سعید شریعتی عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت: جایی برای طفره رفتن از گزارش شفاف وجود ندارد
سعید شریعتی، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در گفتوگویی که با خبرنگار هممیهن داشت، معتقد است که ماجرای بندر شهید رجایی نشان داد که زیرساختهای استراتژیک در ایران آسیبپذیر و بیدفاع هستند.

سعید شریعتی، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در گفتوگویی که با خبرنگار هممیهن داشت، معتقد است که ماجرای بندر شهید رجایی نشان داد که زیرساختهای استراتژیک در ایران آسیبپذیر و بیدفاع هستند. او میگوید به دلایل شفافیت در سامانه گمرک و وجود دوربینهای متعدد در محوطه بندر، جایی برای این وجود ندارد که دولت و نهادهای مسئول از ارائه گزارش شفاف درباره موضوع طفره روند.
بهعنوان اولین سوال، تحلیل و ارزیابی شما از ماجرای پیشآمده در بندر شهید رجایی چیست و چه برداشتی از وقوع این رخداد با توجه به سناریوهایی که مطرح شده، دارید؟
ابتدا بگویم که از آنجا که هنوز اطلاعات کافی برای تحلیل ماجرا وجود ندارد، برای بررسی موضوع، تنها میتوان گمانهزنیهایی که وجود دارد را مورد ارزیابی قرار داد. من بهعنوان یک نیروی سیاسی، درباره این نوع حوادث که به موضوع امنیت ملی و زیرساختهای کشور مربوط میشود، ترجیحم این است که بدون دادههای کافی درباره ماجرا اظهارنظری را انجام ندهم. ولی آنچه که مسلم است، این است که حادثهای که در بندر شهید رجایی اتفاق افتاد، فارغ از علل و عواملی که میتوان برای آن متصور بود، به روشنی به جامعه و دستاندرکاران این پیام را داد که سامانههای کلان کشور و زیرساختهای مهم و استراتژیک کشور، در چنین شرایطی تا چه اندازه آسیبپذیر و بیدفاع هستند.
موضوع دیگر که باید به آن اشاره کرد این است که این حادثه مهیب، کل بندر شهید رجایی و بندرعباس را متأثر کرده و خسارات بسیار گسترده و غیرقابل جبرانی را ایجاد کرد، دهها نفر از هموطنان ما کشته شدهاند، صدها نفر مجروح هستند و خسارت گستردهای به اموال عمومی و خصوصی و داراییها مردم وارد شده است و بلافاصله آثار خودش را در شرکتهای بیمه خواهد گذاشت.
از سوی دیگر، این حادثه نظام بازار و عرضه کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد. نکته مهم این است که مجموعه این موضوعها باعث خواهد شد که فشار روی کل جامعه ما وارد شود. این زیرساختهای اساسی و استراتژیک ما بیدفاع بوده است و باید در ارزیابیهایی کارشناسی بررسی شود که کل ماجرا از وارد شدن آن محموله تا واردکننده و علت انفجار چه بوده است.
در کنار اینکه ما از این حادثه اظهار تاسف میکنیم، موضوعی که جا دارد به آن اشاره کنم، بحثی است که توسط برخی پس از حادثه به راه افتاده است. نکته قابل تأمل این است که افرادی در شرایط اینچنینی کشور، با علم و آگاهی نسبت به این آسیبپذیریهایی که در بسیاری از زیرساختهای ما وجود دارد و غیرقابل اجتناب است؛ در واکنش به حادثه بر طبل و شیپور جنگ و رویایی نظامی با بیگانگان میدمند که این نشان میدهد چقدر نسبت به سرنوشت و توان ملی ایران غافل هستند و یا عامدانه به دنبال تخریب زیرساختهای کشور هستند.
پس از اتفاقهای مشابه آنچه در بندر شهید رجایی رخ داد، یکی از مسائلی که وجود دارد گزارشی است که به مردم ارائه میشود. درباره روند بررسی و شفافیت در اعلام علت اصلی ماجرا چه نظری دارید؟
ماجرایی که در بندر شهید رجایی به وقوع پیوسته است، از جنس پدیدههایی نیست که ابعاد آن را بتوان خیلی از افکار عمومی پنهان کرد و به مردم واقعیت را درباره آن نگفت. در سامانههای گمرکی ما به علت نوع و جنس کار گمرک، شفافیت کافی از دو جهت وجود دارد؛ اول اینکه آنجا نمیشود چیزی از دید گمرکات مخفی بماند، به صورت ریز مشخص است که محموله چه بوده، از کجا آمده و برای چه کسی است. موضوع دوم تصاویر بندر است. در همین 24 ساعت اولیه که از ماجرا گذشته است، مشاهده کردهایم که علاوه بر تصاویری که حاضرین در بندر منتشر کردهاند، ویدئوهای زیادی از دوربینهای محوطه بندرگاه منتشر شده که زوایای موضوع را نشان میدهد. این یعنی اینکه دوربینهای زیادی در بندر وجود دارد و همه چیز در آنها قابل رصد و بررسی است.
مجموعه این عوامل نشان میدهد که همه اینها ثبت و ضبط شده است و امکان ندارد که در گمرک، کانتینری وجود داشته باشد و ندانند که در آن کانتینر چه چیزی وجود دارد و یا برای چه کسی است. اگر ارادهای برای ارائه گزارش شفاف از علل و ابعاد وجود داشته باشد، جایی برای طفره رفتن باقی نخواهد ماند. من امیدوار هستم که دکتر پزشکیان که به صداقت، شفافیت و بیتعارف بودن با مردم شهره است و درد این موضوع را دارد، بهعنوان رئیسجمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی، گروهی از زبدگان و خبرگان برجسته را مامور کند که گزارش دقیقی از عوامل و علل این حادثه استخراج کنند تا هم افکار عمومی درباره علت حادثه، مقصرین و یا سهلانگاریهای احتمالی اقناع شوند و هم اینکه این موضوع دستمایهای برای یپشگیری از تکرار این حوادث شود.
برداشت و تحلیل شما از همزمان شدن این حادثه با روند پیشرفتی که در مذاکرات ایران و آمریکا به وجود آمده چیست؟ آیا میتوان این حادثه را با مذاکراتی که در حال انجام است، مرتبط دانست؟
ارتباط دادن همزمان شدن حادثه بندر شهید رجایی با بحث مذاکرات ایران و آمریکا، نیازمند پیشفرضی است که من هنوز دلایل کافی برای آن پیشفرض را ندارم که بخواهم براساس آن استدلال داشته باشم و این دو موضوع را به هم مرتبط بدانم. لذا در حال حاضر فقط امیدوارم که این حادثه، حادثهای اتفاقی و در واقع یک سانحه باشد.
در بخش اول تحلیلتان، اشارهای به مطرح شدن مسائلی مانند جنگ توسط عدهای پس از این حادثه داشتید. به نظرتان وظیفه نیروهای سیاسی و اجتماعی برای عبور از این بحران چیست و آنها باید چگونه عمل کنند؟
الان اولویت باید بر این اساس باشد که حمایت و کمک لازم برای التیام آسیبهای وارده به شهروندان در آن منطقه انجام شود. نکته بعدی که مورد نیاز خواهد بود، این است که افکار عمومی از دولتمردان و نهادهای مسئول در این قضیه، درخواست داشته باشند که علل و عوامل این حادثه به صورت شفاف به مردم اعلام و معرفی شوند و بعد از آن اگر سویههایی از خرابکاری و یا توطئه در ماجرا مشهود بود، با عواملش برخورد قانونی صورت گیرد.