یک گفتوگوی ناتمام/صحبتهای رائد فریدزاده رئیس سازمان سینمایی با بهروز افخمی برای سینما و سینماگران دلگرمکننده نبود
جمعهشب گذشته رائد فریدزاده، رئیس سازمان سینمایی در گفتوگویی ضبطشده با بهروز افخمی در قالب برنامه سینمایی «هفت» به بحث نشست.

جمعهشب گذشته رائد فریدزاده، رئیس سازمان سینمایی در گفتوگویی ضبطشده با بهروز افخمی در قالب برنامه سینمایی «هفت» به بحث نشست. این اولین گفتوگوی رسمی و تلویزیونی این مقام سینمایی بعد از پایان جنگ و حملات اسرائیل به ایران بود. این گفتوگوی تلویزیونی به دلیل ساختارش و صحبتهای فریدزاده مورد توجه قرار گرفته است. رئیس سازمان سینمایی به نکاتی اشاره کرد و قید اظهارنظر کردن درباره برخی مسائل مربوط به سینماگران را زد. برجستهترین موضوعی که به آن پرداخته شد سینما و فیلمسازی در جنگ و پس از آن بود اما مسائلی که فریدزاده و افخمی به آن اشاره نکردند و قولهای تکراری که فریدزاده جلوی دوربین داد، بیشتر از مسائل مطرحشده در این برنامه جلبنظر میکند.
ساختار برنامه و چند ابهام
این واقعیتی غیرقابل انکار است که مدتهاست تلویزیون با سینما چندان سر سازگاری ندارد. بسیاری از فیلمهای روی پرده اکران، در تلویزیون اجازه و فرصتی برای تبلیغ پیدا نمیکنند و از طرفی بسیاری از سینماگران از رسانه ملی طرد شدهاند. شب جمعه ششم تیرماه، پس از مدتها یک مقام دولتی سینما یعنی رئیس سازمان سینمایی به برنامه «هفت» با اجرای بهروز افخمی دعوت شده بود اما با شروع پخش این برنامه ساختار آن برای بسیاری با ابهاماتی همراه بود. رائد فریدزاده، رئیس سازمان سینمایی به استودیو برنامه «هفت» نرفته بود و برنامه در دفتر کار او ضبط شده بود. این برخلاف قاعده همیشگی برنامههای سینمایی تلویزیون است. از طرفی «هفت» یک برنامه گفتوگومحور زنده است که همیشه به همین منوال پخش شده اما برنامه جمعهشب گذشته، یک گفتوگوی ضبطشده و گزیدهشده بود.
این در حالی است که استودیو این برنامه در ساختمان مورد حمله قرارگرفته تلویزیون قرار نداشت اما توضیحی درباره این شکل از پخش آن داده نشد. از ابهامات دیگر درباره این برنامه، موضع بسیار پایین بهروز افخمی در گفتوگو بود. او که معمولاً در نقد کردن چندان با طرف مقابل مماشات نمیکند، در مقابل فریدزاده تنها در مقام تایید صحبتهای او قرار گرفته بود. افخمی در یک مصاحبه طولانی حتی سوال چالشی هم درباره وضعیت سینماگران از فریدزاده نپرسید و این در حالی است که با وضعیت نابسامانی که سینمای ایران از منظر مالی و محتوایی درگیر آن است، برنامه را به سمت یک رپورتاژ بهنفع سازمان سینمایی برده بود.
بلیت سینماها وعدهای که محقق نمیشود
«بلیت سینماها نیمبها شد»؛ این جمله خبری است که تابهحال بارها از سوی مقامات سینمایی بیان شده است. در دوران کرونا در مقاطع حساسی که شرایط فروش سینما به وضعیتی غیرقابل کنترل میرسد و... همیشه یکی از حربههای مدیریتی برای کنترل بحران، نصف کردن قیمت بلیت سینما بوده، کاری که نهتنها تاثیر مثبتی در کوتاهمدت و بلندمدت نداشته بلکه معمولاً به دلیل درنظر نگرفتن سهم سینماداران و تهیهکنندگان، پس از مدتی این طرح برداشته شده. نکته جالب اما این است که با وجود اینکه پنج روز پیش در بسیاری از رسانههای سینمایی اعلام شد که قیمت بلیت سینماها از اول تیرماه برای حمایت از سینماگران و کمک به سبد فرهنگی خانوادهها نیمبها خواهد شد، اما در زمان تنظیم این گزارش با مراجعه به سامانههای فروش بلیت با این واقعیت روبهرو شدیم که این دستور متوقف شده و دوباره بلیت پردیسها با قیمت ۱۱۰هزار تومان و سینماهای معمولی با قیمت ۸۸ هزار تومان عرضه میشود.
