لهستان در دو جبهه میجنگد
زمانی بود که لهستان یکی از صریحترین حامیان اوکراین به شمار میرفت. اما دولت این کشور حالا با جنگهای خود روبهرو شده است: چنانچه لهستان تلاش میکند تا حق حاکمیت خود مقابل روسیه را تضمین کند، سیاستمداران لهستانی در شیوه برخورد با اوکراینیهایی که لهستان را بهعنوان خانه خود انتخاب میکنند، اختلاف نظر دارند.

زمانی بود که لهستان یکی از صریحترین حامیان اوکراین به شمار میرفت. اما دولت این کشور حالا با جنگهای خود روبهرو شده است: چنانچه لهستان تلاش میکند تا حق حاکمیت خود مقابل روسیه را تضمین کند، سیاستمداران لهستانی در شیوه برخورد با اوکراینیهایی که لهستان را بهعنوان خانه خود انتخاب میکنند، اختلاف نظر دارند.
این چالش، تاثیر لهستان در تلاشهای جنگی اوکراین را تضعیف کرده، سیاست خارجی لهستان را محدود کرده و متحدان کلیدی لهستان را نامطمئن از موضع این کشور در قبال اوکراین باقی گذاشته است. برای اروپاییها، رخوت داخلی لهستان کل تلاشهای کشورهای غربی را عملاً در مقابله با اقدامات روسیه در یکی از مهمترین لحظاتی که امنیت اروپاییها را از جنگ سرد رقم میزند، تضعیف کرده است.
لهستان جنگ روسیه علیه اوکراین را اولین گام در پروژه امپریالیستی بهرهبری مسکو میبیند که حق حاکمیت لهستان را تهدید خواهد کرد. این امر عملاً به این معناست که لهستان چالشهای خود علیه توسعهگراییهای روسیه با مقاومت اوکراین علیه ولادیمیر پوتین را امری برابر میداند: دونالد توسک، نخستوزیر لهستان در مارس 2025 اعلام کرد که «منافع ملی لهستان نیازمند حمایت صریح و ماندگار از اوکراین در دفاع از خود مقابل حملات روسیه است» و آن را امری «غیرقابل مذاکره» دانست.
به همین ترتیب پس از حمله تمامعیار روسیه به اوکراین در سال 2022 لهستان حمایت گسترده نظامی و سیاسی ارائه کرده و به همراه متحدان خود، کمکها را بسیج کرده است. لهستان یکی از هابهای اصلی لجستیکی در اروپا برای دفاع و کمکهای بشردوستانه است. 80درصد از کمکهای اهدایی نظامی از این کشور عبور میکنند. بین سالهای 2022 تا 2024، لهستان 40 میلیارد یورو (1/9درصد از تولید ناخالص داخلی) را صرف دفاع و کمکهای بشردوستانه برای اوکراین از جمله تامین هزینههای پناهجویان اختصاص داد.
این کشور تا امروز 47 بسته کمکی نظامی را ارسال کرده که با وجود خطر حملات روسیه به اراضی لهستان همچنان ادامه پیدا کرده است. لهستان همچنین از نظر دیپلماتیک اقداماتی علیه روسیه انجام داده است: در جولای 2024، دونالد توسک یک توافقنامه امنیتی دوجانبه را با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین امضا کرد تا کمکهای نظامی، همکاری صنایع دفاعی و حمایت از عضویت اوکراین در ناتو و اتحادیه اروپا را فراهم کند. لهستان همچنین بهطور مثال در «گروه تماس دفاعی اوکراین» مشارکت دارد و تحریمهای خود را علیه روسیه اعمال کرده است.
با این حال لهستان صراحتاً اعزام سربازان را بر اساس چندین نگرانی استراتژیک و عملیاتی رد کرده است. اول، رویکرد رفتاری ورشو نماد حفظ صلح یا نیروهای اطمینانبخش برای مقابله با حجم تهدیدی که روسیه ایجاد میکند، کافی نیست و میتواند ابتکارهای بازدارندگی معنادار را از خط خارج کند.
در عوض لهستان از استراتژی جامع مهار، حول محور ناتو، استقبال میکند که میتواند روسیه را منزوی کند با عملیات ترکیبی آن مقابله کند و حمایت درازمدت خود را از اوکراین نشان دهد. دیدگاه لهستان این است که اعزام سربازان نه توانایی دفاعی کافی برای اوکراین را فراهم میکند نه به مسکو نشان میدهد که غرب گامهایی فراتر از واکنشهای سمبلیک برای مقابله با اقدامات تشدیدکننده روسیه برداشته است.
علاوه بر نگرانیهای نظامی، دولت لهستان همچنین بر سر حل مسئله اوکراینیها در داخل این کشور دچار شکاف شده است. رفتار عموم مردم در حال تغییر است: در می 2022، 67درصد از لهستانیها بر این باور بودند که ماندن همیشگی اوکراینیهایی که هماکنون در لهستان زندگی میکنند، برای این کشور خوب است. با این حال در سال 2025، 86درصد از لهستانیها با اعزام سربازان لهستانی به اوکراین مخالفت کردند.
با وجود این اختلافات، این احتمال وجود دارد که هر کسی از رؤسای دولت که علناً اعلام کند سربازان این کشور را به جنگ اعزام میکند، در انتخابات ببازد. بنابراین سیاست امنیتی لهستان که بر اساس حمایت از اوکراین در مقابل حمله روسیه است، گروگان دورههای انتخاباتی شده است. برعکس، دلایل توسک برای عدم اعزام سربازان به اوکراین از نظر عملیاتی و نظامی امری موجه است. حالا این پیامهای ناپایدار از سوی قدرت ورشو متحدان را نسبت به موضع واقعی لهستان در قبال اوکراین گیج کرده و خطر تضعیف نقش کلیدی آن در امورات امنیتی اروپا را در پی خواهد داشت.