دلالت‌های حمله اسرائیل به ایران برای خاورمیانه
از هفته‌های پیش، زمانی که دولت نتانیاهو وعده داد انتقام اقدام نظامی ایران با ۲۰۰ موشک علیه اسرائیل را بگیرد، انتظار حمله اسرائیل به ایران می‌رفت.
از هفته‌های پیش، زمانی که دولت نتانیاهو وعده داد انتقام اقدام نظامی ایران با ۲۰۰ موشک علیه اسرائیل را بگیرد، انتظار حمله اسرائیل به ایران می‌رفت. به گفته دولت ایران، اقدام نظامی در تلافی ترور ماه ژوئیه اسماعیل هنیه، رهبر حماس در تهران و ترور ماه سپتامبر سیدحسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان در بیروت بود.
این دومین بار در سال جاری بود که دو طرف با حملات موشکی یکدیگر را هدف قرار می‌دادند، دور پیش حملات در ماه آوریل رخ داده‌بود. صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در اندیشکده چتم‌هاوس می‌گوید: «این یک تشدید تنش جدی بود، هم ایران و هم اسرائیل از خطوط قرمز بسیار جدی عبور کردند.» این پژوهشگر مسائل منطقه با اشاره به اجتناب اسرائیل از حمله به تاسیسات هسته‌ای یا انرژی ایران می‌گوید: «حمله اسرائیل نسبتاً حساب‌شده‌بود.» واکنش حساب‌شده اسرائیل فضا را برای کاهش تنش در کوتاه‌مدت فراهم می‌کند و ادبیات کم‌سروصدای ایران نشان می‌دهد که احتمالاً واکنشی متقابل نشان نخواهد داد.
صنم وکیل می‌گوید: «فکر می‌کنم که در حال حاضر ایران منفعت یا توانایی ورود به یک جنگ منطقه‌ای وسیع‌تر ندارد. ایران دنبال کاهش تنش است تا هر دو طرف بتوانند عملاً به نگرانی‌های جاری‌شان بازگردند.» اما چنین وضعیتی ممکن است جلوی خصومت‌های بیشتر میان دو طرف را نگیرد، چراکه برخی کارشناسان هشدار می‌دهند که عملیات روز شنبه اسرائیل ممکن است حتی اگر ایران تصمیم بگیرد آن را تلافی نکند، پیش‌زمینه حملات بیشتری از سوی اسرائیل باشد.
آزری‌یل برمانت، پژوهشگر ارشد اندیشکده مؤسسه روابط بین‌الملل در پراگ می‌گوید: «اینکه اسرائیل به تعدادی از سامانه‌های پدافند هوایی در این مرحله حمله کرد، نشان می‌دهد که آنها ممکن است در حال زمینه‌سازی برای حملات بعدی باشند. از دیدگاه اسرائیل این حمله فعلاً به اهداف خود رسیده‌است. اما این باعث نمی‌شود که اسرائیل به حملات دیگر دست نزند، به نظرم دولت بایدن هر کاری بتواند خواهد کرد تا بتواند جلوی حملات بیشتر اسرائیل را بگیرد.»
با توجه به حمایت تمام‌عیار دولت کنونی آمریکا از اسرائیل، نتایج انتخابات ۵ نوامبر هم می‌تواند تاثیر زیادی بر سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری اسرائیل چه در تصمیمش برای حمله هفته جاری و چه در مورد حملات احتمالی بعدی باقی بگذارد. صنم وکیل می‌گوید: «زمان برای اقدام اسرائیل بسیار ناچیز است. انتظار زیادی می‌رفت که اسرائیل این حمله را تا پیش از ۵ نوامبر انجام دهد، به‌خصوص با توجه به اینکه رئیس‌جمهور بعدی آمریکا ممکن بود تلاش کند تا فضای بازی اسرائیل را محدود یا مسدود کند.»
برای اسرائیل اهمیت زیادی دارد که بین دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین و کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور کنونی آمریکا کدام‌یک پیروز شوند. آزری‌یل برمانت، می‌گوید: «رویای نتانیاهو این است که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور شود. تردید بسیار کمی وجود دارد که دولت نتانیاهو ترجیح می‌دهد ترامپ رئیس‌جمهور باشد و احساس می‌کند که اگر ترامپ در کاخ سفید باشد، اسرائیل با طیب خاطر بیشتری می‌تواند حملات جاه‌طلبانه بیشتر انجام دهد.»
هنوز مشخص نیست که آیا کامالا هریس حاضر است برای جلوگیری از اقدامات اسرائیل در ایران، غزه و لبنان بیشتر از دولت بایدن تلاش کند یا نه. هریس تاکنون بارها بر حق اسرائیل برای دفاع از خود تاکید کرده‌است و بر حمایت «بی‌قید و شرط» واشنگتن از اسرائیل تاکید کرده‌است، اما گاهی نیز دست‌کم در لفظ نسبت به بایدن رویکرد انتقادی‌تری در برابر اسرائیل ارائه داده‌است. اما رویکرد تقابلی او نسبت به ایران شفاف‌تر است و از جمله در مصاحبه با برنامه تلویزیونی ۶۰ دقیقه این موضع را در پاسخ به سوالی در مورد «بزرگ‌ترین دشمنان آمریکا» به وضوح نشان داد.
صنم وکیل می‌گوید: «در موضوع ایران نمی‌توانم بگویم که هر دو نامزد ریاست‌جمهوری آمریکا به لحاظ لحن صحبت مشابه هم هستند، اما از لحاظ ماهیت مواضع‌شان هر دو طرف موضع بسیار سختگیرانه‌تری نسبت به ایران دارند.»
در حال حاضر بیشتر این احتمال وجود دارد که حملات بیشتر از سوی اسرائیل انجام شود. آزری‌یل برمانت می‌گوید: «فکر می‌کنم که ایرانی‌ها فعلاً اقدام به تلافی نکنند، اما تشدید تنش در آینده دورتر بعید نیست. سوال این است که چه زمانی رخ خواهد داد؟ اما نگرانی من این است که این حمله پایان ماجرا نبود.»
