فلسفه حکومت پزشکیان

آقای رئیس‌جمهور دیروز و در مجلس ضمن دفاع از کلیات لایحه بودجه به تبیین رویکردها، اولویت‌ها و سیاست‌های اقتصادی دولت در سال آتی پرداخت. وی به ۱۰سرفصل پرداخت که اغلب این موارد در هنگام دفاعیات بودجه و در چند دهه اخیر تکراری گفته شده است و معمولاً هم تحقق آنها دور از ادعاهای رسمی‌ است.

نکته مهم سخنان رئیس‌جمهور، در آخرین بند سخنانش بود که با استناد به آیات گوناگون، بی‌توجهی به معیشت مردم و اطعام محرومان را عامل سقوط حکومت‌ها دانست و تصریح کرد که از منظر دینی، فلسفه حکومت چیزی جز «حل مشکلات مردم» نیست، او با صراحت اعلام کرد که اگر نتواند معیشت مردم را بهبود بخشد، ماندن در قدرت برای او ارزشی ندارد و این مسئولیت، پاسخگویی سنگینی در دنیا و آخرت به‌دنبال خواهد داشت.

این سخنان بسیار صریح است. اولین نکته درباره قابل سنجش کردن گزاره مهم «بهبود بخشیدن به سطح معیشت مردم» به‌‌عنوان فلسفه حکومت از نظر پزشکیان است. این گزاره چند سنجه روشن دارد.

اول، بهبود مستمر رشد اقتصادی. دوم، بالاتر بودن رشد دستمزدها در مقایسه با تورم و سوم، تعدیل نابرابری یا همان کاهش ضریب جینی است. گرچه در مورد سوم اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، ولی در چند سال اخیر تغییر چندانی رخ نداده است. دومین شرط نیز محقق نشده است. به همین علت، درآمد سرانه مردم رو به کاهش گذاشته است و فقر افزایش بسیاری یافته است.

در بودجه سال آینده هم این ویژگی مشهود است، تورم ۴۵درصدی امسال با افزایش ۲۰درصدی حقوق سال آینده یعنی افزایش فقر. و بالاخره رشد اقتصادی نیز مستلزم افزایش سرمایه‌گذاری است که فعلاً از آن خبری نیست و حتی اکنون در وضعیت رکود تورمی و رشد منفی اقتصادی هستیم. بدتر اینکه چشم‌انداز و افق روشنی هم نمی‌بینیم. پرسش این است که آیا این امر ناشی از ناتوانی دولت است یا دلایلی فراتر از این دولت و آن دولت دارد.

حداقل سه دولت اخیر از سال1396 تاکنون نشان داده‌اند که این وضعیت فصل مشترک آنها است. در شرایط کنونی بازی در زمین بوروکراسی اداری، سر از  رفاه در نمی‌آورد در واقع، مشکل در سیاست است و نه اقتصاد. ممکن است پرسیده شود که پس چرا در انتخابات از پزشکیان دفاع کردید؟ برای اینکه او در میان نامزدها بهترین نگاه را برای بهبود وضعیت سیاسی داشت و‌ همچنان هم دارد و باید به رویکردهای سیاسی او برای اجرا احترام گذاشته می‌شد.

 در حقیقت، تغییر از سیاست‌ آغاز می‌شود. موجب تأسف است که چرا آقای پزشکیان این مسئله را فراموش یا از دستور کار خود خارج کرده است؟ ایشان الان به‌گونه‌ای رفتار می‌کنند که گویی راننده قطار دولت خوب نبوده و با تغییر آن و خدمه قطار مسئله حل می‌شود. درحالیکه ازیک‌سو، اجازه نمی‌دهند هر خدمه‌ای را انتخاب کند و از سوی دیگر، مردم سوار آن نمی‌شوند و این قطار به نسبت خالی است و مسافر چندانی ندارد.

با این ملاحظات، بهتر است ایشان تحت‌تأثیر جریان اکثریت مجلس و مخالفت‌های آنان با خود و لایحه بودجه قرار نگیرد. آنها خود، مسئله هستند و نه راه‌حل. او باید به اصل خود و وعده‌هایش رجوع کند و بداند چاره‌ای جز این ندارد که دنبال اصلاحات سیاسی باشد‌. درغیراین‌صورت و با توجه به روند گذشته و چشم‌انداز پیش رو، هیچ شانسی برای تغییر مسیر معیشت مردم ندارد.

بدون تغییر مسیر در سیاست داخلی، اعم از به‌کارگیری نیروها، تغییر نظام رسانه‌ای به‌ویژه صداوسیما و فضای مجازی و شفافیت و نیز بدون تغییر در سیاست خارجی و ایجاد توازن میان اهداف خارجی و امکانات کشور، تحولی در معیشت و رفاه و امنیت رخ نخواهد داد. آقای پزشکیان قطعاً اینها را خوب می‌دانند و نباید اجازه دهند که زخم این وضعیت ناسور شود.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید