میراث متزلـزل اوباما/رئیسجمهور سابق آمریـکا به تلاشهای خود برای ایجاد تغییر در جامعه و القای امید ادامه میدهد
زمانی که باراک اوباما برای اولین بار روی کار آمد، آمریکا و جهان در میانه بحران بزرگ اقتصادی قرار داشت؛ بحرانی که از والاستریت شروع شد.

زمانی که باراک اوباما برای اولین بار روی کار آمد، آمریکا و جهان در میانه بحران بزرگ اقتصادی قرار داشت؛ بحرانی که از والاستریت شروع شد. جنگ عراق در سراسر دنیا تصویر منفوری از آمریکا بهجای گذاشته بود و شهرت و رهبری جهانی آمریکا بهطور قابلتوجهی کاهش پیدا کرده بود. اوباما در نشستی با هدر کاکس ریچاردسون، تاریخدان آمریکایی که استاد تاریخ دانشگاه بوستون است، میگوید: «سال اولی که روی کار آمدم، به سفرهای خارجی زیادی میرفتم، اینطرف و آنطرف سخنرانی میکردم و در کشورهای خارجی نشست برگزار میکردم. جمهوریخواهان گفتند من تور عذرخواهی راه انداختهام.» اوباما در ادامه میگوید آنها استدلال میکردند «من هر جایی میروم به آنها قلدری نمیکنم و به آنها نمیگویم که ما از شماها بهتریم.»
اما اوباما معتقد است: «آنچه آمریکا را استثنایی میکند این نیست که بزرگترین ارتش را دارد یا اینکه بزرگترین اقتصاد را دارد. آنچه آمریکا را استثنایی میکند این است که آمریکا تنها کشور بزرگ روی کره زمین و شاید تنها ابرقدرت واقعی در تاریخ است که مردم آن از هر گوشهای از جهان آمدهاند. آنها به اینجا میآیند و آنها همان پیوندی را ایجاد میکنند که ما را در این آزمایش دیوانهواری که دموکراسی نام دارد، در کنار یکدیگر نگه میدارد.»
اوباما معتقد است این همان ایدهای است که با وجود تمام تفاوتها مردم آمریکا را با یکدیگر متحد میکند: «اینکه ما شبیه یکدیگر نیستیم، ما شبیه یکدیگر خدا را نمیپرستیم و از یک غذای مشابه خوشمان نمیآید، زمانی که این آزمایش جواب میدهد، به جهان کمی امید میدهد چون این موضوع را القا میکند که افرادی که به جز ایده از نظر قبیله، نژاد یا خون به یکدیگر مرتبط نیستند میتوانند با یکدیگر کار کنند و به خوبی مشترک برسند.»
باراک اوباما چهلوچهارمین رئیسجمهور آمریکا از سال 2009 تا 2017 بود. او توانست با ایجاد یک تغییر اساسی در آرای انتخاباتی به نفع حزب دموکرات و با جلب نظر تعدادی از گروههای کلیدی در میانه حوزههای رایگیری، کاخ سفید را تسخیر کند. حتی در شرایطی که حامیان اوباما بهدلیل نژاد و تاثیر آن بر انتخابات نگران بودند، صندوقهای رای نشان دادند که اکثریت سفیدپوستان اهمیتی به این موضوع نمیدادند. طبق آمار، اوباما 95درصد از رای سیاهپوستان، 67درصد از رای اسپانیاییتبارها و 66درصد از آرای رایدهندگان بین 18 تا 29 سال را کسب کرد.
پیروزی اوباما در انتخابات فضای جامعه آمریکا و حتی کانادا را هم تغییر داد. در شب پیروزی اوباما، رقص و اشک و شادی اکثر شهرهای آمریکای شمالی را فرا گرفت و امید به تغییر فضا را تحتتاثیر قرار داده بود. اما دونالد ترامپ، جانشین اوباما در سال 2017 هیچ دل خوشی از او ندارد. ترامپ پیش از آمدن به کاخ سفید تلاش میکرد ثابت کند که اوباما در آمریکا بهدنیا نیامده و در صورتی که شناسنامه خود را منتشر کند، 5 میلیون دلار به خیریه اهدا میکند.
او بعدها در یک نشست خبری پذیرفت که اوباما در آمریکا بهدنیا آمده و بعد ادعا کرد هیلاری کلینتون این شایعه را آغاز کرده (که نادرست است). او بهطور مرتب میگوید که اوباما رئیسجمهور بسیاری بدی بوده و دوران ریاستجمهوریاش و دستاوردهای قانونیاش مثل اصلاحات قانون مراقبتهای بهداشتی «فاجعه» بودهاند. او حتی ادعا کرد که اوباما از داعش حمایت مالی کرده است.
در ماه ژوئن ترامپ بدون هیچ مدرکی اوباما را به خیانت متهم کرد که در جهت تضعیف کمپین ریاستجمهوری ترامپ در سال 2016 فعالیت کرده است. ترامپ گفت: «ببینید، او گناهکار است. شکی در آن نیست.» ترامپ در ادامه میگوید: «این خیانت بود. این هر کلمهای است که میتوانید فکرش را بکنید. آنها تلاش کردند انتخابات را بدزدند. آنها تلاش کردند انتخابات را مخدوش کنند.»
یکی از سخنگویان اوباما اظهارات ترامپ را «مسخره و تلاشی ضعیف برای پرت کردن حواسها» خواند. پس از آنکه دونالد ترامپ دور دوم ریاستجمهوری خود را با کمپین انتقامجویی از افراد و نهادها آغاز کرد، نگرانیهای عمیقی میان مقامات کنونی و پیشین وزارت دادگستری، کارشناسان قانونی و دموکراتها بهوجود آمد که او بهوعدههای خود مبنی بر «زندانی کردن» و یا پیگرد قانونی افراد سرشناس مانند لیز چینی، نماینده پیشین ایالت وایومینگ و یکی از منتقدان سرسخت ترامپ، جیمز کومی رئیس سابق افبیآی و باراک اوباما عمل کند. این کمپین تاکنون در پیگرد قانونی جان بولتون، مشاور امنیت ملی پیشین، جیمز کومی و لتیشا جیمز دادستان کل نیویورک اجرایی شده است.
اوباما محتاطانه تلاش میکند تا نقش خود را بهعنوان یکی از چهرههای تاثیرگذار حزب دموکرات حفظ کند. به گزارش آتلانتیک، افرادی که از زمان ترک کاخ سفید با اوباما کار کردهاند، میگویند که او در مورد زمان اظهارنظر بسیار محتاط است. اریک شولتز، مشاور نزدیک اوباما در دوران پس از ریاستجمهوریاش میگوید: «ما سعی میکنیم صدای او را حفظ کنیم تا وقتی صحبت میکند، تاثیرگذار باشد.»
حالا نزدیک به سه هفته میشود که دولت فدرال آمریکا تعطیل است و بسیاری از کارمندان دولتی در آخرین دوران پرداخت دستمزد بخشی از آن را دریافت کردند و در روزهای آینده هیچ دریافتی نخواهند داشت. بدون شک این یکی از عجیبترین تعطیلیهای دولت آمریکا است که در آن کاخ سفید یا دولت ترامپ از دولت فدرال بهعنوان ابزاری علیه حزب مخالف خود استفاده میکند. جمهوریخواهان تلاش میکنند تا با تعطیلی دولت به اهداف سیاسی خود برسند و همچنین مشکلات سیاسی را گردن حزب دموکرات بیندازند. بهگزارش پادکست دیلی متعلق به نیویورکتایمز، اگر وارد سایتهای فدرال مثل وزارت خزانهداری شوید، پیامی نمایان میشود مبنی بر اینکه چپهای رادیکال میخواهند تا دولت آمریکا را برای ایجاد اختلال تعطیل کنند.
در فرودگاهها هم پیامهای ویدئویی از کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی پخش میشود که دلیل تعطیلی دولت را دموکراتها بیان میکند و این همان دلیلی است که در سفرهای هوایی مردم اختلال ایجاد میکند. اینها همان دلایلی است که تعطیلی دولت آمریکا را عجیب میکند چون حزب حاکم تلاش میکند مشکل تعطیلی دولت را گردن دشمنان سیاسی رئیسجمهور آمریکا بیندازد. «لایحه حفاظت از بیمار و مراقبت مقرون بهصرفه» یا «اوباماکر» در مرکز درگیری بین دموکراتها و جمهوریخواهان بر سر قانون اصلاح مراقبتهای بهداشتی قرار گرفته است. در واقع این یارانههای قانون مراقبت مقرونبهصرفه پیشرفته است که به آمریکاییها کمک میکند حق بیمه ماهانه خود را پرداخت کنند.
