جنگ و تنش/تحلیل شــورای روابط خارجی آمریکا درباره چشمانداز سال ۲۰۲۶
جهان همچنان خشونتآمیزتر و بینظمتر میشود. بر اساس ارزیابی سالانه شورای روابط خارجی، این شورا، به شدت نگران تهدیدات مرتبط با درگیریها برای امنیت ملی و ثبات بینالمللی ایالات متحده هستند که احتمالاً در سال ۲۰۲۶ پدیدار یا تشدید میشوند.
جهان همچنان خشونتآمیزتر و بینظمتر میشود. بر اساس ارزیابی سالانه شورای روابط خارجی، این شورا، به شدت نگران تهدیدات مرتبط با درگیریها برای امنیت ملی و ثبات بینالمللی ایالات متحده هستند که احتمالاً در سال 2026 پدیدار یا تشدید میشوند. در این گزارش، کارشناسان شورا، درگیریهای جهانی را بر اساس احتمال وقوع و آسیب بالقوه آنها به منافع ایالات متحده ارزیابی میکنند و برای اولین بار، فرصتهایی را برای اقدام پیشگیرانه شناسایی میکنند.
در هجده سال گذشته، مرکز اقدام پیشگیرانه (CPA) از کارشناسان سیاست خارجی آمریکا نظرسنجی کرده است تا خطری را که منابع جاری و نوظهور درگیریهای مسلحانه در سراسر جهان برای منافع ملی ایالات متحده ایجاد میکند، ارزیابی کند.
منطق این اقدام ساده است: سیاستگذاران ایالات متحده اغلب در مواجهه با بحرانهای مرتبط با درگیریها که توجه و منابع را از اولویتهای دیگر منحرف میکند و حتی منجر به مداخلات نظامی بزرگی میشود که به قیمت جان آمریکاییها تمام میشود، غافلگیر میشوند. افراد درگیر اغلب پس از آن ابراز تأسف میکنند و میگویند که مقامات باید برای جلوگیری یا آمادگی برای این بحرانها اقدامات بیشتری انجام میدادند.
بنابراین، هدف از بررسی اولویتهای پیشگیرانه (PPS) نهتنها آگاه کردن سیاستگذاران پرمشغله آمریکایی از منابع اولیه بیثباتی در دوازده ماه آینده است، بلکه کمک به آنها برای تصمیمگیری در مورد اینکه کدامیک از آنها فوریتر هستند نیز میباشد.
نیاز سیاستگذاران آمریکایی به آیندهنگری و کاهش فعال خطرات مرتبط با درگیری هر ساله افزایش مییابد. جهان بدون شک خشنتر و بینظمتر شده است. در واقع، تعداد درگیریهای مسلحانه اکنون در بالاترین حد خود از پایان جنگ جهانی دوم است. علاوه بر این، بخش فزایندهای از این درگیریها، درگیریهای بین کشورها هستند که روند پس از جنگ سرد را معکوس کردهاند. ایالات متحده بهطور منحصربهفردی در معرض خطر فزاینده درگیریهای مسلحانه قرار دارد، زیرا هیچ قدرت دیگری به اندازه آمریکا متحد و تعهدات امنیتی ندارد.
دولت دوم ترامپ به دنبال پایان دادن به بسیاری از درگیریهای جاری، مانند درگیریهای جمهوری دموکراتیک کنگو، نوار غزه و اوکراین، و همچنین بین هند و پاکستان و کامبوج و تایلند بوده است. با این حال، همزمان، به رفتارهای بیثباتکننده غیرضروری، بهویژه تهدید به استفاده از زور و سایر اقدامات قهری علیه چندین کشور، از جمله متحدانش، بهویژه در نیمکره غربی، دست زده است.
متأسفانه، این کشور همچنین بهطور سیستماتیک عناصری از دولت ایالات متحده را که به پیشبینی استراتژیک، پیشگیری از درگیری و ایجاد صلح اختصاص داده شده بود، بدون جایگزینی آنها با چیزی بهتر، از بین برده است. بودجه مرتبط در این فرآیند کاهش یافته است. این اقدامات هم بیفایده و هم کوتهبینانه هستند.
امیدواریم که دولت ترامپ در ماههای آینده با عدم فاصله گرفتن از متحدان و شرکای مهم، مسیر خود را تغییر دهد و در عین حال تأکید بیشتری بر تلاشهای بالادستی که برای ترویج صلح و ثبات، بهویژه در مناطقی که برای ایالات متحده مهم هستند، داشته باشد. یافتههای PPS امسال میتواند در این زمینه کمک کند.
PPS از کارشناسان میخواهد که تنها احتمالات سیاسی و نظامی نسبتاً مجزا - بهطور دقیق سی مورد - را که در طول یک تلاش اولیه جمعآوری اطلاعات، در دوازده ماه آینده محتمل تشخیص داده شدهاند، ارزیابی کنند. بنابراین، این نظرسنجی برای ارزیابی خطر ناشی از روندهای کلی مانند گرمایش جهانی، تغییرات جمعیتی یا پیشرفتهای فناوری طراحی نشده است. قضاوت در مورد این روندها که میتوانند به راحتی باعث درگیریهای خشونتآمیز شوند، در یک بازه زمانی کوتاه بسیار دشوار است.
همچنین PPS تلاشی برای ارزیابی خطر مرتبط با رویدادهایی مانند زلزله، آب و هوای نامساعد، بحرانهای بهداشت عمومی یا مرگ یک رهبر خاص نمیکند. این رویدادها میتوانند باعث بیثباتی شوند، اما احتمال آنها ذاتاً غیرقابل پیشبینی است. با این حال، به پاسخدهندگان این فرصت داده میشود تا نگرانیهای مرتبط با درگیری دیگری را که به نظرشان شایسته توجه است، شناسایی کنند. این پیشنهادات در فهرست «سایر نگرانیهای ذکر شده» آمده است.
امسال، این نظرسنجی شامل یک ویژگی جدید بود: از پاسخدهندگان خواسته شد تا آنچه را که به نظر آنها فرصتهای امیدوارکنندهای برای جلوگیری و مدیریت درگیری در سراسر جهان است، به اشتراک بگذارند. نتایج اصلی بهطور جداگانه در بخش «فرصتهای پیشگیری و حل و فصل درگیری» مورد بحث قرار گرفتهاند.
در نهایت، نتایج منعکسکننده نظر کارشناسان در زمان انجام نظرسنجی در نوامبر 2025 است. جهان دائماً در حال تغییر است، بنابراین ارزیابیهای ریسک ژئوپلیتیکی باید به طور منظم بهروزرسانی شوند. CPA این کار را با ابزار تعاملی «ردیاب منازعات جهانی» برنده جایزه خود انجام میدهد.
روششناسی پیشبینی
مرکز اقدام پیشگیرانه، این پژوهش را در سه مرحله انجام داد:
1. درخواست برای نظردادن درباره احتمالات
در اکتبر 2025، شورای روابط خارجی از پلتفرمهای مختلف رسانههای اجتماعی برای دریافت پیشنهادات در مورد درگیریهای احتمالی برای گنجاندن در نظرسنجی استفاده کرد. این شورا با کمک کارشناسان منطقهای داخلی، فهرست درگیریهای احتمالی را به سی مورد احتمالی که هم در سال 2026 محتمل و هم به طور بالقوه برای منافع ایالات متحده مضر تلقی میشدند، محدود کرد.
2. نظرسنجی از کارشناسان سیاست خارجی
در نوامبر 2025، این نظرسنجی برای تقریباً 15000 مقام دولتی، کارشناس سیاست خارجی و دانشگاهیان ایالات متحده ارسال شد که تقریباً 620 نفر از آنها پاسخ دادند. از هر یک از آنها خواسته شد تا تأثیر بر منافع ایالات متحده و احتمال هر گزینه را طبق دستورالعملهای کلی تخمین بزنند (به تعاریف ماتریس ارزیابی ریسک مراجعه کنید).
