مصطفی پوردهقان عضو کمیسیون صنایع: نوسان قیمت ارز در حیطه اختیارات همتی نیست
مصطفی پوردهقان، نماینده اردکان و عضو کمیسیون صنایع معتقد است؛ سخنان و اظهارنظرهای عبدالناصر همتی قبل وزارت و در دولت سیزدهم باعث شده که امروز به استیضاح او ختم شود.
مصطفی پوردهقان، نماینده اردکان و عضو کمیسیون صنایع معتقد است؛ سخنان و اظهارنظرهای عبدالناصر همتی قبل وزارت و در دولت سیزدهم باعث شده که امروز به استیضاح او ختم شود. گفتوگوی پوردهقان با هممیهن در زیر آمده است:
درست است که قیمت ارز به یکباره افزایش پیدا کرد و مسلماً این افزایش قیمت روی کالاهای دیگر نیز تاثیر میگذارد. آیا استیضاح زودهنگام وزیر اقتصاد به بهبود شرایط کمک میکند؟
حق قانونی همه نمایندهها است و قانون نیز هیچ محدودیت زمانی برای آن قائل نشده است و نمایندگان از روز اول تا روز آخر میتوانند نظر خود را پس بگیرند. نکته دوم این است که ما نمایندگان قسم خوردیم به گونهای تصمیم بگیریم و رفتار کنیم که بحث سیاسی، شخصی و تمایلات حزبی در آن دخیل نباشد و تنها منافع ملی و مردم در نظراتمان لحاظ شود. در این شرایط چند نفر از همکاران تصمیم گرفتند به سمت استیضاح وزیر بروند. این حق قانونی آنها و بسیار خوب است. اما باید پرسید طبق قانون، وظیفه و حیطه اختیارات آقای وزیر اقتصاد چیست؟ آیا تعیین سیاستهای پولی و ارزی است یا تعیین سیاستهای مالی؟ ما آدرس اشتباه میدهیم. مگر وزیر مسبب افزایش قیمت ارز است؟ خیر. مطابق قانونی که ما وضع کردیم رئیس کل بانک مرکزی شخص اول تصمیمگیر، آنهم به صورت مستقل است و مجلس و سران قوان دست او را در موضوع عرضه و تقاضای ارز بسیار باز گذاشتهاند. بنابراین اگر بهانه استیضاح افزایش قیمت ارز است که نباید وزیر اقتصاد را استیضاح کرد.
نکته سوم اینکه 70 روز از شروع به کار دولت گذشته است. اگر قیمت ارز افزایش یافته نتیجه سیاستگذاریهای اقتصادی اشتباه دولت قبل است که امروز خود را نشان داده است. اگر آقایان آن زمان با وزیر اقتصاد وقت، رئیس بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت (سیزدهم) تعارفات حزبی داشتند، وزیری استیضاح نشده و حالا میخواهند با استیضاح وزیر و رئیس بانک مرکزی جدید جبران کنند، حرف سیاسی و کاملاً غیرعلمی است. این استیضاح حتماً باعث تنش بیشتر در بازار خواهد شد.
مجلس درباره سیاستهای ارزی جلسهای غیرعلنی با دولت داشت. در آن جلسه چه موضوعاتی مطرح شد و آیا نمایندگان مجلس راهکاری به دولت ارائه کردند؟
بازی ارز تنها در زمین اقتصاد نیست بلکه بخش بسیار بزرگ این زمین در حوزه دیپلماسی، گشایشهای سیاسی، تعاملات بینالمللی و تزریق خبرهای خوبی است که ذهن فعالان اقتصادی و جامعه را آرام کرده و فضا را با آرامش پیش ببرد تا مردم پولهای خود را در میدان فردوسی به ارز تبدیل نکنند. نکته دوم که در زمینه حوزه اقتصادی است، به انضباط بودجهای کشور نیاز دارد. هر دو موضوع هم در زمین دولت است. بارها در جلسه غیرعلنی و علنی گفتیم مجلس آماده همراهی و همکاری با دولت در حوزه گشایشها و انضباط مالی است. متاسفانه ما در حوزه اول (گشایشها) کاری انجام ندادیم و حتی خبرهای امیدوارکنندهای برای تزریق به بازار نداریم. در انضباط بودجهای نیز دچار کسری بودجه بسیار شدیدی شدیم و با قریب به ۲۰۰۰ همت کسری بودجه روبهرو هستیم که به افزایش تورم، کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ ارز منجر شده است. دولت باید یک بسته سیاستگذاری متفاوت از برنامه هفتم و بستهای که شرایط خاص کشور است را داشته باشد.
