مسعود دانشمند فعال حوزه کشتیرانی: دو ماه طول می‌‏کشد تا شرایط عادی شود

مسعود دانشمند، فعال حوزه کشتیرانی در گفت‌وگو با «هم‌میهن» به نقش بندر شهید رجایی اشاره کرد و گفت،  این بندر در حقیقت اصلی‌ترین بندر کانتینری کشور است و حادثه‌ای که رخ داده اختلالی بزرگ در روند صادرات و واردات و توزیع کالاها به وجود آورده است. او گفته در سال نزدیک به ۳ میلیون کانتینر وارد بندر شهید رجایی می‌شود که رقم بسیار بزرگی است که تا عادی شدن، روال کار را سخت می‌کند.

‌نقش بندر شهید رجایی در حمل و نقل دریایی ما چقدر بوده است؟

بندر شهید رجایی بزرگترین بندر تجاری کشور است و حدود ۸۵ تا ۹۰ میلیون تن کالا از آن صادر و وارد می‌شود. در حقیقت اصلی‌ترین بندر کانتینری کشور است؛ بنابراین همه صاحبان کالا به نحوی با بندر شهید رجایی ارتباط دارند. حادثه‌ای که رخ داده اختلالی بزرگ در روند صادرات و واردات و توزیع کالاها به وجود آورده است.

درست است که این حادثه در اسکله‌ها اتفاق نیفتاده است اما در محوطه‌های بندری و کانتینری که پشت اسکله‌ها هستند رخ داده است. اسکله‌ها برای پهلوگیری کشتی آمادگی دارند اما پشتیبانی ندارند یعنی با اوضاعی که در آنجا وجود دارد و گرمایی که به واسطه آتش‌سوزی ایجاد شده و آلودگی هوا، اصولاً کامیونها نمی‌توانند به سمت اسکله بروند تا باری را جابه‌جا کنند و مشکل عمده دیگر اینکه پرسنل نمی‌توانند با جرثقیل‌ها کار ‌کنند.

باید این نکته را نیز گفت که این مشکلات ظرف یک یا دو روز قابل حل نیست، به‌هرحال سالن ترانزیت و سالن کمرگ به طور کامل از بین رفته‌اند و باید دوباره تجهیز شوند. همچنین باید بررسی شود تا میزان خسارت و اینکه به کدام کالاها چه نوع خسارتی وارد شده، مشخص شود، بنابراین تصور بنده این است که بعید است بندر شهید رجایی تا کمتر از یک هفته بتواند فعالیت خود را شروع کند.

‌موقعیت بندر شهید رجایی در اقتصاد کشور و شرایط تحریمی چقدر است؟

حدود پنجاه درصد کل صادرات و واردات کالاهای ما از بندر شهید رجایی بوده است، یعنی حدود ۱۷۰ میلیون تن صادرات و واردات در سال داریم که نیمی از آن از این بندر و بقیه از بنادر امام، خرمشهر، بوشهر، لنگه و چابهار صورت می‌گیرد. خطوط کشتیرانی بزرگ دنیا به دلیل تحریم‌های ثانویه آمریکایی‌ها اکثر کالاهای وارداتی ما را به بندرهای ایران نمی‌آورند، به همین دلیل بار خود را به دُبی برده و از طریق کشتی به بندرعباس می‌آید و همچنین کالاهای صادراتی ما از بندرعباس به دُبی برده می‌شود و برای حمل جایگزین به کشتیرانی‌های بزرگ تحویل داده می‌شود.

حذف شدن بندرعباس و بندر شهید رجایی از این مدار فشار بسیار بزرگی بر روی برنامه‌ریزی اقتصادی در دُبی و بندر جبل‌علی می‌گذارد و تا بخواهد این روند وارد نظم خود شود مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. در سال نزدیک به ۳ میلیون کانتینر وارد بندر شهید رجایی می‌شود که رقم بسیار بزرگی است که تا عادی شدن، روال کار را سخت می‌کند. کالاهای صادراتی و وارداتی زیادی در این بندر وجود داشته که در جریان توزیع کالا در کشور و روند کارخانه‌های تولیدی ما اثر خواهد گذاشت.

کارخانه‌های تولیدی که کالای آنها در بندر شهید رجایی از بین رفته است، قطعاً آنقدر سرمایه ندارد که بتواند به راحتی این کالاها را جایگزین کند و تا بخواهد خط تولید خود را به روال عادی برگرداند حداقل سه تا چهار ماه زمان برای تامین مالی و سفارش کالا نیاز دارد. خسارت سنگینی در این بندر رخ داده که جبران آن کار آسانی نیست.

‌چه شرکت‌های پیمانکاری در آنجا کار می‌کردند؟

شرکت‌های پیمانکاری مختلفی در بندر شهید رجایی حضور دارند که مهمترین شرکت پیمانکاری در آنجا سینا است که متعلق به بنیاد مستضعفان و عملیات عمده بندر را انجام می‌داده است.

‌بازگشت به روال عادی در بندرشهید رجایی چقدر زمان نیاز دارد؟

 به‌هرحال نزدیک به دو ماه زمان نیاز است تا شرایط بندر شهید رجایی به حالت عادی برگردد چون هنوز آتش در آنجا خاموش نشده و تا این سوختن تمام نشود و هوای بندر تمیز و خنک نشود، نمی‌توان کاری کرد، بعد از آن باید کانتینرهای سوخته و نیمه‌سوخته را به جای جدید منتقل کنند که کار کمی نیست و دشواری‌های خاص خود را دارد.

من حدوداً حدس می‌زنم که حدود ۲۰۰تا ۲۵۰ هزار کانتینر در محوطه بندر شهید رجایی وجود داشته باشد که جابه‌جایی آن کار بسیار سخت و بزرگی است و به امکانات زیادی نیاز دارد. باید مشخص شود که اجناس درون کانتینر برای چه افراد و چه شرکت‌هایی بوده و باید آمارگیری دقیقی صورت بگیرد. در اینجا شرکت‌های بیمه نیز درگیر کار می‌شوند چون همه تجهیزات و ماشین‌آلاتی که در بندر شهید رجایی وجود دارد بیمه بودند و شرکت‌های بیمه باید نقش خود را در این زمینه بازی و خسارت پرداخت کنند. 

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید