مغز دانش‌آموزان پس از یک ورزش کوتاه چگونه کارآمدتر می‌شود؟
نتایج نشان می‌دهد خستگی ناشی از ورزش شدید تنها در درس ریاضی اثر منفی خفیف دارد، اما در سایر حوزه‌ها بازدهی را بالا می‌برد.
به گزارش هم‌میهن آنلاین و به نقل از ایسنا، بدن ما برای ساعت‌ها نشستن در کلاس درس یا هر جای دیگری ساخته نشده و شاید به‌همین دلیل، برای بسیاری از بچه‌هایی که در کلاس درس نشسته هستند، تمرکز روی دروس بسیار دشوار است.
اریک درولت، محقق ارشد این تحقیق گفت: ما همیشه می‌گوییم که ورزش، مشکلات را از بین می‌برد و به‌نظر می‌رسد، این راهکار برای دانش‌آموزان نیز کارایی داشته باشد؛ وقتی بچه‌ها دیگر نمی‌توانند روی کاری تمرکز داشته باشند، فقط باید حرکت کنند.
این روان‌شناس ورزشی دانشگاه کارولینای شمالی می‌داند که ورزش می‌تواند حافظه و سایر انواع یادگیری را تقویت کند و همین موضوع موجب شده از خود بپرسد که در این مورد چه میزان ورزش نیاز است. نتایج تحقیقات قبلی، مزایای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط را آزمایش کرده بودند که می‌تواند دوچرخه‌سواری ثابت یا راه رفتن روی تردمیل باشد اما این برنامه‌ها را نمی‌توان در کلاس درس انجام داد و زمان زیادی می‌گیرند.
درولت می‌خواست برنامه‌ای ایجاد کند که فقط چند دقیقه طول بکشد و همچنین مناسب محیط کلاس درس باشد که اغلب فضای محدودی دارد. در حالت ایده‌آل، کاری بود که بچه‌ها بتوانند درست پشت میزهایشان انجام دهند. چیزی که گروه تحقیقاتی به آن رسید، برنامه اینتروال ۹ دقیقه‌ای با شدت بالا بود.
شدت بالا به این اشاره دارد که فرد با چه سرعتی به ضربان قلب هدف می‌رسد، چنین تمریناتی خون ما را به گردش در می‌آورند. اینتروال به استراحت بین دوره‌های تمرین اشاره دارد. بچه‌ها ممکن است به‌مدت ۳۰ ثانیه ورزش کنند، نیم دقیقه بعدی استراحت کنند، سپس یک دوره ۳۰ ثانیه‌ای دیگر تمرین را انجام دهند. زانو بلند، پرش ستاره‌ای، حرکت پروانه، لی‌لی، لانژ، اسکات و شوت زدن همگی موارد خوبی هستند.
افزایش کارایی در برخی وظایف
درولت و گروه تحقیقاتی وی ۲۵ دانش‌آموز ۹ تا ۱۲ ساله را بررسی و هر کدام سه بار به آزمایشگاه وی مراجعه کردند. در آنجا، بچه‌ها، مانیتور ضربان قلب و کلاه الکتروانسفالوگرام (دستگاهی که فعالیت الکتریکی مغز را اندازه‌گیری می‌کند) پوشیدند، حسگرهای موجود در کلاه، سیگنال‌های عصبی الکتریکی را خواند و پاسخ مغز به رویدادهای خاص را ثبت کرد.
کمی پس از پایان هر فعالیت، شرکت‌کنندگان آزمونی را تکمیل کردند. صفحه نمایش رایانه، پنج ماهی را در یک خط نشان می‌داد، در این آزمون از بچه‌ها خواسته شد تا توجه کنند، ماهی مرکزی رو به کدام جهت قرار گرفته است. گاهی اوقات هر پنج ماهی به یک سمت (چپ یا راست) قرار داشتند. در مواقع دیگر، ماهی مرکزی رو به جهت مخالف چهار ماهی دیگر بود و همین امر ارائه پاسخ صحیح را دشوارتر می‌کرد.