۳. رتبهبندی مناقشات
سپس نتایج نظرسنجی بر اساس رتبهبندی آنها امتیازدهی شد و متعاقباً احتمالات بر اساس جایگاهشان در ماتریس ارزیابی ریسک مربوطه، در یکی از سه سطح اولویت پیشگیرانه (یک، دو و سه) طبقهبندی شدند.
سطح یک
احتمال بالا؛ تأثیر بالا
افزایش درگیری بین نیروهای امنیتی اسرائیل و فلسطینیها در کرانه باختری بر سر ساخت شهرکهای اسرائیلی، حقوق سیاسی فلسطینیان و جنگ در غزه.
تجدید جنگ در نوار غزه، که ناشی از افزایش درگیریها بین شبهنظامیان حماس و نیروهای امنیتی اسرائیل است، بحران انسانی را عمیقتر و بیثباتی منطقهای را تشدید میکند.
تشدید جنگ روسیه و اوکراین، ناشی از گسترش حملات به زیرساختهای حیاتی و مراکز جمعیتی هر دو طرف.
عملیات نظامی ایالات متحده که گروههای فراملی را هدف قرار میدهد، به حملات مستقیم در ونزوئلا منجر میشود و دولت مادورو را بیثبات میکند.
افزایش خشونت سیاسی و ناآرامیهای مردمی در ایالات متحده، که با افزایش خصومت سیاسی و استقرار نیروهای امنیتی داخلی تشدید میشود.
احتمال متوسط؛ تأثیر بالا
درگیری مسلحانه مجدد بین ایران و اسرائیل، ناشی از تلاشهای ایران برای بازسازی برنامه هستهای خود و بازسازی شبکه منطقهای گروههای ضد اسرائیلی.
یک نهاد دولتی یا غیردولتی یک حمله سایبری بسیار مخرب مبتنی بر هوش مصنوعی به زیرساختهای حیاتی ایالات متحده انجام دهد.
فشار نظامی، اقتصادی و سیاسی تشدید شده توسط چین بر تایوان، بحران شدید تنگه تایوان را با مشارکت سایر کشورهای منطقه و ایالات متحده تسریع کند.
درگیریهای مسلحانه بین روسیه و یک یا چند کشور عضو ناتو، که با افزایش تحریکات روسیه نسبت به کشورهای اروپایی تسریع شود.
از سرگیری آزمایشهای سلاحهای هستهای کره شمالی، تنشها در شبه جزیره کره را افزایش میدهد و باعث درگیری مسلحانه با مشارکت سایر قدرتهای منطقهای و ایالات متحده میشود.
سطح دو
احتمال بالا؛ تأثیر کم
تشدید جنگ داخلی در سودان منجر به جنایات گسترده بیشتر، آوارگی غیرنظامیان و گسترش خشونت به کشورهای همسایه میشود.
درگیریهای خشونتآمیز بین گروههای مسلح و نیروهای امنیتی در هائیتی تشدید میشود و با ناکارآمدی سیاسی و شکست تلاشهای بینالمللی برای ایجاد ثبات تشدید میشود.
تأخیر بیشتر انتخابات در سودان جنوبی باعث از سرگیری درگیریها بین جناحهای مسلح قومی و سیاسی میشود و دولت مرکزی را بیثبات میکند.
احتمال متوسط؛ تأثیر متوسط
قطع کمکهای امنیتی ایالات متحده از سومالی منجر به افزایش حملات تروریستی و گسترش کنترل ارضی توسط الشباب و داعش میشود.
حملات حوثیها به اسرائیل و کشتیرانی بینالمللی، اقدامات تلافیجویانهای را تحریک میکند که ظرفیت دولت را بیشتر کاهش داده و بحران انسانی در یمن را عمیقتر میکند.
