دلایل موافقت اعضای ناتو با افزایش بودجه

با توجه به تهدید روسیه و افزایش سیاست نظامی‌گری در جهان، کشورهای اروپایی به این نتیجه رسیده‌اند که باید در زمینه ایجاد سپر دفاعی واحد در اروپا و تقویت ناتو با آمریکا همکاری کنند؛ از این رو آنها با افزایش پنج درصدی بودجه ناتو در اجلاس اخیر موافقت کردند. تصور می‌شد ترامپ در اجلاس اخیر ناتو در هلند شرکت نکند، اما با حضورش نشان داد در شرایط کنونی، تصمیم‌اش برای کاهش حمایت از ناتو را به تعویق انداخته است.

اختصاص پنج درصد از تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو به عنوان بودجه ناتو در این اجلاس، تصمیم بسیار مهمی بود که نشان می‌دهد ترامپ از آن مطلع بوده که به این اجلاس آمد. پیش‌ از این، کشورهای عضو ناتو به‌ویژه بعضی از کشورهای اروپایی حاضر به پذیرش این میزان افزایش بودجه ناتو نبودند، اما موافقت با این مسئله نشان می‌دهد که دو طرف از مواضع خود کوتاه آمده‌اند.

کشورهای اروپایی علی‌الخصوص آلمان در نهایت به این نتیجه رسیدند که در شرایط فعلی نیاز دارند تا ناتو قوی بماند تا به ماموریت‌های خود به‌خصوص در رابطه با امنیت کل اروپا تحت سپر دفاعی واحد بپردازند. این یک پروژه بلندپروازانه است، اما امروز که اروپا با تهدید بسیار جدی از سوی روسیه مواجه است، برای اروپا ضرورت دارد بودجه دفاعی را افزایش دهد.

این اجلاس با پایان جنگ 12 روزه ایران و رژیم اسرائیل و از سویی تشدید درگیری‌ها در اوکراین و خاتمه درگیری پاکستان و هند هم‌زمان شد. این تحولات یک نگرانی را در جامعه بین‌الملل ایجاد کرد که نظام بین‌الملل به سمت نظامی شدن هر چه بیشتر حرکت می‌کند و تعداد منازعات در حال افزایش است، از این رو لازم است تا کشورهای جهان سطح آمادگی دفاعی و نظامی خود را افزایش دهند و در همین چارچوب نیز اگر ناتو می‌خواهد کارآمدی خود را حفظ کند، باید تسلیحات بیشتری بخرد. ناتو بر این باور است که باید خود را به فناوری‌های نوین، کوانتوم و هوش مصنوعی مجهز کند تا بتواند در مقابل روسیه مقاومت کند.

پرتاب موشک بالستیک قاره‌پیمای آراس.۲۶ (روبژ) از سوی روسیه به اوکراین موضوع مهمی است. پرتاب این موشک، تحول مهمی بود، چون نوع ارتقاءیافته موشکی بود که بر اساس پیمان‌های کنترل تسلیحاتی ساخت و استفاده از آن ممنوع بود. این موشک‌ها هم رهگیری‌شان دشوار است و هم میزان تخریب‌شان بیشتر است. در این شرایط، ناتو برای اینکه بتواند قدرت خود را حفظ کند نیاز دارد به فناوری‌های جدید دست پیدا کند.

اجلاس هلند نشان داد که درباره ضرورت مجهز کردن ناتو به الزامات عصر گسترش درگیری‌های نظامی، نوعی اجماع نظر نسبی شکل گرفته است و پذیرش افزایش بودجه نظامی تا 5 درصد تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو نیز در همین راستاست. به نوعی این مسئله نشان می‌دهد که تهدید روسیه برای اروپا و ناتو به قوت خود باقی است. سوال این است که نگاه اروپایی‌ها به حفظ ناتو صرفاً برای مقابله با روسیه در مقطع جنگ با اوکراین است؟ هم در روسیه و هم اروپا این باور فراگیر شده است که دیگر رابطه دو طرف به قبل از 2011 باز نمی‌گردد. هم سیاست‌های روسیه این مسئله را نشان می‌دهد و هم برای اروپایی‌ها یک جدایی راهبردی اتفاق افتاده است. از این رو، نگاه ناتو به امنیت منطقه‌ای‌اش بلندمدت است.

در پیوند با نظامی‌شدن سیاست بین‌الملل نیز، استفاده از قدرت زور، مجدداً در حال بازگشت است و تابویی که درباره استفاده از زور و نظامی‌گری وجود داشت، در حال شکستن است. به عبارتی، اروپا هم دارد برای مقابله با روسیه خود را مجهز می‌کند و هم به لحاظ ملی و منطقه‌ای، خود را برای نظامی‌گری بیشتر در سیاست بین‌المللی آماده می‌کند. برخی تصمیمات آلمان، انگلیس و فرانسه برای افزایش توان دفاعی نظامی در سطح ملی نیز حائز اهمیت است.

با وجود اینکه هر سه کشور به دنبال گسترش تسلیحات نظامی خود حتی تسلیحات حمل‌کننده سلاح هسته‌ای هستند، اما هر کدام از آنها، مشکلات و مشی خاص خود را دارند که باید جداگانه آنها را بررسی کرد. به‌عنوان مثال، رویکردی که آلمان در این رابطه دارد با رویکرد فرانسه که به دنبال رهبری اتحادیه اروپاست، متفاوت است.

درحالی‌که آلمان و فرانسه عضو اتحادیه اروپا هستند، انگلستان این عضویت را ندارد، ولی در عین حال با ناتو و اهدافش همراهی دارد. نگرانی‌های امنیتی جمعی، مهمترین دغدغه اروپا است که تحت تاثیر حمله روسیه به اوکراین، سیاست‌های ترامپ در قبال اروپا و لحن تحقیرآمیز سیاسی و نظامی ترامپ نسبت به اروپا و نیز نظامی شدن سیاست بین‌الملل به وجود آمده است. آنها به این نتیجه رسیده‌اند که باید در زمینه ایجاد سپر دفاعی واحد در اروپا و تقویت ناتو اقدام موثری انجام دهند که این مسئله در اجلاس ناتو در هلند به خوبی خود را نشان داد.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید