تبعات یک حادثه
حادثه بندر شهید رجایی بندرعباس بار دیگر غم عمیقی را بر جامعه بحران‌زده ایران تحمیل کرد. مردم ایران این روزها با تورم ناشی از افزایش قیمت دلار، تهدیدهای گاه و بی‌گاه ترامپ و نتانیاهو، قطعی‌های مکرر برق، خشکسالی بسیار شدید و تاثیرگذار، سرمازدگی محصولات کشاورزی، حضور بی‌حساب و کتاب اتباع غیرمجاز در کشور، افزایش سرقت‌های خرد، تصادفات رانندگی دلخراش و... روزهای خوبی را سپری نمی‌کنند و اگر سری به خبرهای رسمی هم بزنیم متوجه کاهش سطح سلامت روان جامعه می‌شویم که زنگ خطر را به صدا درآورده و می‌تواند در بلندمدت آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به جامعه وارد کند.
حادثه بندر شهید رجایی بندرعباس بار دیگر غم عمیقی را بر جامعه بحران‌زده ایران تحمیل کرد. مردم ایران این روزها با تورم ناشی از افزایش قیمت دلار، تهدیدهای گاه و بی‌گاه ترامپ و نتانیاهو، قطعی‌های مکرر برق، خشکسالی بسیار شدید و تاثیرگذار، سرمازدگی محصولات کشاورزی، حضور بی‌حساب و کتاب اتباع غیرمجاز در کشور، افزایش سرقت‌های خرد، تصادفات رانندگی دلخراش و... روزهای خوبی را سپری نمی‌کنند و اگر سری به خبرهای رسمی هم بزنیم متوجه کاهش سطح سلامت روان جامعه می‌شویم که زنگ خطر را به صدا درآورده و می‌تواند در بلندمدت آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به جامعه وارد کند. با توجه به این وضعیت، حادثه بندرعباس فشار مضاعفی بود که در این روزها به جامعه عصبانی ما وارد کرد و امیدوارم با خرد مسئولان و همکاری مردم به بهترین شکل مدیریت شود تا آرامش به جامعه بازگردد.
از سال 1392 در منطقه ویژه اقتصادی سیرجان به عنوان مدیر روابط عمومی و منابع انسانی مشغول به کار هستم و به علت شباهت کارم در منطقه با بندر شهید رجایی نکاتی در مورد این حادثه یادآور می‌شوم که اگر مورد توجه قرار گیرد می‌تواند در کاهش این نوع حوادث و تاثیرات آن موثر واقع شود. با تکیه بر آمار در سال گذشته بیش از 50 درصد واردات کشور از بندر شهید رجایی انجام شده است؛ با توجه به وضعیت کنونی ایران و تهدیدهای اسرائیل و آمریکا چگونه یک بندر بسیار کوچک مبادی ورودی بیش از نیمی از کالاهای ایران شده است؟
در سال 1372 منطقه ویژه اقتصادی سیرجان با اهداف گوناگونی از جمله پشتیبانی از بندر شهید رجایی بندرعباس تاسیس شد و قرار بود بخشی از کانتینرهای وارداتی به کشور با توجه به وضعیت آب و هوایی مناسب و نزدیکی به بندرعباس به منطقه ویژه سیرجان حمل شود. تمامی امکانات و زیرساخت‌ها منجمله نه کیلومتر ریل راه‌آهن اختصاصی، سکوی بارانداز، تجهیزات تخلیه و بارگیری و... در منطقه فراهم شد. اما به علت منفعت‌های فردی و گروهی و رانت‌هایی که وجود داشت این مهم صورت نگرفت و در حد ایده و شعار باقی ماند.
در سال 1389 نیز پایگاه خبری مناطق آزاد و ویژه کشور با انتشار مطلبی با تیتر «منطقه ویژه اقتصادی سیرجان بهترین پشتیبان برای گمرکات استان هرمزگان» به این موضوع پرداخت. حال که این اتفاق رخ داده و چنین حادثه‌ای منجر به فلج شدن بخش قابل توجهی از واردات و صادرات کالا شده، اهمیت تغییر نگرش در این موضوع و کاهش سطح واردات از بندر شهید رجایی بیش از پیش به چشم می‌خورد. با تکیه بر مطلب فوق حمل بخشی از کانتینرها به سیرجان می‌توانست از شدت این حادثه بکاهد و قطعاً کشور را با مشکل کمتری مواجه می‌کرد.
مشخص نیست با از بین رفتن بخشی از زیرساخت‌ها و تعداد قابل توجهی کانتینر در حادثه اخیر بندر شهید رجایی، چه زمانی روند واردات و صادرات به حالت عادی باز می‌گردد و کشور دچار چه میزان خسارت شده است؟ و در چند روز آینده کشور با چه مشکلات و کمبود چه کالاهایی روبه‌رو شود؟ یا اگر در سال‌های بعد حادثه‌ای شدیدتر از این حادثه رخ دهد چه اتفاقی برای کشور می‌افتد و به‌روزرسانی این حجم از زیرساخت چقدر زمان خواهد برد؟
طبق برخی از نظریه‌های اقتصادی تجمیع زیرساخت‌ها و انتقال کالا از یک مکان از لحاظ اقتصادی می‌تواند به‌صرفه باشد و سطح کنترل را افزایش دهد اما با وضعیت کنونی و مشکلاتی که کشور دامنگیر آن است توزیع خردمندانه واردات کالاها می‌تواند از بروز مشکلات این‌چنینی جلوگیری کند و امنیت کشور را بالا ببرد. می‌توان کالاهایی را که حساسیت امنیتی کمتری داشته و نیاز به آب و هوای معتدل دارند به گمرکات اطراف بندرعباس منجمله گمرک منطقه ویژه اقتصادی سیرجان منتقل کرد که هم باعث رونق این مناطق شده و هم مشکلات امنیتی را کاهش می‌دهد. مسئولان کشور می‌توانند این موضوع را بررسی و تصمیمات خردمندانه‌ای در این‌باره بگیرند.
