رهبر پلاستیکها/معاهدات اقلیمی زیر سایه نفوذ صنایع مخرب قرار گرفت
بسیاری از محققان حوزه مضرات پلاستیک میترسند صدای خود را بلند کنند، زیرا از چالشهای قانونی، از دست دادن بودجه یا آسیب شغلی هراس دارند. این همان راهکاری است که پیشتر صنعت دخانیات و سوختهای فسیلی هم در پیش گرفته بودند: به چالش کشیدن علم، به چالش کشیدن محقق، ساکت کردن

تا اواخر دهه 1950، صنعت دخانیات از ارتباط بین سیگار کشیدن و سرطان آگاهی داشت اما این شرکتها تمام تلاش خود را به کار میگرفتند که مقالات تقلبی درباره عدم ارتباط بین سرطان و سیگار منتشر کنند، آنها بهطور فعال برای بیاعتبار کردن یافتههای علمی تلاش میکردند و از درآمد تبلیغاتی خود برای تأثیرگذاری بر پوشش رسانهای و کماهمیت جلوه دادن جنبههای منفی سیگار کشیدن استفاده کردند. شرکتهای دخانیات حتی لابیهایی هم علیه مقررات کاهش مصرف سیگار داشتند.
تا سال 1959 ارتباط بین سوزاندن سوختهای فسیلی و تغییر اقلیم بر مدیران صنعت نفت کاملاً آشکار شده بود. اما غولهای بزرگ نفتی برای جلوگیری از تصویب مقررات دولتی، به انکار و انتشار اطلاعات نادرست در مورد تغییر اقلیم پرداختند. این روند حتی تا اواخر دهه 1990 و اوایل سال 2000 میلادی ادامه داشت.
حالا گویا لابیهایی همانند لابیهای صنعت دخانیات و سوختهای فسیلی برای یک صنعت دیگر تشکیل شده است: صنعت پلاستیک. بزرگترین تولیدکنندگان سوختهای فسیلی که از بزرگترین تولیدکنندگان صنایع پتروشیمی دنیا هم هستند امروزه در جهت تطهیر صنایع پلاستیک عزم خود را جزم کردهاند.
درحالیکه تحقیقات علمی از اثرات بسیار مخرب مصرف پلاستیکها خبر میدهند و درحالی دانشمندان به صورت مدام ریزپلاستیکها را در همهجا از عمیقترین مناطق اقیانوسها در بستر دریا و در بدن ماهیها تا مرتفعترین خشکیهای زمین از جمله کوه اورست، از بیضه مردان تا مغز انسانها، تا دستگاه تنفسی، تا سیستم گوارش... مییابند، اما لابیهای جدیدی تشکیل شده است که به هر نحو ممکن میخواهند در مقابل این حقیقت مسلم ایستادگی کنند و از آنجایی که جیب این لابیها مملو از پولهای نفتی، توانستهاند برای جلوگیری از تصویب قوانین مربوط به پلاستیک حاکمیت خود را در بسیاری از سازمانها و معاهدات بینالمللی مستحکمتر کنند، در صدر فهرست این لابیگران، عربستان سعودی نشسته است. به دنبال این کشور، غولهای نفتی شرق و غرب دنیا قرار گرفتهاند.
میزان پولی که این لابیها برای بر صدر نشاندن اهدافشان خرج میکنند رابطه مستقیمی دارد با میزان درآمدهای نفتیشان.
گزارشها میگویند در سال 2024، ایالات متحده با تقریباً 20/1 میلیون بشکه در روز پیشتاز تولید نفت بود و پس از آن عربستان سعودی با 11/1 میلیون بشکه در روز و روسیه با 10/7 میلیون بشکه در روز قرار داشتند. این کشورها در صدر لابیگران صنعت پلاستیک نیز قرار دارند. اما نقش عربستان سعودی از دیگران بارزتر است.
وضعیت به قدری وخیم شده است که لابیهای این بازیگران نفتی توانستهاند بخش بزرگی از هیئتها و مقامات سازمان ملل باشند که وظیفه آنها تصویب قوانین مربوط به کنترل تولید پلاستیکهاست. گویا تاریخ دخانیات و سوختهای فسیلی در حال تکرار شدن است و معلوم نیست این بار عمق نفوذ این لابیها تا چه حد خواهد بود.
