال، پیتر تیل ۱۵ میلیون دلار برای حمایت از معرفی ونس توسط سنا در سال ۲۰۲۲ از طریق گروه «حفاظت از ارزشهای اوهایو» کمک مالی کرده و به این ترتیب از ونس حمایت کرده است.
ونس همچنین شرکت سرمایهگذاری خود، ناریا کپیتال را در سال ۲۰۲۰ با حمایت پیتر تیل و گروهی از رؤسای شرکتهای فناوری، از جمله اریک اشمیت، مدیرعامل سابق گوگل راهاندازی کرد که دفتر مرکزی آن در سینسیناتی، ایالت اوهایو قرار دارد. با توجه به گزارشهای کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، شرکت ونس در سال گذشته، سرمایهای بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار داشته و عمده فعالیتهای آن بر هدایت بیشتر بودجه سیلیکونولی به ایالتها و شهرهایی از آمریکا بوده که سرمایهگذاری فناوری ضعیفی داشتند.
کارا سویشر که روزنامه فرانسوی لوموند او را یک مورخ فناوری معرفی میکند، میگوید: «مطمئناً محافظهکاران بیشتری در سیلیکونولی وجود دارند که از هر چیز و هرکس دیگری لیبرالتر هستند. آنها اگرچه در مواجهه با طرفداران دموکرات در اقلیت هستند، اما شک نکنید که در انتخابات پیشرو و حمایت از ترامپ حرفهای زیادی برای گفتن دارند.»
سیاست خارجی
بسیاری از سیاستمداران آمریکایی و اروپایی انتخاب جی. دی ونس از سوی ترامپ را به نوعی امتداد مسیر انزواطلبی خود او توصیف میکنند و معتقدند با حضور او در کنار ترامپ، آمریکا نهتنها رویکردی را که در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ در دستور کار داشت ادامه خواهد داد بلکه در برخی موارد با شدت بیشتری این کار را انجام میدهد.
اروپا: بهرغم اینکه جی. دی ونس تجربه بسیار اندکی در حوزه سیاست خارجی دارد و به تبع آن مواضع اندکی در این حوزه اتخاذ کرده اما اظهارنظرها و مواضع او به نحوی بوده که انتخابش از سوی ترامپ، موجی از نگرانی را در میان اروپاییها به وجود آورده است. مایک جانسون، تحلیلگر مسائل دفاعی در بریتانیا در این خصوص به روزنامه فایننشالتایمز گفته است: «انتخاب ونس به این معناست که اگر او و ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری پیروز شوند و سیاستهایی که درباره آن صحبت میکنند اجرایی گردد، امکان نابودی ناتو یا تضعیف جدی رهبری ایالات متحده در این ائتلاف وجود خواهد داشت. ما در دوره بسیار تاریکی قرار داریم.» به گفته او، اجرایی شدن سیاستهای ونس در سیاست خارجی آمریکا سیگنالی برای روسیه خواهد بود که طی سالهای آینده توان نظامی خود را مجدداً تقویت کند و بیش از گذشته به ناتو فشار بیاورد.
ونس یکی از مخالفان جدی اعطای کمکهای مالی و نظامی به اوکراین در جنگ این کشور با روسیه به شمار میرود. او در گفتوگویی که با پادکست استیو بنن، یکی از چهرههای مطرح راست افراطی در آمریکا داشت در این خصوص گفت: «من واقعاً فکر میکنم که متمرکز شدن توجه ما بر مرزهای اوکراین احمقانه است. من با شما صادق خواهم بود. من واقعاً اهمیتی نمیدهم که چه اتفاقی برای اوکراین و مرزهای آن خواهد افتاد.»
نامزد معاونت ریاستجمهوری از حزب جمهوریخواه بهعنوان سناتور ایالت اوهایو تلاش زیادی کرد تا مانع از تصویب بسته ۶۰ میلیارد دلاری حمایت از اوکراین شود و در مقالهای که در روزنامه نیویورکتایمز منتشر کرد گفت که مخالف تأمین مالی جنگ اوکراین از سوی ایالات متحده است.
او از سیاستهای بایدن درباره این جنگ نیز انتقاد کرده و معتقد است که «بایدن در شناخت ضروریات جنگ و تأثیری که کمکها میگذارد کاملاً ناکام بوده است.»
