استفاده حداکثری از بسترهای تعاملی

البته این برگزاری، حواشی خاص خودش را داشت؛ نمایشگاهی که جای خاص خود را در جدول نمایشگاه‌ها به خود اختصاص می‌داد، چند سالی است که گرفتار تعیین تاریخ برگزاری می‌شود. علت آن در وهله اول شیوع ویروس کرونا بود. بعدتر و با کاهش موج بیماری، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور سال 1400 تصمیم به برگزاری مجدد آن گرفت، اما باز هم چندبار تاریخ برگزاری تغییر کرد؛ از بدشانسی صنف آی‌تی بود یا از بحران‌خیزی سال‌های اخیر کشور، در هر حال تا به زمان برگزاری الکامپ نزدیک می‌شدیم، اتفاق جدیدی رخ می‌داد که محاسبات را بر هم می‌زد. نتیجه اینکه سال 1400 بدون برگزاری الکامپ به پایان رسید.

صنف آی‌تی امیدوار بود سال 1401 طلسم شکسته شود و الکامپ به تقویم نمایشگاه‌ها برگردد، اما نمایشگاهی که در نیمه ابتدایی این سال امکان برگزاری نیافته بود، در نیمه دوم سال 1401 هم به‌دلیل وقوع اعتراضات به حاشیه رفت. سال 1402 باز هم صنف آی‌تی بخت خود را امتحان کرد و این‌بار تیرماه این طلسم عدم‌ برگزاری شکست.

کسی گمان نمی‌کرد سال 1403 باز هم برگزاری الکامپ با مشکل مواجه شود. از مدت‌ها قبل تاریخش معین شده بود و تقریباً همان زمانی برگزار می‌شد که سال گذشته اتفاق افتاده بود. اما انتخابات پیش‌بینی‌نشده ریاست‌جمهوری باز هم اوضاع را برای برگزارکنندگان این نمایشگاه بحرانی کرد. از آنجا که یکی از کارکردهای این الکامپ، بازدید دولتی‌ها از آن و تعامل شرکت‌ها با این افراد بود، برگزاری آن درست روز بعد از انتخابات این امکان را از نمایشگاهی‌ها می‌گرفت. کمااینکه در این دوره، مراسمی برای افتتاحیه برگزار نشد و تنها عیسی زارع‌پور با حضور خود به رد انتقادها و بیان دستاوردهای وزارت ارتباطات در دولت سیزدهم پرداخت.

به‌علاوه همان‌طور که انتظار می‌رفت، انتخابات ریاست‌جمهوری به مرحله دوم کشیده شد و قرار گرفتن الکامپ میان دو مرحله انتخابات، صنف آی‌تی را بیش‌ازپیش از کارکرد تعامل با دولتی‌ها دور کرد. اتفاقاً زمان برگزاری رویداد باعث شد نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری به فکر استفاده از این بستر بیفتند. درحالی‌که محمدجواد ظریف به بازدید از نمایشگاه الکامپ رفت و در غرفه دیجیاتو به انتقاد از فیلترکنندگانی پرداخت که خود فیلترشکن می‌فروشند، سعید جلیلی نیز به دیدار برگزارکنندگان این رویداد رفت و جلسه‌ای را پشت درهای بسته و بدون حضور خبرنگاران برگزار کرد.

هرچند سایر کارکردهای نمایشگاه مانند فعالیت‌های آموزشی و ترویجی و همین‌طور ارتباط با مخاطب همچنان برای شرکت‌کنندگان در الکامپ محفوظ بود، اما از دست رفتن کارکرد تعامل با دولتی‌ها سبب شد برخی از شرکت‌ها علاقه خود را نسبت به حضور در این دوره از دست بدهند.

نمایشگاهی با حضور 500 شرکت داخلی و خارجی

در هر حال با وجود انتقادها نمایشگاه الکامپ با حضور 500 شرکت داخلی و خارجی در 17 سالن برگزار شد. رضا حیدری، دبیر اجرایی نمایشگاه الکامپ در مورد زمان برگزاری نمایشگاه گفته هرچند انتقادها را قبول دارد، اما این تنها زمانی بوده که می‌توانستند نمایشگاه الکامپ را در سال 1403 برگزار کنند. شرکت‌های حاضر نیز تعامل اکوسیستمی و استفاده از ظرفیت‌های ترویجی و آموزشی را دستور کار فعالیت خود در این نمایشگاه قرار داده‌اند. هرچند حضور برخی کسب‌و‌کارها مانند کسب‌و‌کارهای رمزارزی نسبت به دوره گذشته کاهش داشته، اما در مورد اوضاع شلوغی غرفه‌ها و نمایشگاه نمی‌توان تفاوت مشهودی را گزارش داد. مسئله گرمای هوا و استقبال کمرنگ‌تری که به این دلیل اتفاق می‌افتد، معضل الکامپ 26 و الکامپ 27 به‌صورت توأمان است و به نظر می‌رسد لازم است ارائه راهکاری برای برگزاری این نمایشگاه مهم در زمانی که شرایط آب‌و‌هوایی مناسب‌تر است، در دستور کار برگزارکنندگان قرار گیرد.

آروان‌کلاد و دلایل حضورش

آیا حضور دولتی‌ها و رایزنی با آنها مهم‌ترین بخش نمایشگاه بوده؟ چیزی که مشخص است، شرکت‌های حاضر در الکامپ امسال نظر متفاوتی دارند و همین عامل هم سبب شده تا با وجود هزینه‌هایی که حضور در نمایشگاه‌های این‌چنینی به کسب‌و‌کار وارد می‌کنند، در این دوره حاضر شوند. یکی از شرکت‌هایی که غرفه نسبتاً بزرگ آن با دیواره‌های شیشه‌ای آبی‌رنگ در سالن‌های 8 و 9 الکامپ توجه‌ها را به خود جلب می‌کرد، آروان‌کلاد بود.