چه اتفاقی افتاده است؟
مذاکرات معاهده پلاستیک در ماه اوت در ژنو سوئیس از سر گرفته میشود درحالیکه پیشتر در دور پنجم مذاکرات در ماه دسامبر نتیجهای حاصل نشده بود. موضوع بحث این است که آیا میتوان جلوی سیل آلودگی پلاستیکی سرازیر شده به محیط زیست را گرفت یا خیر. اما در کنار سیل آلودگی پلاستیکی، سیلی از لابیگران و سازمانهای صنعتی هم به مذاکرات پیوستهاند و آنطور که گزارشها نشان میدهد تعداد این لابیگران بسیار بیشتر از هیئتهای کشورها و دانشمندان متخصص حوزه آلودگی پلاستیک است.
وظیفه این لابیگران چیست؟ آنها به گروهی از کشورهای نفتی، و در صدر آنها عربستان کمک میکنند برای جلوگیری از پیشرفت ملموس در زمینه جلوگیری از آلودگی پلاستیکی محیط زیست، و بخشی از یک «بلوک پتروشیمی» گستردهتر هستند که مطالعهای جدید میگوید این بلوک تولید پلاستیک را افزایش میدهد، هزینههای آلودگی را به خارج از کشورهای تولیدکننده تحمیل میکند، علم را تحریف میکند و برای منحرف کردن مذاکرات اقلیمی لابی میکند. اعداد تولید پلاستیک در دنیا بسیار بزرگند. سالانه حدود ۴۵۰ میلیون تن پلاستیک جدید تولید میشود و با توجه به نرخ رشد فعلی، تولید آن تا سال ۲۰۶۰ سه برابر خواهد شد؛ ارقامی که نشان از خسارتهای بسیار بزرگ دارند.
تقریباً تمام پلاستیکها از نفت تولید میشوند و انتشار گازهای گلخانهای ناشی از تولید آنها، بحران اقلیم را تشدید میکند. پلاستیک و مواد شیمیایی سمی موجود در آن به خاک، اکوسیستم و سلامت انسان آسیب میرساند.
دانشمندان هشدار میدهند و دولتها به ظاهر درحال یافتن راهحل هستند. مذاکرات معاهده پلاستیک بین کشورهای جهان، تحت نظارت UNEP، برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، در حال انجام است. این مذاکرات در سال ۲۰۲۲ آغاز شد و ماه آینده در ژنو ششمین نشست بزرگ آن برگزار میشود اما از همان ابتدا، مذاکرات با اختلاف نظر اساسی روبهرو بوده است.
بیش از ۱۰۰ کشور و بیش از ۱۱۰۰ دانشمند میگویند که محدود کردن تولید پلاستیک برای کاهش مضرات ناشی از آن ضروری است اما این دیدگاه با سد عظیمی روبهروست: کشورهای نفتی و تولیدکنندگان پلاستیک؛ این تولیدکنندگان تمرکز باید بر مدیریت بهتر و بازیافت زباله را اولویت خود بدانند.
اخیراً روزنامه گاردین گزارشی از این لابیها تهیه کرده است. دیوید آزولای، وکیل ارشد مرکز حقوق بینالملل محیط زیست (Ciel)، حاضر در این مذاکرات میگوید: «میزان پلاستیکی که ما امروز تولید میکنیم کاملاً غیرقابل مدیریت است. از نظر فنی یا سیاسی، هیچ راهی وجود ندارد که بتوانیم آن را مدیریت کنیم اما هدف شرکتها تولید بیشتر است.» او میگوید که فناوریهای بازیافت گرانقیمتی که توسط تولیدکنندگان پیشنهاد میشوند، «رویاهایی جادوگونه» هستند.
طبق گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی OECD در سال ۲۰۲۲، تنها ۹درصد از پلاستیک بازیافت شد. آزولای میگوید که کشورهای تولیدکننده سوخت فسیلی باید بخشی از مذاکرات پلاستیک باشند اما به باور او این واقعیت که یک گروه بزرگ از کسبوکارها و صنایع مرتبط با پلاستیک در این مذاکرات حضور دارند، مشکلساز نیست، زیرا آنها ذینفع هستند. در واقع این گروه قربانیان مشکلی را نشان میدهند که خودشان ایجاد کردهاند.» در واقع این تولیدکنندگان پلاستیک سالها و دههها در مورد مشکل و مسئولیت خود دروغ گفتهاند، اما شرکای قابل اعتمادی برای حل همین مشکلات در نظر گرفته میشوند.»