تلاشهای ناموفق برای خلع سلاح حزبالله و ادامه حملات نظامی اسرائیل در لبنان، دولت مرکزی را بیثبات کرده و درگیری فرقهای گستردهتری را شعلهور میکند.
خشونت فرقهای فزاینده و ظهور مجدد داعش در سوریه، که با مداخلات نظامی اسرائیل و ترکیه تشدید شده است، دولت مرکزی را تضعیف کرده و تجزیه دولت را تسریع میکند.
درگیری مسلحانه مجدد بین هند و پاکستان به دلیل افزایش فعالیتهای تروریستی و سرکوب در کشمیر تحت کنترل هند.
احتمال کم؛ تأثیر زیاد
نگرانیهای شدید در ایالات متحده در مورد تولید و قاچاق مواد مخدر غیرقانونی توسط گروههای جنایتکار فراملی منجر به حملات نظامی مستقیم ایالات متحده در مکزیک میشود.
اقدامات تهاجمی چین در دریای چین جنوبی، بهویژه به سمت فیلیپین، منجر به رویارویی مسلحانه با مشارکت چین، ایالات متحده و متحدان ایالات متحده میشود.
سطح سه
احتمال متوسط؛ تأثیر کم
شورشهای فزاینده در سراسر ساحل (بهویژه در مالی) بیثباتی منطقهای و رنج انسانی را تشدید میکند.
*تشدید تروریسم اسلامی و ضعف مداوم دولت در شمال شرقی نیجریه، ناامنی سراسری و بیثباتی سیاسی را افزایش میدهد.
تشدید درگیریهای قومی و سیاسی بر سر قلمرو و منابع طبیعی بین جمهوری دموکراتیک کنگو و گروههای مسلح، از جمله شبهنظامیان تحت حمایت رواندا.
خشونت سیاسی و مذهبی در بنگلادش افزایش مییابد که با تعویق انتخابات ملی و تشدید بحران حکومت تشدید میشود.
تشدید فعالیتهای جنایی و درگیری بین حکومت نظامی و گروههای مسلح در میانمار، فروپاشی دولت را تسریع کرده و آوارگی غیرنظامیان را افزایش میدهد و تنشهای منطقهای را تشدید میکند.
افزایش خشونت جنایی و سرکوب سیاسی در اکوادور، تلفات غیرنظامیان و ناآرامیهای مردمی را افزایش میدهد.
درگیریهای مسلحانه بین ارتش اتیوپی و شبهنظامیان تحت حمایت اریتره، که با تلاشهای اتیوپی برای دسترسی به بندر دریای سرخ تشدید شده است، جنگ را در منطقه مرزی دوباره شعلهور میکند.
شورش در شمال موزامبیک تشدید میشود و باعث تلفات گسترده غیرنظامیان و تسریع آوارگی میشود.
تجدید درگیری مسلحانه بین افغانستان و پاکستان، که ناشی از حملات شبهنظامیان فرامرزی است.
ناآرامیهای سیاسی و تقویت شورشها در شمال و غرب کامرون، دولت مرکزی را بیثبات میکند و منجر به درگیری داخلی گستردهتر میشود.
سایر نگرانیها
اگرچه این نظرسنجی به سی مورد احتمالی محدود شده است، اما مقامات دولتی و کارشناسان سیاست خارجی این فرصت را داشتند که بحرانهای بالقوه دیگری را که به نظر آنها شایسته توجه هستند، پیشنهاد دهند. احتمالات دیگر زیر توسط چندین پاسخدهنده به نظرسنجی پیشنهاد شده است:
افزایش فعالیتهای نظامی چین و روسیه در قطب شمال باعث درگیری مسلحانه با ایالات متحده یا سایر متحدان ناتو میشود.
