رویداد

پشت پرده مذاکرات آتش‌بس

توافق برای آزادی 50 گروگانی که از زمان حملات 7 اکتبر به اسرائیل در اختیار حماس بودند، پس از پنج هفته مذاکرات فشرده با حضور کاخ سفید و قطر و همچنین اسرائیل و حماس به امضا رسید. به گفته یک مقام بلندپایه دولت، مقامات قطری به کاخ سفید و اسرائیلی‌ها درباره موضوع گروگان‌ها مراجعه و تاکید کردند که آزاد کردن آنها فرآیند دشواری خواهد بود. قطری‌ها درخواست کردند که گروهی مخفی و کوچک برای همکاری با اسرائیلی‌ها ایجاد شود. این مقام گفت، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن به برت مک‌گورک، جاش گلتزر، مشاور ارشد کاخ سفید دستور داد تا این گروه را ایجاد کنند. این گروه با حساسیت فوق‌العاده‌ای فعالیت کرد و در نهایت به ایجاد فرآیندهایی برای دسترسی مستقیم به حماس رسید. این مقام گفت، بایدن «مستقیم و شخصاً درگیر» این روند بود. بایدن از طریق «تماس زوم» با خانواده‌های آمریکایی‌ها و گروگان‌های گمنام ملاقات کرد. 18 اکتبر بایدن به اسرائیل سفر کرد و با بنیامین نتانیاهو، دیدار کرد و در جریان این دیدار درباره تامین امنیت گروگان‌ها و کمک‌های بشردوستانه به غزه بحث کرد. 23 اکتبر گروگان‌های آمریکایی به نام‌های ناتالی و جودیت رانان در نتیجه فعالیت این گروه، آزاد شدند. یک مقام گفت که آزادی آنها منجر به آغاز «فرآیندی جدید» برای آزادی تعدادی بیشتر از گروگان‌ها شد و در آن زمان، اسرائیلی‌ها اختیار مذاکره را به مدیر موساد، دیوید بارنیا، تفویض کردند. ویلیام برنز، رئیس سازمان سیا و بارنیا، مرتب در مورد چارچوب‌های یک معامله گفت‌وگو کردند. بایدن در این روز و همچنین روزهای پس از آن با نتانیاهو تماس گرفت و در این تماس‌ها درباره گروگان‌ها گفت‌وگو کرد. طی سه هفته بعد، روند مذاکرات به جزئیات و مسائل فنی رسید. آنها درباره نحوه نظارت بر اجرای توافق، تعداد کل گروگان‌ها صحبت کردند. گفت‌وگوها همچنین شامل درخواست از حماس برای تهیه لیست گروگان‌هایی که در اختیار دارد، مشخصه شناسایی آنها و تضمین آزادی آنها بود. ارتباطات دشوار بود، زیرا پیام‌ها باید از دوحه، به قاهره و به غزه به صورت رفت و برگشتی ارسال می‌شد. در 25 اکتبر، مک گورک با نخست‌وزیر قطر، به MBAR صحبت کرد. پس از این تماس، بایدن در جریان قرار گرفت و گفت که می‌خواهد با نخست‌وزیر قطر صحبت کند. کارکنان کاخ سفید فوراً بایدن را وارد خط گفت‌وگو کردند و به گفته یکی از مقامات، آنها «گفت‌وگویی بسیار طولانی» داشتند. این تماس زمانی صورت گرفت که مرحله‌بندی آزادی‌ گروگان‌ها با توافقی در دسترس برای آزادی همه زنان و کودکان در مرحله اول، همراه با آزادی متناسب اسرای فلسطینی از طرف اسرائیل، شکل گرفت. کاخ سفید با اسرائیل موافق بود که حماس باید همه زنان و کودکان را در این مرحله آزاد کند. کاخ سفید از طریق قطر از حماس خواست که مدارک مربوط به زنده بودن و یا اطلاعات هویتی زنان و کودکانی را که در دست حماس هستند، ارائه دهد. در نتیجه، حماس گفت که می‌تواند در مرحله اول آزادی 50 نفر را تضمین کند، اما از ارائه فهرست کامل معیارهای شناسایی خودداری کرد. در تاریخ 9 نوامبر، ویلیام برنز در دوحه با نخست‌وزیر قطر و دیوید بارنیا ملاقات کرد تا متن توافق را بررسی کند. در روز 12 نوامبر بایدن با امیر قطر تماس گرفت. بایدن گفت به اطلاعاتی نیاز دارد که نشان دهد چه کسانی جزو گروگان‌هایی هستند که حماس در مرحله اول آزاد می‌کند. مدت کوتاهی پس از آن تماس، حماس معیارهای شناسایی 50 گروگان را که زن و کودک بودند، ارائه کرد. 14 نوامبر، بایدن در یک تماس از نتانیاهو خواست این معامله را انجام دهد. نتانیاهو موافقت کلی‌اش را اعلام کرد و کابینه جنگ اسرائیل توافق را در اواخر همان روز تصویب کرد. مک گورک که در اسرائیل بود در همان روز نتانیاهو را ملاقات کرد. اما، در اواخر همان روز، «همه چیز متوقف شد و ارتباطات با حماس تیره شد». به این معنی که حماس با افرادی در دوحه و قاهره که کاخ سفید با آنها در تماس بود، گفت‌ؤگو نکرد. در روز 17 نوامبر، بایدن با امیر قطر تماس گرفت. او به امیر قطر گفت که این معامله باید نهایی شود. 18 نوامبر، مک گورک با نخست‌وزیر قطر ملاقات کرد تا متن قرارداد را بررسی کند. قطری‌ها نظرات جدیدی از سمت حماس دریافت کردند و در این خصوص با برنز تماس گرفتند. این جلسه شکاف‌های باقی‌مانده در این معامله را مشخص کرد. 19 نوامبر، مک گورک در قاهره با عباس کمیل، رئیس سازمان اطلاعات مصر دیدار کرد. در آن جلسه، آنها پیامی از حماس دریافت کردند که «شکاف‌ها را از بین می‌برد.»