بورس در آسـتانه رکوردشکنی/با وجود نزدیک شدن به تراز ۳ میلیونی همچنان مشکل دامنه نوسان اجازه رشد حداکثری به بازار نمی‏ دهد

بورس تهران پس از چهارسال نزول، چند ماهی‌ می‌شود که روند نسبتاً صعودی به خود گرفته و توانسته کانال‌های جدید را فتح کند. شاخص کل از مرز 2/9 میلیون واحدی عبور کرده است و با تارگت سه میلیون واحدی حدود 2/5 درصدی فاصله دارد؛ اما با توجه به شرایط بازار سرمایه به نظر می‌رسد در کوتاه‌مدت بازار واکنش منفی نسبت به رشد اعداد نشان دهد اما متغیرهای بازار پس از یک استراحت کوتاه می‌تواند به شاخص 3 میلیونی برسد و پس از آن با تکیه به سیگنال‌های سیاسی مثبت کانال 3/5 میلیونی را نیز فتح کند.

رشد شاخص‌ درحالی رخ می‌دهد که در هفته جاری ورود نقدینگی به بورس نسبت به هفته‌های اخیر کاهش محسوسی را تجربه کرده است که علت این موضوع را می‌توان ریسک‌های سیستماتیک همانند خبر استیضاح وزیر اقتصاد دانست؛ هرچند این موضوع منتفی شد اما به صورت موقت توانست تاثیری روی بازار داشته باشد.

شاخص کل بورس تهران از آبان‌ماه تا به امروز حدود 50/1 درصد رشد داشته است؛ اما ارزش دلاری بازار نسبت به شاخص عقب مانده است بررسی آمارها نشان می‌دهد که ارزش دلاری بورس تهران حدود 38 درصد با میانگین 4 ساله خود تفاوت دارد. حال با توجه به افزایش قیمت دلار در بازار توافقی (نیمایی) و آزاد نسبت به میانگین 4 سال اخیر این انتظار وجود دارد که ارزش دلاری بازار سهام در کوتاه‌مدت حدود 40 درصد رشد کند تا این موضوع یک محرک قوی برای رشد شاخص در کوتاه‌مدت به محدود 3 میلیونی باشد. زمانی که ارزش دلاری بازار سرمایه رشد کند، شاخص‌های بازار نیز می‌توانند یک پایداری نسبی در محدوده عددی خود داشته باشند. 

نکته قابل توجه اینجاست که اعداد بازار سرمایه (به جز شاخص) همچنان به اوج سال 99 نرسیده است؛ درنتیجه زمانی بازار سرمایه می‌تواند رکوردشکن باشد که قیمت‌ها در میان‌مدت از قیمت‌های سال 99 جلوتر بروند. با وجود صعود در تالار شیشه‌ای و نزدیک شدن به تراز 3 میلیونی، همچنان مشکل دامنه نوسان در بازار سرمایه وجود دارد و این موضوع اجازه رشد حداکثری را به بازار نمی‌دهد. به علت تنش‌های سیاسی 21 مهرماه سال جاری تصمیم بر آن شد که دامنه نوسان بازار سرمایه در مثبت و منفی 3 درصد محدود شود و تا به امروز خبری از رفع محدودیت نیست.

این موضوع درحالی رخ می‌دهد که عدد اصلی دامنه نوسان مثبت و منفی 5 درصد است و به گفته مسئولان به علت تنش‌های سیاسی ماه‌هاست که این دامنه محدود شده است. 

رضا عیوضلو، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار نیز چندی پیش اعلام کرده بود «محدودیت دامنه نوسانی که اتخاذ می‌شود عمدتاً برای حفاظت از سرمایه‌گذاران است در حال حاضر بازار با یک وضعیت باثبات روبه‌رو است. در ادامه موارد دیگر را بررسی خواهیم کرد تا اگر تصمیم دیگری نیاز بود اتخاذ شود، اما فعلاً تغییر دامنه نوسان در دستور کار هیئت‌مدیره سازمان بورس نیست.»

دامنه نوسان ۳ درصدی اجازه رشد حداکثری به بازار نمی‌دهد و به نوعی تخلیه مثبت را تا حدودی به تاخیر می‌اندازد. محدودیت دامنه نوسان باعث می‌شود که معاملات در آرامش انجام شود و بازار از ذات اصلی خود خارج شود و به نوعی همه چیز با کنترل و محدودیت انجام شود.

