شجریان به اظهارات ناظری درباره مولانا واکنش نشان داد
در پی اظهارات تازه شهرام ناظری در قونیه درباره لزوم قدردانی از ترکیه برای «زنده نگه داشتن مولانا»، بار دیگر موضع صریح و پیشین محمدرضا شجریان درباره مصادره فرهنگی مولانا مورد توجه قرار گرفت؛ موضعی که این رویکرد را غارت هویت ایرانی مولانا و تحریف شناسنامه تاریخی او میدانست.
به گزارش هممیهن آنلاین به نقل از فارس، ماجرای نسبتدادن مولانا جلالالدین بلخی به هویت فرهنگی ترکیه موضوع تازهای نیست و سالهاست که در محافل فرهنگی و دانشگاهی محل نقد و مناقشه است. ترکیه با تکیه بر محل دفن مولانا در قونیه، در روایت رسمی خود او را بهعنوان «عارف و شاعر ترک» معرفی کرده و از این جایگاه، بهرههای گسترده فرهنگی، سیاسی و اقتصادی برده است.
در تازهترین واکنشها، شهرام ناظری در سخنانی در دانشگاه سلجوق قونیه اعلام کرده است: «باید از دولت و مردم ترکیه تشکر کرد که مولانا را زنده نگه داشتهاند؛ اگر مولانا در ایران بود، از بین رفته بود.» اظهاراتی که با واکنشهای انتقادی در فضای فرهنگی ایران همراه شده و بار دیگر سخنان پیشین محمدرضا شجریان را به مرکز توجه بازگردانده است.
شجریان سالها قبل در گفتوگویی صریح درباره مولانا تأکید کرده بود: «مولانا در ترکیه به یک سمبل اقتصادی تبدیل شده است. آنها نماد فرهنگی ما را غارت کردند و برایش شناسنامه جعلی درست کردند به نام رومی.» او این روند را تلاشی آگاهانه برای کمرنگکردن هویت ایرانی و فارسی مولانا دانسته بود.
منتقدان اظهارات ناظری معتقدند مسئله اصلی نه «زنده ماندن» مولانا، بلکه حفظ اصالت فکری، زبانی و فرهنگی اوست؛ شاعری که تمام آثارش به فارسی سروده شده و نسبت «بلخی» بخش جداییناپذیر هویت تاریخی اوست، اما در روایت رسمی ترکیه، زبان و ریشه فرهنگیاش به حاشیه رفته است.
در این چارچوب، تأکید شجریان بر «مصادره فرهنگی» مولانا، همچنان یکی از جدیترین نقدها به این رویکرد تلقی میشود؛ نقدی که در برابر اظهارات تازه شهرام ناظری، بار دیگر بهعنوان پاسخی روشن و قابل استناد مطرح شده است.