بنبست خونبار باخمـــــوت
درگیری سنگین بر سر ویرانه‌های شهر کوچک شرقی اوکراین ادامه دارد
درگیری سنگین بر سر ویرانه‌های شهر کوچک شرقی اوکراین ادامه دارد
روح‌انگیز رها
خبرنگار گروه بین‌الملل
باخموت صحنه نبردی خونین شد. درگیری شبه‌نظامیان روسی گروه واگنر با نیروهای اوکراینی در شهر باخموت اوکراین را هر دو طرف سخت و سنگین توصیف کرده‌اند. الکساندر سیرسکی، از فرماندهان نیروهای زمینی اوکراین درباره نبردی که در مرکز این شهر شرقی در حال انجام است، گفته است که دست‌های واگنر «از چند محل در حال حمله هستند و تلاش می‌کنند دفاع نیروهای ما را بشکنند و به محله‌های مرکزی پیش بروند.» یِوگنی پریگوژین، رئیس واگنر از آن طرف تصویر مشابهی را ترسیم می‌کند: «هر چه به مرکز شهر نزدیک‌تر باشیم، جنگ سخت‌تر است.» او همچنین وضعیت در این شهر را این‌طور توصیف کرده است: «سخت. خیلی سخت. در وضعیتی که دشمن برای هر متر می‌جنگد.» این شهر البته ماه‌هاست که از نقاط مرکزی این جنگ در جبهه شرقی بوده است. به‌نحوی که یاهونیوز گزارش‌اش را درباره این جنگ چنین آغاز می‌کند: «دو طرفی که دارند بر سر ویرانه‌های متروک شهر باخموت اوکراین می‌گردند...»
اما شدت تلفات در این درگیری نیز از نکاتی بوده که توجهات را به خود جلب کرده است. هر دو طرف از تحمل تلفات سنگین خبر می‌دهند و وضعیتی که توصیف می‌شود، حاکی از این است که شدت درگیری به سطحی بی‌سابقه رسیده است. برخی گزارش‌ها از جمله ادعای ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین حاکی از این است که تلفات طرف روسی در فاصله یک هفته از مرز چهار رقمی گذشته است و روس‌ها بیش از کشته‌ها، زخمی‌هایی داشته‌اند که به‌خاطر شدت جراحت قادر به ادامه نبرد نخواهند بود. ستاد کل نیروهای اوکراینی تلفات طرف روس فقط در روز شنبه را ۱۰۹۰ نفر خوانده که اگر درست باشد، این روز مرگبارترین روز روسیه در طول بیش از یک سال جنگ در اوکراین خواهد بود. خسارات تحمیلی به روسیه در حوزه ادوات هم جدی بوده است. طرف روسی نیز البته در موضع‌گیری خودش تلفات طرف اوکراینی در منطقه دونتسک در فاصله ۲۴ ساعت روز شنبه را ۲۲۰ نفر خوانده است که مشخصا عدد پایین‌تری است. البته مسئله‌ای که نباید از نظر دور داشت، اینکه هیچ‌کدام از این آمارها به‌طور مستقل بررسی و تأیید نشده‌اند و تا جایی که می‌دانیم، این اعداد ادعاهای دو طرف هستند. اما به‌طور کلی، نهادهای اطلاعاتی غربی چنین
تخمین زده‌اند که روسیه در مجموع در منطقه باخموت ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر تلفات داشته است. همزمان، حجم بالای پیام‌های ادای احترام به سربازان جان‌باخته اوکراینی در صحنه نبرد باخموت، اگرچه آماری تولید نمی‌کند، نشانه دیگری است از اینکه طرف اوکراینی هم متحمل تلفات سنگینی بوده است.
درباره نتیجه این درگیری‌ها، سازمان‌های اطلاعاتی بریتانیا در گزارشی درباره این نبرد اعلام کرده‌اند، گروه واگنر، کنترل بیشتر قسمت‌های بخش شرقی شهر را به دست گرفته است. طبق این گزارش، رودخانه باخموتکا که از مرکز شهر می‌گذرد به خط مقدم جدید تبدیل شده است. در عین حال، نیروهای اوکراینی همچنان بخش غربی را در اختیار دارند. اوکراینی‌ها همچنین پل‌های روی رودخانه را نابود کرده‌اند و فقط یک محدوده زمینی برای عبور نیروهای روسی است که برای عبور ناچارند از آن بگذرند. این گزارش تصریح می‌کند: «با توجه به اینکه نیروهای اوکراینی می‌توانند از فراز ساختمان‌های مستحکم غرب [روی این نقطه] آتش بگشایند، این منطقه تبدیل به محدوده کشتار شده است و احتمالا این کار را برای نیروهای واگنر که تلاش می‌کنند حمله‌شان را به سمت غرب ادامه دهند، بسیار چالش‌برانگیز می‌کند.» بنیانگذار واگنر البته با تأکید بر سخت‌بودن نبرد و ادامه اضافه‌شدن نیروهای اوکراینی تأکید دارد که این گروه در حال پیشروی است و به پیشروی ادامه خواهد داد.
