ترور رهبر حماس، تلهای برای رئیسجمهور ایران
روز گذشته اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس در تهران ترور شد و باور عمومی بر آن است که این ترور از سوی اسرائیل صورت گرفته. هنیه برای شرکت در مراسم تحلیف رئیسجمهور جدید ایران، دکتر مسعود پزشکیان به تهران آمده بود.
پزشکیان و هنیه پیش از کشته شدن او دیدار کردند. تا زمان نگارش این گزارش، اسرائیل هنوز این ترور یا اتهامات مبنی بر دست داشتن در این عملیات را محکوم نکرده است. در ترور هنیه، اسرائیل یک تیر را با دو هدف زده است. دومین هدف دولت جدید مسعود پزشکیان است. روزی که رئیسجمهور اصلاحطلب روی کار آمد، یک رهبر خارجی و متحد ایران ترور شده است و پزشکیان بهعنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی ایران باید این بحران امنیتی و تبعات آن را در ابعاد بینالمللی بررسی کند.
اگر سعید جلیلی، رقیب پزشکیان در دور انتخابات ریاستجمهوری برنده شده بود، باوجود مواضع رادیکال و افراطگرایانهاش و همچنین سبک گزافهگوییهایش، به تلاشهای اسرائیل کمک میکرد تا جامعه جهانی را متقاعد کند که تعامل دیپلماتیک با ایران دستاوردی ندارد و این کشور باید تحت فشار حداکثری قرار بگیرد.
اما پزشکیان یک میانهروست و باوجود آنکه بهطور مرتب حمایتهای آمریکا از اسرائیل در جنگ غزه، اعمال تحریمهای شدید اقتصادی بر ایران و خروج از توافق هستهای یا برجام را محکوم کرده، در طول کارزار انتخاباتی خود بر گفتوگو با آمریکا تاکید داشته و خود را عملگرا نشان داده است. پزشکیان بارها اعلام کرد که مذاکره با آمریکا را دنبال خواهد کرد؛ موضعی که ظاهراً مورد حمایت آیتالله خامنهای رهبر ایران است تا تحریمهای اقتصادی تعلیق شوند.
مذاکره میان ایران و آمریکا آخرین موضوعی است که اسرائیل و بهویژه بنیامین نتانیاهو در این زمان بخواهند انجام شود. هر چه باشد، نتانیاهو جنگ را به این امید به لبنان میکشاند که ایران با شدت بیشتری واکنش نشان دهد و مستقیماً وارد جنگ شود. نه حزبالله و نه ایران نمیخواهند در این مرحله وارد جنگ با اسرائیل شوند، اما هیچکس نباید تصور کند که اگر یک جنگ تمامعیار را با لبنان و حزبالله آغاز کند، ایران کنار میایستد.
برخلاف گروه اسلامگرای سنی حماس، که در ۲۰ سال گذشته اختلافاتی با ایران داشته، بهویژه زمانی که از حمایت از بشار اسد در جنگ سوریه خودداری کرد و خشم تهران را برانگیخت، حزبالله سازمانی از مسلمانان شیعی است که مهمترین دارایی ایران در خاورمیانه محسوب میشود. اگر اسرائیل جنگ تمامعیاری را با لبنان آغاز کند و جمهوری اسلامی ایران برای دفاع از حزبالله واردعمل نشود، تمام اعتباری که با متحدان خود در خاورمیانه ساخته را از دست میدهد. ایران همین حالا هم بهدلیل دفاع نکردن از حماس در غزه از سوی حوثیهای یمن مورد انتقاد قرار گرفته است.
از آنجایی که ایران هیچ نشانهای برای ورود به جنگ مستقیم با اسرائیل از خود بروز نداده، بهترین سناریوی بعدی برای اسرائیل این است که ایران را درجایگاه غیرقابل دفاع قرار دهد. ترور رهبر متحد ایران، بهویژه در تهران در نصف شبی که دولت جدید قسم خورد همان تلهای است که پزشکیان و متحدانش را در شرایط بسیار سختی قرار خواهد داد.