باید قدرتهای موازی حذف شود
مشکل اصلی اقتصاد در قانون اساسی است و اینکه کیفیت دولتها تاحدودی میتواند مؤثر باشد. مشکل اصلی این است که قانون اساسی بیشترین اختیار را به دولت داده است و قدرتهای موازی در کشور وجود دارد که مانع کار اقتصاد آزاد و بازار میشوند.
محمدقلی یوسفی، اقتصاددان در واکنش به شایعه استعفای وزیر اقتصاد در شرایط کنونی اقتصاد در پاسخ به این پرسش که آیا بهتر نیست با توجه به وعدههای اقتصادی و عدم تحقق یافتن آن، تغییراتی در کابینه اقتصادی کشور ایجاد شود؟ به هممیهن گفت: «این مباحث سیاسی و مدیریتی است و به آن ورود نمیکنم اما از دیدگاه اقتصادی اعلام میکنم. از نظر من فرقی نمیکند این دولت و تمام دولتها همه مانند هم هستند. مشکل اصلی اقتصاد در قانون اساسی است و اینکه کیفیت دولتها تاحدودی میتواند مؤثر باشد. مشکل اصلی این است که قانون اساسی بیشترین اختیار را به دولت داده است و قدرتهای موازی در کشور وجود دارد که مانع کار اقتصاد آزاد و بازار میشوند.»
او ادامه داد: «در جامعهای که حقوق مالکیت تضمینشده نیست و آزادیهای فردی و اجتماعی به درستی رعایت نمیشود، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که اقتصاد مستقل از مردم عمل کند، فارغ از اینکه چه کسی در هیئت دولت باشد. در طول سالهای بعد از انقلاب متاسفانه سیستم اقتصادی ایران همواره به نحوی عمل کرده که موجب گسترش دیوانسالاری اداری و افزایش نقدینگی و تورم بوده است. ضمن اینکه با افزایش نقش دولت فعالیتهای بخش خصوصی مستقل با محدودیت مواجه بوده است. بنابراین تا زمانی که قانون اساسی اصلاح نشود و قدرتهای موازی حذف نشود نمیتوان انتظار داشت که گشایشی در فعالیتهای اقتصادی شکل گیرد. از این روست که تاکید دارم آمد و شد دولتها و مسئولان، تاثیر چندانی در اقتصاد کلان ایران ندارد و تنها برای گروههای سیاسی این آمد و شد مهم است.»
این اقتصاددان معتقد است مشکلاتی که امروز در اقتصاد ایران شاهد هستیم، از اوایل انقلاب بوده و تنها در شرایط کنونی بحرانیتر شده است.
او در پاسخ به این پرسش که آیا بحران اقتصادی که از آن یاد کردید، با روی کار آمدن دولت جدید سرعت یافته است؟ تصریح کرد: «مشکلات اقتصادی ایران از همان سالهای بعد از جنگ شروع شده و بر روی هم انباشته شده است. آنچه امروز شاهد آن هستیم نتیجه تجمعی اشتباهات و سیاستهای غلطی است که در این مدت حاکم بوده است. بنابراین حتی اگر به جای دولت رئیسی و وزیر اقتصاد از کره مریخ رئیسجمهور و وزیر اقتصاد میآوردیم، بازهم مشکلات حل نمیشد. اینکه مشکلات اقتصادی را به کیفیت دولتها نسبت دهیم، برداشت سیاسی و جناحی غلط است.»
محمدقلی یوسفی تاکید کرد: «در تمامی دولتها مشکلات اقتصادی وجود داشت زیرا نظام تصمیمگیری و اقتصادی ایران نظام متمرکز است و در این نظام، اقتصاد آزاد نمِیتواند شکل بگیرد. در این نظام بیثباتی سیاسی و اقتصادی وجود دارد و مسئولان به جای حل مشکلات ریشهای سعی میکنند آنها را تسکین دهند و به فکر درمان نیستند.»
او برای برونرفت از این مشکلات اعلام کرد: «مادامی که نظام تصمیمگیری غلط باشد هرگز وضعیت اقتصادی ایران رو به بهبودی نخواهد نرفت. اقتصاد کشور در مسیر درست در حرکت نیست بنابراین باید قانون اساسی اصلاح شود، قدرتهای موازی حذف شود، مکانیزم بازار، قدرت گیرد و مهمتر اینکه تعامل سازنده با دنیا داشته باشیم.»