درخواست از عوامل مجموعه تلویزیونی سلمان فارسی
در دو سال گذشته بیش از هر دوره دیگری پس از انقلاب، ایران شاهد تعمیق شکافهای اجتماعی و سیاسی بوده است. در چنین شرایطی پخش سریال سلمان فارسی در صورتی که درباره ابعاد پیچیده موضوع از پیش اندیشیده نشده باشد ممکن است به پیامدهایی منجر شود.
از دیماه 1398 مجموعه تلویزیونی سلمان فارسی به کارگردانی آقای داوود میرباقری و تهیهکنندگی آقای حسین طاهری درقالب ژانر درام تاریخی در حال تصویربرداری است و قرار است در قالب مجموعهای 60 قسمتی در سیمای جمهوری اسلامی پخش شود. چ
بنا بر گزارشهای موجود، این اثر تلویزیونی بزرگترین و پرهزینهترین مجموعه تلویزیونی در تاریخ کشور است. با توجه به اهمیت این اثر تلویزیونی که ممکن است حساسیتهایی در شرایط پیچیده کنونی داشته باشد مواردی جهت آگاهی افکار عمومی و عوامل تولید فیلم سلمان فارسی بیان میشود:
آقای داوود میرباقری از کارگردانهای شناختهشده با آثار فاخر تلویزیونی و سینمایی است. تولید سریال «مختارنامه» و نیز فیلم بلند سینمایی «آدم برفی» از جمله آثار ایشان است.یکی از آثار مهم آقای میرباقری سریال تلویزیونی «امام علی» است. مجموعه تلویزیونی امامعلی (ع) اگر چه از آثار پربیننده تلویزیونی کشور در دهه هفتاد بود به دلیل برخی حساسیتهای مذهبی از جمله در بخش کشته شدن خلیفه سوم و آغاز خلافت حضرت علی (ع) موجب واکنشهای منفی در میان برخی از هموطنان سنیمذهب در استانهای مرزی بهویژه در غرب کشور شد.
اعتراض امام جمعه اهل سنت کرمانشاه مرحوم ملامحمد ربیعی به این فیلم و سپس فوت ایشان و متعاقب آن اعتراضهای خیابانی در کرمانشاه و جوانرود و روانسر و دیگر نقاط موجب برخوردهای خونین شد و بیش از ده تن از هموطنان در کرمانشاه و بهویژه جوانرود در این رویدادها کشته و دهها تن زخمی و دهها تن نیز بازداشت شدند.
چنانچه عوامل تولید فیلم پیش از تولید نهایی با مشورت با کارشناسان امر و بررسی شرایط کشور متوجه حساسیتهای چندوجهی موضوع میشدند احتمال داشت این اتفاقات غمانگیز روی ندهد و حساسیتها به خونریزی با پوشش گسترده رسانهای در سطح بینالمللی منجر نمیشد.بروز دوقطبی شیعه و سنی در کشور پس از نمایش مجموعه تلویزیونی امامعلی(ع) بیش از گذشته خود را نمایان کرد.
در رویدادهای اخیر اعتراضی کشور پس از درگذشت خانم مهسا امینی بخشهای وسیعی از کشور درگیر حوادث ناخوشایندی شد. از جمله مهمترین این رویدادها، درگیریهای جوانرود بود. برخی تحلیلگران اتفاقات سال 1375 در شهر جوانرود و کرمانشاه که به کشته شدن 14 تن از معترضین به فیلم امام علی در پی مرگ ملامحمد ربیعی روی داد را سرآغاز دورهای تازه از حیات سیاسی این شهر تلقی میکنند که در سالهای بعدی به نفوذ جریانهای سلفی و تکفیری همچون القاعده و داعش در منطقه منجر شد. به سخن دیگر نمایش یک سریال تاریخی به عنوان یکی از متغیرهای بسیار اثرگذار بر فضای روانی و اجتماعی شهر سنگینی کرد و چنین پیامدهایی را رقم زد.
