چالش بایدن با نتانیاهو

به‌رغم رابطه نه‌چندان دوستانه بین دو طرف، جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا در آخرین گفت‌وگوی تلفنی خود با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به وی قول داده که به تل‌آویو در دفع حملات موشکی و پهپادی ایران کمک خواهد کرد. آمریکایی‌ها در حال تقویت نیروهای خود در خاورمیانه هستند.

روز دوشنبه قرار است ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده مرکزی ارتش آمریکا برای هماهنگی بیشتر این آمادگی‌ها به اسرائیل سفر کند.  مقام‌های دفاعی انتظار ندارند که ایران، حزب‌الله و دیگر سازمان‌های عضو محور مقاومت از وعده خود درباره گرفتن انتقام عقب بنشینند. آنها پیش بینی می‌کنند که حملات به زودی اتفاق خواهد افتاد و تمرکز آن بر تاسیسات نظامی و دفاعی واقع در شمال و مرکز اسرائیل خواهد بود. ارزیابی اطلاعاتی مبنی بر اینکه ایران و حزب‌الله در حال حاضر علاقه‌ای به شروع یک جنگ تمام‌عیار ندارند همچنان پابرجاست.

اما نگرانی از این است که یک تبادل آتش بین دو طرف، یعنی حمله ایران، واکنش اسرائیل و تکرار این چرخه، موجب تشدید تنشی شود که متوقف کردن آن دشوار باشد. سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان اخیراً تهدید کرده که اگر اسرائیل به بیروت حمله کند به تل‌آویو حمله خواهد کرد. اکنون دشوار می‌توان انتظار داشت که او از این تهدید خود عقب بنشیند. اما حزب‌الله ممکن است از حمله به زیرساخت‌های استراتژیک اسرائیل نظیر سکوهای گازی در دریای مدیترانه امتناع کند. زیرساخت‌های انرژی لبنان در برابر حمله نظامی بسیار آسیب‌پذیرند و حزب‌الله می‌داند که اسرائیل می‌تواند با حملات هوایی نسبتاً ساده شبکه برق لبنان را برای مدتی طولانی از کار بیاندازد. 

در رویارویی ماه آوریل، حزب‌الله از پیوستن به حملات ایران امتناع کرد. این بار حزب‌الله تهدید کرده که در این حملات مشارکت خواهد نمود و حوثی‌ها هم قول مشارکت داده‌اند. این بدان معناست که اسرائیل با حملات احتمالی از هر جهتی مواجه است؛ برخی از پرتابه‌ها ممکن است از سمت حزب‌الله در لبنان شلیک شوند که نه‌تنها از نظر جغرافیایی در نزدیکی اسرائیل قرار دارد بلکه برخوردار از مقادیر زیادی موشک، راکت و پهپاد است و برخی از آنها تسلیحاتی نقطه‌زن به شمار می‌روند. در نتیجه سامانه دفاع هوایی اسرائیل نسبت به ماه آوریل با چالش سخت‌تری مواجه خواهد شد.

به‌رغم تهدیدات پرسروصدای سخنگویان دولت اسرائیل، پاسخ تل‌آویو قطعاً تا حدودی بستگی به موفقیت حمله ایران خواهد داشت. بر جای گذاشتن تخریب گسترده و به خصوص تلفات بالا احتمالاً منجر به واکنش سخت اسرائیل خواهد شد. در ماه آوریل اسرائیل یک حمله هوایی مشخص به یک سامانه دفاع هوایی ایران انجام داد و بعداً گزارش شد که این حمله موجب تخریب یک بخش مهم از یک سامانه اس 300 این کشور شده که مسئولیت حفاظت از یکی از اماکن هسته‌ای ایران را بر عهده داشته است. براساس گزارش رسانه‌های اسرائیلی و آمریکایی، بایدن هفته گذشته به نتانیاهو گفت که آمریکا این بار نیز به اسرائیل در برابر حملات مورد انتظار ایران کمک خواهد کرد. با این وجود، بایدن معتقد است که نتانیاهو با ترور هنیه در تهران تنها چند ساعت پس از ترور فواد شکر در بیروت وضعیت بحران فعلی منطقه را تشدید نموده است. 

این واقعیت که آمریکا در کنار اسرائیل ایستاده همچنین هشداری به ایران است که باید پاسخ خود را محدود سازد تا از بروز ریسک رویارویی مستقیم با ایالات متحده و توانمندی‌های نظامی آن اجتناب نماید. ناخرسندی بایدن از ترورهای اخیر علاوه بر عصبانیت وی از نتانیاهو در خصوص تاخیر در دستیابی به توافق آزادسازی گروگان‌هاست. به گفته منابع آمریکایی، بایدن نتانیاهو را متهم کرده که به او درباره توافق دروغ گفته و علاقه‌ای ندارد که مذاکرات آتش‌بس را به سرانجام برساند. نتانیاهو می‌گوید خواهان یک توافق هست اما برای این کار شرایط سختگیرانه‌تری تعیین کرده است. وی اصرار دارد که حضور اسرائیل در کوریدور نتزاریم که نوار غزه را به دو منطقه تقسیم می‌کند و کوریدور فیلادلفی که در امتداد مرز غزه و مصر قرار دارد تداوم یابد.