عمق نفوذ جاسوسان پلاستیکی
در مذاکرات مربوط به پلاستیکها UNEP میزبان است و مدیر اجرایی آن، اینگر اندرسن، نقش هدایتکننده حیاتی و تأثیرگذاری دارد اما آنطور که گزارشها نشان میدهند اندرسن وظایف دیگری هم دارد. در آوریل ۲۰۲۳ بیش از ۱۰۰ سازمان محیط زیستی اندرسن متهم شدند به عدم تلاش مناسب برای اجرای اهداف UNEP. سازمانهای محیطزیستی میگویند معلوم نیست چه کسی به اندرسن و دبیرخانه معاهده که مذاکرات را مدیریت میکنند، مشاوره میدهد. اندرسن معتقد است کاهش تولید پلاستیک باید بر پلیمر خام محصولات یکبار مصرف متمرکز باشد، نه قطعات خودرو و بال هواپیما. دانشمندان اما چنین اعتقادی ندارند. به باور دانشمندان تاثیر زیستمحیطی پلاستیکها با استخراج و تولید آغاز میشود، نهفقط استفاده از آنها.
سازمانهای محیط زیستی در اکتبر ۲۰۲۴ به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد و رئیس اندرسن، شکایت کردند که نگرانند اظهارات او «دامنه» پیمان ممنوعیت پلاستیکها را «محدود» کند اما گوترش اهمیتی به این شکایت نداده است.
در مذاکرات بوسان کره جنوبی، در ماه دسامبر هم ادعا شد که اندرسن به کشورها فشار آورده تا از خواستههای خود برای یک پیمان قوی با محدودیت تولید پلاستیک دست بردارند. از این رو باور بر این است که نقش اندرسن با مسئولیتی که دارد در تضاد است.
ظهور رهبر پلاستیکها
واقعیت اما این است که اندرسن در نقش برگزارکننده مذاکرات، احتمالاً تنها تا حدی موثر خواهد بود. همه کشورها باید به اجماع برسند، اما یک کشور بهطور خاص به عنوان مانعی برای یک معاهده موثر درباره پلاستیکها شناخته میشود: عربستان سعودی، دومین تولیدکننده بزرگ نفت جهان. این کشور از طریق شرکت نفتی آرامکو، مالک شرکت پتروشیمی سابیک، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان پلاستیک در جهان است. براساس آمار منتشرشده در وبسایت سابیک، این شرکت در سال ۲۰۲۴ در مجموع 53/9 میلیون تن مواد مختلف، از جمله پلاستیک، تولید کرد و در فهرست بزرگترین تولیدکنندگان پلاستیک دنیا، بعد از شرکت سینوپک چین و داوو در رده سوم جهان قرار گرفت.
عربستان نقش بسیار بزرگی در مذاکرات معاهده پلاستیک ایفا کرده و از این رو نشریه پولیتیکو در اوایل سال جاری میلادی در گزارشی با عنوان «چگونه عربستان به مشوق پلاستیک در جهان تبدیل شد؟» نوشت: این کشور ثروتمند نفتی، تیمی از مذاکرهکنندگان سازمان ملل متحد را با زبانی نرم و ملایم با یک دستورکار ساده تشکیل داده: افزایش تولید پلاستیک.
پولیتیکو نتیجه مذاکرات قبلی درباره آلودگی پلاستیک را اینطور توصیف میکند: «عربستان: یک؛ اروپا و سایرین: صفر»! به نوشته این نشریه برای کشورهایی مانند عربستان سعودی که ثروتشان به نفت وابسته است، پلاستیک یک عامل قدرت حیاتی است. صنعت پلاستیک با درآمد سالانه ۷۰۰ میلیارد دلار و رشد فزاینده، قرار است به محرک اصلی تقاضای نفت تبدیل شود.
ارتش طرفداران پلاستیک
پولیتیکو معتقد است که از هیچ هزینهای برای گردآوری تیمی باتجربه از «انتقامجویان طرفدار پلاستیک» دریغ نشده؛ تیمی که به کشورهای فقیرتر تولیدکننده نفت که نگران نتایج پیمان پلاستیک هستند، اجازه داده تا با آرامش به ریاض تکیه کنند.