در دهه گذشته شکاف میان دو گفتار اسلامگرایی و ایرانگرایی در کشور تشدید شده است. دوقطبی و شکاف شکلگرفته چنان برجسته شده که راهی برای انکار آن وجود ندارد.این تلقی در بخش بزرگی از افکار عمومی شکل گرفته که حاکمیت مخالف میراث تاریخی کشور و حذف تاریخ ایران پیش از اسلام است. قائلین به این باور مدعی هستند در دهههای گذشته پولهای فراوانی در کشور برای تبلیغ و تولید فیلم و سریال و دیگر آثار سینمایی و مکتوب و غیره در دوره پس از اسلام صرف شده اما در برابر تاریخ پرشکوه کشور به صورت تعمدی سکوت صورت گرفته است.
واکنش به این تلقی موجب بروز واکنشهایی مانند تجمع بزرگ در روز هفتم آبانماه در پاسارگاد، آرامگاه کوروش و موارد مشابه شده است. حتی گروهی تحلیل میکنند درباره مفاخر ایرانی دوره اسلامی مانند سعدی و حافظ و مولوی و فردوسی و دیگر بزرگان نیز به صورت یکطرفه سیاست انکار و سکوت حاکم است. یعنی ارکان صداوسیما تنها علاقهمند به سرمایهگذاری بر روی عناصر اسلامی هویت ایرانی هستند و این علاقه خود را در تقابل با سویههای ایرانی هویت ملت ایران تنظیم میکنند.
در دو سال گذشته بیش از هر دوره دیگری پس از انقلاب، ایران شاهد تعمیق شکافهای اجتماعی و سیاسی بوده است. در چنین شرایطی پخش سریال سلمان فارسی در صورتی که درباره ابعاد پیچیده موضوع از پیش اندیشیده نشده باشد ممکن است به پیامدهایی منجر شود.در چند سال اخیر انتشار مطالب متنوعی درباره سلمان فارسی و نقش وی در حملات اعراب شبهجزیره عربستان به ایران و «یاری سلمان برای حمله به ایران و اقدامات خشن مهاجمان به ایرانیان» به صورت مجازی - رسانهای با برد زیاد، تولید شده است.
آیا مجموعه صداوسیما و مسئولین امر درباره حساسیتهای موجود برآورد دقیقی دارند؟ آیا تمهیدات هنری و محتوایی لازم صورت گرفته است؟یا اینکه انتشار چنین مجموعهای به تعمیق شکافها و دوقطبی موجود و حتی رویدادهای نگرانکننده منجر خواهد شد؟آیا تجربه سریال تلویزیونی امام علی(ع) که به کشته و زخمی شدن دهها تن و التهاب در غرب کشور منجر شد، مورد توجه مسئولین امر قرار گرفته است؟ درحالیکه سالهاست سخن از تولید فیلم فاخری درباره کوروش در حد طرح موضوع باقی است. درباره مولوی هم اجازه تولید و پخش داخل کشور داده نشد و درباره سعدی و دیگر بزرگان فرهنگ و ادب ایران سکوت حاکم است آیا پخش سلمان فارسی به اهداف مدنظر دست مییابد؟
این در حالی است که در کشورهای منطقه نیز همزمان مجموعه فیلمهایی درباره حمله اعراب شبهجزیره به ایران در حال تولید و پخش است. به عنوان نمونه فیلم ضدایرانی «جنگجوی صحرا» روایتی از حمله به ایران دوره ساسانی است با بودجه 140 میلیون دلاری عربستان به سبک هالیودی تولید شده است. بر همین اساس از مسئولین امر درخواست میشود با توجه به شرایط حساس و پیچیده کنونی با دقت و وسواس کارشناسی درباره فیلم در دست تولید سلمان فارسی تدبیر کنند.
امید است تولیدات سینمایی و تلویزیونی از این دست به انسجام و همگرایی ملی یاری رساند و راه برای توجه به تاریخ و تمدن دیرپای ایرانی بیش از پیش فراهم کند. در غیر این صورت پخش مجموعه سلمان فارسی ممکن است به نتایج غیرقابل پیشبینی منجر شود.