جنگ بسیار نزدیک است
هنگامی که بنیامین نتانیاهو ماه آینده به واشنگتن پرواز میکند، به او توصیه میشود از حریم هوایی و فرودگاههای بریتانیا دوری کند. بریتانیا بهعنوان یک طرف مؤسس دادگاه کیفری بینالمللی (ICC)، میتواند از نظر قانونی و اخلاقی خود را ملزم به بازداشت نخستوزیر اسرائیل بداند. به این دلیل که دادستان کل دیوان کیفری بینالمللی بهدنبال صدور حکمی برای دستگیری نتانیاهو به اتهام جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در غزه است.
متأسفانه، دورنمای دیدن نتانیاهو درحالیکه به او دستبند زده شده، نزدیک نیست. اینکه انگلیس در آینده نتانیاهو را بازداشت کند، انتظار زیادی است. حزب کارگر در مانیفست انتخاباتی خود قویاً از دیوان کیفری بینالمللی که به کشورهای عضو برای اجرای دستگیریها متکی است، حمایت میکند. اما وقتی صحبت از غزه به میان میآید، بهرغم شواهد قاطع جنایتکاری و افشاگریهایی مبنی بر تلاش آژانسهای جاسوسی اسرائیل برای براندازی دیوان کیفری بینالمللی، محدودیتهای عملی برای تعهد حزب کارگر به عدالت برای فلسطینیان وجود دارد.
نتانیاهو همچنین دستور دادگاه بینالمللی دادگستری مبنی بر توقف عملیات ارتش در رفح را زیر پا میگذارد. بایدن نیز بهای گزافی را در سال انتخابات برای حمایت از نتانیاهو میپردازد. رایدهندگان جوان آمریکا از کشتار غزه وحشتزده شدهاند که بیشتر آن ناشی از بمبهای تامینشده توسط ایالات متحده بوده است.
کابینه اسرائیل نیز مانع از تلاشهای صلح با میانجیگری ایالات متحده میشود. بسیاری در اسرائیل با نگرانی از تصمیم ایالات متحده، نخستوزیر اسرائیل را به تداوم جنگ غزه برای ماندن در قدرت و فرار از زندان متهم میکنند.
حمله به لبنان گام بعدی نتانیاهو در این روند جنونآمیز خواهد بود. حتی زمانی که فرستاده ویژه بایدن در بیروت و بیتالمقدس در تلاش برای جلوگیری از تشدید تنش بود، اسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه اسرائیل، هشدار داد که طرحهای نیروهای دفاعی اسرائیل برای جنگ تمامعیار علیه حزبالله کامل است و اجرای این تصمیم «بسیار نزدیک» است.
کاتز قول داد که نیروهای حزبالله، اگرچه تعدادشان بیشتر و مسلحتر از حماس است، اما «ویران خواهند شد و لبنان به شدت مورد حمله قرار خواهد گرفت». اینها همان وعدههای خطرناک و غیرواقعی هستند که قبل از غزه داده شده بود.
با توجه به آنچه که برخی از مفسران اسرائیلی عملکرد ارتش اسرائیل را در زمان جنگ بسیار بد میدانند، چنین تهدیدهایی وحشتناک هستند. اگر تهاجمات سالهای 2006 و 1982 به لبنان تکرار شود، تلفات و رنج غیرنظامیان حتمی است. اغلب گفته میشود که حزبالله، بهرغم تشدید حملات موشکی به شمال اسرائیل در هفته گذشته، به دنبال درگیری همهجانبه نیست.
به نظر میرسد که ایران نیز به دنبال درگیری مستقیم با اسرائیل نیست. اگر آتشبس در غزه برقرار شود، تنشها کاهش خواهد یافت. اما از نظر برخی دیگر، چنین تحلیلی اطمینان محدودی را ارائه میدهد. سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله، هفته گذشته تهدیدهای شدیدی صادر کرد. نصرالله نیز مانند نتانیاهو فاقد برنامهای برای پایان دادن به جنگ و چشماندازی استراتژیک برای آینده پس از جنگ است.
درگذشت ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران در ماه گذشته، فرصتی را برای ایران ایجاد کرد تا در سیاست تهاجمی خود برای «دفاع پیشرو» منطقهای با استفاده از نیروهای مورد حمایتش در عراق، سوریه، لبنان و یمن تجدیدنظر کند. این فرصت در حال از بین رفتن است زیرا از شش نامزد رسمی تأییدشده که برای جایگزینی رئیسی در 28 ژوئن رقابت میکنند، فقط یک نفر یعنی مسعود پزشکیان اصلاحطلب محسوب میشود.
محمدباقر قالیباف بر روی کاغذ گزینه بهتری برای حکومت محسوب میشود. اگر او پیروز شود، ایران ممکن است به مرحله رویارویی با اسرائیل و آمریکا در همه چیز از فلسطین گرفته تا برنامه هستهای نزدیک شود. نقطه اشتعال دیگر میتواند در ایالات متحده ایجاد شود.
شورای روابط خارجی اروپا با اشاره به 170 حمله علیه پایگاههای ایالات متحده در سوریه و عراق از 7 اکتبر، بمباران کنسولگری ایران در دمشق توسط اسرائیل، این امر را مطرح کرده که صحنه سوریه در معرض خطر درگیری مستقیم مرگبارتر بین اسرائیل و ایران است. چه کسی میتواند جلوی این حرکت آنارشیک به سوی فاجعه را بگیرد؟