ترامپ به نتانیاهو پشت میکند؟
در شعار «اول آمریکا»ی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در سیاست خارجی، اسرائیل استثنا به نظر میرسد. حمایت آمریکا از اسرائیل حتی زمانی که سیاستهایش با منافع ایالات متحده یا ترجیحات شخصی خود رئیسجمهور همخوانی ندارد، قطع نمیشود.

در شعار «اول آمریکا»ی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در سیاست خارجی، اسرائیل استثنا به نظر میرسد. حمایت آمریکا از اسرائیل حتی زمانی که سیاستهایش با منافع ایالات متحده یا ترجیحات شخصی خود رئیسجمهور همخوانی ندارد، قطع نمیشود. رهبران اسرائیلی دوست دارند درباره ارزشهای مشترک دو کشور صحبت کنند، اما این فقط بخشی از ماجرا است.
اسرائیل حامیان زیادی در حلقه داخلی ترامپ دارد، از جمله مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، استیو ویتکاف، نماینده ویژه خاورمیانه و مایک هاکبی، سفیر آمریکا در اسرائیل، و همچنین بسیاری از اهداکنندگان مالی مهم حامی اسرائیل. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در تملق و چاپلوسی ترامپ ماهر عمل کرده است؛ به طوری که اسرائیل شهرکهایی را به نام رئیسجمهور نامگذاری کرده، دستاوردهای او را ستوده و به طرق دیگر از احساسات او بهرهبرداری کردهاست. نتانیاهو همچنین در میان جمهوریخواهان کنگره و رسانههای حامی ترامپ، مانند فاکسنیوز، اوایان و نیوزمکس، از حمایت قوی برخوردار است.
به نظر میرسد این ترکیب از حمایت رسانهای، پشتیبانی کنگره و چاپلوسی در یک لحظه کلیدی، زمانی که ترامپ در ماه ژوئن تصمیم گرفت در تلاش اسرائیل برای نابودی زیرساختهای هستهای ایران مشارکت کند، برای اسرائیل کارساز بود. با این حال، تصور سناریوهایی که ترامپ به اسرائیل پشت کند، دشوار نیست. رئیسجمهور دمدمیمزاج است و بارها به دوستانش پشت کرده است.
غزه بهویژه به راحتی میتواند به عامل ناامیدی تبدیل شود. ترامپ پوتین را به خاطر ادامه یک جنگ بیپایان و بیثمر، علیرغم تلاشهای آمریکا برای میانجیگری، سرزنش کرد. اظهارات ترامپ در روز پنجشنبه مبنی بر اینکه اجازه الحاق کرانه باختری توسط اسرائیل را نخواهد داد – و همچنین یک طرح پیشنهادی آمریکا برای غزه که شامل حرکت به سمت تشکیل کشور فلسطینی است – نیز نشان میدهد که رئیسجمهور مایل است از مواضع اسرائیل فاصله بگیرد. ترامپ بارها اعلام کرده که شایسته جایزه صلح نوبل است، و نتانیاهو (مانند پوتین) سد راه اوست.
ترامپ به دنبال برندگان میگردد، و به نظر میرسد شکستهای روسیه در اوکراین، رئیسجمهور را نسبت به پوتین بدبین کرده است. در مقابل، پوشش رسانهای مثبت از کارزار نظامی چشمگیر اسرائیل علیه ایران به تصمیم رئیسجمهور برای پیوستن به آن کمک کرد. اما همانطور که موفقیت نظامی حمایت ایجاد کرد، شکست نظامی نیز میتواند تحقیر به بار آورد، و اسرائیل از نظر نظامی در غزه درجا میزند در حالی که یک بحران انسانی گسترده ایجاد کرده که انتقاد مداوم را برمیانگیزد. حمله اسرائیل به قطر، قضایا را پیچیدهتر کرد.
نتانیاهو هم همیشه کاملاً به ترامپ وفادار نبودهاست. پس از اینکه نخستوزیر پیروزی جو بایدن در انتخابات ۲۰۲۰ را تبریک گفت، ترامپ از کوره در رفت. ترامپ سال ۲۰۲۱ به باراک راوید گفت که او «وفاداری» میخواست و نتانیاهو «میتوانست ساکت بماند. او اشتباه فجیعی مرتکب شده است.» ترامپ سپس اضافه کرد: «به درک!» برخی از مهمترین حامیان رسانهای ترامپ از نسلکشی اسرائیل در غزه انتقاد میکنند.
علاوه بر این، حمایت از اسرائیل در میان جوانان آمریکایی محبوبیت خاصی ندارد: کمتر از ۱۰ درصد از بزرگسالان زیر ۳۴ سال نظر مثبتی نسبت به نتانیاهو و سیاستهای اسرائیل در غزه دارند. پشت کردن به اسرائیل به احتمال زیاد به شکل کاهش حمایت و خردهگیری درباره سیاستهای خاص خواهد بود، نه یک تغییر کامل و عمده. حتی اگر ترامپ بیشتر از نتانیاهو دلسرد شود، بعید است همکاری اطلاعاتی، فروش تسلیحات و سایر جنبههای اصلی رابطه را قطع کند. نتانیاهو نیز به نوبه خود اعلام کرده است که اسرائیل باید به جای دادن امتیاز در مورد امنیت خود، آماده انزوا باشد.
با این حال، خطرات برای اسرائیل قابل توجه است. کمکهای آمریکا فقط مالی نیست، بلکه نمادین نیز هست و به دشمنان و متحدان بهطور یکسان نشان میدهد که اسرائیل از حمایت کامل واشنگتن برخوردار است. کاهش کمکها به بودجه دفاعی اسرائیل فشار وارد میکند و احتمالاً روند خرید سیستمهای پیشرفته را کُند خواهد کرد، در حالی که انتقاد علنی رقبای اسرائیل را جسورتر میکند، بازدارندگی را تضعیف میکند و دیپلماسی آن را با سایر شرکایی که از آمریکا الگو میگیرند، پیچیده میکند. سابقه ترامپ نشان میدهد که هیچ متحدی از خشم او در امان نیست؛ زمانی که احساس تحقیر کند یا سیاستهای یک متحد، مانع از پیگیری جاهطلبیهای او شود. برای اسرائیل، این به آن معناست که حتی روابط عمیق نظامی، اطلاعاتی و سیاسی نیز تضمینی برای محافظت در برابر انگیزههای متغیر ترامپ ارائه نمیدهند.