شرکت‌کنندگان همچنین آزمون‌های ریاضی، تشخیص کلمات، خواندن بی‌صدا و تلفظ کلمات ساختگی را انجام دادند. این آزمون آخر، میزان دشواری تلفظ یک کلمه واقعی که هنوز دانش‌آموزان نمی‌دانستند را اندازه‌گیری کرد. پس از ورزش با شدت بالا، دانش‌آموزان در طول آزمایش ماهی، تغییری در یکی از پاسخ‌های مغزی خود نشان دادند. درولت می‌گوید که ما به آن مکانیسم «اوه اوه» می‌گوییم. این مکانیسم هر زمان که فکر می‌کنید «اوه اوه، من اشتباه کردم» رخ می‌دهد. همچنین نام رسمی‌تر این مکانیسم «منفی‌بافی مرتبط با خطا» است.
پاسخ مکانیسم منفی‌بافی مرتبط با خطا به ما این امکان را می‌دهد که یک اشتباه را تشخیص دهیم تا بتوانیم آن را در آینده اصلاح کنیم. ورزش با شدت بالا، اندازه پاسخ را کاهش داد. بچه‌ها هنوز متوجه اشتباه خود می‌شدند، اما مغزشان برای تشخیص آن مجبور نبود به سختی کار کند. این تغییر نشان می‌دهد که ورزش، مغز آنان را کارآمدتر کرده است. دو فعالیت دیگر این مزیت را نشان ندادند.
دانش‌آموزان همچنین پس از تمرین با شدت بالا در آزمون‌هایی که بر زبان متمرکز بودند، عملکرد بهتری داشتند. در درس ریاضی، عملکرد دانش‌آموزان پس از جلسه تمرینی با شدت بالا، کمی ضعیف‌تر از عملکرد آنان پس از ورزش با شدت کمتر یا تماشای ویدیو بود. به عقیده درولت، این نتایج می‌تواند به دلیل خستگی باشد.
وی بیان کرد: خستگی جسمی، توانایی‌های شناختی را نیز از کار می‌اندازد. وظایفی که نیاز به تفکر سطح بالاتر دارند، مانند ریاضی، اغلب اولین مواردی هستند که تحت تاثیر قرار می‌گیرند. به‌نظر می‌رسید جلسه ۹ دقیقه‌ای بدون اینکه زیاده‌روی شود، بسیار مناسب بود.
فواید بیشتر برای نوجوانان؟
لورن رین، پژوهشگر ورزشی در دانشگاه نورث ایسترن در بوستون، ماساچوست گفت: این یافته‌ها هیجان‌انگیز هستند، اگر به دانش‌آموزان استراحت‌های کوتاه و پرفشار ورزشی بدهیم، ممکن است شاهد بهبود عملکرد تحصیلی و پردازش بهتر اشتباهات باشیم. ورزش منظم در کلاس درس می‌تواند سلامت جسمانی را نیز بهبود بخشد.
درولت گمان می‌کند که ورزش پرفشار می‌تواند مزایای بیشتری برای نوجوانان داشته باشد. زیرا ورزش، مغز را در وضعیت سلامت روانی قرار می‌دهد.
وی افزود: دبیرستان جایی است که ما اضطراب بسیار بیشتری را در بین بچه‌ها می‌بینیم. درولت پس از مشاهده تغییر در مکانیسم منفی‌بافی مرتبط با خطا در بچه‌های کوچک‌تر، اکنون انتظار دارد که همین پاسخ را در نوجوانان نیز مشاهده کند.
طبق گزارش سایت اسنکپلورز، این محقق اظهار کرد: فعال بودن می‌تواند به بسیاری از چیزهایی که در جامعه اتفاق می‌افتد کمک کند. این امر شامل سلامت روان و جسم می‌شود، بنابراین، توصیه کرد که فرصت‌هایی برای ایستادن و حرکت کردن پیدا کنید.
این یافته‌ها در جولای در مجله «روانشناسی ورزش و تمرین» (Psychology of Sport & Exercise) منتشر شده است.
