بازی با اطلاعات برای فشار و باجگیری
ملات و ابزار کار هر باجنیوز، دادهها و اطلاعات است. آنها بر پایه دادهها و اطلاعات فعالیت میکنند. ابتدا به اطلاعات دسترسی پیدا میکنند. سپس با درز کنترلشده این اطلاعات، اهداف خود را پیاده میکنند.

سهند عمومی، کارشناس ارتباطات: ملات و ابزار کار هر باجنیوز، دادهها و اطلاعات است. آنها بر پایه دادهها و اطلاعات فعالیت میکنند. ابتدا به اطلاعات دسترسی پیدا میکنند. سپس با درز کنترلشده این اطلاعات، اهداف خود را پیاده میکنند.
بهعبارتدیگر، زیربنای اصلی این شبهرسانهها، اطلاعاتی است که یا از قبل در دسترس عموم بوده اما کمتر موردتوجه قرار گرفته، یا به روشهای غیرقانونی و غیراخلاقی به دست آمده است.
بنابراین لازم است تا به نقش و اهمیت دادهها و اطلاعات و نحوه دستیابی افراد به این دادهها را بررسی کنیم. بهطور کلی میتوان روشهای کسب اطلاعات توسط این رسانهها را به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
استفاده از اطلاعات علنی اما کمتر دیدهشده
برخی دادهها در دسترس عموم هستند اما به دلیل کمبود توجه یا ضعف در تحلیل، چندان مورد بررسی قرار نگرفتهاند. باجنیوزها این دادهها را جمعآوری، دستهبندی و با پرداختن به زوایای خاصی از آنها، علیه افراد و سازمانها استفاده میکنند.
مثال: در گزارشهای مالی یک شرکت، افزایش ناگهانی هزینههای مشاوره ثبت شده است. این اطلاعات در دسترس عموم قرار دارد اما کمتر کسی به آن دقت کرده است. باجنیوزها با استخراج این داده و افزودن تفسیرهای جهتدار (مثلاً «مدیرعامل شرکت X از بودجه برای مشاوران صوری استفاده کرده است») سعی میکنند فشار رسانهای ایجاد کرده و در ازای توقف این حمله، از شرکت درخواست باج کنند. در مواردی حتی گزارش جلسات و یا فعالیتهای شرکت که در رسانههای داخلی روابط عمومی منتشر میشود، منبع اطلاعاتی و خوراک خوبی برای باجنیوزها وجود دارد.
دستیابی به اطلاعات پنهان و محرمانه
در این روش، دادههایی که عمومی نیستند، از راههای مختلف به دست میآیند. این مسیرها شامل روشهای زیر است:
افشاگری داخلی (کارمندان اطلاعات را لو میدهند): در برخی موارد، کارمندان یا اعضای داخلی یک سازمان، به دلیل نارضایتی، اختلافات شخصی یا دریافت پول از باجنیوزها، اطلاعات حساس را افشا میکنند.
مثال: کارمند یک شرکت فناوری، به دلیل نارضایتی از مدیریت، اطلاعاتی درباره یک قرارداد محرمانه را به یک رسانه زرد میفروشد. رسانه مذکور، این اطلاعات را با آبوتاب منتشر کرده و مدیریت شرکت را تحت فشار قرار میدهد تا امتیازی دریافت کند.
هک و سرقت دادهها (مانند باجافزارهای اینترنتی): برخی از باجنیوزها با همکاری هکرها، ایمیلها، اسناد داخلی یا اطلاعات خصوصی افراد و شرکتها را سرقت میکنند. سپس این دادهها را بهعنوان ابزار تهدید استفاده کرده و در ازای عدم انتشار، درخواست پول یا امتیاز میکنند.
مثال: گروهی از هکرها به ایمیلهای یک سازمان دولتی دسترسی پیدا کرده و اطلاعاتی درباره قراردادهای غیرشفاف آن را سرقت میکنند. سپس این اطلاعات در رسانههای خاصی منتشر میشود که مشخص میشود برخی از آنها برای عدم انتشار اسناد بیشتر، از سازمان مربوطه درخواست پول کرده بودند. فیشهای حقوقی یکی از بهترین منابع در این زمینه است. دستیابی به این فیشها در اکثر سیستمهایی که به نوعی رانتی اداره میشوند، یک منبع بسیار خوب برای باجنیوزها به شمار میرود.
جاسوسی صنعتی (رقبا اطلاعات را فاش میکنند): گاهی شرکتها یا گروههای رقیب، برای ضربه زدن به یکدیگر، اطلاعات داخلی را در اختیار رسانهها قرار میدهند. این اطلاعات، اغلب شامل اسناد مالی، قراردادها یا برنامههای آینده یک سازمان است.
مثال: یک شرکت خودروسازی، اطلاعات قرارداد یکی از تأمینکنندگان قطعات رقیب را که بهصورت خصوصی با یک تأمینکننده جدید مذاکره کرده بود، به رسانهها درز میدهد. این افشاگری باعث میشود سهام شرکت رقیب سقوط کند و مشتریان آن نگران شوند. باجنیوزها با سوءاستفاده از دادهها، بازی رسانهای خطرناکی راه میاندازند که نهتنها وجهه افراد و سازمانها را تخریب میکند، بلکه اعتماد عمومی به رسانهها را نیز از بین میبرند. مقابله با این پدیده، نیازمند شفافیت بیشتر از سوی شرکتها، دقت در حفظ اطلاعات محرمانه و هوشیاری رسانههای مستقل در برابر بازیهای رسانهای آلوده است.