بایدن جلوی نتانیاهو را بگیرد

موشک‌ها و پهپادهای ایرانی حتی به حریم هوایی اسرائیل نزدیک نشده بودند که تهران اعلام کرد موضوع به پایان رسیده است. انتقام ایران از بمباران یکم آوریل توسط اسرائیل در ساختمان کنسولگری ایران در دمشق به‌گونه‌ای طراحی شده بود که نمادگرایی سنگین و تخریب سبک داشته باشد.

نکته مهم نه صرفاً انتقام، بلکه بازگرداندن قدرت بازدارندگی ایران در عین پرهیز از یک درگیری گسترده‌تر بود. با این حال این طراحی از یک نقص بزرگ رنج می‌برد و آن اینکه جنگ گسترده‌تر با ایران چیزی است که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل برای بیش از دو دهه به دنبال آن بوده است.

در اوایل جنگ بین اسرائیل و حماس، دولت بایدن نگران بود که اسرائیل قرار است جنگ را به داخل لبنان گسترش دهد. براساس گزارش وال استریت ژورنال، جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده با موفقیت نتانیاهو را متقاعد کرد که برنامه‌های حمله پیشگیرانه علیه حزب‌الله لبنان را کنار بگذارد.

اما چیزی که نه بایدن و نه تشکیلات واشنگتن به‌طور کامل به آن توجه نکردند، این بود که نتانیاهو از اواخر دهه ۱۹۹۰ به‌دنبال کشاندن ایالات متحده به جنگ با ایران بوده است.

نتانیاهو علاقه‌مند به طولانی کردن جنگ جاری با حماس است چراکه از لحظه پایان یافتن آن، احتمالاً کار سیاسی او نیز به پایان خواهد رسید و در صورت ادامه محاکمه فساد او ممکن است به‌زودی به زندان محکوم شود.

یک درگیری نظامی با ایران که به ایالات متحده نیز کشیده شود، چندین هدف اسرائیل را محقق خواهد کرد. این مسئله، برنامه هسته‌ای ایران و همچنین ارتش متعارف آن را تنزل می‌دهد و با انجام این کار، تعادل منطقه‌ای مطلوب‌تری را برای اسرائیل باز می‌گرداند و در عین حال از نزدیکی آمریکا و ایران که اسرائیلی‌ها آن را معادل ترک اسرائیل از سوی واشنگتن می‌دانند، جلوگیری می‌کند.

رؤسای جمهور ایالات متحده با اشتیاق نتانیاهو برای رویارویی مسلحانه با ایران موافق نبودند. جورج دبلیو بوش، باراک اوباما و حتی دونالد ترامپ همگی علیه اسرائیل عقب‌نشینی کردند، زیرا آنها متوجه شدند که برنامه هسته‌ای ایران نمی‌تواند با توسل به ابزار نظامی نابود شود و منافع ایالات متحده با جنگ دیگری در خاورمیانه تامین نخواهد شد.

اگرچه بوش مواضع عمومی بسیار جنگ‌طلبانه‌ای را در قبال ایران اتخاذ کرد، اما در خلوت، عقلانی بود. زمانی که ایهود اولمرت، نخست‌وزیر وقت اسرائیل، در ماه می‌‌۲۰۰۸ به دنبال حمایت ایالات متحده برای حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران بود، بوش از آن امتناع ورزید و به صراحت اعلام کرد که موضع او تا پایان دوره ریاست‌جمهوری خود تغییر نخواهد کرد.

اوباما یک گام جلوتر رفت و علناً اعلام کرد که ایالات متحده هیچ چراغ سبزی برای حمله به ایران به اسرائیل نشان نداده است. اما مهمتر از آن، با افزایش فشار نتانیاهو بر اوباما برای اقدام نظامی، اوباما با دو برابر کردن دیپلماسی با ایران پاسخ داد. نتانیاهو با به صدا درآوردن زنگ خطر برنامه هسته‌ای امیدوار بود که گزینه اوباما برای عقب انداختن تصمیم‌گیری را حذف و واشنگتن را مجبور به حمله نظامی به ایران کند اما رفتار او نتیجه معکوس داشت.

این امر اوباما را وادار کرد تا به جای شروع جنگ، از فرصتی برای دیپلماسی متحول‌کننده با ایران استفاده کند. اگر نتانیاهو اوباما را تحت فشار قرار نمی‌داد، این احتمال وجود داشت که او دردسر هسته‌ای ایران را برای جانشین خود رها ‌کند.

حتی ترامپ که تا به امروز جنگ‌طلبانه‌ترین خط ایالات متحده در قبال ایران را دنبال کرده است و هیچ تردیدی در تشدید مسائل با تهران نداشت، وقتی احساس کرد که این موضوع منافع شخصی او را تامین می‌کند، در مقابل فشار نتانیاهو برای کنار گذاشتن توافق هسته‌ای ایران تسلیم شد.

با این وجود او در برابر ورود به جنگ با ایران بی‌میل بود. به گفته یکی از مقامات ارشد سابق دولت ترامپ که با اکسیوس صحبت می‌کرد، ترامپ احساس می‌کرد که نتانیاهو «مایل است تا آخرین سرباز آمریکایی با ایران بجنگد.» اما امروز منطق بایدن، نتانیاهو را برای حمله نکردن به ایران ترغیب کرده است.

اگر بایدن واقعاً بخواهد پیشگیری از جنگ را در اولویت قرار دهد، باید خطوط قرمز بسیار قوی‌تر و واضح‌تری را تعیین کند. بایدن باید به صراحت اعلام کند که ایالات متحده تشدید تنش بیشتر از سوی هیچ‌یک از طرفین را تحمل نخواهد کرد.

او باید به اسرائیل نشان دهد که کمک‌های نظامی ایالات متحده در آینده نمی‌تواند بدون قید و شرط باشد و باید یک صفحه از کتاب بازی بوش پدر که در طول جنگ اول خلیج فارس از ارائه کدهای IFF به اسرائیل (شناسایی دوست یا دشمن برای تشخیص هواپیماهای متخاصم و دوستانه) امتناع ورزید و در نتیجه از حمله اسرائیل به عراق و از بین بردن ائتلاف ضدصدام بوش جلوگیری کرد، اجرا کند.