تکنیک ریاض به تاخیر انداختن مذاکرات است. به نوشته پولیتیکو هر زمان که عربستان نکتهای را مطرح میکرد، همه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به صحنه میآمدند و حرفهای عربستان را کلمه به کلمه تکرار میکردند. بنابراین، ساعتها وقت برای گفتن همان حرف تلف میشود. به ادعای این نشریه عربستان سعودی متحدان قدرتمندی در ایران و روسیه دارد که آنها نیز نقش مهمی در مخالفت با یک پیمان پلاستیک جامعتر ایفا کردند. عربستان نقش «تفرقه بینداز و حکومت کن» را هم داشت. اقدامات این کشور در بین کشورهای موافق محدودیت تولید پلاستیک هم تفرقه انداخته است.
از طرفی بر اساس گزارش روزنامه گاردین، عربستان در سالهای اخیر رابطه نزدیکی با UNEP برقرار کرده است. اندرسن در ژانویه 2024 سفری رسمی به عربستان داشت، در اجلاس بیابانزدایی سازمان ملل در ریاض با وزرای سعودی دیدار کرد و در داووس 2025 هم به دنبال «تقویت همکاری» با این کشور بود. دوباره در 29 ژوئن به ریاض رفت و یک توافقنامه همکاری در مورد کاهش انتشار گازهای گلخانهای امضا کرد. بر اساس این گزارش عربستان برای میزبانی روز جهانی محیط زیست در سال ۲۰۲۴، یک میلیون دلار به UNEP پرداخت کرد و بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ بیش از ۲۰ میلیون دلار به این آژانس سازمان ملل متحد کمک مالی کرد.
هرچند بسیاری از کشورها به UNEP پول میدهند و ۹۵ درصد از درآمد آن به این کمکهای داوطلبانه متکی است. با این حال در نوامبر 2024 در مذاکرات پیمان پلاستیک، یک مقام از وزارت انرژی عربستان به جمع یک تیم 10نفره سازمان ملل انتخاب شد که این تیم مذاکرات پیمان پلاستیک را اداره میکنند. پولیتیکو مینویسد با توجه به شکاف کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه، تامین مالی همچنان نقش بزرگی در هر مذاکرهای ایفا میکند.
لابیگری سطح بالا
درحالیکه هیئتهای نمایندگی کشورهای نفتی بازیگران قدرتمندی در اتاقهای جلسات و راهروهای مذاکرات معاهده هستند، یک گروه بیش از هر کشور دیگری لابی میکند: صنعت پلاستیک. در مذاکرات دسامبر در بوسان، ۲۲۰ لابیگر شرکتی حضور داشتند، این رقم بسیار بیسابقه است.
این تعداد بسیار بیشتر از هیئت نمایندگی ۱۴۰ نفره کشور میزبان و سه برابر تعداد دانشمندان مستقل حاضر در مذاکرات بود. طبق تحلیل منتشرشده توسط گروه حقوق محیط زیست Ciel، شرکتهای داو و اکسون موبیل ۹ لابیگر اعزام کردند. شرکت اکسون موبیل هم یکی از بزرگترین تولیدکنندگان پلاستیک در دنیاست. اما مشکل اینجاست که برخی از لابیگران به جای سازمانهای ناظر، در هیئتهای نمایندگی کشورها گنجانده شده بودند و این امر به آنها امکان میدهد به مفاد مصوبات جلسات حساس مختص کشورهای عضو دسترسی داشته باشند.
براساس گزارش روزنامه گاردین، حضور بسیار زیاد لابیگران صنعتی، جهت معاهده را منحرف میکند. این عدم تعادل، شواهد علمی را به نفع برنامههای شرکتها به حاشیه میراند و اثربخشی بالقوه معاهده را تضعیف میکند. یکی دیگر از اهرمهای نفوذی که توسط منافع شرکتها اعمال میشود، از طریق سیستمی است که UNEP از طریق آن به بخشهای جامعه مدنی از جمله زنان، کشاورزان، مردم بومی، کودکان و دانشمندان دسترسی کامل به مذاکرات را میدهد. این سیستم با نام مشارکت جامعه مدنی (Civil Society Engagement) شناخته میشود.
عضویت یک گروه در این بخش اخیراً افزایش یافته: تجارت و صنعت.
از ابتدای سال ۲۰۲۳ بیش از ۳۰ سازمان لابی صنایع پلاستیک و شیمیایی به این سیستم پیوستهاند و تعداد کل اعضای آن را دو برابر کردهاند. انجمن صنایع پلاستیک ایالات متحده، پلاستیک اروپا و گروههای ملی صنایع پلاستیک بریتانیا، استرالیا، نیوزیلند، هند، برزیل، کلمبیا، مالزی و کره جنوبی در این سیستم عضو هستند. احتمالاً عجیب نیست که ریاست این گروه را یک مقام سعودی بر عهده دارد.