با توجه به شرایط بازار به نظر می‌رسد که برداشته شدن دامنه نوسان و بازگشت به حالت عادی در میان‌مدت صعود بازار را تضمین سازد و بدین وسیله شاخص به تراز 5/3 میلیون نزدیک‌تر شود.

از سوی دیگر (p/eقیمت به سود) بازار سهام اکنون به حدود ۸ رسیده است و نسبت به گذشته رشد نسبتاً قابل قبولی را تجربه کرده است و با توجه به بمباران اخبار مثبت در میان‌مدت، این مولفه نیز رشد بسیار خوبی را تجربه می‌کند.

در اصل این مولفه نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران برای هر واحد سود شرکت چه میزان پول پرداخت می‌کنند. با تمامی این تفاسیر به نظر می‌رسد که اگر ریسک سیاسی جدید در بازار وجود نداشته باشد تا پایان دی‌ماه شاخص تراز ۳ میلیونی خواهد داشت و پس از آن استراحت بازار برای صعود شاخص آغاز خواهد شد.

یکی از نکات مهم بازار این روزها که «بتاسهم» به آن اشاره می‌کند اینکه جریان گردش پول در بازار و بین سهم‌هاست. در واقع تقسیم‌بندی‌های مختلفی در بازار این روزها وجود دارد سهم‌های بزرگ و کوچک شاخص‌ساز‌ها، دلاری‌ها، ریالی‌ها و صنایع مختلف نظیر بانک خودرو پالایش و غیره اگر به جریان بازار نگاه کنید متوجه خواهید شد که در هر دوره و هر مقطعی از این دو سه ماه جریان پولی که در دل بازار وجود دارد روی این نمادها می‌چرخد و یک حرکت نوسانی روی آنها ایجاد می‌کند.

در مرحله فعلی نیز بازار بعد از یک رشد نسبی در اکثر گروه‌ها تمایلی به ذخیره سود در آن شرکت‌ها و خرید نمادهای کوچک پیدا کرده، اتفاقی که می‌تواند برای بسیاری جالب توجه باشد این است که بازار چند باری این موضوع را تست کرده بود و نتیجه نگرفت البته این بار کمی با شرایط بهتر و قوی‌تری کار را دنبال می‌کند. این بار هم معتقدیم جریان پول دوام ماندگاری زیادی در سهم‌های کوچک نخواهد داشت و دوباره چرخش و گردش بین صنایع مختلف را آغاز می‌کند اما آن چیزی که حائز اهمیت است این است که سهامداران باید بتوانند از همین فرصت کوتاه نیز استفاده کنند پس به جای جنگیدن و یا نفی کردن بهتر است طبق همین روال و در مدت چند وقت اخیر با روند همراه باشند.

و اما یکی از مهمترین و خاص‌ترین شرایط و اتفاقات پیش روی بازار رویدادها و فضای سیاسی است که بسیاری از افراد دلیل کم افت و خیز شدن و یا فاصله گرفتن جریان پول از بازار در برخی روزها را این موارد می‌دانند که چشم‌انداز تحولات و اتفاقات سیاسی خیلی روشن و شفاف نیست و نمی‌توان در مورد آن اظهارنظری داشت.

بسیاری جریان حضور ترامپ در کمتر از دو هفته آتی را جریان مهمی برای بازار می‌دانند و از این رو این جریان می‌تواند موثر و اثرگذار باشد که بسیاری از افراد در سودهای نسبتاً خوبی قرار دارند و دست آنها برای فروش به راحتی روی ماشه فروش می‌رود پس این نشان می‌دهد ما با پدیده مهم و اثرگذاری در بازار مواجه‌ایم و از بدشانسی ما این موضوع با گزارش‌های مالی شرکت‌ها همزمان شده؛ از طرف دیگر این بار از سمت ایران سیگنال‌های روشن و مشخصی به طرف مقابل صادر شده که حاضر است به گفت‌وگو بپردازد. معتقدیم از اینجا به بعد سهامداران و کسانی که در بازار فعالیت می‌کنند باید در خرید و فروش‌ها و عملیات خود این موارد را لحاظ کنند چراکه ناگهان نباید غافلگیر شرایط و تحولات سیاسی شد.