به اعتقاد هستی شهریزفر، معمار ارتباطات این شرکت، با آمدن کرونا و وقایع اجتماعی این سال‌ها، تعامل جمعی کسب‌و‌کارهای نوآور کم‌فروغ شد.

او معتقد است که تفاوت اکوسیستم نوآوری با اکوسیستم کسب‌وکاری در «خلق ارزش» است؛ ارزش نهایی اکوسیستم نوآوری از یک‌سو متوجه جامعه و ازسوی‌دیگر متوجه فعالان این اکوسیستم است؛ به‌کمک محصولات و خدمات فناورانه دسترسی کاربران نهایی سازمان‌ها و کسب‌وکارها به خدمات آنلاین، گسترده‌تر و باکیفیت‌تر می‌شود و درنهایت به زیستِ بهتر شهروند دیجیتال می‌انجامد، اما پیش از بهتر کردن زیستِ شهروند دیجیتال، این اکوسیستم نوآوری است که نیازمند قدرت بخشیدن و امید بخشیدن است.

شهریزفر می‌گوید: «پیش‌نیاز هر اکوسیستمی بسترسازی برای خلق و نفع مشترک است. هم‌افزایی میان طیف متنوعی از بازیگران که منجر به تکامل جمعی می‌شود. بخشی از این بسترسازی در عرصه‌های قانون‌گذاری، زیرساختی و صنفی تعریف می‌شود و بخشی دیگر در بسترهای تعاملی. شاید بتوان گفت که بسترهای تعاملی و در کنار هم قرار گرفتن بیشتر شرکت‌های نوآور در اکوسیستم فناوری کشور خود کمک‌کننده نقش مؤثرتر و مطالبه‌گری بیشتر در عرصه‌های قانون‌گذاری، زیرساختی و صنفی می‌تواند باشد.»

به‌علاوه او معتقد است که نوع دیگری از خلق تعامل، ایجاد گفتمانی بر پایه ارتباط مستقیم مشتری-مخاطب با تولیدکننده محصول یا خدمات نوآورانه است. الکامپ و بسترهای این‌چنینی درواقع بستر همان گفتمان تعامل‌محور، این‌بار در زمین مواجهه کسب‌وکارها با هم و با مشتریان نهایی‌شان است.

همچنین به گفته پویا پیرحسینلو، آروان‌کلاد به‌دنبال «توانمندسازی انسان‌ها به‌کمک فناوری» است. توسعه‌ محصولات فناورانه ابری برای کمک به کسب‌وکارها و تسهیل خدمات‌دهی آنلاین آنها به کاربران نهایی‌شان حتی در دورافتاده‌ترین و کم‌برخوردارترین نقاط جغرافیایی، فراهم‌آوردن زیرساخت رایگان برای استارتاپ‌های نوپا و دانشجویان، حمایت از پروژه‌های متن‌باز، به‌اشتراک‌گذاری رایگان دانش ابری، همچنین توانمندسازی آموزشی نوجوانان و جوانان کمتربرخوردار از مهم‌ترین مأموریت‌های مسئولیت اجتماعی آروان‌کلاد است.

تأکید بر ترویج و آموزش

جز هم‌افزایی میان کسب‌و‌کارهای نوآور که علت حضور کسب‌و‌کارهایی مانند آروان‌کلاد در الکامپ است، فعالیت‌های ترویجی و‌ آموزشی همچنان در اولویت الکامپ، برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان قرار دارد. در این دوره از نمایشگاه، رویدادهای جنبی نمایشگاه مانند الکام‌استارز، الکام‌پیچ، تینواستارز و الکام‌تاکز به قوت خود باقی بودند. در روزهای اخیر نشست‌های مختلفی حول مسائل مبتلابه صنف آی‌تی و استارتاپ‌ها برگزار شد؛ از لجستیک گرفته تا سلامت، رمزارزها، صنعت بیمه و...

نگاهی به حاضران در این نشست‌ها نشان می‌دهد هرچند احتمالاً عدم تناسب هزینه و دستاورد در این دوره از الکامپ سبب شده برخی شرکت‌ها از حضور در این نمایشگاه سر باز زنند، اما همان‌ها هم فرصت حضور در نشست‌ها و استفاده از ظرفیت‌های آموزشی و ترویجی را از دست نمی‌دهند. البته این مسئله که ترکیب اعضای نشست چگونه مشخص می‌شود نیز در روزهای اخیر به یکی از حاشیه‌های الکامپ تبدیل شده بود.

افراد برای داشتن پنلی در الکام‌تاکز می‌توانستند با پرداخت هزینه به شکل مستقیم در این بخش حضور داشته باشند. اما عده‌ای به این مدل از در اختیار قرار دادن پنل‌ها اعتراض داشتند و معتقد بودند که مدل اسپانسری برای حضور در الکام‌تاکز شفاف‌تر است. در این میان البته نظر سومی هم وجود دارد؛ شاید بد نباشد در دوره‌های بعدی الکامپ همان‌قدر که تمرکز بر نحوه درآمدزایی از سخنرانی‌ها و پنل‌ها وجود دارد - با در نظر گرفتن این نکته که درآمدزایی از این اتفاق موضوعی مذموم نیست- بر کیفیت مطالب ارائه‌شده در برنامه‌های این‌چنینی نظارت شود تا هدف آموزش و ترویج در الکامپ به نحوی شایسته‌تر دنبال شود.