محمد هاشمی رفسنجانی: با چند قطعنامه اضافه نمی‌توانند کاری با ملت ایران بکنند
فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: اگر تحریم‌های بین‌المللی فعلی را با امکاناتی که در زمان جنگ در اختیار صدام بود مقایسه کنیم، این تحریم‌ها امکاناتی ناچیز است.
به گزارش هم‌میهن آنلاین، مشروح گفت‌وگوی خبرنگار جماران با محمد هاشمی رفسنجانی را در ادامه می‌خوانید:
با فرض تداوم تحریم‌های بین‌المللی، چه اقداماتی برای ارتقای رضایتمندی مردم و تحکیم وحدت ملی باید انجام شود؟
نظام جمهوری اسلامی تقریباً از همان اوایل با مخالفین جدی در نظام بین‌الملل مواجه بود. اولین کاری که دشمنان علیه جمهوری اسلامی انجام دادند، جنگ تحمیلی هشت‌ساله بود. در آن زمان، صدام که ارتش او روسی و خودش دنباله‌رو آمریکا بود، با وجود قرارداد ۱۹۷۵ با نظام شاهنشاهی، حمله به کشور را آغاز کرد. ارتش عراق تجهیزاتش شوروی بود، اما آمریکا با هواپیماهای آواکس برایش جاسوسی می‌کرد، فرانسوی‌ها هواپیماهای میراژ و سوپراتاندارد داده بودند، کشورهایی مثل مصر و یوگسلاوی نیروی پیاده‌نظام فرستاده بودند، کشورهای عربی مانند کویت بنادر خود را در اختیارش گذاشته و عربستان ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار به او کمک مالی کرد. آلمان نیز بمب‌های شیمیایی به او داده بود که با آن یک شهر ۵۰۰۰ نفره را شهید کرد.
در مقابل این اتحاد گسترده علیه جمهوری اسلامی که تقریباً هیچ متحدی نداشت، نظام نوپای ما توانست با موفقیت از آن شرایط عبور کند و جنگ با قطعنامه ۵۹۸ که به نفع ایران بود، خاتمه یافت.
با این توصیف، آیا تحریم‌های کنونی را تهدیدی جدی‌تر از جنگ هشت‌ساله می‌دانید؟
اگر تحریم‌های بین‌المللی فعلی را با امکاناتی که در زمان جنگ در اختیار صدام بود مقایسه کنیم، این تحریم‌ها امکاناتی ناچیز است. درست است که تحریم‌ها موانعی ایجاد کرده و با هدف تضعیف جمهوری اسلامی عمل می‌کند، اما در مقایسه با جنگ تحمیلی، بسیار ناچیز است. در آن زمان، انقلاب تازه پیروز شده بود، ارتش ضربه خورده بود، سپاه تازه تشکیل شده بود و بسیج هنوز شکل نگرفته بود و امکانات ما به لحاظ نیرو و تجهیزات زیاد نبود. اما ملت در صحنه بودند و هم در صفوف مقدم و هم در پشتیبانی حضور داشتند.
ملت ایران پس از پیروزی انقلاب، قطب دیگری در جهان دوقطبی ایجاد کرد؛ قطب حق در برابر قطب باطل. صدام روزی که حمله کرد، به خبرنگاران گفت: «جمعه در تهران با شما گفت‌وگو می‌کنم». این برداشت جبهه باطل از جمهوری اسلامی بود. امروز هم مردم همان مردم هستند و در شرایط و نابسامانی‌های مختلف به صحنه آمده و توطئه‌های دشمن را خنثی کرده‌اند. با چند قطعنامه اضافه نمی‌توانند کاری با ملت ایران بکنند.
با توجه به نقش کلیدی مردم، راهبرد اصلی برای عبور از این مرحله چیست؟
هیچ نگرانی به آن معنا وجود ندارد. مردم به وظیفه خود عمل کرده و می‌کنند. جمهوری اسلامی منطق قوی دارد، خواهان صلح و ثبات است، امکانات خوبی در حوزه نفت و انرژی دارد و از کانال‌های ارتباطی برخوردار است و می‌تواند؛ مانند گذشته از این حوادث عبور کند.
در داخل نیز، مردم ایران مردمی سیاسی، متعهد و مسلمان هستند و مدیریت جامعه را در چالش‌های مختلف به‌خوبی انجام داده‌اند. به تعبیر امام، اگر کارها به ملت واگذار شود، ملت به‌خوبی می‌داند چگونه از این مرحله عبور کند. باید حضور و نقش مردم در اداره کشور بالا برود؛ این می‌تواند تأثیر خوبی در مسائل داخلی و نظام بین‌الملل داشته باشد.
حاکمیت در قبال مردم، به‌ویژه برای حفظ انسجام ملی که پس از جنگ دوازده‌روزه به وجود آمد، چه وظیفه‌ای دارد؟
زمانی که چالشی به وجود می‌آید یا دشمن حمله‌ای می‌کند، مردم به صحنه می‌آیند. منطق جمهوری اسلامی، جنگ نیست؛ منطق آن، «دفاع» است. اگر به کشور حمله نظامی شود، پاسخ نظامی می‌دهد؛ اگر اقتصادی باشد، پاسخ اقتصادی؛ و اگر سیاسی باشد، پاسخ سیاسی. عنوان آن نیز «دفاع مقدس» است.
مردم با مفهوم دفاع آشنا هستند و هر کاری از دستشان برآید، انجام می‌دهند. وقتی مسأله دفاع مطرح می‌شود، تفرقه به آن معنا از بین می‌رود و انسجام به وجود می‌آید. هرکس با هر توانی که دارد، برای دفاع از مملکت، آب‌وخاک و نظام وارد صحنه می‌شود. مردم دفاع را یک امر شرعی و واجب می‌دانند. این یک تجربه ۴۵ساله است، نه حرف امروز و دیروز.
در این شرایط، استفاده از ظرفیت‌هایی مانند شخصیت‌های سیاسی برجسته یا آزادی برخی زندانیان، چقدر می‌تواند در تحکیم این انسجام مؤثر باشد؟
استفاده از شخصیت‌های مختلفی که در بین مردم نفوذ و اعتبار دارند، تأثیرگذار است. وقتی یک شخص یا تشکیلات با ضریب نفوذ وارد حوزه دفاع شود، تأثیر مثبت دارد و نوعی همبستگی ایجاد می‌کند. برای مثال، در ایام‌الله مانند ۲۲ بهمن، مردم در سراسر کشور خودشان وارد صحنه می‌شوند. شعارهایی که انتخاب می‌کنند و عهدنامه‌هایی که می‌بندند، آن‌قدر هوشیارانه و کوبنده است که رسانه‌های خارجی با وجود تلاش برای کم‌اهمیت جلوه‌دادن، نمی‌توانند عظمت حضور مردم را نادیده بگیرند. این حرکت‌های مردمی برای دشمن بازدارندگی دارد.
استفاده از ظرفیت‌ها شامل برخی اقدامات نیز می‌شود. برای مثال، اگر تعدادی از زندانیان سیاسی که مرتکب قتل نشده‌اند، آزاد شوند – کما اینکه در مناسبت‌ها این کار انجام می‌شود - این اقدام تأثیر مثبتی دارد. بالأخره این افراد خانواده و دوستانی دارند و این نوع حرکات از طرف مسئولین نظام، باعث انسجام و وحدت داخلی می‌شود.