بهروز افخمی بهعنوان یک گفتوگوکننده که در مقابل رائد فریدزاده قرارگرفته بود، درباره این موضوع مهم و محقق نشدن این قول صحبت نکرد. او بهجای این موضوع سراغ مبحثی ثابت نشده مانند علاقه مردم به سینما رفتن در زمان جنگ و ایجاد همبستگی از طریق این هنر رفت. اما هیچ کدام از طرفین گفتوگو به این نکته نپرداختند که زمانی که شهر زیر بار حملات هوایی بود، مردم با چه اطمینانی میتوانستند در سینماها حضور پیدا کنند؟
مسائل مربوط به معیشت سینماگران
سالهاست که به دلیل مشکلات اقتصادی ،سینماگران قدیمی درگیر مصائب معیشتی هستند. بارها بازیگرانی با انتشار ویدئو و عکس در صفحات مجازی درخواست کمک و بیمه کردند اما هنوز این مسائل حل نشدهاند. بهروز افخمی درباره طرح نیمهتمام ارتقای بیمه بازنشستگی سینماگران، در شرایطی که بحرانهای اقتصادی دست از سر مردم بر نمیدارد، هیچ سوالی نپرسید و فریدزاده هم به این موضوع اشارهای نکرد.
از سوی دیگر، خود رئیس سازمان سینمایی در ابتدای شروع به کارش، درباره کدی صحبت کرده بود که برای ارتقای معیشت اهالی سینما در نظر خواهد گرفت. اما ترجیح دو طرف گفتوگو این بود که درباره مسائلی صحبت شود که محقق شده باشند یا ابهامی در آن وجود نداشته باشد. درصورتیکه وقتی سینماگرانی که در بدنه سینما هستند معیشت مناسبی نداشته باشند، همین سینما راکد هم دیگر نمیتواند به راهش ادامه دهد.
فیلمهای برنده بدون مجوز و اعضای ایرانی آکادمی اسکار
یا گفتوگوی رائد فریدزاده و بهروز افخمی خیلی پیشتر از این ضبط شده بود یا در دستور کار صحبتهایشان پرداختن به فیلمهای بدون مجوزی که این روزها در جشنوارهها شرکت میکنند و جایزه میبرند، جایی نداشت. فیلمی مانند «تصادف ساده» ساخته جعفر پناهی که توانست نخل طلای جشنواره کن را از آن خود کند یا فیلم «بیداد» ساخته سهیل بیرقی که این روزها برای اکران در جشنواره کارلوویواری جمهوری چک خود را آماده میکند و به صورت کاملاً زیرزمینی در ایران ساخته شده.
از طرفی موضوع مهمی که در این روزها بحث بیشتر محافل سینمایی است انتخاب چهار سینماگر ایرانی برای عضویت در آکادمی اسکار است که خبرش روز پنجشنبه رسانهای شد. در آن خبر آمده پیمان معادی، سعید روستایی، شیرین سوهانی و حسین ملایمی از سوی آکادمی علوم و هنرهای سینمای آمریکا برای عضویت در آکادمی اسکار دعوت به عمل آورده. موضوع مهم و قابل توجه که رئیس سازمان سینمایی کشور در گفتوگویش به آن اشاره نکرد و افخمی هم درباره آن سوالی نپرسید.
اکران ضربه دیده
یکی از آسیبهای جدیای که در دوران حملات اسرائیل به مسائل فرهنگی وارد شد، ترس مردم از حضور در سینماها بود. فیلمهایی مانند «پیر پسر» یا «بیسر و صدا» که پس از مدتها در محاق توقیف بودند، بالاخره از هفته پایانی خردادماه ۱۴۰۴ مجالی برای اکران پیدا کردند اما شروع جنگ و حملات ارتش اسرائیل شرایط اکران آنها را تحتالشعاع خود قرار داد.
فیلمهایی اجتماعی که باید آنها را در سینما دید و مناسب تمام اقشار جامعه هم نیست که بتواند مخاطب عام را جلب کند در شرایطی روی پرده سینما رفتند که هنوز تبلیغاتشان شروع نشده شهرهای ایران زیر حملات رژیم صهیونیستی قرار گرفت. موضوعی مهم و قابل بررسی که باید در اولین گفتوگوی تلویزیونی رئیس سازمان سینمایی به این مسئله و مشکلاتی که برای تهیهکننده سینماداران و حتی مخاطبی که مدتها منتظر اکران آثار اینچنینی در سینما بود به آن پرداخته میشد.
اما بهروز افخمی ترجیح داد درباره اکران فیلمهای خارجی در سینماها و تاثیری که بر گیشه خواهد گذاشت از رئیس سازمان سینمایی سوال بپرسد و رائد فریدزاده هم در جوابش درباره اکران نسخه مرمتشده فیلمهای قدیمی حرف بزند. درواقع گفتوگوی برنامه «هفت» هیچ حل مسئلهای نداشت و جز چند نقلقول درباره اختصاص رایانه برای دهکهای پایین که حتی زمان تحقق آن مشخص نشد و جملهای شعاری و انگیزشی در جهت اینکه هرکسی که درباره ایران فیلم بسازد، میتواند کار تولید را شروع کند این گفتوگو آوردهای برای شرایط وخیم سینمای ایران در این روزها نداشت.