سناریوی اول سناریوی بسیار خوشبینانه‌ای است که گرچه امید داریم محقق شود اما احتمال تحقق آن بالا نیست یعنی آرزوی همه ماست ولی تحقق آن سخت و دشوار است و آن هم این است که ترامپ بعد از نشستن بر کرسی ریاست‌جمهوری به طور جدی، شفاف و روشن و بدون پیش‌شرط آمادگی خود را برای مذاکرات اعلام کند که نه‌تنها واکنش بازار سرمایه که واکنش سایر بازارها نیز کاملاً متفاوت و عجیب خواهد بود.

به نظرم در این شرایط بازارهایی نظیر سکه، دلار، خودرو و مسکن بازنده قطعی این سناریو خواهند بود و بازار سرمایه به سرعت pbe خواهد گرفت و با چشم‌انداز کاهش تورم انتظاری کاهش نرخ سود احتمالی و رشد pbe بازار رقم می‌خورد؛ شاید این سناریو با هجوم احتمالی جریان پول به بازار همراه شود که آن موج چهارم جریان پول که افراد کوچه و بازار هستند را شامل می‌شود.

سناریوی دوم سناریوی استخوان لایه زخم و چوب لای چرخ فعلی است که آنچه طی این مدت سپری شد در مسیر اتفاقات این سناریو نیز پیش برود. اما  در سناریوی سوم ترامپ ابزار تهدید و هم مذاکره را روی میز می‌گذارد و از این سو در این طرف ماجرا هم ما با چنین شرایطی حاضر به پذیرش مذاکره نخواهیم بود و دوباره فضا طوفانی و عجیب و غیرعادی می‌شود و ریسک سیاسی هر روز و هر هفته که می‌گذرد بیشتر می‌شود؛ در چنین فضایی آشفتگی بازارها یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی است که رخ می‌دهد.

این موضوع از نرخ دلار آغاز می‌شود. البته معتقدیم تیم فعلی دولت خود را برای این سناریو نیز آماده کرده و دقیقاً رفتار بازار آن روزها آن چیزی که همه پیش‌بینی می‌کنند نخواهد بود. در این سناریو احتمال افزایش نرخ ارز وجود دارد اما نه به آن شکلی که بسیاری متصور هستند. نکته مهم دیگر این است که رفتار دولت در بازار ارز توافقی تمام سرنوشت بازار سرمایه را به خود گره می‌زند.

اگر در سناریوی سوم که تلخ‌ترین و سخت‌ترین سناریو برای بازار است دولت همچنان عاقلانه رفتار کند و اجازه سرکوب نرخ را ندهد و نرخ ارز در بازار توافقی تعیین شود، بازار به سرعت ریسک سیاسی را در جایی به نام نرخ ارز پرایس کرده و آن را روی تابلو، نمایش می‌دهد.

فرزین رجب‌زاده تحلیلگر بازارهای مالی:

پول به سمت سرمایه‌های کوچک خواهد رفت

فرزین رجب‌زاده، تحلیلگر بازارهای مالی در گفت‌وگو با «هم‌میهن» عنوان کرده چیزی که اکنون رخ داده دست گرمی محسوب می‌شود و از این به بعد است که رالی شروع می‌شود و بازدهی‌ها در شاخص هم‌وزن بیشتر و بزرگتر خواهد شد. او معتقد است پول‌هایی که قهر کرده‌اند آرام‌آرام می‌توانند به بازار و سهم‌های کوچک برگردند. رجب‌زاده همچنین گفته وقتی بازار مناطق عرضی خود و ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد را شکسته، در حقیقت یک سیگنال مثبت به مملکت است که جنگی رخ نخواهد داد.

‌بورس در روز سه‌شنبه به کانال ۳ میلیون واحد نزدیک شد، دلیل این رشد را چه می‌بینید؟

من فکر می‌کنم از این به بعد پول به سمت سرمایه‌های کوچک خواهد رفت و بیشتر پول وارد شاخص هم‌وزن خواهد شد.  فولاد و شبنا و شبندر و فارس سهم‌هایی بودند که رالی را شروع کردند و نقاط عرضه خود و بازار را شکاندند و پول وارد سهم‌هایی مانند گروه کاغذی و کانی‌های فلزی و غیرفلزی و زراعی‌ها خواهد شد. البته پول وارد سهم‌های بانکی و پالایشی نیز خواهد شد ولی بازدهی‌ها از این به بعد بر روی سهم‌های شاخص هم‌وزن خواهد بود؛ چون در منطقه‌ی کف تقاضای خود قرار دارد. درست است که میانگین بسیاری از سهم‌ها تا ۵۰ درصد بالا آمده‌اند اما تازه به منطقه‌ای می‌رسند که در اردیبشهت سال ۱۴۰۲ بودند؛ یعنی منطقه‌ای که اگر به یاد داشته باشید بازار ریزش کرد. واقعیت این است که چیزی که اکنون رخ داده دست‌گرمی محسوب می‌شود و از این به بعد است که رالی شروع می‌شود و بازدهی‌ها در شاخص هم‌وزن بیشتر و بزرگتر خواهد شد.

