اندیشکده‌ها

ورشکستگی اس‌وی‌بی اول ماجراست

ورشکستگی اس‌وی‌بی، با توجه به ذات تخصصی‌سازی‌شده کسب‌وکارش، پیشگوی یک ریسک مالی سیستماتیک نبود، اما مشکلاتش تهدیدی ذاتی برای بسیاری از شرکت‌های استارت‌آپ ایجاد کرد. نگرانی این بود که ورشکستگی‌های گسترده در بخش استارت‌آپ می‌توانست پیامدهایی مخرب برای سرعت نوآوری‌های عرصه فناوری و رشد اقتصادی در سال‌های آینده داشته باشد. این وضعیت، سیاست‌گذاران را در چه موقعیتی قرار می‌دهد؟
گام‌های فوری: تنظیم‌کنندگان در ایالات متحده، فدرال رزرو و وزارت خزانه‌داری، آخر هفته به سرعت فعال شدند تا از سپرده‌گذاران حفاظت کنند، دسترسی به وجوه مشتریان اس‌وی‌بی را احیا کنند و تضمین کنند که ورشکستگی اس‌وی‌بی منجر به بحران گسترده‌تری از اعتماد در بخش مالی نخواهد شد. برخلاف ۲۰۰۸، ورشکستگی این بانک ناشی از ضرر حاصل از ارزش سهام بود و نه وام‌های شکست‌خورده. این مقدار قابل‌توجهی از دارایی‌ها را بر جای می‌گذارد تا درحالی‌که ترازنامه باز می‌شود، ضررها را پوشش دهند و هزینه‌های کلی نجات این وضعیت را پایین نگه دارند.
رسیدگی به ریسک سیستمی: فدرال‌رزرو همچنین ایجاد یک برنامه جدید تأمین مالی مدت‌دار بانکی را هم اعلام کرد، به‌عنوان منبعی از نقدینگی که می‌تواند به نهادهای مالی کمک کند از حراج همه دارایی‌ها در زمان‌های تحت فشار قرار داشتن اجتناب کنند. این برنامه با ۲۵ میلیارد دلار از صندوق تثبیت مبادلات خزانه‌داری ایالات متحده پشتیبانی می‌شوند. بازارهای مالی، بعد از اعلام این موضوع، بازیابی شدند، اما در آنچه پژواکی از بحران مالی جهانی ۲۰۰۸ بود، این اقدامات ممکن است از لحاظ سیاسی به چالش کشیده شوند. با گسترش حفاظت سپرده‌ها به مشتریان تجاری بانک‌ها، ممکن است تنظیم‌کننده‌ها به تشویق ریسک‌‌کردن‌های بیشتری که هزینه‌اش با عموم است متهم شوند؛ اما با توجه به تمرکز ضررها در بخش فناوری ایالات‌متحده، این دخالت به نظر موجه می‌آید. تنظیم‌کننده‌ها حالا باید مدیران را پاسخگو کنند و دخالت و حل سریع مسئله بانک‌های ورشکسته را از این به بعد، تضمین کنند.
تنظیم مقررات بانکی: کارشناسان و مقامات سابق می‌پرسند چرا ناظران بانک در مرحله‌های قبلی متوجه مشکلات اس‌وی‌بی نشدند و اجازه دادند به کار ادامه دهد تا زمانی که هجوم برای برداشت سپرده آنها را مجبور به دخالت در میانه هفته کرد (شبیه به مورد اخیر سیلورگیت کپیتال، بانک کوچکتری که موضوعش مربوط به ورشکستگی شرکت رمزارزی اف‌تی‌ایکس شده بود). بهترین کار دخالت در طول آخر هفته می‌بود تا از هجوم برای برداشت جلوگیری شود و خسارت‌های بانک و تأثیرات روی اعتماد به بازار به حداقل برسد. درحالی‌که ناظران در طول آخر هفته در تعطیل‌کردن بانک سیگنچر، بانک کوچکتری که کارش به صنعت رمزارز مربوط بود، سریع عمل کردند، این حقیقت مانع کار آنها شده است که با بازنگری سال ۲۰۱۸ در قانون داد-فرنک، بانک‌های کوچک‌تر تحت نظارت ضعیف‌تری قرار گرفتند. از اینجا به بعد قطعا این موضوعِ اختلاف خواهد شد که آیا لازم است تلاش‌های تقنینی برای قوی‌ترکردن تنظیم مقررات انجام شود یا نه.
داستان ا‌س‌وی‌بی احتمالا پیام‌آور نوسان بیشتر در بازار خواهد شد، در شرایطی که فدرال رزرو به کنترلی‌ترکردن سیاست‌های پولی ادامه می‌دهد، حتی در غیاب یک رکود کامل. درحالی‌که افزایش نرخ‌های بهره ممکن است در حالت شکنندگی‌های بخش مالی آهسته شود، تا جایی که تورم در سطوح فعلی بماند، دست فدرال‌رزرو بسته است. بحران ۲۰۰۸ درس‌های مهمی برای تنظیم‌کننده‌ها داشت، اما پایان یک دوره ده‌ساله نرخ‌های به‌شدت پایین بهره، به‌وضوح پتانسیل اختلال قابل‌توجه را با خود دارد، شامل اختلال در نهادهای بزرگ غیربانکی بخش مالی. عاملان اقتصادی همواره گرفتار پارادایم‌های تغییر سیاست‌های پولی بوده‌اند و این‌دفعه همه طور دیگری نخواهد بود.
البته ریسک‌ها محدود به ایالات متحده نیستند. اروپا دارد چرخه کنترلی خودش را می‌گذراند، چین دارد با رشد آهسته و بحران بخش املاک دست‌وپنجه نرم می‌کند، بازارهای در حال ظهور تحت فشار دلاری قوی هستند، محدودیت‌های تجاری جهانی در حال افزایش‌اند و تنش‌های ژئوپلیتیکال با چین و روسیه هم همین‌طور. رمزارزها و خطرات سایبری عنصر دیگری از عدم‌قطعیت و سرایت محتمل به وضعیت اضافه می‌کنند، چنان که ماجرای اس‌وی‌بی نشان داد. در این فضای پرنوسان، ممکن است چیزی کمتر از یک شوک در ابعاد شرکت برادران لیمان برای ایجاد اختلال مالی و اقتصادی شدید کافی باشد. بهتر است دولت‌ها و بانک‌های مرکزی سراسر جهان آماده باشند.