حل تنشهای حزبالله و اسرائیل امکانپذیر است؟
جنگ کلمات بین حزبالله و اسرائیل همچنان ادامهدار است. حسن نصرالله دبیرکل حزبالله در سخنرانی خود در 19 ژوئن اعلام کرد، اگر اسرائیل بخواهد حمله نظامی گستردهای علیه این گروه انجام دهد، «هیچ قانون» و «هیچ سقفی» برای واکنشاش قائل نخواهد بود.
راندا اسلیم، مدیر حل درگیری در اندیشکده انستیتو خاورمیانه مینویسد، سخنرانی نصرالله هنگام دیدار آموس هوکشتاین، فرستاده ویژه آمریکا به لبنان انجام شد که بهگفته رسانهها پیامی را از سوی اسرائیل بههمراه داشت مبنی بر اینکه اگر جنگ در مرزها بهزودی تمام نشود، اسرائیل آماده عملیات نظامی گستردهای علیه حزبالله خواهد بود. آمریکا هم از آن حمایت خواهد کرد.
سخنرانی نصرالله پیش از آن بود که ویدئویی از یکی از پهپادهای حزبالله را نشان میداد و همانطور که نصرالله در سخنرانیاش اشاره میکند، از سد دفاع هوایی اسرائیل عبور کرده و از بالای سایتهای حساسی در حیفا پرواز کرده است.
بنیامین نتانیاهو در ۲۳ ژوئن در گفتوگویی با کانال ۱۴ اسرائیل پیام دوگانهای را رساند: او ادامه شرایط موجود در مرزهای شمالی اسرائیل را تحمل نمیکند اما همچنان بهدنبال راهحل دیپلماتیک برای درگیری با حزبالله است. نتانیاهو همچنین گفت که نه علاقه دارد با حماس توافق آتشبس دائمی امضا کند و نه میخواهد نیروهای اسرائیلی را از غزه خارج کند؛ دو خواسته اصلی حماس برای موافقت با آزادی باقیمانده گروگانهای اسرائیلی.
نصرالله پایان خصومتها در مرز اسرائیل و لبنان را به آتشبس دائمی در غزه گره زده است. نه حزبالله نه اسرائیل نمیخواهند تنشهای مرزی ادامه پیدا کند تا به جنگی تمامعیار تبدیل شوند. همین موضوع در مورد ایران و آمریکا نیز صحت دارد. اما کاهش شکاف میان موضعگیری حزبالله و اسرائیل برای آغاز فرآیند دیپلماتیک برای حل درگیریشان بدون توافق آتشبس در غزه بین اسرائیل و حماس امکانپذیر نیست.
آمریکا و فرانسه، دو میانجی که برای کاهش تنشها و راهاندازی مذاکرات غیرمستقیم بین لبنان و اسرائیل تلاش میکنند، تا بهامروز نتوانستهاند فرمول موفقیتآمیزی پیدا کنند. این فرمول از یک طرف باید شرایط آتشبس دائمی برای پایان دادن به جنگ اسرائیل در غزه را در نظر بگیرد و از سوی دیگر هدف اسرائیل مبنی بر توقف حملات حزبالله را در بر داشته باشد تا آوارگان اسرائیلی بتوانند به خانههایشان در شمال برگردند.
پال اسکم، پژوهشگر مستقل در اندیشکده انستیتو خاورمیانه مینویسد، بنیامین نتانیاهو همچنان اصرار دارد که تمام سیاستهای دولتش بهترین گزینه برای کشور است. سیاستهایی که بازتابی از اولویتهای تند شرکای ائتلاف راست افراطیاش بهرهبری ایتمار بنگویر و بزالل اسموتریچ هستند و مهمتر از آن لازمه باقیماندن نتانیاهو در قدرت است.
گزینههای اسرائیل حالا شامل موافقت با آتشبس با حماس است که شامل آزادی تمام گروگانها حداقل بلافاصله نخواهد بود و همزمان باید برای راهاندازی جنگی تمامعیار با حزبالله تصمیم بگیرد؛ جنگی که ویرانگرتر از هر گونه درگیری است که اسرائیل تجربه کرده. با این حال تا اینجا نتانیاهو، کابینهاش و کنست، پارلمان این کشور بهنظر گیر کردهاند و نمیتوانند کاری انجام دهند.
در هفته گذشته ارتش اسرائیل علناً خواستار پاسخ به سوالهای اساسی شده مانند اینکه هدف از جنگ چیست؟ پس از پایان جنگ چه کسی بر غزه حکومت خواهد کرد؟ نتانیاهو شخصاً و از نظر سیاسی از انتخابات جدید واهمه دارد. با اکثریت قاطع ۶۴ کرسی از میان ۱۲۰ کرسی در کنست او نباید نگران باشد. با این حال شرکای راستگرای او تهدید میکنند که هرگونه آتشبس یا هر گونه نشانهای از کاهش سرعت جنگ، خروج آنها از دولت را بههمراه خواهد داشت و درنتیجه انتخابات جدید باید برگزار شود.
قطعی است بنگویر و اسموتریچ جایگاه وزارتی خود را از دست میدهند اما عده کمی از تمایل آنها به از دست دادن شغلشان شک دارند. بیبی هم علاوه بر از دست دادن شغلش بهدلیل اقدام به کلاهبرداری و دیگر اتهاماتش در دادگاه با احتمال زندانی شدن روبهروست (اتهاماتی که برای نخستوزیر هنگام خدمت نمیتواند اعمال شود) او میداند کسی تمایلی ندارد در زمان جنگ در انتخابات شرکت کند. بنابراین این مزیت قدرتمند را دارد که به جنگ ادامه دهد و وارد جنگ دیگری شود که همان چیزی است که بنگویر و اسموتریچ میخواهند.