تجدید خصومتها بر سر ادعاهای ارضی حل نشده بین ارمنستان و آذربایجان، ترکیه و سایر قدرتهای منطقهای را درگیر میکند.
تشدید درگیریهای مرزی بین کامبوج و تایلند منجر به تشدید بحران پناهندگان و بیثباتی سیاسی منطقهای میشود.
تنشها بین چین و ژاپن بر سر حاکمیت جزایر سنکاکو/دیائویو، که با اختلافات بر سر وضعیت تایوان تشدید شده است، منجر به درگیریهای مسلحانه در دریای چین شرقی میشود.
فعالیت فزاینده گروههای مسلح و قطببندی سیاسی در کلمبیا، که با بیثباتی و خشونت جنایی در ونزوئلا تشدید شده است، روند صلح کلمبیا را بیشتر از مسیر خود خارج کرده و منجر به جنگ داخلی مجدد میشود.
افزایش خشونت قومی و بیثباتی سیاسی در بالکان غربی باعث درگیری مسلحانهای میشود که مداخله خارجی را ضروری میسازد.
خلاصه تحلیل
سطح بیسابقه تنش در سال گذشته در مورد افزایش خطر درگیری خشونتآمیز در جهان همچنان کاهش نیافته است. بار دیگر، پنج احتمال به عنوان رویدادهای با احتمال بالا و تأثیر بالا رتبهبندی شدهاند. همچنین، از سی احتمال مورد بررسی، بیستوهشت مورد دیگر نیز با احتمال زیاد یا متوسط در دوازده ماه آینده ارزیابی شدند. علاوه بر این، طبق گفته پاسخدهندگان به نظرسنجی، هفده مورد از این احتمالات تأثیر زیاد یا متوسطی بر منافع ایالات متحده خواهند داشت.
امسال، سی احتمال به طور مساوی در سه سطح اولویت نسبی پخش شدهاند. اگرچه بخش عمدهای از جهان در PPS 2026 حضور دارند، اما خاورمیانه همچنان در نگرانیهای برتر برجسته است. شش درگیری خاورمیانه به عنوان اولویتهای سطح اول یا سطح دوم رتبهبندی شدهاند که هر کدام تا حدی اسرائیل را درگیر میکنند. با این حال، بیشترین تعداد احتمالات (9 مورد) شامل کشورهای آفریقایی میشود. اگرچه شش مورد از آنها به عنوان اولویتهای سطح سوم ارزیابی میشوند، اما خطر تشدید جنگ در سودان به عنوان محتملترین احتمال وقوع در سال 2026 در بین تمام احتمالات PPS مورد بررسی ارزیابی شد.
درحالیکه چندین مورد از احتمالات رده اول سال ۲۰۲۵ (غزه، اوکراین، ایران-اسرائیل و حمله سایبری به ایالات متحده) در سال ۲۰۲۶ همچنان در رتبههای مشابه باقی ماندهاند، یکی از آنها در رتبهبندی به رده اول (کره شمالی) ارتقا یافته است و چهار مورد به رده دوم (هائیتی، لبنان، مکزیک و دریای چین جنوبی) سقوط کردهاند.
نکته قابل توجه این است که احتمال افزایش خشونت سیاسی و ناآرامیهای مردمی در ایالات متحده - که ریسک اصلی در نظرسنجی ۲۰۲۴ است - پس از اینکه در PPS سال ۲۰۲۵ به عنوان احتمال متوسط رتبهبندی شده بود، بار دیگر به عنوان یک احتمال با احتمال بالا و تأثیر بالا در نظر گرفته میشود.
همانطور که در چند سال گذشته صادق بوده است، خطر جنگ قدرتهای بزرگ همچنان ادامه دارد. امسال، احتمال وقوع احتمالاتی مانند بحران در تنگه تایوان و درگیریهای روسیه و ناتو در سال ۲۰۲۶ برابر است و به دلیل پتانسیل آنها برای کشاندن ایالات متحده به یک درگیری نظامی مستقیم با چین یا روسیه، به عنوان تأثیر بالا ارزیابی میشوند. خطر درگیری در دریای چین جنوبی نیز خطر بالقوه مشابهی را به همراه دارد، اما برای سال 2026 احتمال وقوع آن کم ارزیابی شده است.