‌ از ابتدای دولت چهاردهم و حضور آقای صیدی در سازمان بورس چه برنامه‌هایی برای بهبود شرایط بازار انجام شد؟

واقعیت این است که چه در زمان آقای عشقی و چه اکنون در زمان آقای صیدی و چه قبل‌تر که آقای صالح‌آبادی بود، بورس راه خود را می‌رفت. در زمان دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری گفتم چه آقای پزشکیان رئیس‌جمهور شود و چه آقای جلیلی، چون بازار به کف خود رسیده، دوباره رشد خود را شروع خواهد کرد.

من به سرمایه هم‌وزن کاری ندارم بلکه می‌خواهم از شاخص کل بگویم؛ منطقه تقاضا با چند وسیله پیدا می‌شود؛ یکی از آنها رقابت در بورس کالا است، و این یعنی رقابت شاخص ۳۰ شرکت بزرگ مانند فولاد، شپنا، بانک صادارت و بانک ملت و بانک تجارت و بانک پاسارگاد، پس یا باید بورس کالا رشد کند، یا بازار رشد کند و یا باید دلار رشد کند که این دو را بالا بکشد پس واقعاً فرقی نمی‌کرد چه کسی در سازمان بورس باشد چون این رشد اتفاق می‌افتاد. اما اینگونه می‌توان گفت که باید یک فردی باشد که بتواند حرف قشنگ بزند مانند آقای صیدی که می‌گوید برای بورس سورپرایز دارم و مثبت عمل کند. این نکته نشان می‌دهد پول‌هایی که قهر کرده‌اند آرام آرام می‌توانند به بازار و سهم‌های کوچک برگردند. 

‌سناریوهای خوش‌بینانه و بدبینانه حضور دوباره ترامپ و تاثیر آن بر بورس را چگونه می‌بینید؟

بازار ما در زمان دولت ترامپ بالا رفت، او به چند دلیل می‌تواند به بازار ما کمک کند؛ اول اینکه چه بخواهیم و چه نخواهیم افزایش قیمت بنزین را خواهیم داشت که باعث خواهد شد بازار بالا کشیده شود، از طرف دیگر افزایش رشد قیمت دلار را خواهیم داشت که طبیعتاً بازار ارز و نرخ توافقی را بالا خواهد کشید که چه بخواهیم و چه نخواهیم به نفع بورس خواهد بود. اگر درگیری در منطقه رخ ندهد با آمدن ترامپ شاید بازار چند روزی دچار نوسان شود اما آن چیزی که مشخص است این است که مناطق عرضه شکسته شده است، وقتی این اتفاق رخ می‌دهد یعنی بازارساز آماده است از بازار سرمایه دفاع کند چون پول سرازیر شده تا آن مناطق عرضه بشکند. بازار سکه، دو ماه است که دچار نوسان است اما در بازار سرمایه شاهد نوسان نخواهیم بود و رالی رخ می‌دهد و این یعنی صعود پول.

این نیز تابع این است که مناطق عرضی به لطف بسته‌های بالادستی شکسته شده پس پول آمده ماندگار شود و به موازات تورم حداقل می‌توانند ارزش دارایی‌های خود را حفظ کنند و مردم خیال‌شان راحت باشد و حتی از پیش سرمایه‌ها منفعت کسب کنند. نکته مهم دیگر اینکه، وقتی بازار مناطق عرضی خود و ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد را شکسته، در حقیقت یک سیگنال مثبت به مملکت است که جنگی رخ نخواهد داد. در دی‌ماه سال ۱۳۹۸ ترور شهید سلیمانی را داشتیم که بازار حدود سه هفته گیج بود اما دوباره جمع شد، قطعاً دوباره چنین روندی را خواهیم داشت و به روند بازار و پول مردم آسیب جدی وارد نخواهد شد. 

