اصرار ایران به پاسخ به اسرائیل
ترور فواد شکر، یکی از فرماندهان ارشد حزب‌الله در بیروت و هدف قرار دادن اسماعیل هنیه، رهبر شاخه سیاسی حماس در تهران اقداماتی فوق‌العاده تحریک‌آمیز در چشم ایران و حزب‌الله بود. صرف‌نظر از اینکه پاسخ حزب‌الله در تهران چگونه ارزیابی شده، دیپلمات‌های منطقه‌ای به چند اظهارنظر اخیر مسئولان ایران که مدت کوتاهی پیش از حملات حزب‌الله منتشر شده اشاره می‌کنند که نشان از یک تلافی قریب‌الوقوع، اما احتمالاً هدفمند و محدود داشته است.
روز یکشنبه راکت‌ها و موشک‌ها در آسمان لبنان و اسرائیل در حالی به پرواز درآمده بودند که مردم سراسر منطقه در ترس و وحشت از راه رسیدن چیزی بودند که هفته‌ها منتظرش بودند: یک جنگ تمام‌عیار.
اما اسرائیل و گروه حزب‌الله لبنان خیلی سریع به این تبادل آتش پایان دادند و هر دو با اعلام پیروزی این سیگنال را ارسال نمودند که فعلاً درگیری به اتمام رسیده است اما تحول این نتیجه مبهم یک نکته را روشن ساخت: اینکه حزب‌الله و حامی منطقه‌ای‌اش ایران بهترین راه برای پاسخ گفتن به حملات اسرائیل به نحوی که بتواند هم به اسرائیل نسبت به انجام حمله‌ای دیگر هشدار دهد و هم مانع از تحریک یک جنگ بزرگتر و ویرانگر شود را همین واکنش، یافته‌اند.
جزئیات پاسخ ایران، اگر اتفاق بیفتد بر کسی آشکار نیست و تهران ممکن است همچنان اتخاذ اقدامی را انتخاب کند که ناظران پیش‌بینی‌اش نکرده‌اند.
اما انتخاب حزب‌الله مبنی بر دست زدن به یک حمله محدود گزینه‌ای است که برخی کارشناسان منطقه‌ای اکنون فکر می‌کنند می‌تواند منعکس‌کننده برنامه‌های ایران برای نحوه تسویه‌حساب با اسرائیل باشد.
تنها چند هفته پیش و ماه‌ها پس از آنکه اسرائیل در واکنش به حملات ۷ اکتبر جنگی مرگبار را در غزه شروع کرد، منطقه یک بار دیگر در یک موقعیت فوق‌العاده خطرناک قرار گرفت.
ترور فواد شکر، یکی از فرماندهان ارشد حزب‌الله در بیروت و هدف قرار دادن اسماعیل هنیه، رهبر شاخه سیاسی حماس در تهران اقداماتی فوق‌العاده تحریک‌آمیز در چشم ایران و حزب‌الله بود.
علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران گفت: «سیگنال نشان دادن ضعف در مقابل دشمنان در داخل و خارج برای رهبران ایران غیرقابل تحمل است.»
وی افزود، با این وجود عدم ارائه پاسخ به اندازه ریسک‌هایی که اقدام تلافی‌جویانه دارد، در بر دارنده یک تهدید وجودی خواهد بود. بخشی از آنچه موجب پیچیده شدن هرگونه پاسخ ایران شده این است که تهران قبلاً در واکنش به حمله ماه آوریل به ساختمان سفارتش در دمشق اقدام به نمایش قدرت نظامی کرده است.
در آن زمان تهران با شلیک بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد به سمت اسرائیل دست به تلافی زد. هفته‌هاست نگرانی در میان رهبران و کارشناسان منطقه‌ای کمتر در این باره بوده که ایران و حزب‌الله خواهان جنگ هستند و بیشتر این نگرانی مطرح بوده که بهترین گزینه آن‌ها برای یک تلافی دراماتیک نمایش قدرت منطقه‌ای هماهنگ با دیگر گروه‌های تحت حمایت ایران در یمن و عراق است.
چنین اقدامی می‌تواند منجر به نتیجه‌ای به شدت غیرقابل پیش‌بینی‌تر از قصد و نیت انجام‌دهندگان آن شود؛ مثلاً هدف قرار گرفتن مکانی با جمعیت غیرنظامی بالا که می‌تواند اسرائیل را به سمت افزایش بیشتر تنش سوق دهد.
به گفته تحلیلگران، تصمیم حزب‌الله مبنی بر تلافی یکجانبه و قبل از اقدام ایران این سیگنال را ارسال می‌کند که احتمالاً این گزینه کنار گذاشته شده است. سیدحسن نصرالله رهبر حزب‌الله در سخنرانی خود پس از حمله روز یکشنبه گفته که مردم اکنون می‌توانند نفس راحتی بکشند.
صرف‌نظر از اینکه پاسخ حزب‌الله در تهران چگونه ارزیابی شده، دیپلمات‌های منطقه‌ای به چند اظهارنظر اخیر مسئولان ایران که مدت کوتاهی پیش از حملات حزب‌الله منتشر شده اشاره می‌کنند که نشان از یک تلافی قریب‌الوقوع، اما احتمالاً هدفمند و محدود داشته است.
هفته گذشته سردار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران ایران در واکنش به کسانی که شعار انتقام ترور اسماعیل هنیه را سر می‌دادند گفت: «انشاالله خبر‌های خوبی از انتقام خواهید شنید.»
اندکی پس از حملات حزب‌الله نیز، آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران در جمع دانشجویان گفت پاسخ «همیشه به معنای برداشتن اسلحه نیست. بلکه به معنای درست فکر کردن، درست صحبت کردن، درک دقیق امور و ضربه زدن به هدف با دقت است.»
به گفته کارشناسان، این اظهارات حکایت از آن دارد که واکنش ایران شباهت کمتری به حمله ماه آوریل خواهد داشت و بیشتر شبیه یک حمله هدفمند خواهد بود.
محاسبه اصلی تهران یافتن پاسخی است که ریسک کشاندن پای ایالات متحده که ناو‌های جنگی‌اش به منطقه اعزام شده‌اند را به دنبال نداشته باشد.