به گفته منتقدان مشکل این است که بازیگران این صنعت جیبهای پرپول و منافع مالی مشخصی دارند. یک منبع نزدیک به مذاکرات میگوید: «لابیگر لابیگر است و نباید آن را «ناظران جامعه» نامید.» گزارشی از InfluenceMap در نوامبر ۲۰۲۴ نشان داد که گروههای صنعت پلاستیک و سوختهای فسیلی، از جمله اکسون موبیل، عربستان سعودی، پلاستیک اروپا و گروه آمریکایی ساخت و تولید سوخت و مواد پتروشیمی با قدرت تمام از تضعیف دستورالعملهای معاهده پلاستیک حمایت کردهاند.
در این گزارش آمده است: «بخشهای کالاهای مصرفی و خردهفروشی به شدت از یک معاهده بلندپروازانه و همسو با علم حمایت کردهاند، اما به نظر میرسد بخش پلاستیک و سوختهای فسیلی در حال حاضر دست بالا را دارند.»
کارنی آلمروث، متخصص سمشناسی محیط زیست از دانشگاه گوتنبرگ سوئد میگوید هزینههای هتل و پرواز هیئتها به مذاکرات مختلف باعث میشود شرکت در آنها برای هیئتهای کشورهای فقیرتر گران تمام شود، به همین دلیل است که کشورهای دارای صنایع بزرگ فسیلی همانند عربستان سعودی میتوانند لابیگران حامی خودشان را برای پر کردن صندلیهای مذاکرات بفرستند، درحالیکه کشورهای کوچکتر و فقیرتر، دانشمندان و سازمانهای غیردولتی به دنبال بودجه برای هزینه شرکت در اجلاسها هستند و به سختی این هزینهها را تامین میکنند.
او میگوید: «لابیگران، قدرت و دسترسی بسیار بیشتری دارند. آنها قدرت اقتصادی بیشتری برای ورود به اتاقهایی دارند که امثال من نمیتوانند وارد شوند. آنها میتوانند مستقیماً با وزرای کشورها به روشهایی صحبت کنند که امثال من نمیتوانند.»
همین کشورها و سازمانها و دانشمندان فقیر آیا برای تامین هزینههای خود حاضر نخواهند شد از کشورهای ثروتمندتر پول دریافت کنند؟ به پاراگرفهای اول این گزارش بازگردیم: مشابه همان اتفاقی که برای ارتباط دخانیات با سرطان و گازهای گلخانهای با سوختهای فسیلی رخ داد.
بسیاری از محققان حوزه مضرات پلاستیک میترسند صدای خود را بلند کنند، زیرا از چالشهای قانونی، از دست دادن بودجه یا آسیب شغلی هراس دارند. این همان راهکاری است که پیشتر صنعت دخانیات و سوختهای فسیلی هم در پیش گرفته بودند: به چالش کشیدن علم، به چالش کشیدن محقق، ساکت کردن.
پای یک گروه تجاری به ویژه تأثیرگذار هم در میان است: شورای جهانی تجارت برای توسعه پایدار (World Business Council for Sustainable Development یا WBCSD)، که در میان اعضای آن شرکتهای مهم تولید پلاستیک، شرکتهای شیمیایی و سوختهای فسیلی مانند سابیک، باسف، بیریتیش پترولیوم، شورون، دوپون، داوو، لیوندل باسل و رویال داچ شل هم هستند.
در واقع اصلیترین برنامه مذاکراتی برای تدوین دستورالعمل کاهش تولید پلاستیک در محاصره بزرگترین تولیدکنندگان پلاستیک دنیاست.
اطلاعات نادرست
کارشناسان میگویند که در طول مذاکرات قبلی برای اصلاح اظهارات اشتباه یا گمراهکننده گروههای صنعتی با مشکل مواجه بودهاند. هیچ هیئت مشاوره علمی رسمی برای این معاهده وجود ندارد. در عوض، ائتلاف خودسازمانیافته دانشمندان برای یک معاهده موثر پلاستیک (Scientists’ Coalition for an Effective Plastics Treaty(Scept)) تلاش کرده تا این شکاف را پر کند. این ائتلاف ۴۵۰ عضو دارد که هیچکدام توسط صنعت سوختهای فسیلی تأمین مالی نمیشوند و به کشورهای کوچکتری که از هجوم زبالههای پلاستیک رنج میبرند اما توانایی اعزام دهها نماینده به مذاکرات را ندارند، مشاوره میدهد.
