نگاه راهبردی به سواحل جنوب؛ مطالبه دانشگاهیان برای آغاز اقدامات عملی

محمد رحیمی در کارگاه آموزشی اقتصاد دریا محور با موضوع گردشگری دریایی که روز شنبه یکم آذر در دانشگاه پیام نور برگزار شد، با بیان اینکه سال‌هاست موضوع تدوین استراتژی دقیق در حوزه گردشگری و ورزش‌های دریایی و ساحلی در کشور پیگیری می‌شود، گفت: متأسفانه به دلیل نبود هماهنگی میان سازمان‌های مرتبط، تاکنون هیچ گام مؤثری در این زمینه برداشته نشده است.

وی افزود: شورای عالی صنایع دریایی به ‌عنوان نهاد بالادستی حوزه‌های دریایی از جمله کشتیرانی و سازمان بنادر است و بارها در جلسات این شورا با حضور بخش خصوصی و متخصصان، پیگیری‌های لازم در این باره انجام شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور استان البرز افزود: هدف این بود که کسب‌وکارهای مختلف کشور به سمت دریا هدایت شوند، اما اراده‌ای قوی در دستگاه‌ها و دولت‌ها دیده نمی‌شود.

رحیمی با بیان اینکه آموزش عالی در توسعه رشته‌ها، پژوهش و فعالیت‌های مرتبط با اقتصاد دریامحور باید توجه بیشتری نشان دهد ادامه داد: سال‌هاست پیگیر برگزاری المپیاد در حوزه ورزش‌های دریایی هستیم اما توجهی به این موضوع نمی‌شود.

وی درباره عملکرد مناطق آزاد کشور افزود: هر هفته نمایشگاه و رویدادی در مناطق آزاد برگزار می‌شود. اما سؤال اینجاست که خروجی این برنامه‌ها چیست، چه قرارداد اقتصادی یا بسته پیشنهادی مهمی حاصل شده است، آیا این رویدادها غیر از یک چرخه تکراری، نتیجه دیگری داشته‌اند.

رحیمی با اشاره به اینکه رئیس‌ جمهور، مقام عالی صنایع دریایی کشور است، گفت: انتظار داریم دولت اهتمام ویژه‌ای نسبت به اقتصاد دریامحور داشته باشد. نماینده‌ای که از سوی رئیس‌جمهور در حوزه مکران تعیین شده کافی نیست؛ همه دستگاه‌ها از وزارت راه و میراث فرهنگی تا وزارت اقتصاد باید برای تحقق این راهبرد همکاری کنند.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد که ظرفیت‌های گسترده سواحل شمال و جنوب کشور در حوزه گردشگری و اقتصاد دریامحور فعال شود و رسانه‌ها، دانشگاهیان و متخصصان نقش خود را در مطالبه‌گری این موضوع ایفا کنند.

ضرورت توجه به اقتصاد دریامحور و عدالت جغرافیایی در توسعه سواحل کشور

در ادامه حجت الاسلام والمسلمین بهنام فیاض، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور استان البرز، بر اهمیت رویکرد نظام نسبت به توسعه سواحل جنوبی و اقتصاد دریامحور تأکید کرد و با اشاره به نگاه راهبردی رهبر معظم انقلاب به موضوع سواحل مکران و ظرفیت‌های دریای عمان گفت: از ابتدای انقلاب، سواحل جنوبی کشور به عنوان یک گنجینه مورد توجه رهبری بوده و این نگاه در برنامه هفتم توسعه نیز به‌طور جدی مطرح شده است.

وی افزود: نظام برخلاف برخی برداشت‌های غلط، نگاه توسعه‌ای گسترده‌ای در حوزه دریا، ساحل و مناطق کم‌برخوردار دارد و این جلسه یکی از مصادیق عدالت‌محوری در همین راستاست.

 فیاض با بیان اینکه سواحل جنوبی کشور حدود هشت درصد جمعیت ایران را در خود جای داده، اظهار کرد: اگر ظرفیت ورزش، محیط زیست و اقتصاد دریامحور در این مناطق فعال شود، می‌توان فرصت‌های ارزشمندی برای توسعه عادلانه فراهم کرد.

وی توجه برنامه هفتم توسعه به حوزه محیط زیست، آب‌شیرین‌کن‌ها و استفاده از ظرفیت‌های انرژی را از نشانه‌های رویکرد جدید کشور دانست و گفت: عدالت به معنای تقسیم مساوی نیست؛ عدالت به معنای فراهم کردن فرصتی متناسب با جغرافیا و ظرفیت‌های هر منطقه است. بهترین مصداق این فرصت سازی پرداختن به اقتصاد دریا محور است.

وی با اشاره به تلاش فعالان علمی و متخصصان حوزه دریایی گفت: اهل علم تصمیم‌سازان مؤثری هستند و می‌توانند سیاست‌گذاری‌های گسترده‌تری را در این زمینه شکل دهند.

فیاض با بیان اینکه زمان عبور از مرحله سخن‌گفتن فرا رسیده است، خاطرنشان کرد: کار باید آغاز شود. فعالیت‌هایی مانند برنامه‌های آموزشی و ورزشی که در دانشگاه پیام نور و هیئت‌های ورزشی در حال انجام است، گام‌های مثبت و عملی هستند.

وی با انتقاد از نادیده‌گرفتن ظرفیت گردشگری داخلی گفت: طبق بررسی‌ها، هزینه سفرهای خارجی در برخی موارد تا ۲۰ برابر سفرهای داخلی است. اگر جذابیت‌های گردشگری ساحل و دریا در داخل کشور به‌درستی معرفی و فعال شود، بخش بزرگی از این هزینه‌ها می‌تواند در داخل کشور گردش پیدا کند.

وی تاکید کرد: این جلسه یک شروع است و ما در دانشگاه پیام نور مفتخریم که زمینه طرح این مباحث مهم فراهم شده است. امیدوارم با همکاری متخصصان و مسئولان، گام‌های عملی جدی‌تری در مسیر توسعه سواحل و اقتصاد دریامحور برداشته شود.