از طرف دیگر، بریتانیا همچنین خبر داده است که گروه واگنر احتمالا دسترسی به گزینه جلب نیرو از زندان‌های روسیه را از دست داده است. طبق این گزارش، در نتیجه اختلافات با وزارت دفاع روسیه، این امکان از واگنر گرفته شده است و این گروه حالا مجبور خواهد بود باز برای جلب نیرو به سراغ شهروندان آزاد روس برود. گزارش وزارت دفاع بریتانیا می‌نویسد، از ابتدای ماه جاری میلادی، یعنی از حدود دو هفته پیش، واگنر پایگاه‌های تبلیغات و جلب نیروی خود را در مراکز ورزشی در حداقل ۴۰ نقطه در سراسر روسیه برپا کرده است و نیز سخنرانانی هم به مدارس فرستاده است.
اما هنوز دقیقا مشخص نیست این گروه تا چه حد به تصرف کامل باخموت و پیروزی نهایی در این منطقه نزدیک است و اگر گزارش‌ها از تلفات سنگین طرف روسی صحت داشته باشد، با توجه به وضعیتی که پل روی رودخانه مرکز شهر پیدا کرده، امکان موفقیت در این زمینه با تردید جدی مواجه می‌شود؛ چراکه هرچند طرف روسی تا این جای شهر پیش آمده است، اما تا قبل از رودخانه با تحمل تلفات و خسارات جدی پیش آمده است و حالا در محدوده‌ای می‌جنگد که کار برایش سخت‌تر هم خواهد بود. یک گزارش از «اندیشکده پژوهش جنگ» در واشنگتن درباره اینکه نیروهای روسی چقدر دارند در شهر پیشرفت می‌کنند، ابراز تردید کرده است: «منابع اوکراینی و روسی همچنان از جنگی سخت در شهر گزارش می‌دهند، اما سربازان گروه واگنر احتمالا دادند بیش از پیش در مناطق شهری مانند مجتمع صنعتی آزوم گرفتار می‌شوند و در نتیجه پیشروی قابل توجه را سخت یافته‌اند.» روسیه از اوایل ماه فوریه، یعنی حدود یک‌ماه‌ونیم پیش، پس از درگیری‌های شدید در اطراف شهر، تلاش‌ها برای تصرف باخموت را تشدید کرده است و تا اینجای کار قدم‌به‌قدم پیش آمده است. هر دو طرف به‌شدت روی درگیری در این منطقه تمرکز داشته‌اند.
سیرسکی روز دوشنبه درباره درگیری‌های باخموت گفت، واگنر در چند جهت در حال پیشروی است و تلاش می‌کند به مرکز شهر برسد. او تأکید کرد که سربازان اوکراین خطوط دفاعی را حفظ می‌کنند. او در پیامی که در تلگرام منتشر شده است با اشاره به اینکه «وضعیت حول باخموت همچنان سخت است» تأکید کرده نیروهای اوکراینی ضربات جدی به روسیه تحمیل می‌کنند و تلاش‌های روس‌ها برای گرفتن باخموت را توپخانه‌ها، تانک‌ها و دیگر ادوات پس زده‌اند. زلنسکی نیز تأکید کرده است که کی‌یف مصمم است در باخموت در مقابل طرف روسی بایستد. او با فرماندهانش نیز جلسه‌ای در این باره داشته است و آنها نیز متفق‌القول حامی دفاع از بخش شرقی بوده‌اند که شامل باخموت می‌شود. او درباره این جلسه گفته است: «موضع واضحی در همه اعضای ستاد کل بود: این منطقه را تقویت کنیم و بیشترین خسارت ممکن را به اشغال‌گر تحمیل کنیم.» این موضع‌گیری از جهاتی موضع‌گیری یکی از فرماندهان نظامی اوکراین نیز بوده است که یکی از اهداف جنگ باخموت را کشتن هر چه بیشتر از نیروهای روسیه خوانده است.
در عین حال اما گاردین نوشته است، ده‌ها ویدئو در تیک‌تاک در طول هفته گذشته توسط سربازان اوکراین از نقاط مختلف باخموت منتشر شده‌اند که در آنها از زلنسکی درخواست می‌کنند دستور عقب‌نشینی را بدهد. شبکه‌های اجتماعی البته تا این جای کار، کارآیی فراوان برای طرف اوکراینی داشته‌اند، لااقل در نبرد تبلیغاتی و در اطلاع‌رسانی به دیگر کشورهای جهان درباره وضعیت جنگی که حاصل تجاوز روسیه است. این اطلاع‌رسانی نیز احتمالا سهمی جدی در کمک‌ها به اوکراین ایفا کرده است. اما دسترسی مستقیم سربازان اوکراینی به فضای مجازی حالا پدیده‌ای نه‌چندان باسابقه در دوران یک جنگ ایجاد کرده است که در آن، سربازان از میانه میدان جنگ درخواست عقب‌نشینی خود را با صدایی چنان بلند به فرمانده کل قوا می‌رسانند که همه دنیا هم می‌توانند آن صدا را بشنوند.
این درخواست‌ها در کنار آمارها و موضع‌گیری‌های دو طرف حاکی از این است که باخموت تمام و کمال به صحنه‌ای خونین تبدیل شده است که در آن هیچ‌یک از دو طرف نبرد به اهداف نهایی‌شان نمی‌رسند، هر دو توانسته‌اند جلوی طرف مقابل را برای رسیدن به نتیجه نهایی مطلوب بگیرند، هیچ طرفی دست بالای آشکار را ندارد تا طرف مقابل به‌سادگی به این نتیجه برسد که صحنه را واگذارد و شکست را بپذیرد و در این میانه، خون است که از نیروهای دو طرف بر زمین می‌ریزد.