تعرفهها: ونس خواستار اعمال «تعرفههای گسترده، بهویژه بر کالاهای وارداتی از چین» شده است. به گفته او، این کالاها تهدیدی ناعادلانه برای مشاغل و صنایع در آمریکا به شمار میروند. او در برنامه Face the Nation شبکه سیبیاس گفت: «ما باید از صنایع آمریکایی در برابر هرگونه رقابت ناعادلانه محافظت کنیم.»
در این موضوع، ونس تا حد زیادی با ترامپ همسو است. ترامپ پیشتر پیشنهاد اعمال تعرفه ۱۰ درصدی برای همه کالاهای وارداتی به کشور را ارائه کرده بود. این ایده با انتقاد شدید دموکراتها و بسیاری از اقتصاددانان روبهرو شده است، چراکه معتقدند این امر تورمزا خواهد بود. با این حال، ونس این انتقادات را اغراقآمیز میخواند.
ونس درباره تعرفهها معتقد است: «در نهایت، این امر منجر به تولید بیشتر کالا در داخل آمریکا، بهویژه در ایالتهایی مانند پنسیلوانیا، اوهایو و میشیگان خواهد شد.»
خاورمیانه: نامزد معاونت ریاستجمهوری آمریکا در طول سالهای اخیر خود را به عنوان یکی از جدیترین حامیان اسرائیل شناسانده است. او در طول جنگ غزه با نادیده گرفتن تمام جنایتهای اسرائیل از جمله کشتار گسترده غیرنظامیان بهویژه زنان و کودکان خواستار کمکهای بیشتر آمریکا به اسرائیل شده است و از توقف انتقال برخی تسلیحات نظامی به اسرائیل انتقاد کرده است.
چندی قبل، زمانی که یکی از سناتورها طرحی برای حمایت نظامی از اسرائیل و اوکراین ارائه کرده بود، ونس در مقابل او قرار گرفت و طرحی را ارائه داد که فقط کمک نظامی به اسرائیل در آن گنجانده شده بود. او همچنین با تکرار مواضع نتانیاهو درباره «نابودی حماس» مدعی شده بود که «اسرائیل هدفی قابل دسترس دارد» اما هدف اوکراین را «غیرقابل دسترس» خوانده بود.
ونس در سخنرانی اخیر خود در اوائل خرداد امسال در مؤسسه کوئینسی از «دین» بهعنوان یکی از دلایل حمایت بسیاری از آمریکاییها از اسرائیل یاد کرده کرده و گفته ایالات متحده «بزرگترین کشور با اکثریت مسیحی در جهان» است و به اعتقاد مسیحیان، زندگی و مرگ و رستاخیز عیسی مسیح در اسرائیل و کرانه باختری رخ داده است. او افزود که بنابر این، سیاست خارجی آمریکا نمیتواند این منطقه را نادیده بگیرد.
او از مخالفان حمله نظامی به ایران است. هنگامی که سال ۲۰۲۳ از او پرسیده شد آیا پس از حملات «نیروهای وابسته به ایران» به پایگاههای نظامی ایالات متحده در عراق و سوریه، از استفاده از نیروی نظامی علیه حکومت ایران حمایت میکند یا نه، این جمهوریخواه اهل اوهایو پاسخ منفی داد: «در حال حاضر؟ قطعاً نه. به نظر من باید سعی کنیم اوضاع را آرام کنیم. البته باید خطوط قرمز داشته باشیم؛ اگر ایرانیها به نیروهای آمریکایی حمله کنند. اگر آنها نقش تشدیدکنندهای در درگیری داشته باشند، ما باید آماده پاسخگویی باشیم.»
با این حال، همانطور که متیو پتی در بهار امسال گزارش داد، ونس به شدت از کارنامه نئوکانها در خاورمیانه انتقاد کرده است، اما «او دقیقاً همان دیدگاهی را که آنها همیشه داشتهاند، با شدتی دوچندان دنبال میکند و میگوید ائتلافی از اسرائیل و کشورهای تحت رهبری مسلمانان سنی، با حمایت قدرت نظامی آمریکا، برای کنترل منطقه نیاز است.»