در سال 2021، در دوران ریاستجمهوری جو بایدن و زمانی که دموکراتها کنترل کامل کنگره آمریکا را در دست داشتند، یارانههای حق بیمه اوباماکر را بهعنوان بخشی از بسته کمکی همهگیری بیماری کووید-19 افزایش دادند؛ اقدامی که باعث شد بسیاری از آمریکاییهای کمدرآمد بتوانند بدون پرداخت حقبیمه ماهیانه یا پرداخت مبلغی ناچیز تحت پوشش بیمه قرار بگیرند و بسیاری از افراد طبقه متوسط برای دریافت این بیمه واجد شرایط شوند. این اقدام باعث شد میزان درخواست برای دریافت اوباماکر به سطح بیسابقهای برسد. بیش از 24 میلیون نفر برای پوشش سال 2025 اقدام کردند که تعداد آنها دو برابر سال2021 است. حدوداً 92درصد از درخواستکنندگان یارانه دریافت میکنند. این یارانهها تا پایان امسال منقضی میشوند.
قانونگذاران دموکرات میخواهند این یارانهها را بهعنوان بخشی از بسته بودجه دولتی بهتصویب برسانند. آنها همچنین میخواهند کاهش بودجه مراقبتهای بهداشتی که تابستان امسال در «لایحه بزرگ و زیبا»ی ترامپ آمده جبران شود.
در شرایطی که میراث اوباما در معرض خطر قرار دارد، رئیسجمهور سابق آمریکا قرار است به کمپین تبلیغاتی برای دموکراتها در انتخابات کلیدی فرمانداری برگردد. او در تجمعاتی در نیوجرسی و ویرجینیا، تنها دو ایالتی در آمریکا که رقابت فرمانداری را یک سال پس از انتخابات ریاستجمهوری برگزار میشود، شرکت خواهد کرد.
برای دموکراتها که میخواهند از این برزخ سیاسی پس از شکست در انتخابات سال گذشته فرار کنند که در طی آن هم کاخ سفید را باختند و هم اکثریت مجلس سنا و حتی با اختلاف کم نتوانستند مجلس نمایندگان را بهدست آورند، رقابتها برای صندوق رای در سال 2025 اولین فرصت آنها برای انتقامجویی خواهد بود. آنها امیدوارند که تلاشهای اوباما بتواند جان تازهای به پایگاه رایدهندگان دموکرات ببخشد.
اما برای رئیسجمهور سابق که بزرگترین دستاورد داخلیاش، اوباماکر است، هماکنون مسئله اصلی تعطیلی کنونی دولت فدرال و مسئله اصلی در کمپین تبلیغاتی 2025 خواهد بود. بازگشت اوباما به کمپین بهنوعی برای محافظت از میراث خود است.
ورود به سیاست نه، معماری شاید
باراک اوباما در کتاب خود «سرزمین موعود» درباره درگیری بین اقدام برای تغییر در داخل سیستم و مقابله با آن نوشته است. او تمایل به رهبری را در عین حال تمایل به قدرت بخشیدن به مردم برای ایجاد تغییر برای زندگی خود مطرح میکند.
اوباما در گفتوگوهایش خود را فردی معرفی نمیکند که از بچگی آرزوی رئیسجمهور شدن داشته باشد. بازیکن بسکتبال یا شاید معمار، اما سیاستمدار هیچوقت در فهرست علایق او قرار نداشته است. اما جنبشهای اجتماعی، بهویژه جنبش حقوق مدنی که در جوانی بخشی از آن بوده نقش بزرگی بازی کردهاند. کنشگرانی مانند باب موز (با نام کامل رابرت پاریس موزز) که تلاشهایش در «کمیته هماهنگی دانشجویان علیه خشونت» و یکی از بنیانگذاران «حزب آزادی دموکراتیک میسیسیپی» و دایان جودیت نش، کنشکر حقوق مدنی آمریکایی و رهبر و استراتژیست شاخه دانشجویی «جنبش حقوق مدنی» از الگوهای او بهشمار میروند.
پس از فعالیت در زمینه سازماندهی اجتماعی (که روشها و استراتژیها برای رسیدگی به مشکلات عمومی و تقویت تواناییهای مردم برای همکاری با یکدیگر و تمرین قدرت است) اوباما در رشته حقوق تحصیل میکند. این دوران از زندگی اوباما با رخدادهای جهانی از جمله فروپاشی دیوار برلین و بعد اتفاقات میدان تیانآنمن همزمان میشود که این حس را به او منتقل میکند که مردم عادی میتوانند برخیزند و کنترل زندگی خود را بهدست بگیرند، ساختارهای سرکوبگر را سرنگون کنند.