ملاحظات اضافی
شش مورد احتمالی از نظرسنجی ۲۰۲۵ در نظرسنجی ۲۰۲۶ لحاظ نشده است. برای اولین بار، احتمال درگیری گسترده در افغانستان در یک نظرسنجی PPS ظاهر نشد، اگرچه خطر درگیریهای بیشتر مرزی با پاکستان لحاظ شده بود. به دلیل روند امیدوارکننده خلع سلاح شامل گروه مسلح اصلی کُرد در ترکیه، احتمال مرتبط نیز از نظرسنجی ۲۰۲۶ حذف شد. به همین ترتیب، درگیریهای داخلی در اتیوپی و لیبی، و همچنین احتمال تحریکات روسیه علیه کشورهای غیرعضو ناتو در شرق اروپا، شایسته لحاظ شدن نبودند. خطر رویارویی مسلحانه در غرب بالکان به عنوان «دیگر نگرانی قابل توجه» امسال ذکر شده است.
شش مورد احتمالی جدید در نظرسنجی ۲۰۲۶ لحاظ شده است. تاکنون برجستهترین مورد جدید، احتمال اقدام نظامی مستقیم ایالات متحده علیه ونزوئلا است که به عنوان یک احتمال با احتمال بالا و تأثیر بالا رتبهبندی شده است. با توجه به افزایش تعداد تحریکات روسیه علیه کشورهای عضو ناتو در سال ۲۰۲۵، احتمال تبدیل این تنشها به درگیری مسلحانه به اندازه کافی محتمل ارزیابی شد تا در نظرسنجی ۲۰۲۶ گنجانده شود. پس از یک سال تغییرات سیاسی چشمگیر و خشونتهای فرقهای در سوریه، جنگ داخلی مجدد در آن کشور نیز اضافه شد.
سودان جنوبی، که یکی از «دیگر نگرانیهای قابل توجه» در سال ۲۰۲۵ بود نیز پس از یک سال دیگر تأخیر در انتخابات و خشونتهای جناحی، به نظرسنجی بازگشت. افزایش خشونت و ناآرامی در اکوادور و افزایش فعالیت شورشیان و بیثباتی سیاسی در کامرون نیز از موارد جدید اضافه شده بودند.
هشت مورد احتمالی در نظرسنجی ۲۰۲۵ برای سال ۲۰۲۶ به طور قابل توجهی اصلاح شدند. مورد احتمالی مرتبط با جنگ اوکراین اکنون بر خطر تشدید حملات روسیه و اوکراین به زیرساختها و شهرهای یکدیگر متمرکز شده است. احتمال از سرگیری جنگ بین ایران و اسرائیل، نگرانیهای جدیدی را پس از جنگ دوازدهروزه ژوئن ۲۰۲۵ نشان میدهد. به همین ترتیب، احتمال حملات مستقیم ایالات متحده به گروههای جنایتکار در مکزیک، نگرانی فزاینده دولت ترامپ در مورد تجارت غیرقانونی مواد مخدر را توضیح میدهد.
احتمال سودان بر خطر فزاینده جنایات گسترده تأکید دارد و احتمال سومالی به احتمال قطع کمکهای امنیتی ایالات متحده و افزایش تروریسم در نتیجه آن میپردازد. خطر جنگ بین اتیوپی و همسایگانش بیشتر بر درگیری با اریتره و گروههای تحت حمایت اریتره در منطقه مرزی متمرکز است. احتمال مربوط به یمن بر بحران داخلی رو به تعمیق و احتمال لبنان بر تلاش دولت برای خلع سلاح حزبالله متمرکز است.
