ریشههای اقتصادی حمایت روسها از ادامه جنگ اوکراین
جامعهشناسان میتوانند دلایل زیادی را برای حمایت شهروندان روسیه از ولادیمیر پوتین و دولت او ارائه کنند اما شکی در این نیست که در حال حاضر اکثریت مردم روسیه از دولت پوتین حمایت میکنند. دلایلی که در این خصوص مطرح میشود عمدتاً شامل اشاره به پروپاگاندای کرملین، کنترل رسانه و افکار عمومی از طریق کنترل اطلاعات و این باور که روسها رویای زندگی در یک کشور ابرقدرت را در سر میپرورانند، میشود.
این دلایل و فاکتورها مهم هستند اما واقعیت این است که پارامترهای دیگری نیز تأثیرگذار هستند. روسها کاملاً در این تصمیم که از پوتین حمایت کنند، منفعت خود را در نظر گرفتهاند و افزایش درآمدها در برخی مناطق فقیرنشین از جمله نشانههای این مسئله است.
اقتصاد روسیه در سال 2023 رشد 3/6درصدی را به ثبت رساند اما این آمار به تنهایی گویای وضعیت نیست. در گزارش مالیاتی سالانه روسیه، تفاوتها به نسبت سال 2021 کاملاً محسوس است. مالیات اخذشده از مناطق مختلف در روسیه بهطور قابلتوجهی افزایش یافته و این نشان میدهد که درآمد آنها بهطور چشمگیری بیشتر شده است.
تجزیه و تحلیل دادهها – بهویژه تغییر در درآمد سرانه - در دو سال جنگ نیز نشان میدهد که سودمندان اصلی مناطقی هستند که حمایت مالی از آنها در طول جنگ تشدید شده و عمده آنها در مناطق مرکزی روسیه، منطقه ولگا و اورال، و همچنین برخی مناطق از شرق این کشور از فقیرترینها به حساب میآمدند. بسیاری از این مناطق پتانسیل صنعتی قابل توجهی داشتند و حالا با شروع جنگ روسیه علیه اوکراین و افزایش سفارشها و تولیدات نظامی روسیه رشد زیادی را در تولید و همچنین درآمد تجربه کردهاند.
هرچند برخی صنایع روسیه از این وضعیت آسیب دیدهاند و مهمتر از آن پتانسیل صادراتی خود را به دلیل تحریمها از دست دادهاند اما سیل نقدینگی به برخی مناطق جاری شده و باعث شده است که بخشی از توده مردم در روسیه از نظر اقتصادی خود را در وضعیت بهتری نسبت به شرایط پیش از جنگ بیابند.
اخیراً یک نظرسنجی تجاری نشان داد که فعالیت در بخش تولید روسیه در ماه مارس با سریعترین نرخ در نزدیک به 18 سال اخیر گسترش یافته است زیرا تجارت جدید صادراتی برای اولینبار در پنج ماه گذشته رشد کرده است. شاخص مدیران خرید جهانی برای تولید روسیه از 54/7 در فوریه به 55/7 در ماه مارس افزایش یافت.
احیای این بخش از ماههای اولیه درگیری روسیه به اوکراین تا حد زیادی به تقاضای داخلی بستگی دارد زیرا برخی از بازارها از روسیه دوری کردهاند.
مسکو بهویژه در بخش تولید هزینههای زیادی میکند و پول نقد را به بخش دفاعی وارد میکند تا تولید نظامی را افزایش دهد. دادهها همچنین نشان داد که صنعت دفاعی در ماه فوریه رشد شدیدتری نسبت به پیشبینیها در تولید صنعتی داشته است.
صندوق بینالمللی پول نیز در جدیدترین گزارش خود اعلام کرد که انتظار میرود روسیه در سال ۲۰۲۴ رشد 3/2درصدی داشته باشد که از نرخهای پیشبینیشده آمریکا (2/7 درصد)، انگلیس (0/5درصد)، آلمان (0/2درصد) و فرانسه (0/2درصد) بیشتر است.
این نشان میدهد مردم روسیه همچنان به حمایت از پوتین و جنگ اوکراین ادامه خواهند داد چراکه یک دلیل ساده اما منطقی برای آنها وجود دارد: این به نفع آنهاست.