پیروزی به سبک مبارک

10 سال پیش، عبدالفتاح السیسی  ژنرال پیشین مصر با اعزام نیروهای نظامی برای عزل رئیس‌جمهوری که در انتخاباتی آزاد منصوب شده بود، قدرت را به‌دست آورد؛ غصب قدرتی که با کشتار حداقل 800 معترض مخالف با کودتا در یک‌روز به دست آمد؛ کودتایی که به یورش‌های اوت 2013 شناخته می‌شود، توفانی از محکومیت‌های بین‌المللی را برای السیسی به‌همراه داشت. مشکلات اقتصادی 21 ماه گذشته را در نظر بگیرید. زمانی که ارزش پول مصر سقوط کرد، قیمت کالاها سر به فلک کشید و خیلی از مصری‌ها دیگر نمی‌توانستند گوشت بخرند یا شهریه مدرسه فرزندان‌شان را بپردازند. با اینکه صندوق بین‌المللی پول پیشنهاد پرداخت کمک به بدهی‌هایی که رئیس‌جمهور مصر به بار آورده را مطرح کرده، به‌نظر می‌رسد وام‌دهندگان و خود مصری‌ها هم صبرشان با السیسی لبریز شده است.  با این حال، یک دهه بعد، او همچنان رئیس‌جمهور است و نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری این ماه نیز تایید کرد که برای شش سال دیگر هم در قدرت باقی می‌ماند. به گفته مقامات، السیسی دور سوم ریاست‌جمهوری را با 6/89درصد آراء به‌دست آورده است.  با توجه به برگ برنده خودکامگی حکومت السیسی شکی در این نتیجه وجود نداشت. بیشتر از آن جنگ در همسایه مرزی، یعنی غزه بود که به السیسی اجازه داد خود را رهبری قوی در خانه و خارج از کشور نشان دهد؛ همانطور که پس از درگیری‌ها در لیبی، سودان، سوریه و کشورهای دیگر نشان داده بود.

این همان نقشه آشفته‌ای است که از ژئوپلیتیک خاورمیانه تشکیل شده؛ کشوری با چند جبهه در هر کدام آتش‌سوزی در سطح 5 شعله‌ور است و باعث شده السیسی با مدل سرسختانه خود همانند سنگی باثبات به نظر برسد.  اگر السیسی احساس کند قدرتش رو به کاهش است، با گستاخی آن را رد می‌کند چون بحران‌های منطقه هر گونه فشار بر او برای اعمال اصلاحات را برداشته است. امتیازات کوچک برای سیاست‌های اقتصادی و حقوق بشری هیچ‌وقت قدرت او یا قدرت نهاد امنیتی-نظامی که کشور را اداره می‌کند و بر اقتصاد این کشور چیره شده را به خطر نینداخته است.