فردین آقابزرگی کارشناس بازار سرمایه:

سیر طبیعی و برآیند مثبت کماکان ادامه خواهد داشت

فردین آقابزرگی کارشناس بازار بورس در گفت‌وگو با «هم‌میهن» به این نکته اشاره کرده که هم‌اکنون بازار خودرو و مسکن به شدت وارد رکود شده‌اند اما برعکس بازار سرمایه و بورس کمتر از ارزش ذاتی آن معامله می‌شود. او می‌گوید در حال حاضر شرایط بورس به‌رغم فرازونشیب‌ها و دو روزی که منفی بود در روز سه‌شنبه بسیار بسیار شتابان حرکت کرد که نشان‌دهنده این است که سیر طبیعی فرازونشیب و برآیند مثبت را کماکان ادامه خواهیم داد.

‌از ابتدای دولت چهاردهم و حضور آقای صیدی در سازمان بورس چه برنامه‌هایی برای بهبود شرایط بازار انجام شد؟

مهمترین و کلیدی‌ترین کار این بود که نفراتی  همچون احسان خاندوزی و آقای عشقی کنار رفتند و حضور کسانی که دغدغه بازار سرمایه را دارند مانند آقای صیدی و آقای همتی و دیدگاه‌ها و نقطه نظراتی که دارند دل سرمایه‌داران خرد قرص شده است و به صورت جدی و عملیاتی نیز دیده‌اند که مثلاً جلساتی برای اصلاح رویه قیمت‌گذاری پالایشگاه‌ها برگزار شده تا آسیب کمتری به سهامداران وارد شود که کمک کرده به ارزش ۳ و نیم میلیون واحد نزدیک شویم. اگر کمتر از ۲۰ درصد شاخص بالا برود به راحتی به ۳ و نیم میلیون واحد خواهیم رسید.

‌دلیل این رشد را چه می‌دانید؟

دلایل بنیادی دارد؛ اول کاهش ارزش دلاری بازار از ۳۳۰میلیارد دلار به حدود ۱۳۰ میلیارد دلار؛ آن‌هم در طی چهار سال و این یعنی افت بیش از اندازه ارزش بازار. دوم نسبت  pbe بورس و فرابورس از ۳۸ مرتبه از سال ۱۳۹۹ به حدود ۷ رسیده است. سوم کمتر شدن فاصله ارز نیما و ارز آزاد و دولتی، و این یعنی در حال دیدن واقعیت بازار هستیم و اینطور نیست که بگوییم چون دلار بالا رفته پس بورس خوب شده است. بنابراین اثر سود و زیانی بر سود عملکرد و حاشیه سود شرکت‌های صادرکننده و ارزآور مانند پتروشیمی و پالایشی و کانی فلزی و غیرفلزی قطعاً حادث خواهد شد.

مجموع بیش از ۶۰ درصد سود شرکت‌های بورس و فرابورس برای همین شرکت‌ها و صنایع است. نکته بسیار مهم دیگر این است که ما همواره بازارها را با هم مقایسه می‌کنیم، هم‌اکنون بازار خودرو و مسکن به شدت وارد رکود شده‌اند اما برعکس بازار سرمایه و بورس کمتر از ارزش ذاتی آن معامله می‌شود. از نظر من تا ماه‌های ابتدایی سال جاری براساس همین متغیرها ۳ و نیم میلیون واحد بود اما اکنون کمتر است و این جذابیت در انتقال نقدینگی به بازار سرمایه به وضوح قابل مشاهده است. 

‌با توجه به شرایط جهانی، آینده را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟

آثار منفی جنگ‌ها و اتفاقات منطقه را در بازار ارز دیدیم که شوک منفی بر بازار بورس و بازار سرمایه داشت اما در نهایت اقتصاد بین‌الملل یعنی چین، روسیه، آمریکا و اروپا تنش و بن‌بست را نمی‌پذیرند، اگر سود ناخالص داخلی این کشورها مورد تهدید قرار بگیرد مسلماً دوباره آرامش را برقرار خواهند کرد. دیدیم تا ترامپ انتخاب شد جنگ اوکراین تا حدودی فروکش کرد، بنابراین در حال حاضر شرایط بورس به‌رغم فرازونشیب‌ها و دو روزی که منفی بود در روز سه‌شنبه بسیار بسیار شتابان حرکت کرد که نشان‌دهنده این است که سیر طبیعی فرازونشیب و برآیند مثبت را کماکان ادامه خواهیم داد. از ابتدای سال تا امروز که ۱۰ ماه می‌گذرد، ۳۳ درصد شاخص کل بازدهی داشته که بازدهی خوبی نیست. 

