آیا پوتین می‌خواهد جنگ تمام شود؟
چهارشنبه گذشته، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در مصاحبه‌ای دوباره تصریح کرد که باوجود صداهای طرفدار دیپلماسی در غرب، او آماده مذاکره برای پایان دادن به جنگ اوکراین نیست چون چشم‌اندازهای متزلزل میدان نبرد کی‌یف به این معنی بود که روسیه می‌تواند با ادامه جنگ، پیشرفت‌های بیشتری به‌دست آورد.
طبق توئیت فراگیر یاروسلاف تروفیمف، خبرنگار ارشد روابط خارجی وال‌استریت ژورنال، پوتین به مصاحبه‌کننده، دیمیتری کیسلیوف می‌گوید: «برای ما مضحک است مذاکره با اوکراین را فقط به این دلیل که مهمات‌شان رو به اتمام است، آغاز کنیم.»
با این تفاوت که پوتین این حرف را نزد. در حقیقت، با خواندن متن کامل مصاحبه به‌جای توجه به این نقل قول گزینشی ویرایش‌شده مشخص است که پیام پوتین دقیقاً برعکس است: «اینکه ما الان مذاکرات را فقط به این دلیل که مهمات آنها رو به اتمام است، انجام دهیم، مضحک است. با این وجود ما آماده یک گفت‌وگوی جدی هستیم و مشتاقیم تمام درگیری‌ها به‌ویژه این یکی را از طریق ابزارهای صلح‌آمیز حل کنیم.»
آنچه حقیقت دارد این است که پوتین بار دیگر شرایط سخت‌گیرانه‌تری را برای مذاکرات صلح که سال گذشته اتخاذ کرده بود، تکرار کرد به این معنی که مسکو از 4 منطقه‌ای که رسماً در سپتامبر 2022 ضمیمه کرد، دست نخواهد کشید و با‌توجه به وضعیت میدان جنگ، اوکراین باید از دست دادن این مناطق را بپذیرد.
او گفت: «آیا ما آماده مذاکره هستیم؟ البته که هستیم. اما ما قطعاً آماده مذاکراتی که براساس نوعی «خیال‌پردازی» است که پس از مصرف داروهای روان‌گردان صورت می‌گیرد، نیستیم اما آماده گفت‌وگوهایی براساس واقعیت‌هایی هستیم که روی زمین شکل گرفته‌اند.»
این موضوع مانع آن نشد که نسخه بریده‌شده نقل قول اول به‌طور گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی منتشر نشود که اغلب از سوی خبرنگاران روزنامه‌های برتر مثل تروفیمف و دیگر صداهای معتبر از آن به‌عنوان مدرک معتبری استفاده کنند که مذاکرات برای پایان دادن به جنگ غیرممکن است و جنگ طولانی‌مدت تنها گزینه است.
رهبران جمهوی‌خواه مجلس نمایندگان کنگره آمریکا با قطع ارسال تجهیزات نظامی به اوکراین پوتین را وادار کرده تا ادعای تمایل به مذاکرات صلح را کنار بگذارد. نتیجه‌گیری تروفیمف از مصاحبه این بود: «او همه‌چیز را می‌خواهد».
مکس سدان، رئیس‌دفتر فایننشال‌تایمز مسکو پیش از ارائه این نقل قول به‌عنوان مدرک گزارش داد: «پوتین خاطرنشان کرد که درباره تسلیم مناطق الحاق شده از اوکراین صحبت نمی‌کند و مطمئن است که ارتش روسیه می‌تواند پیشروی‌های بیشتری داشته باشد.»
تیموتی اسنایدر، مورخ با استناد به نتیجه‌گیری تروفیمف می‌نویسد، شایعاتی درباره مذاکرات منتشر می‌شود. افرادی که دید انتقادی ندارند مقالات ساده‌لوحانه می‌نویسند. آمریکا کمک به اوکراین را قطع می‌کند. پوتین می‌گوید، «متشکرم، با کمک شما من جنگ را می‌برم و اوکراین را نابود می‌کنم.»
خی ورهوفستات، سیاستمدار بلژیکی و یکی از اعضای پارلمان اروپا در توئیتی نوشت: «پوتین، جنایتکار جنگی، نمی‌خواهد مذاکره کند تا بتواند اوکراینی‌های بی‌گناه را مورد تجاوز، قتل و غارت قرار دهد. تنها راه پایان این جنگ این است که ما پا پیش بگذاریم و آنچه را که اوکراینی‌ها می‌خواهند در اختیارشان قرار دهیم. کسانی که در غرب خواستار مذاکرات هستند به این هیولا خدمت می‌کنند.»
شرایط در خارج از شبکه‌های اجتماعی هم خیلی بهتر نبود. اظهارات پوتین درباره مذاکرات به‌طور کامل از گزارش‌های رسانه‌های غربی (رویترز، آسوشیتدپرس) درباره این مصاحبه حذف شده بود. فقط شبکه سی‌ان‌بی‌سی اظهارات پوتین را با نقل قول کامل گزارش داد. سی‌ان‌ان هم گزارش داد که «پوتین گفت روسیه مایل به مذاکره خواهد بود.» هرچند فقط به اظهارات او درباره «واقعیت‌های روی زمین» اشاره کرد.
چرا این موضوع مهم است؟ تمایل به مذاکره هیچ ارتباطی با فضیلت اخلاقی ندارد: دولت عربستان سعودی که اخیراً اعدام‌های متعددی انجام داده هم در نهایت برای پایان جنگ هولناک خود با یمن باوجود وحشتی که به جان کشور انداخته بود، مذاکره کرد. لازم نیست برای ادامه مذاکرات کسی به پوتین اعتماد داشته باشد. مذاکرات صلح در ذات خود بین طرفین بدون اعتماد و حسن‌نیت نسبت به یکدیگر انجام می‌شود و بخشی از هر مذاکره‌ای شامل مکانیسمی با ضمانت‌های امنیتی قابل قبول برای هر طرف است که نیاز به‌اتکای صرف به اعتماد را از بین می‌برد.