سیسی هر بار که در انظار عمومی دیده شد، اعتماد به نفس‌اش را به رخ کشید. او سال 2016 برای مخاطبانی که تشویقش می‌کردند گفت: «اگر شما واقعاً عاشق مصر هستید...من برای تمام مصری‌هایی که به من گوش می‌دهند می‌گویم:‌ «فقط به حرف‌های من گوش کنید، فقط من.»  ظاهراً مصری‌های بسیاری به حرف السیسی گوش دادند. بعد از آشفتگی‌های بهار عربی در مصر، زمانی که اعتراضات گسترده باعث برکناری حسنی مبارک خودکامه در سال 2011 شد، انتخاباتی که پس از آن برگزار شد قدرت را به محمد مرسی اسلام‌گرایی داد که بعدها به‌طور گسترده‌ای منفور شد و به همین ترتیب مصری‌ها به السیسی به‌چشم یک ناجی نگاه کردند.  السیسی از آزادی عمل خود در حد بی‌نهایت استفاده کرد؛ به‌ویژه در کندن زمین. او می‌خواهد مصر را به یک «جمهوری جدید» مدرن تبدیل کند، از دل کویر پایتخت جدید و وسیعی بیرون آورد، کیلومترها جاده و پل بسازد و محله‌های فقیرنشین را برای توسعه‌ به سبک دوبی تراز کند.  نظارت بر تمام این موارد برعهده ارتش است؛ جایی که السیسی تمام زندگی حرفه‌ای خود را تا قبل از ورود به کاخ ریاست‌جمهوری گذرانده. بیشتر هزینه این اقدامات هم با بدهی‌های جدید پرداخت شدند. طرح پایتخت جدید، نمادهای باستانی مصر را داشت؛ مثالی از آنچه رابرت اسپرینگ‌بورگ، کارشناس اقتصاد سیاسی مصر، برند السیسی را «ملی‌گرایی فرعونی» خوانده بود. دیدگاه او از تغییر و تحول این بود که «خود و کشور خود را با فشار بر نیروهای کار و با فداکاری‌مان بسازیم». رئیس‌جمهور مصر در سخنرانی‌های بی‌شمار خود مصری‌ها را به کاهش فرزندآوری و خوردن غذای سالم‌تر تشویق می‌کرد.  این اواخر با این حال همانطور که هزینه زیاد مگاپروژه‌ها اقتصاد را دچار بحران کرده، السیسی به مصری‌ها هشدار داد که کمتر غذا بخورند.  السیسی پاییز گذشته هنگامی که حضور خود در انتخابات را اعلام می‌کرد، گفت: «اگر هزینه رفاه و پیشرفت برای ملتی این است که کمتر بخورند و بنوشند، پس ما نمی‌خوریم و نمی‌نوشیم.»  به گزارش نیویورک‌تایمز، سال‌هاست که با کوچکتر شدن طبقه متوسط و شدیدتر شدن سرکوب‌ها، میزان شیدایی‌ها برای السیسی فروکش کرده است.

با این حال جمعیت بالایی از مصری‌ها از دیوار السیسی در برابر تروریسم و بی‌ثباتی حمایت کرده‌اند. کشورهای غربی همچنین نشان دادند که از بیزاری خود نسبت به نقض حقوق بشر چشم‌پوشی می‌کنند و در برابر اختلاف عقیده برای همکاری با او در برابر افراط‌گرایی خشونت‌آمیز و مهاجرت آوارگان سکوت می‌کنند.  این جغرافیا بود که بارها و بارها مردم مصر را به السیسی متقاعد کرد. در غرب مصر، درگیری ناتمام لیبی در جریان است، در جنوب، کشتار خونین سودان. حمله اسرائیل به غزه در سراسر مرز شرقی مصر ادامه دارد. در شمال مصر هم دریای مدیترانه قرار دارد و بالاتر از آن قاره اروپاست که رهبران آن از انتظار هجوم موج جدیدی از مهاجران به‌شدت ترسیده‌اند.  مصر همچنین کنترل کانال سوئز را برعهده دارد که شاهرگ عبور و مرور کشتی‌های تجاری است.  رباب المهدی، دانشمند سیاسی در دانشگاه آمریکایی در قاهره می‌گوید: «سیسی به‌خاطر کشوری که بر آن حکومت دارد، فرصتی برای موفق شدن دارد، فقط به خاطر موقعیت مکانی.»با اینکه دولت باراک اوباما در سال 2015 کمک‌های نظامی به مصر را به دلیل کودتای 2013 السیسی به حالت تعلیق درآورد اما افزایش بی‌ثباتی در منطقه، آمریکا را متقاعد کرد که مصر را به عنوان دومین کشوری که بزرگترین کمک‌های نظامی آمریکا را دریافت می‌کند، حفظ کند. السیسی یاد گرفته که روی دوستی آمریکایی‌ها به‌تنهایی حساب نکند بنابراین تسلیحات بیشتری از فرانسه، روسیه و دیگر کشورها خریداری کرده است. روابط دوستانه با مسکو به‌ویژه باعث شده تا توجه آمریکا جلب شود و واشنگتن را متقاعد کند که آمریکا برای مقابله با نفوذ روسیه باید قاهره را به خود نزدیک نگه دارد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا که به‌طور مرتب السیسی را «دیکتاتور مورد علاقه‌ام» خطاب می‌کرد تردیدهای کمی نسبت به این رابطه داشت. اما بایدن در کارزار انتخاباتی‌اش اعلام کرد: «هیچ چک سفید امضاشده‌ای» را اعطا نمی‌کند که به السیسی اجازه سوءاستفاده از آن را بدهد.  سپس در جنگی که می ‌2021، اسرائیل در غزه راه انداخت، مصر از روابط خود با حماس استفاده کرد تا مذاکرات صلح برگزار شود و مفید بودن خود را به رخ بکشد. هر گونه تصمیم آمریکا برای نگه داشتن مصر در دایره نزدیک به ‌نظر نتیجه معکوس می‌دهد.  مصر در حال روتوش کردن تصویر خود است؛ برخی از مخالفان به‌نام خود را آزاد می‌کند (درحالی‌که عده بیشتری را بازداشت می‌کند) و به مذاکره با اپوزیسیون به عنوان شواهدی اشاره می‌کند که نشان‌دهنده باز شدن فضای سیاسی است.  این بار، مصر به‌عنوان تنها دروازه به دنیای خارج از غزه در صدر خبرها قرار گرفته؛ تنها مرزی که کمک‌های بشردوستانه می‌تواند از طریق آن وارد غزه شود و جایی که فشار برای فلسطینی‌های مستأصلی که دنبال دریافت اجازه ترک غزه هستند، رو به افزایش است.  مصر همچنین در آتش‌بس موقت اخیر نقش میانجی‌گری عمیقی بازی کرد. اما قطر، پادشاهی کوچک حاشیه خلیج‌فارس، نقش مساوی یا حتی برجسته‌تری در مذاکرات داشت که گواهی بر این است که چگونه ظهور کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج‌فارس و مشکلات داخلی مصر نقش سنتی این کشور را به‌عنوان راهنمای سیاسی و فرهنگی خاورمیانه کم کرده است.

المهدی می‌گوید، جمال عبدالناصر و انورسادات، رؤسای‌جمهور پیشین مصر به‌خاطر نفوذشان در منطقه به شخصیت‌های جهانی تبدیل شدند. السیسی در عوض جز ابتذال هیچ دیدگاهی برای فردای بحران خاورمیانه ندارند.

دور سوم ریاست‌جمهوری

این اولین انتخابات ریاست‌جمهوری از زمان رفراندوم سال 2019 است که راه را برای ماندن السیسی تا سال 2030در قدرت حفظ کرده. این انتخابات زمانی برگزار شد که مصر، پرجمعیت‌ترین کشور جهان عرب با بحران شدید اقتصادی روبه‌روست و تحت تاثیر جنگ غزه در همسایگی‌اش قرار گرفته است.

برای السیسی اقتدارگرا رای‌گیری که از روز یکشنبه تا سه‌شنبه در مصر برگزار شد، عمدتاً جلایی از مشروعیت عمومی است. چهره السیسی در سرتاسر قاهره دیده می‌شود؛ روی بیلبوردهای عظیم در امتداد بزرگراه‌های عریض و طویل که اعلام می‌کند: «همه ما با شما هستیم.» اما همانطور که قیمت کالاهای اساسی جهش بسیاری پیدا کرده و دولت در عین حال برای مگاپروژه‌های زرق و برق‌دار هزینه‌های سنگینی پرداخت می‌کند، شکوه‌های نارضایتی در این کشور بلند و بلندتر شده است. علاوه بر سیسی، سه نامزد کمترشناخته‌شده دیگر در این انتخابات شرکت کردند: فرید زهران، رئیس حزب چپ‌گرای سوسیال‌دموکرات مصر، عبدالسند یمامه، رئیس حزب ملی‌گرای الوفد و حازم عمر، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق. به گفته تحلیل‌گران، هیچ‌کدام از این رقبا تهدیدی برای السیسی تلقی نمی‌شدند. هر سه حزب در آخرین دوره از انتخابات پارلمان بخشی از بلوک حامیان السیسی بودند. عمر، کارآفرین حوزه گردشگری در سال 2020 توسط السیسی در سنای مصر منصوب شد. یمامه ماه گذشته در یک گفت‌وگوی تلویزیونی از السیسی تقدیر کرد و سال گذشته خواستار تصویب اصلاحیه‌ای در قانون اساسی شد که از نقش السیسی (قبل از کودتا) در اعتراضات ضدمسلمان اخوان‌المسلمین در سال 2013 تقدیر می‌کرد. زهران از دولت انتقادهایی را مطرح کرد و برای پایان دادن به سانسورهای رسانه‌ای کمپین راه انداخت. اما او به عنوان اپوزیسیون معتدلی دیده می‌شود که از خط قرمزهای مقامات مصر عبور نمی‌کند.

