رخوت اروپایی
در دو سال گذشته، پنج سند استراتژیک مهم اتحادیه اروپا یک زنگ خطر واحد را به صدا درآوردهاند: اروپا باید شتاب بگیرد.
گزارشهای استراتژیک اروپا مملو از فراخوانهای فوری برای افزایش سرعت و چابکی هستند. اما در بحبوحه رقابت شدید جهانی، اروپا همچنان در حال سخنرانی کردن است، درحالیکه دیگر بازیگران بزرگ دستاوردهای قابل توجهی داشتهاند.
در دو سال گذشته، پنج سند استراتژیک مهم اتحادیه اروپا یک زنگ خطر واحد را به صدا درآوردهاند: اروپا باید شتاب بگیرد. بدون سرعت، سادهسازی و قاطعیت، این اتحادیه با خطر «به حاشیه رانده شدن» و از دست دادن اهمیت خود روبهروست. با این حال، تاکنون، اتحادیه اروپا تنها بخش ناچیزی از برنامههای اعلامی خود را به اجرا گذاشته است.
در اکتبر ۲۰۲۵، کمیسیون اروپا «نقشه راه آمادگی دفاعی ۲۰۳۰» را ارائه کرد که در ادامه «بسته جامع آمادگی دفاعی» ژوئن ۲۰۲۵ منتشر شد. هر دو سند، گامهایی را برای کاهش تشریفات اداری و تقویت سرمایهگذاری در بخش دفاعی ترسیم میکنند. لفاظی این اسناد به خوبی جاهطلبی دفاعی اروپا را منعکس میکند: هر صفحه بر فوریت، سرعت و چابکی تأکید دارد. با این حال، کلمات به تنهایی نتیجهبخش نیستند. اروپا همچنان از دیگر بازیگران جهانی عقب مانده است.
به عنوان مثال، روسیه به سرعت در حال ارتقای ظرفیت تولیدات دفاعی خود است. چه مسکو و کییف به آتشبس برسند یا نه، به نظر میرسد مسکو آماده است تا با نیرویی جسورتر و کارآمدتر از جنگ اوکراین خارج شود. روسیه در حال تولید سلاحهایی بیش از مصرف کنونی خود در اوکراین است؛ این کشور همزمان در حال تکمیل ذخایر خود و بهکارگیری درسآموختههای خط مقدم است تا در استفاده از موشکها و پهپادها مرگبارتر عمل کند و در کییف، یکی از بزرگترین شرکتهای تولید پهپاد اوکراین هر هشت ثانیه یک پهپاد تولید میکند؛ معادل 1/7 میلیون پهپاد در سال.
آمریکا، که اغلب در بحرانها آمادهتر از اروپاست نیز در تلاش است تا سریعتر عمل کند. آمریکا دهههاست که بر «قانون تولید دفاعی» (DPA) تکیه کرده است؛ قانونی که در سال ۱۹۵۰ تصویب شد و به قوه مجریه اختیار میدهد تا در صنایع داخلی مداخله کند.
در طول سالیان، آمریکا از این قانون در شرایط مختلفی (و نهفقط برای جنگ) استفاده کرده است: [این قانون] به افزایش تولید تجهیزات پزشکی در طول کووید-۱۹ کمک کرد و اکنون برای تسریع تولید شیلنگهای آتشنشانی جهت مبارزه با آتشسوزیهای جنگلی استفاده میشود. برای آمریکا، این کافی نبود. در ژوئن ۲۰۲۵، کمیته نیروهای مسلح سنای آمریکا «قانون SPEED» را برای سادهسازی بیشتر فرآیندهای دفاعی ارائه کرد.
با این حال، این چین است که در این رقابت پیشتاز است؛ بهویژه در گذار به انرژی سبز، حوزهای که ظاهراً قرار بود لحظه رهبری تاریخی اروپا باشد. در واقع، این تضاد چشمگیر است. در سهماهه اول ۲۰۲۵، انتشار کربن در اروپا 3/4 درصد افزایش یافت، درحالیکه این آمار در چین 1/4 درصد کاهش یافت.
برخی ارزیابیها تخمین میزنند که ۱۰ درصد از تولید انرژی سبز اروپا به دلیل تأخیر در ساخت خطوط اتصال برق (interconnectors)، عمدتاً به دلیل تشریفات اداری، هدر میرود. در نتیجه، در بخشهایی مانند تولید خودروهای الکتریکی یا ذخیرهسازی باتری، اروپا در حال سخنرانی کردن است، درحالیکه چین به نتایج عملی دست مییابد.
افکار عمومی اروپا در زمره آگاهترینها نسبت به مسائل اقلیمی در سطح جهانی است. با این حال، مقررات، عدم انعطافپذیری و موانع بوروکراتیک، پیشرفت را به بند کشیده و حمایت عمومی از برنامه سبز را تضعیف میکند. پنجره فرصت برای گذار سبز در اروپا در حال بسته شدن است. اگر اروپا با همین سرعت ادامه دهد، تا یک سال دیگر، افول اقتصادی و ژئوپلیتیکی خود را، صرفاً به دلیل ناتوانیاش در اقدام، تثبیت خواهد کرد.
رخوت به نقص استراتژیک اروپا تبدیل شده است. در دنیایی که با سرعتی سرسامآور در حرکت است و جایی که دشمنان خطوط تولید تسلیحات را در چند ماه ارتقا میدهند، پارلمانها قوانین تدارکات را در چند هفته بازنویسی میکنند، و انقلابهای انرژی در چند سال (و نه چند دهه) رخ میدهند، اروپا دیگر نمیتواند هزینهی آن کندی دوران صلح را بپردازد. بقا امروز فقط به قدرت بستگی ندارد، بلکه به چابکی نیز وابسته است. هزینه انطباق کند با دنیایی پرشتاب و متخاصم، میتواند ویرانگر باشد.