اینها موضوعاتی هستند که اوباما را بهوجد میآورند. اوباما معتقد است که مهمترین دفتر در یک دموکراسی، دفتر شهروندان است. اینکه تغییر به این دلیل اتفاق میافتد که مردم عادی دور یکدیگر جمع میشوند و زندگیهای بهتری را تصور میکنند و برای رسیدن به آن به سیستم فشار میآورند. اما اوباما معتقد است که باید افرادی در داخل سیستم هم وجود داشته باشند تا بتوانند این تکانشها را به قوانین و رویکردهای عملی نهادها تبدیل کنند.
مرکز ریاستجمهوری اوباما
تقریباً هر جایی از جنوب شیکاگو ایستاده باشید، پیداست؛ ابلیسک (هرمسنگ) چاق و چلهای با ارتفاع حدوداً 68متری که برخی آن را «اوبامالیسک» خطاب میکنند. این سازه، گل سرسبدی از آنچه گرانقیمتترین مرکز ریاستجمهوری که تاکنون ساخته شده بهشمار میرود و همانند رئیسجمهوری که دیدگاهش آن را شکل داده، واکنشهای شدید و اغلب متناقضی را در پی داشته است.
«مرکز ریاستجمهوری اوباما» در جکسون پارک در حال ساخت است، 4 ساختمان اطراف محوطه خاکبرداری جدیدی سر به آسمان کشیدهاند؛ جایی که کارگران مشغول چمنکاری و کاشت نهال در کنار تپههای ساختهشده بهدست انسان هستند. این پروژه غیرمعمول و جاهطلبانه قرار است تا بهار آینده تمام شود. هنوز معلوم نیست این پروژه در زمان تعیینشده تمام شود و مشخص نیست که این تلاش برای بازتعریف مفهوم کتابخانه ریاستجمهوری، از یک بایگانی ساکت تا مکان پرجنبوجوش اجتماعی موفقیتآمیز خواهد بود یا نه.
بحث و جدلها به یک دهه قبل و پیش از زمانی که این پروژه اعلام شد، برمیگردد. ساکنان محلی بهدلیل تاثیر احتمالی این پروژه هم بر جکسون پارک محبوبشان که معماران سنترال پارک در نیویورک آن را طراحی کردهاند، و بهدلیل آنچه بهسازی بیرویه بافت شهری در این منطقه شناخته میشود، تجمع کردند و به دادگاه شکایت کردند. برخی از تاریخدانان ابراز نگرانی کردهاند که این مرکز شامل کتابخانه تحقیقاتی سنتی نخواهد بود و «بنیاد اوباما»، یک نهاد مردمنهاد خصوصی، آن را اداره خواهد کرد، نه «دفتر ملی بایگانی و اسناد آمریکا». چنانچه ساخت «مرکز اوباما» رو به پایان میرود، دیدگاه یک رئیسجمهور باقی میماند که همچنان به توانایی خود بر شکستن هنجارها، القای امید و تغییر جمعی باور دارد.
اما همانند دوران ریاستجمهوریاش، ممکن است محدودیتهایی سر راه باراک اوباما وجود داشته باشد. بهگزارش نیویورک تایمز اوباما در مصاحبهای با اپلیکیشن زوم میگوید: «من به یک آرامگاه مجلل علاقهای ندارم، من واقعاً آنقدرها هم به تجلیل از دوران ریاستجمهوریام علاقهای ندارم.» او در ادامه میگوید: «من بیشتر علاقه دارم که ببینم چگونه میتوانیم از این فضا برای فعال کردن و تحتتاثیر قرار دادن مردم استفاده کنیم تا تغییری در جوامع خود ایجاد کنند. برای ایجاد مرکزی جهت زندگی اجتماعی در مکانی که، صادقانه بگویم، اغلب مورد غفلت قرار گرفته است.»