انتخابات آزاد و منصفانه

آیا این انتخابات آزاد و منصفانه بود؟ نه. به گزارش واشنگتن پست، در ماه‌های پیش از آغاز فصل کارزارهای انتخاباتی، نیروهای امنیتی حامیان و بستگان احمد طنطاوی را بازداشت کردند. طنطاوی تنها رقیب معتبر السیسی به‌شمار می‌رفت. او با صراحت از دولت انتقاد می‌کرد و در میان مصری‌های جوان محبوبیت داشت.

در ماه سپتامبر، تحقیقات گوگل و لابراتوار رشته‌های مختلف علمی دانشگاه تورنتو نشان داد که نرم‌افزار جاسوسی Predator در تلفن طنطاوی کار گذاشته شده بود. نام‌نویسی برای انتخابات نیازمند آن است که هر کاندیدا یا از طرف 20 نفر از اعضای پارلمان یا از طرف حداقل 25هزار رای‌دهنده واجد شرایط در سراسر 15 فرمانداری مصر  حمایت شود.  السیسی تمایل خود به شرکت در انتخابات را در اوایل اکتبر اعلام کرد و گفت: «او دوباره به درخواست مصری‌ها توجه می‌کند.» یک مقام انتخابات سراسری می‌گوید او حمایت بیش از یک میلیون و 100هزار نفر را دارد. این روند با اتهام ارعاب و ممانعت مخدوش شد. طبق گزارش‌های سازمان‌های بشردوستانه و ناظران، از ورود حامیان طنطاوی به دفاتر رسمی برای ثبت حمایت‌هایشان جلوگیری شده است. به گزارش فایننشال‌تایمز خالد داود، سخنگوی جنبش دموکراتیک مدنی می‌گوید: «به مردم گفته می‌شود که سیستم‌ها قطع شده‌اند یا برق قطع شده یا اینکه سیستم نمی‌تواند کارت‌های شناسایی‌شان را تشخیص دهد. افرادی هستند که 4 تا 5 روز تلاش کرده و شکست خورده‌اند.» طنطاوی روزنامه‌نگار 44 ساله و منتقد و معترض به سیاست‌های رژیم در طول سال‌هایی بود که در پارلمان فعالیت داشت.  نمی‌توان میزان دقیق حمایت‌ها را اعلام کرد چون نظرسنجی‌های عمومی در مصر صورت نمی‌گیرد.

حسام بهجت، مدیر اجرایی ابتکار مصری در دفاع از حقوق شخصی افراد می‌گوید، افرادی که مشکوک به حمایت از  طنطاوی بودند، «الوات مزدور» خوانده شدند و مورد حمله قرار گرفتند. این سازمان یکی از معدود گروه‌های حقوق بشری است که همچنان در کشور فعالیت می‌کند.  متصدی انتخابات سراسری این اتهامات را رد کرده است. بهجت می‌گوید: «اثر بومرنگی واقعاً این بود که این موضوع مردم را عصبانی‌تر کرد و باعث شد این رژیم ضعیف به نظر برسد، چون هیچ شانسی وجود نداشت که طنطاوی بتواند السیسی را شکست دهد یا اجازه داشته باشد در صندوق رای جایگزین او شود.»

