اتحادی که میزبانی ایران را نپذیرفت/بررسی مسابقات ورزشی کشورهای اسلامی که برای دومینبار به میزبانی عربستان برگزار میشود
در تاریخ مربوط به بازیهای کشورهای اسلامی، در یک دوره نام ایران بهعنوان میزبان قطعی معرفی شده بود اما در کوران انتخابات ۱۳۸۸ و البته شیوع آنفلوآنزای نوع «آ» و اختلافات اساسی ایران با کشورهای عربی بر سر «خلیجفارس» درنهایت این میزبانی از ایران گرفته شد.
پنجمین دوره مسابقات کشورهای آسیایی در شهر ریاض از سه روز پیش شروع شده و ۵۷ کشور اسلامی در رشتههای مختلف با یکدیگر رقابت میکنند. مهمتر از رقابت، اتحادی است که بین کشورهای اسلامی شکل میگیرد و هدف از برگزاری این رقابتها از ابتدا نیز اتحاد فرهنگی و سیاسی بین این کشورها بوده است. هرچند در سال ۲۰۱۰ کشورهای عربی علیه میزبانی ایران اقدام کردند تا این میزبانی درنهایت لغو شود.
در تاریخ مربوط به بازیهای کشورهای اسلامی، در یک دوره نام ایران بهعنوان میزبان قطعی معرفی شده بود اما در کوران انتخابات ۱۳۸۸ و البته شیوع آنفلوآنزای نوع «آ» و اختلافات اساسی ایران با کشورهای عربی بر سر «خلیجفارس» درنهایت این میزبانی از ایران گرفته شد.
در این گزارش علاوه بر بررسی تاریخی این رخداد و چرایی لغو میزبانی ایران، تاریخچه مسابقات کشورهای اسلامی را بررسی خواهیم کرد.
حمله به خلیجفارس
ششم اردیبهشتماه ۱۳۸۸ کمیته عربستانی که وظیفه سرپرستی، نظارتی و هماهنگی فدراسیون همبستگی کشورهای اسلامی (ISSF) را برعهده داشت، در شرایطی با مسئولان دستگاه ورزشایران و ستاد برگزاری دومین دوره بازیهای کشورهای اسلامی دیدار کرد که دربردارنده پیغامی محرمانه برای مسئولان ورزشایران بود. در این پیام که لحنی کاملاً تهدیدآمیز داشت از طرف ایرانی خواسته شده بود نام خلیجفارس را از مدالها و بروشورهای مسابقات حذف کنند. بعد از آن بود که بارها شایعه لغو بازیها منتشر شد و البته هر بار مسئولان برگزارکننده مسابقات با تکذیب این شایعات وعده دادند با پافشاری بر حق ایران، این مشکل را با اعضای عرب فدراسیون حل کنند اما نهایتاً پس از حدود ۹ ماه، اختلاف طرفین منجر به لغو بازیها شد.
نام ایران بهعنوان میزبان دومین دوره این بازیها درج شده است. قرار بود این رویداد سال ۲۰۱۰ همزمان در تهران (پایتخت ایران)، اصفهان (پایتخت فرهنگی جهان اسلام) و مشهد (شهر مذهبی) برگزار شود اما اختلاف میان ایران با بعضی از کشورهای عربی منجر به لغو این میزبانی و کل رویداد شد. نهایتاً سرنوشت این مسابقات که یکبار به بهانه شیوع آنفلوآنزای نوع A به تأخیر افتاده بود، به نشست روز شانزدهم ژانویه ۲۰۱۰ برابر ۲۶ دیماه ۸۸، میان هیئت اجرایی فدراسیون همبستگی کشورهای اسلامی و نمایندگان ایران موکول شد تا در این نشست پس از بررسی وضعیت آنفلوآنزای نوع A در ایران و تکمیل تجهیزات برگزاری مسابقات، بحث به موضوع اصلی کشیده شد و مسئولان حاضر از فدراسیون همبستگی کشورهای اسلامی، بار دیگر یادآور شدند، برخی از کشورهای مسلمان خواستار حذف نام خلیجفارس از همه مدارک، مدالها، لوگوها، کتابچههای فنی و دیگر اسناد بازیها شدهاند.
بعد از طرح این درخواست، هیئت اعزامی ایران بهعنوان نماینده ستاد برگزاری بازیها در ایران، تاکید کرد که نام خلیجفارس در همه اسناد بینالمللی و حتی سازمان ملل متحد به ثبت رسیده و ایران نمیتواند این نام را حذف کند. اما عربها حاضر به پذیرش این موضوع نمیشوند و تنها راهکار روی میز را لغو این بازیها اعلام میکنند و لغو رسمی این بازیها بدینشکل از سوی ایشان اعلام میشود. بهاینترتیب با توجه به فاصله کم تا معرفی میزبان جدید، این مسابقات در این دوره لغو شد.