این مرکز روی زمینی ساخته میشود که مالک آن «شهر شیکاگو» است و با بنیاد اوباما قرارداد بسته است که بهمدت 99 سال در کل 10 دلار پرداخت میکند. بودجه این پروژه که بهطور خصوصی تامین شده، پیشبینی میشود که حدوداً 850 میلیون دلار هزینه داشته باشد. در مقابل «مرکز کتابخانه و موزه ریاستجمهوری کلینتون» در لیتل راک واقع در ایالت آرکانزاس حدوداً 165 میلیون دلار (با احتساب تورم معادل 288 میلیون دلار) هزینه داشته است. در عین حال «موزه و کتابخانه ریاستجمهوری جورج دبلیو بوش» در دالاس، ایالت تگزاس با بودجه 327 میلیون دلاری (معادل 460 میلیون دلار امروز) ساخته شده است.
چشماندازی برای محله ساوت ساید
9 سال پیش شرکت معماری تاد ویلیامز و بیلی تیان توانست در رقابت برای طراحی این مرکز برنده شود که بخشی از آن بر اساس طرحی بود که انتقال «بنیاد بارنز» در فیلادفلیا و «مرکز هنری لوگان» مجموعهای آرام و نورانی را شامل میشد. اما آنچه بیشتر از همه نظر خانواده اوباما و تیم آنها را بهخود جلب کرد تصمیم ویلیامز و تیان برای تقسیم آنچه که سایر معماران بهعنوان یک ساختمان واحد در نظر گرفته بودند به چهار بخش و تشکیل یک مجموعه بود. اوباما میخواهد ساختمان مرکزی بخش زنده با محیط گرم و صمیمی شهرنشینی داشته باشد. اوباما میگوید: «من باور عمیقی به مکانها و تجمعهای عمومی دارم. من عاشق ایده ایجاد فضایی هستم که باعث میشود مردم احساس زندگی و ارتباط بیشتر داشته باشند.»
اوباما معتقد است که معماری بهنوبه خود پیامی را ارسال میکند. تبدیل یک مرکز ریاستجمهوری به یک محوطه دانشگاهی باعث شد فضای بیشتری برای استفاده عمومی ایجاد شود؛ فضایی در داخل ساختمانها، فضای بین آنها و فضایی حتی در بالای آنها. فقط موزه نیازمند خرید بلیط است. نزدیک به 12 فضای دیگر، اتاقهای جلسه، کلاس درس، پارکها، زمین بسکتبال سایز NBA (اتحادیه ملی بسکتبال) و حتی شعبهای از کتابخانه عمومی شیکاگو برای بازدیدکنندگان یا فعالیتهای بنیاد اوباما شامل فعالیتهای آموزش رهبری، برنامههای شغلی و بیشتر خواهد بود.
اوباما میگوید که او میخواهد این مرکز یک «فضای زنده، حس زندگی با پویایی فرهنگی و فضایی برای دور هم گرد آمدن» باشد. خانواده اوباما ریشههای عمیقی در ساوت ساید دارند. میشل اوباما در این محله بزرگ شده، باراک اوباما حرفه خود را در این محله آغاز کرد و جایی است که این دو برای اولین بار با یکدیگر دیدار کردند. بنابراین به گفته باراک اوباما انتخاب این محله برای احداث مرکز بخشیدن جان تازهای به آن، نشان دادن داراییهایش، نشان دادن این امر به جهان است که ارزش حمایتهای قابلتوجه را دارد.
ولری جرت، مشاور دیرینه اوباما و مدیر اجرایی ارشد بنیاد اوباما، که او هم در این همین محله بزرگ شده این پروژه را هم «یک هدیه» و هم یک «موتور اقتصادی» برای آن توصیف میکند. تحقیقات موسسه Dolitte درباره تاثیر اقتصادی این بنیاد تخمین میزد که مرکز ریاستجمهوری اوباما میتواند سالیانه بین 625هزار تا 760هزار نفر بازدیدکننده جذب کند.
موزه این مجموعه دارای هشت طبقه با روکش سنگ گرانیت یکتیکهای با ظاهری نامنظم است. در چهار طبقه این موزه، تاریخچه ریاستجمهوری اوباما از طریق فیلم، چیدمانها، ماکتی از اتاق بیضی، صحنههای مینیاتوری از رخدادهای کاخ سفید و مجموعهای از لباسهای بانوی اول آمریکا در آن به نمایش درخواهند آمد. در این مچموعه «اتاق آسمان» نیز خواهد بود که یک سکوی بازدید درخشان با نوک هرمی که منظرهای از کل محله اطراف را در بر خواهد گرفت. شکل ساختمان برگرفته از ایده «4 دستی است که مچ یکدیگر را گرفتهاند» که به سمت آسمان میرود.