طنطاوی در 13 اکتبر اعلام کرد پس از آنکه نتوانسته حمایت‌های لازم را کسب کند به کارزار انتخاباتی خود پایان می‌دهد.  او و اعضای کمپین‌اش ماه گذشته با اتهاماتی که سازمان‌های حقوق بشری آن را با انگیزه سیاسی توصیف کرده‌اند، روبه‌رو شدند. طنطاوی تا زمان برگزاری دادگاه آزاد است اما حدوداً 80 نفر از داوطلبانی که برای کمپین او کار می‌کردند، در بازداشت باقی مانده‌اند.  حذف طنطاوی از رقابت، همزمان با جنگ در غزه فصل کمپین انتخاباتی را بی‌سروصدا کرد. نامزدی طنطاوی در انتخابات نشان‌دهنده روابط پیچیده سیسی، نیروهای نظامی و اپوزیسیون خاموش است. همانطور که ماریا گلوریا پولمنو که دکترای سیاست‌های خاورمیانه دارد می‌گوید، ارتش مصر یک عامل متحد نیست و یکسان‌سازی الیت‌های نظامی به فاکتورهای گوناگون اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بستگی دارد. حتی اگر احتمال پیروزی طنطاوی در انتخابات وجود نداشت، نامزدی او صداهای مخالف و اپوزیسیونی بزرگ و عمیقاً سازمانی‌نشده‌ای را جلب کرده بود. این موضوع به‌طور غیرمستقیم می‌توانست بگومگوها در داخل ارتش را آغاز کند و در نتیجه حاکمیت سیاسی را در معرض خطر قرار دهد.  ساختار قانونی که نبود هر گونه اپوزیسیون واقعی را تضمین می‌کند، از انتخابات سال 2018 بدون تغییر باقی مانده است. در آن زمان السیسی 97درصد آرا را به‌دست آورد و ظهور این سه نامزد سمبولیک در انتخابات امسال نیز نشان‌دهنده تغییری در استراتژی سیاسی رژیم است. هدف انتخابات جلوگیری از هر گونه شکست درونی بدنه الیتی است که می‌تواند برنامه چشم‌انداز 2030 مصر را تضعیف کند؛ به‌جای اثبات مشروعیت سیاسی، مرجع ریاست‌جمهوری به بیعتی از سوی نخبگان نیاز دارد، به‌ویژه در بحبوحه افزایش انتقادها نسبت به الگویی که توسعه «سبز» تصور شده. نجات السیسی کاملاً به موفقیت برنامه چشم‌انداز 2030 مصر بستگی دارد و بنابراین نامزدهای مخالف به‌‌رغم نتایج انتخابات، نقش کلیدی سیاسی را برای رژیم بازی می‌کنند.‌

سقوط اقتصاد نظامی

مشکلات اقتصادی مصر محور اصلی این انتخابات بود. کشوری با 105 میلیون جمعیت زیر بار بدهی خارجی و مبارزه با کمبود شدید ارز دست و پا می‌زند. تورم بالاتر از 35 درصد که برای مواد غذایی حتی بیشتر هم هست گرفتاری‌های اقتصادی گسترده‌ای را رقم زده است. صندوق بین‌المللی پول پس از اینکه مقامات مصری نتوانستند اصلاحات لازم را اعمال کنند، دو بازبینی از طرح وام 3 میلیارد دلاری امسال را به تعویق انداخت. بلومبرگ اخیراً در گزارش خود مصر را دومین کشور محتمل در جهان پس از اوکراین قرار داده که نمی‌تواند بدهی‌های خود را پرداخت کند. السیسی شوک‌های خارجی مثل همه‌گیری کرونا و جنگ روسیه در اوکراین را مقصر مشکلات اقتصادی عمیق کشور می‌داند. اما تحلیل‌گران می‌گویند، کنترل نظامی بر بخش‌های بزرگی از اقتصاد که با هزینه‌های زیاد دولت برای پروژه‌های زیرساختی همراه شده، خزانه دولت را خالی کرده و از پیشرفت جلوگیری کرده است.  فقر در حال گسترش است و طبقه متوسط در حال از بین رفتن. قطعی برق در ماه‌های اخیر به بخشی از واقعیت زندگی مصری‌ها تبدیل شده است. قیمت‌های بازار سیاه دلار همچنان رو به افزایش است. در نقدهای عمومی بسیار نادری که مطرح می‌شود، مردم به‌وضوح در شبکه‌های اجتماعی از قیمت‌های سر به فلک‌کشیده اقلام اساسی شکایت می‌کنند.

بسیاری از مصری‌ها انتظار کاهش بیشتر ارز را دارند که توسط صندوق بین‌المللی پول و دیگر وام‌دهندگان تقاضا شده و انتظار می‌رود اوایل سال آینده، به محض آنکه السیسی به قدرت رسید، رخ دهد.

