آمریکاییسازی مجدد خاورمیانه
ایالات متحده روزبهروز بیشتر نقش اثرگذاری در برخی کشورهای منطقه خاورمیانه بازی میکند. از سوریه تا غزه، پتانسیلهای زیادی برای تحول خاورمیانه وجود دارد.
ایالات متحده روزبهروز بیشتر نقش اثرگذاری در برخی کشورهای منطقه خاورمیانه بازی میکند. از سوریه تا غزه، پتانسیلهای زیادی برای تحول خاورمیانه وجود دارد. با این حال این مسئله ممکن است آمریکا را در شرایطی که نیازمند تمرکز بر مسائل داخلی و مسائل بزرگتر در آسیای شرقی و اروپا است، بیش از پیش در منطقه گرفتار کند.
مداخله در غزه، عراق، سوریه و لبنان باید در چارچوب «آمریکاییسازی» صورت بگیرد. دونالد ترامپ بهتازگی از احمدالشرع در کاخ سفید میزبانی کرد؛ هیئتهای بلندپایه آمریکایی به لبنان و عراق سفر کردهاند تا در مورد مسائل امنیتی و مبارزه با تروریسم مذاکره کنند. در نزدیکی نوار غزه، نیروهای آمریکایی از سنتکام و سیاستگذاران آمریکایی در خصوص گسترش آتشبس غزه گفتوگو میکنند.
گزارشهایی وجود دارد که آمریکا قرار است پایگاههای نظامی بیشتری در اسرائیل بسازد. ایالات متحده آمریکا به گروه شبهنظامی کُرد نیروهای دموکراتیک سوریه فشار میآورد که بیشتر در نیروهای امنیتی حکومت جدید سوریه ادغام شود. این نشان میدهد که برخلاف سیاست دوره نخست ترامپ برای خروج نیروها از سوریه، نیاز به مستشاران بیشتر آمریکایی در خاک سوریه باشد.
در عراق کاخ سفید در حال بررسی تحول در سیاست آمریکا است که ممکن است دیگر به مانند گذشته نیاز به نیروهای آمریکایی وجود نداشتهباشد. بخش اعظم نیروهای آمریکایی به اقلیم کردستان عراق جابجا خواهند شد و واشنگتن امیدوار است که مذاکرات حزب کارگران کردستان با ترکیه به نتیجه برسد تا ثبات در شمال عراق بیشتر شود. در لبنان، واشنگتن به بیروت برای خلع سلاح حزبالله فشار وارد میکند. اما به نظر میرسد که دولت لبنان از خلع سلاح حزبالله ناتوان ماندهاست و اسرائیل به حملات خود در لبنان ادامه میدهد. این وضعیت آمریکا را در شرایط سختی قرارمیدهد.
افزایش مجدد سطح مداخله آمریکا نتیجه جنگ غزه است که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد. این شرایط باعث شد که اسرائیل وارد یک جنگ چندجبههای در لبنان، یمن و عراق علیه حماس، حزبالله و دیگر گروههای نیابتی ایران باشد. در طول این درگیری واشنگتن نقشهای مختلفی بر عهده گرفت. زمانی که دولت ترامپ به قدرت رسید، تلاش برای تغییر اولویتها آغاز شد. واشنگتن مسئولیت بزرگتری برای آتشبس در غزه و آتشبس میان اسرائیل و ایران بر عهده گرفت. علاوه بر این آمریکا نگران حفظ آتشبس در لبنان هم هست.
در سوریه نیز با حمایت کاخ سفید از احمدالشرع، روشن شد که آمریکا خواهان کاهش تنش میان دمشق و تلآویو است. تردیدی وجود ندارد که حل و فصل درگیریها در منطقه بسیار پیچیده و مشکل است. ترامپ توانست بین ایران و اسرائیل آتشبس برقرار کند. او همچنین توانست قطر و ترکیه، دو متحد آمریکا را وادار کند که از آتشبس در غزه حمایت کنند.
مداخله آمریکا در لبنان، عراق، سوریه و اسرائیل مسئله جدیدی نیست. اما آنچه تازگی دارد میزان درهمتنیدگی این درگیریها با یکدیگر است. غزه تنها آتشبس مهم در منطقه نیست. لبنان، سوریه و عراق هر یک چالش بزرگ متفاوتی تلقی میشوند. نیروهای آمریکایی هنوز در سوریه و عراق هستند. آنچه در لبنان و عراق رخ بدهد، بر سوریه هم تاثیر میگذارد و برعکس. سوریه بین سالهای ۱۹۷۶ تا ۲۰۰۵ لبنان را اشغال کردهبود. جنگ داخلی سوریه در ظهور داعش و اشغال بخشهای وسیعی از خاک عراق توسط آن موثر بود.
آمریکاییسازی این مناطق مرتبط درگیری میتواند نقطه پایانی برای بیثباتی منطقه باشد. ایالات متحده تعاملات فزاینده اخیر خود با منطقه را در طول جنگ خلیج فارس ۱۹۹۱ آغاز کرد. این امر در نهایت پس از ۱۱ سپتامبر به «جنگ جهانی علیه تروریسم» تبدیل شد. به این ترتیب، ممکن است شاهد مداخلات دیپلماتیک بیشتر ایالات متحده برای کمک به حل و فصل تعدادی از درگیریهای دیرینه باشیم.
اگر این امر محقق شود، ممکن است به دوران جدیدی منجر شود. ترامپ با قاطعیت این آرزو را بیان کردهاست. با این حال، رسیدن به خط پایان نیازمند تمرکز دقیق بر روی مسئله در طول ماهها و سالهای پیش رو خواهد بود.