اما حیرتآورترین بخش ماجرا این است که درحالیکه لابیهای موافق افزایش تولید پلاستیک به راحتی در جلسات مذاکرات حضور دارند، در فوریه ۲۰۲۵، Scept به دفتر برگزارکننده مذاکرات و اندرسنِ UNEP نامه نوشت و از عدم دسترسی به جلسات در طول دور مذاکرات دسامبر شکایت کرد.
دانشمندان Scept میگویند: توانایی ما برای پیگیری مذاکرات به شدت محدود است. ما نتوانستیم شکافهای دانش، سوءتفاهمها یا اطلاعات نادرستی را که نیاز به توضیح دارند و اغلب توسط بازیگران دارای تضاد منافع منتشر میشوند، شناسایی کنیم.
این دانشمندان اعلام کردهاند که انتقادات آنها از گزارش مهم UNEP در سال ۲۰۲۳ در مورد «چگونه جهان میتواند به آلودگی پلاستیکی پایان دهد» نادیده گرفته شده است. به گفته آنها این گزارش نتوانسته است طیف وسیعی از تأثیرات بهداشتی و زیستمحیطی آلودگی پلاستیکی را منعکس کند و در مورد راهحلهای فنی برای مقابله با ضایعات پلاستیکی بیش از حد خوشبین است.
از کارشناسان Scept قبل از انتشار گزارش دعوت شده بود تا نظرات خود را درباره گزارش UNEP ارسال کنند. بیش از ۳۰۰ نظر ارائه شد. اما UNEP میگوید به دلیل یک «مشکل فنی» ایمیل حاوی نظرات Scept به موقع برای انتشار دریافت نشده است. این سازمان اعلام کرد که از سایر کارشناسان بازخورد گرفته و آنها تائید کردهاند که گزارش UNEP تأثیرات پلاستیک را دستکم نگرفته است.
تهدید آینده فرزندان ما
دور بعدی مذاکرات پلاستیک در ماه اوت در ژنو برگزار میشود. در ۱۰ ژوئن 95 کشور در کنفرانس اقیانوس سازمان ملل متحد بیانیه «زنگ بیدارباش برای یک معاهده بلندپروازانه پلاستیک» را صادر کردند. اما کارنی آلمروث در مورد موفقیت چنین کنفرانسهایی مطمئن نیست. او میگوید کسی چه میداند. ما اکنون در حال برنامهریزی و تدوین استراتژی برای دانشمندان خود و نحوه انتقال پیامهایمان هستیم. اما فکر میکنم باید منتظر هرج و مرج و تنش در مذاکرات هم باشیم. پیشبینیها نشان میدهد که میزان پلاستیک موجود در اقیانوسها در سال ۲۰۲۵ در مقایسه با سال ۲۰۱۸ احتمالاً سه برابر شود.
تخمین زده میشود که سالانه ۸ میلیون تن پلاستیک به اقیانوسها اضافه میشود. درحالیکه در سال ۱۹۵۰، جهان فقط دو میلیون تن پلاستیک تولید میکرد هماکنون سالانه حدود ۴۰۰ میلیون تن پلاستیک تولید میشود که نیمی از آن برای مصارف یکبار مصرف طراحی شده است. گفته میشود این رقم در سال ۲۰۲۵ به ۴۶۰ میلیون تن میرسد و ۹۱ درصد آن بازیافتنشده باقی میماند.
از این میزان سالانه ۱۱ میلیون تن زباله پلاستیکی وارد اکوسیستمهای آبی میشود. به گفته کارشناسان هزینه اجتماعی و زیستمحیطی سالانه آلودگی پلاستیک از ۳۰۰ میلیارد دلار تا ۶۰۰ میلیارد دلار آمریکا متغیر است. چین و ایالات متحده بیشترین میزان زبالههای پلاستیکی دنیا را تولید میکنند. بر اساس گزارش سیرکولاریز، این رقم برای چین سالانه 60 میلیون تن و بر اساس گزارش پلاستیک بانک برای ایالات متحده برابر با 42 میلیون تن است.