برنامه دولت در سیاستهای ارزی چیست؟
متاسفانه هنوز در مراودات با وزرای تیم اقتصادی و جلسات رسمی هیچ سیاستگذاری خاصی به غیر از برنامه هفتم وجود ندارد. شرایط کنونی خاص و حاد است و دولت حتماً یک تیم بحران ارزی و اقتصادی برای حل مشکلات ارزی، معیشتی و پیشگیری از کاهش ارزش پولی ملی و قدرت خرید باید داشته باشد که شامل برنامههای کوتاهمدت برای آرامش موقت به جامعه و برنامه بلندمدت ساختاری باشد تا تغییر نظام اقتصادی کشور را در پی داشته باشد.
در یکی از سخنرانیها از نمایندهای پرسیده شده که میتوان قیمت ارز را به ۲۰ هزار تومان رساند؟ او تایید کرده است. در شرایط کنونی کشور میتوان نرخ ارز را به 20 هزار تومان رساند؟
کسی که این مطلب را عنوان کرده یا استندآپ کمدین است و خواسته جمعی را بخنداند یا فردی بوده که شاید عالم در یک حوزه دیگری غیر از حوزه اقتصادی بوده است. سوال این است که چرا 20 هزار تومان؟ چرا 15 هزار تومان نه؟ این عدد از کجا آمده است؟ علم اقتصاد هم مانند تمام علوم ضوابط و شرایط مشخصی دارد، اما مدیریت پیچهای تنظیم اقتصاد بسیار حساس و نزدیک به حوزه سیاست است و تنظیمگری این دو حوزه در تمام دنیا همیشه در کنار همدیگر انجام میشود. اما در دهههای اخیر اعتقادی به تنظیمگری حوزه اقتصادی و همچنین حوزه دیپلماسی خارجی نداشتیم و بر سر شعارها و ایدئولوژیهایی همچنان ماندهایم. بازار بدون تنظیم پیش نمیرود و زمانی که کشور درگیر تورم ۴۵ درصدی رسمی تا ۶۰ درصدی غیررسمی است طبیعی است که ارزش پول ملی کاهش و نرخ ارز افزایش پیدا میکند. در حقیقت معادله را بازار تنظیم میکند.
با استیضاح آقای همتی شرایط اقتصادی کشور تغییر خواهد کرد؟
اگر نگویم که بدتر نمیشود حتماً بهتر هم نخواهد شد. ما یک تصمیم سیاسی خواهیم گرفت در این اوضاع نامناسب معیشتی و اقتصادی که به قشر ضعیف و متوسط که دیگر چیزی از آن نمانده تحمیل میکنیم. این شوک منفی و بلاتکلیفی وزارت اقتصاد (که سیاستهای مالی دولت را در اختیار دارد) باعث میشود که تمام تکالیف مالی این وزارتخانه از جمله تزریق تسهیلات تکلیفی به واحدهای صنعتی، مالیات و... بر زمین بماند. قطعاً مجلس به این سمت نخواهد رفت. همچنان که در روز رای اعتماد تندروها اجازه پیدا نکردند تنشی برای دولت ایجاد کنند ما هم اجازه این کار را نخواهیم داد.
زمان رای اعتماد به کابینه قرار بود 4 وزیر رای نیاورند. چقدر موضوعات سیاسی و نگاههای جریانی در این استیضاح و تصمیم رای نیاوردن این وزرا دخیل است؟
به هر حال بخشی از این موضوع حتماً برگرفته از نگاههای سیاسی است و به انتقادات تند و تیز اقتصادی برمیگردد که آقای همتی از دولت قبل داشت. بخش عمده آن به فضای سیاسی مربوط میشود که منتظر بودند، شرایط خاصی پیش بیاید که آن را مجدد مطرح کنند اما حتماً کلیت مجلس به این سمت نمیرود و این تنش را برای دولت و کشور به وجود نمیآورد.