مسئله آپلود است نه دانلود
آنها که برای منافع شخصی خود، آینده ایران را گرو گرفته‌اند. از تاثیر فیلترینگ بر اقتصاد دیجیتال، مهاجرت متخصصان، فضای سایبری آلوده و مستعد جاسوسی و... بارها و بارها همه گفته‌اند. میخ آهنین آنها، حتی میخ جنگ هم در سنگ خارای پر سود فیلترینگ نرفت. ولی اگر میان آنها حتی ذره‌ای مصلحت‌اندیشی هم باشد، باید بفهمند که این رویه را عوض باید کنند. باید بفهمند که از قضا دیگر مسئله سرعت دانلود نتفلیکس و باقی داده‌ها نیست. مسئله آپلود است.
خبر آزمایش سرعت یک پتابیت در ژاپن آن هم بدون اختراع تکنولوژی سخت‌افزاری جدید و بر بستر فیبر نوری خبر عجیبی است که آینده اینترنت و به‌تبع آن جهان را متحول کرد. شوربختانه این خبر هیچ ربطی به ما و کشور ما ندارد. در بستر این بحث و فناوری، ما همچون تماشاچیانی در یک جهان بدوی هستیم که با فرسنگ‌ها فاصله فقط می‌توانیم حیرت‌زده به این تحولات نگاه کنیم. فاصله ما با این خبر در همان شرحی که بر آن نوشتند، هویداست. برای اینکه سرعت اینترنت آزمایش‌شده در ژاپن را بخواهند برای مردم عادی ملموس و قابل تصور کنند، گفته‌اند که کل محتوای نتفلیکس را در یک ثانیه دانلود می‌کند. دیدن کل محتوای نتفلیکس تا امروز که این یادداشت نوشته می‌شود، چهار سال و دو ماه و هشت روز پشت سر هم طول می‌کشد. اسفناک است که ما حتی تصوری از نتفلیکس به آن معنا و تجربه کاربری که باقی دنیا دارند، نداریم. یعنی برای ما اول باید بگویند که نتفلیکس پدیده‌ایست که شمایل کارتونی و بدوی‌اش را در پلتفرم‌های داخلی می‌بینیم و بعد بگویند که وقتی از کل محتوای نتفلیکس صحبت می‌کنیم، از محتوایی صحبت می‌کنیم، تا بعد از آن تازه به درکی از سرعت اینترنت آزمایش‌شده برسیم. این نمادی از دوری ما نسبت به مهمترین مسئله جهان و اصلی‌ترین رقابت این روزهاست.
متاسفانه ما در این بازی و رقابت نیستیم. آنچه در ایران داریم اگر نامش را اینترنت بگذاریم، وهن این فناوریست. هرچه در جهان حکمرانان توش و توان خود را برای توسعه اینترنت و سازگاری خود با تحول پر سرعت فناوری‌های ارتباطاتی مصروف می‌گنند، حکمرانی ما، لااقل بخشی از حکمرانی که انگار زور هیچ‌کس به آنها نمی‌رسد، کار روزانه‌شان این است که پایشان را با فشار بیشتری روی گلوی اینترنت نیم‌بند بگذارند. وزارتخانه‌ای که در ایران باید توانش را برای توسعه زیرساخت‌ها، تحقیق درباره روندهای جهانی، دیپلماسی فناوری و همه چیزهای معمول تمامی وزارتخانه‌های همنام کشور‌های دنیا بگذارد، تقریباً همه ظرفیت‌هایش بسیج این شده که بتواند حداقل نامی از اینترنت در ایران باقی بماند.
برای همین است که اساساً ما در بازی پتابیت که هیچ، گیگابیت هم نیستیم. مسئله فناوری ارتباطاتی در کشور ما، مسئله سالانه 50 همت گردش مالی فیلترفروشی‌ای است که از فشردن گلوی اینترنت و جلوگیری از حق مردم برای دسترسی آزاد به اطلاعات در جریان است. طبیعی است درصد کوچکی از این پول مصروف کار رسانه‌ای شود؛ تلویزیونی که قرار است منافع ملی را پیش ببرد برنامه‌ها می‌سازد که بگوید یک اپلیکیشنی که خلاف آمد عادت رفع فیلتر شده است مقصر اصلی ضرباتی است که ما از دشمن خوردیم. در این میان کسی هم از بین کارشناسان‌شان نمی‌گوید که حالا گیریم این را هم باز فیلتر کردید، ده‌ها میلیون گوشی و صدها اپلیکیشین دیگر که میلیون‌ها بار نصب شده هم همگی می‌توانند ظرفیت جاسوسی داشته باشند. لپ‌تاپ‌ها و سرفیس‌هایی را که تمامی مسئولان هم بیشتر از همه استفاده می‌کنند، به این لیست اضافه کنید. با آنها چه می‌کنید؟
مسئله ما روندهای جهانی اینترنت نیست، مسئله ما آن مسئولی است که مصرانه می‌خواهد فیلترینگ پرقدرت‌تر شود و هم‌زمان هیچ تماسی از تلفن همراه را جواب نمی‌دهد مگر در واتساپ. مسئله ما آن شورای عالی فضای مجازییست که همه اینترنت بدون فیلتر دارند، از شبکه‌های اجتماعی بیشترین استفاده را می‌کنند و همین حلال خودشان را برای 80 میلیون دیگر حرام می‌دانند. باید عصبانی بود، باید شرمگین کرد آنها را که ما را از عرصه جهانی فناوری چنین دور کردند. آنها که برای منافع شخصی خود، آینده ایران را گرو گرفته‌اند. از تاثیر فیلترینگ بر اقتصاد دیجیتال، مهاجرت متخصصان، فضای سایبری آلوده و مستعد جاسوسی و... بارها و بارها همه گفته‌اند. میخ آهنین آنها، حتی میخ جنگ هم در سنگ خارای پر سود فیلترینگ نرفت. ولی اگر میان آنها حتی ذره‌ای مصلحت‌اندیشی هم باشد، باید بفهمند که این رویه را عوض باید کنند. باید بفهمند که از قضا دیگر مسئله سرعت دانلود نتفلیکس و باقی داده‌ها نیست. مسئله آپلود است. جهان از آنِ آنهاست که زودتر از دیگران می‌توانند روایت خود را آپلود کنند. اگر مسئولی دغدغه ایران را دارد لحظه‌ای به این فکر می‌کندکه چرا در این جهان با 201 کشور و نزدیکِ هشت میلیارد آدم، تجاوز وقیحانه به ایران را تقریباً هیچ‌کس محکوم نکرد. چه شد که یک رژیم جعلی، یک دجال در قامت سیاستمدار، توانست از ما و پیش‌تر از ما مردمان غزه، انسان‌زدایی کند؟ چه شد که کشته شدن این همه انسان صدا از سنگ درآورد، از سیاستمداران و افکار عمومی جهان نه. چطور نقش متجاوز و قربانی عوض شد؟ اگر مسئولی دغدغه اینها را داشت، بعدتر به این بیاندیشد که آیا عدم دسترسی ما به جهان، عدم توان ما در آپلود روایت، خیانت به ایران و منافع ملی است یا رفع فیلتر چند اپلیکیشن و ضرر به بازار به فیلترفروشان؟ اندوهناک است که مسئله اینترنت پتابیتی در ژاپن مسئله رقابت برای تسلط بر امروز و فردای جهان است و مسئله ما فیلترینگ طبقاتی.
