صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی:
آیا تصمیم با ظریف و پزشکیان بود که جلوی آن را بگیرند؟
صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران یکی از منتقدان سیاست ایران نسبت به مسئله اسرائیل است. این استاد دانشگاه طی اظهارنظرهای مختلف در بازههای زمانی گوناگون، انتقادات خود را به این سیاستها ابراز داشته و معتقد است که مسیر پیشرو اشتباه است و نیاز به بازنگری دارد. خودداری زیباکلام نسبت به پا گذاشتن روی پرچمهای آمریکا و اسرائیل منشأ حملات زیادی در فضای مجازی میشود. او از لحاظ شخصی اسرائیل را به رسمیت میشناسد چون آن را کشوری عضو سازمان ملل میداند.
زیباکلام معتقد است که سیاست محو اسرائیل طی سالهای گذشته تبدیل به ریشه درگیریهای بسیاری شده و دشمنیها را عمیقتر کرده است. او که منتقد جنایات اسرائیل در غزه و کشتار مردم است، اعتقاد دارد که باید مسئله اسرائیل را با واقعیتهایش دید.
یکی از شعارهای اساسی نابودی اسرائیل شد. من بارها و بارها از اصولگرایان تندرو که با آنها در دانشگاهها یا حتی صداوسیما مناظره داشتم، یک سوال خیلی ساده پرسیدم. سوال این است که وظیفه و رسالت نابودی اسرائیل را چه کسی بر عهده شما گذاشته است؟ تا امروز هیچ پاسخ درست و موجهی از آنان نگرفتم. پاسخهایی که داده شده، همواره بر این موضوعات تاکید داشته که اخلاق، وجدان بشری، آموزههای قرآن، انقلاب اسلامی و خواست مردم ماموریت نابودی اسرائیل را به ما داده است.» (اینکه اسرائیل بهعنوان یک رژیم جعلی و آپارتاید خود به سمت نابودی میرود حرف دیگری است.)
وی افزود: «وقایعی که ظرف یک سال گذشته، یعنی از هفتم اکتبر تا به امروز رخ داد و بهخصوص آنچه در ۱۰ روز گذشته اتفاق افتاد، از جمله شهادت سیدحسن نصرالله و فرماندهان ارشد نظامی حزبالله، بار دیگر این سوال را مطرح میکند که این نگاه، چقدر درست بوده. آیا اسرائیل نابودشدنی است؟ آیا میتوان آن را نابود کرد؟ تحولات بعد از هفتم اکتبر هیچ چیز دیگری را نشان نداده باشد، یک چیز را آشکارا نشان داد و آن هم این است که چه قدرتی نیاز است که بتواند اسرائیل را نابود کند. کاری که اسرائیل با حزبالله کرد؛ حزباللهی که گفته میشود بیش از ۱۵۰ هزار موشک و بیش از یکصد هزار نیروی رزمی زبده دارد، نشان میدهد که ایده نابودی اسرائیل چقدر قابلیت اجرایی شدن دارد.»
این تحلیلگر سیاسی با اشاره به ریشهها و توجیههای این تحلیل، خاطرنشان کرد: «بنابراین، شعار مذکور اشتباه بوده. حالا تندروها به جای پذیرش این واقعیت که شعارهای ما مبنی بر نابودی اسرائیل و جایگزینی کشور فلسطین بهجای اسرائیل خیلی درست و واقعبینانه نبوده، انگشت اتهام را به سمت ظریف و پزشکیان میگیرند. میگویند که ما میخواستیم انتقام اسماعیل هنیه را بگیریم ولی آقای پزشکیان مانع شد و گفت اجازه بدهید ما میخواهیم مصالحه کنیم. یا مثلاً تصور میکنند که پزشکیان گفته من تازه رئیسجمهور شدم، آقای ظریف گفته من به آمریکا امیدوار شدم و صحبتهایی از این دست. معتقدند در نتیجهی این چیزها، اسرائیل جری شد و سیدحسن نصرالله را ترور کرد.
او ادامه داد: «این هم مثل همان توجیهات همیشگی تندروهاست که وقتی به آنها میگوییم این چه اقتصادی است درست کردید که خروجی و دستاوردی جز فساد نداشته؟ میگویند ما میخواستیم اقتصاد توحیدی و اسلامی را پیاده کنیم اما لیبرالها نگذاشتند. تقصیر هاشمیرفسنجانی، روحانی، خاتمی و اصلاحطلبهاست. اینها نگذاشتند ما این اقتصاد اسلامی و توحیدی را حاکم کنیم. الان هم میگویند ما میخواستیم این کار را بکنیم، سازشکاری ظریف و پزشکیان نگذاشت و آخرش هم این کار را با حزبالله کردند.»
زیباکلام تاکید کرد: «اولین سوالی که مطرح میشود این است که مگر گرفتن انتقام اسماعیل هنیه دست پزشکیان و ظریف بود؟ از کی تا به حال رئیسجمهور و یک معاون و حتی بگوییم وزیر خارجه در ایران تا این اندازه قدرت و اختیارات داشتند که بگویند ما انتقام اسماعیل هنیه را بگیریم یا نگیریم؟ وعده صادق دوم را انجام بدهیم یا ندهیم؟ عینالاسد را بزنیم یا نزنیم؟ از کی تا به حال این مسائل دست مجموعه دولت و وزارت خارجه بوده که این بار، بار دومش باشد؟»
استاد علوم سیاسی یادآور شد: «اگر نظام واقعاً میخواست که دست به عملیات نظامی بزند و اقدامی علیه اسرائیل انجام بدهد، آیا پزشکیان میتوانست جلوی این کار را بگیرد؟ ظریف میتوانست؟ حتی اگر قصد جلوگیری از این کار را داشتند، آیا امکانش را هم داشتند؟ این حرفهایی که مطرح میکنند به نظر من توجیهات و بهانههایی است که تندروهای انقلابی دارند؛ درحالیکه واقعیت این است که سیاستهایشان نسبت به اسرائیل به گِل نشسته. وقتی یکی پس از دیگری سیاستها به این وضعیت دچار میشود، به ما نشان میدهد که این نگاه تا چه اندازه غیرواقعبینانه و آرمانگرایانه بود که فرسنگها با واقعیتها فاصله داشته است.
این نگاهها با فهمِ حقیقت خاورمیانه و وضعیت آن نیز فاصله زیادی دارد. بنابراین، توصیه من به آقایانی که میگویند ما میخواستیم انتقام اسماعیل هنیه را بگیریم اما ظریف و پزشکیان نگذاشتند، این است که بیایید برای یک بار هم که شده واقعیتهای اسرائیل و خاورمیانه را بپذیرید. ۴۶ سال پشت یک سری شعار پنهان شدید. آنها را کنار بگذارید و ببینید واقعیتها چیست.»