تمرینی برای میزبانی جام جهانی
باتوجه به اینکه این دوره از رقابتها با حضور بیش از ۳۵۰۰ ورزشکار از ۵۷ کشور در حال برگزاری است عربستانیها تخمین زدهاند که بیش از ۱۰۰ هزار توریست فقط طی دو هفته وارد این کشور خواهند شد. چنین مسابقاتی برای عربستانیها تمرین بسیار مناسبی است تا بتوانند جام جهانی را که میزبان هستند به بهترین شکل ممکن برگزار کنند. عربستان بهعنوان میزبان این دوره از بازیها با شعار امت واحده در تلاش است که بتواند نقش موثرتری را در کاهش و رفع اختلافات فیمابین کشورهای اسلامی ایفا کند.
برایناساس با سرمایهگذاری قابل توجهی، زمینه را برای حضور ورزشکاران ۵۷ کشور در این رویداد چندرشتهای که صلح، تنوع و اتحاد را جشن میگیرد، فراهم آورد و در مراسم افتتاحیه نیز با نمایشی زیبا مبتنی بر فرهنگ مشترک کشورهای اسلامی، فضای تفاهم و دوستی بینکشورها را تقویت کرد.
اگر به صحبتهای عبدالعزیز بن ترکی الفیصل، وزیر ورزش، رئیس کمیته ملی المپیک و پارالمپیک عربستان و رئیسISSA دقت کنیم به این نتیجه میرسیم که هدف عربستانیها صرفاً برگزاری یک رویداد ورزشی نیست.
او در سخنان خود با اشاره به اهمیت همکاری مشترک اسلامی و نقش ورزش بهعنوان پلی برای صلح، اتحاد و تفاهم میان ملتها، اظهار داشت: «میزبانی بیش از ٣٥٠٠ ورزشکار در ٢٥ رشته مختلف ورزشی، فرصتی است برای نمایش توان سازمانی و ظرفیت بالای عربستان سعودی در میزبانی رویدادهای بینالمللی.»
او در ادامه گفت: «ما متعهدیم این دوره از بازیها را در سطحی شایسته و درخور ارزشهای جنبش المپیک و همبستگی اسلامی برگزار کنیم. بازیهای ریاض ۲۰۲۵ ادامه راه و سنتی است که در سال ۲۰۰۵ آغاز شد و نمادی نو از همبستگی، همکاری و افتخار مشترک میان ملتهای اسلامی و فرصتی ممتاز برای استفاده از ظرفیت متنوع، فراگیر و تحولآفرین ورزش است. این رویداد «پلی حیاتی برای تقویت صلح، اتحاد و تفاهم میان کشورهای اسلامی» بهشمار میرود.»
بنسلمان که از یک دهه پیش پروژه ۲۰۳۰ را کلید زد باتوجه به رخدادهای بزرگی که طی چند سال اخیر در کشورش اجرا کرده طبعاً از این طرح جلوتر از موعد پیش رفته است. حضور کریستیانو رونالدو و سایر ستارگان مطرح دنیا هرچند یک «ورزششویی حرفهای» قلمداد میشود اما در هر صورت نتیجهاش کاملاً باب میل حکمرانهای عربستانی و مردم این کشور است که باعث شده تا کشوری که توریستهایش صرفاً توریستهای مذهبی به مکه و مدینه بودند حالا به شهرهای مختلف این کشور ۱۰ میلیون نفری نیز سفر کنند.
پیشرفت قابلتوجه ایران
کافی است کارنامه حضور کاروان ایران را در این چهار دوره با هم قیاس کنیم، به این موضوع پی میبریم که ورزش ایران پیشرفت چشمگیری دراینزمینه داشته است. کاروان ایران در دوره اول این بازیها حضور داشت و در میان 28 کشوری که موفق به کسب مدال شدند، با 10 طلا، 9 نقره، 11 برنز و درمجموع 30 مدال در رده چهارم قرار گرفت. در این دوره تیم عربستان با 24 طلا، 17 نقره و 19 برنز قهرمان شد، مصر با 14 طلا، 15 نقره و 13 برنز در رده دوم ایستاد و قزاقستان با 13 طلا، 8 نقره و 6 برنز عنوان سومی را از آن خود کرد.
کاروان ایران با 282 ورزشکار و همراه، راهی باکو شد. نمایندگان ایران در رشتههای کشتی آزاد و فرنگی، زورخانهای، بوکس، تنیس، دوومیدانی معلولان، دوومیدانی، جودو نابینایان، جودو، ژیمناستیک، کاراته، تیراندازی، وزنهبرداری، ووشو، شنا و شیرجه و واترپلو، تنیس روی میز، تکواندو و والیبال حضور پیدا کردند. کاروان ورزشی ایران در چهارمین دوره بازیهای کشورهای اسلامی در باکو موفق شد با 39 مدال طلا، 26 مدال نقره و 33 مدال برنز درمجموع 98 مدال کسب کند و رتبه سوم این رقابتها را به خود اختصاص دهد. حالا کاروان ایران طی دو روز گذشته بهنسبت، عملکرد قابلقبولی داشته اما باید برای بررسی و تحلیل بیشتر، تا پایان مسابقات صبر کرد.
عکس: احسان خوشخو/ایسنا