اگر بهمدتی طولانی به این سازه و زوایای آن خیره شوید، مشابه بند انگشتانی است که انگشتها به سمت بالا کشیده شدهاند. اوباما از بچگی به معماری علاقه داشت و بهشوخی میگوید: «بهطریقی مسیر را اشتباه رفتم و وارد سیاست شدم.» و از بیان دیدگاهها و بهاشتراک گذاشتن طراحیهای اولیه با طراحان دریغ نمیکرد. او میگوید: «مطمئنم که گاهی اوقات روی اعصابشان میرفتم». در کشاکشهای میان رئیسجمهور و معماران، اوباما درخواست کرد که سازه بلندتر باشد (که در نهایت حدوداً 14 متر بلندتر شد) اما خیلی هم ابهت تحمیلکنندهای نداشته باشد. برای تعدیل این امر او پیشنهاد داد که بیشتر بخشهای بدون پنجره را با بافت بخصوصی تزئین کنند.
اوباما به تلاشهای خود ادامه میدهد
دستیاران اوباما میگویند او هیچ تمایلی به تحتالشعاع قرار دادن نسل بعدی رهبران دموکرات ندارد. به گزارش آتلانتیک، آنها تاکید میکنند که اوباما زمان زیادی را صرف گفتوگوهای خصوصی با نامزدها و مقاماتی میکند که از او مشاوره میگیرند. اما از زمان انتخاب اوباما در 17 سال پیش دموکراتها هنوز نتوانستهاند نسل جدید و پرشور خود را پیدا کنند. تازمانی که رهبر جدیدی از دل حزب دموکرات ظهور کند، اوباما مطمئناً میتواند بدون اینکه حضور منظمی در عرصه سیاستهای دوران ترامپ داشته باشد، نقش پررنگی ایفا کند.
بهگزارش آتلانتیک اوباما همچنین محبوبترین چهره حزب دموکرات در بیسابقهترین دوران تاریخی از عدم محبوبیت این حزب است. او برخلاف بایدن همچنان بدون تپق بهنظر میرسد. برخلاف بیل کلینتون، حرفهای اوباما همچنان خریدار دارد. برخلاف بایدن و کلینتون، اوباما نسبتاً جوانتر است و همچنان جمعیت بزرگی از رایدهندگان تمایل دارند او را بشنوند.
اوباما در انتخابات 2024 نیز ورود کرد و طبق گزارشها تابستان گذشته در پشتپرده نقشی تهاجمی در تلاش برای کنارهگیری بایدن از رقابتها ایفا کرد. او در کنوانسیون ملی دموکراتها سخنرانی خیرهکنندهای ایراد کرد و در پائیز سال گذشته چندین بار برای کامالا هریس کمپین انتخاباتی برگزار کرد. اما حالا ناامیدی از او هم افزایش یافته است. او سال گذشته خطرات روی کار آمدن ترامپ را یک فاجعه قریبالوقوع ترسیم کرد.
با این وجود بهنظر میرسد اوباما به همان خونسردی و همان رفتارهای قدیمی خود بازگشته است. رئیسجمهور سابق بودن ذاتاً امری دشوار است: این نقش بهخوبی تعریف نشده و طبق تعریف، امری فرعی است. بخشی از دشواری این است که چگونه یک رئیسجمهور سابق میتواند در صورت تمایل، هچنان مطرح باقی بماند. مارک آپدگرو، مورخ ریاستجمهوری و رئیس بنیاد LBJ میگوید:«من نمیدانم کسی در دوران ترامپ بتواند مطرح باشد.» آپدگرو که کتابی با عنوان «پردههای دوم: زندگی و میراث ریاستجمهور پس از کاخ سفید» است، به آتلانتیک میگوید که ترامپ در ایجاد واقعیتی موفق شده است که در آن هر رئیسجمهور قبلی مورد سوءظن قرار میگیرد.
او میگوید:«تمام قوانین استاندارد رئیسجمهور سابق بودن دیگر قابل اجرا نیستند.» با این حال اوباما هیچوقت خود را بهعنوان یک رهبر «استاندارد» معرفی نکرده است. این ایدهای بود که ظهور سیاسی او بر اساس آن پیشبینی میشد؛ اینکه تغییر نیازمند تفکر جسورانه، خلاف جریان و اقدامات سخت است. واضح است که اوباما هنوز هم خود را اینگونه میبیند یا حداقل هنوز میخواهد اینگونه دیده شود.