سینا رهبر شهلان تحلیلگر بازار سرمایه:

بورس از نمایندگان مجلس می‌ترسد نه ترامپ

سینا رهبر شهلان، تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با «هم‌میهن» به این نکته اشاره می‌کند که نباید بر روی عدد شاخص کل بورس حساس باشیم و واقعیت بازار ما باید سه برابر امروز باشد. او گفته متاسفانه چون مجلس ساز مخالف با دولت می‌زند، ریسک‌هایی نظیر استیضاح وزیر باعث ترس در بازار می‌شود. سینا رهبر معتقد است ما اگر از خودتحریمی دست برداریم، بازار بورس روند عادی خود را طی خواهد کرد و آنقدری که از نمایندگان مجلس خودمان می‌ترسیم از ترامپ نمی‌ترسیم.

‌بورس به کانال سه میلیون واحد نزدیک شده وpbe شرکت‌ها از کف ۶درصد در ماه‌های اخیر به 8/2 درصد رسیده است، دلیل آن را چه می‌بینید؟

ارزش دارایی‌های بورسی ما در مقایسه با بازارهای موازی مثل طلا و مسکن بسیار ارزان است؛ پس نباید بر روی عدد شاخص کل حساس باشیم. دو سال پیش بلوک خصوصی‌سازی در شاخص‌سازترین سهم بازار یعنی هولدینگ خلیج فارس، ۵۰ درصد بالاتر از امروز قیمت خورد، آن زمان دولت با دلار ۳۰ هزار تومان حاضر شد این بلوک را به صندوق بازنشستگی نفت بفروشد اما امروز دلار نزدیک به ۸۰ هزار تومان است و حدود ۳ برابر دو سال پیش. ما در دولت گذشته با خودتحریمی در کشور مواجه بودیم و صنایع سرکوب شدند، واقعیت بازار ما باید حداقل سه برابر امروز باشد. امروز بیش از ۵۰۰ نماد فاصله بیش از ۴۰ درصد با سقف سال ۱۳۹۹ خود دارند یعنی ۴۰ درصد پایین‌تر هستند. شاخص رشد کرده اما سهام صنایع رشد خاصی نکرده است. 

متاسفانه چون مجلس ساز مخالف با دولت می‌زند، ریسک‌هایی نظیر استیضاح وزیر باعث ترس در بازار می‌شود. دولت گذشته نیز با انواع بخشنامه‌ها به سود و درآمدهای شرکت‌ها دست برد و مثلاً فرمول بهره مالکانه تغییر کرد و به شکل سلیقه‌ای قانون مصوب مجلس را به صرف قدرت سیاسی کنار گذاشتند که باعث شد مردم بی‌اعتماد شوند.

‌ در دولت چهاردهم و حضور آقای صیدی در سازمان بورس چه برنامه‌هایی برای بهبود شرایط بازار انجام شد؟ 

آقای صیدی استخوان خردکرده این بازار است و به شکل ریشه‌ای اکثر صنایع مادر کشور را خوب می‌شناسند. ایشان در حال تلاش برای استقلال بورس است و برخی مدیران بله‌قربانگو را که در دولت گذشته بورس را به محل جبران هزینه‌ها و کسری دولت تبدیل کرده بودند را تغییر داد.

‌دو هفته دیگر ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا می‌شود، حضور او چه تاثیری بر روند بورس ما خواهد داشت؟

ما اگر از خودتحریمی دست برداریم، بازار بورس روند عادی خود را طی خواهد کرد. متاسفانه ما آنقدری که از نمایندگان مجلس خودمان می‌ترسیم از ترامپ نمی‌ترسیم. در سال ۱۳۸۴ که دلار ۸۰۰ تومان شده بود آقای صمصامی که اکنون نیز نماینده مجلس هستند این نظر را داشتند که قیمت تعادلی دلار زیر ۴۰۰ تومان است. بیست سال گذشته اما رویکرد ایشان هنوز تغییر نکرده است، بورس ما از صمصامی‌ها و امیرحسین ثابتی‌ها می‌ترسد.