نظر مثبت ترامپ درباره مذاکرات و پاسخ ایران
رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، در آخرین اظهارنظر خود راجع به گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا، این مذاکرات را بسیارخوب توصیف کرد.
به گزارش نشریه هیل، دونالد ترامپ شامگاه ۴ خرداد، در جمع خبرنگاران گفت: «مذاکرات بسیار خوبی با ایران انجام شده و اخبار مثبتی از مذاکرات می‌آید.» او همچنین اظهار داشت که «من نمی‌دانم چیزهای خوب یا بدی به شما خواهم گفت اما احساس می‌کنم که چیزهای خوبی در این باره به شما خواهم گفت.»
ترامپ همچنین مدعی شد که شاید طی یکی دو روز آینده خبری در این باره اعلام شود. اظهارنظر خوشبینانه ترامپ با واکنش وزارت امور خارجه ایران مواجه شد.
اظهارات ترامپ در حالی مطرح می‌شود که جمعه هفته گذشته، پنجمین دور از گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا به میزبانی ایتالیا، در رم برگزار شد؛ گفت‌وگوهایی که با توجه به سایه انداختن خط قرمز غنی‌سازی، احتمال داده می‌شد که پایان این مذاکرات باشد اما مجموع اخبار و اظهارنظرها از جمله صحبت‌های سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان پس از این مذاکرات نشان می‌دهد که ابتکاراتی روی میز قرار گرفته و دو طرف در پایتخت‌ها، در حال بررسی آن هستند. حق غنی‌سازی ایران، خط قرمزی است که جمهوری اسلامی یک طرف و ایالات متحده آمریکا طرف دیگر آن ایستاده‌اند. به همین دلیل باید دید که آیا ابتکارها به ثمر نشسته است یا نه. به همین دلیل خیلی نمی‌توان روی صحبت‌های ترامپ مانور داد.
خط قرمز غنی‌سازی در خاک ایران
از زمان پایان دور پنجم مذاکرات تا زمان تنظیم این گزارش، هیچ‌یک از مقامات آمریکایی درباره مذاکرات رم اظهارنظر نکرده‌اند. نه مصاحبه‌ای از ویتکاف منتشر شده و نه بیانیه‌ای رسمی صادر کرده‌اند. تنها اظهارنظر مربوط به ترامپ است که از گفت‌وگوها ابراز رضایت کرد. در این میان اما ایران بار دیگر خطوط قرمز خود را خطاب به طرف آمریکایی مرور کرد.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری روز گذشته در پاسخ به سوالی در خصوص همین اظهارنظر خوشبینانه ترامپ گفت: «اگر هدف طرف آمریکایی این باشد که برنامه هسته‌ای ایران تسلیحاتی نشود، این تحصیل حاصل است و ما هیچ‌گاه دنبال استفاده نظامی از انرژی هسته‌ای نبودیم. اگر در این درخواست حسن‌نیت وجود داشته باشد، ما هم می‌توانیم بگوییم به مذاکرات خوشبین هستیم. اما اگر هدف محروم‌سازی ایران از حق مسلم خودش باشد، ما معتقد نیستیم این روند به نتیجه ختم شود. این خواسته صریح ملت ایران و جامعه نیاز ما برای تامین برق هسته‌ای و استفاده صلح‌آمیز از سایز جنبه‌های انرژی هسته‌ای است.»
او همچنین درباره ایده تشکیل کنسرسیوم هسته‌ای که در روزهای اخیر زیاد تکرار می‌شود نیز گفت: «ایران با توجه به تمایل کشورهای منطقه برای استفاده از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز، موضوع فراهم کردن سوخت را مطالبه‌ای واقعی می‌داند. بنابراین ایران از هر روندی که مشارکت کشورهای منطقه را در غنی‌سازی و تولید سوخت مورد نیاز برای طرح‌های هسته‌ای صلح‌آمیز شامل شود، حمایت می‌کند اما این ابتکار به هیچ عنوان نمی‌تواند جایگزین برنامه غنی‌سازی داخل ایران شود.»
او همچنین درباره ابتکارات عمان و ارتباط آن با موضوع غنی‌سازی نیز گفت: «عمان به عنوان تسهیلگر این روند جاهایی که فکر می‌کند می‌تواند کمک کند دیدگاه‌های خود را مطرح می‌کند و با هر دو طرف هماهنگ می‌کند و آن چیزی که کاملاً واضح است و شاید نیاز به تأکید نداشته باشد این است که غنی‌سازی به عنوان بخش لاینفک انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و صنعت هسته‌ای ایران باید حفظ شود و در این خصوص کوچکترین نرمشی صورت نمی‌دهیم. پیشنهادهای عمان این خط قرمز ما را مدنظر قرار خواهد داد.»
یک فضای متناقض
ایران و آمریکا در حالی احتمالاً دور ششم مذاکرات را برگزار می‌کنند که فضای متناقضی پیش از دور پنجم آغاز شد و همچنان تا حدی ادامه دارد. غنی‌سازی حتی یک درصدی در خاک ایران خط قرمزی بود که آن‌ها پیش از دور پنجم مذاکرات علنی کردند و به رسانه‌ها کشاندند. مقامات مختلف آن‌ها از ویتکاف تا مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا تا شخص ترامپ صحبت‌های متعدد و متضادی تا پیش از جلسه پنجم داشتند. این اظهارات غیر از تحریم‌های جدیدی بود که آمریکا در چند روز اخیر بر ایران اعمال کرد.
دور پنجم نیز در چنین فضایی برگزار شد و اظهارنظر مثبت ترامپ در چنین شرایطی، عجیب است. آن‌ها خط قرمز ایران را پذیرفته‌اند یا ابتکارات عمان به حدی راضی‌کننده بوده که آن‌ها را وادار به عقب‌نشینی کرده است؟
حتی کارشناسان این موضوع را مطرح می‌کنند که ترامپ تلاش می‌کند با اظهارنظرهای مثبت درباره مذاکرات و خواست خود برای حصول توافق، بر افکار عمومی ایران تاثیر بگذارد. از یک طرف فشار مخالفان مذاکرات را بیشتر کند و از سوی دیگر توقعات در جامعه را بالا ببرد.