از زمان حمله روسیه به اوکراین قیمت کالاهای اساسی به شدت افزایش پیدا کرد و سرمایه‌گذاران خارجی را بر آن داشت تا برای ایمن ماندن 20 میلیارد دلار را از کشور خارج کنند. از مارس 2022، ارزش پوند مصری سه بار کاهش یافته و نیمی از ارزش خود در برابر دلار را از دست داده است.

تاثیر جنگ غزه بر انتخابات

تحلیل‌گران می‌گویند انتخابات برای السیسی به سرگرم کردن مردم کمک کرد. رنج غیرنظامیان در غزه روی احساسات مصری‌ها تاثیر گذاشته و توجه مفسران سیاسی و افکار عمومی را به خود جلب کرده است. چنانچه برخی از سیاستمداران راست‌گرای اسرائیلی به دنبال کوچ شهروندان غزه به شمال شبه‌جزیره سینا هستند، مصری‌ها نگرانند که در آوارگی فلسطینی‌ها متهم به همدستی شوند.

جنگ همچنین چهره السیسی در جهان را جلا داده است. مصر نقش اصلی را در گفت‌وگوها با حماس برای مذاکرات استرداد گروگان‌ها در ازای زندانی‌ها و ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه بین اسرائیل و شبه‌نظامیان فلسطینی بازی کرده است.  داود می‌گوید: «سیسی از این شرایط نفع زیادی برده است. مثل بسیاری از کشورهای دیگر، زمانی که با تهدید خارجی روبه‌رو می‌شوند، مردم تمایل دارند پشت رهبر فعلی خود بایستند، هر که باشد.» دولت در اقدامی کم‌سابقه هزاران نفر را برای نمایش همدردی با فلسطینی‌ها در اواخر اکتبر به خیابان‌ها کشاند. اما زمانی که اعتراضات ارگانیک آغاز شدند و معترضان از دولت انتقاد کردند، نیروهای امنیتی به‌سرعت با معترضان برخورد کردند.  حدود 67 میلیون مصری در این دوره از انتخابات واجد شرایط بودند. طبق داده‌های رسمی، میزان مشارکت در انتخابات‌های سال 2014 و 2018، به‌ترتیب 47درصد و 41 درصد بود که کمتر از میزانی است که مقامات مصر امید داشتند. رسانه وابسته به دولت مصر در گزارشی اعلام کرده بود که واجدان شرایط اگر رای ندهند ممکن است تا 500 پوند (16 دلار) جریمه شوند.  مشکلات اقتصادی دو سال است که گریبان‌گیر مصر شده و در اوایل سال 2023 در نتیجه افزایش تصاعدی نرخ تورم سرعت بیشتری پیدا کرده است. بحران اقتصادی در صدر اقدامات ریاضتی قرار گرفت که در اوج همه‌گیری کووید-19 در سال 2020 اتفاق افتاد.   به گزارش اندیشکده کارنگی گفته‌ها حاکی از آن است که انتخابات 2023 بخشی از اقدام السیسی برای تثبیت مشروعیت سیاسی خود پیش از اعلان بسته جدید اقدامات ریاضتی است. مشروعیت سیاسی معانی بسیاری دارد اما در ساده‌ترین شکل به معنی «فرمان اجتماعی» برای حکومت و شامل ائتلاف سیاسی است؛ پیش‌شرطی که در هیچ‌کجای مصر دیده نمی‌شود. در عوض انتخابات 2023 را باید از لنز سیاست‌های الیتی نگاه کردکه از نزدیک با برنامه دولت برای گذار به اقتصاد سبز گره خورده است.  بین سال‌های 2014 تا 2017 مجموعه‌ای از اصلاحیه‌ها به قوانین جزایی تصویب شدند که برای جامعه مدنی دردناک و مضر است؛ تعطیلی فضاهایی مختص به برگزاری مناظره‌های سیاسی و تشکیل ائتلاف. در 8 سال گذشته، دولت السیسی فعالیت هرگونه اپوزیسیون سیاسی، مذهبی و سکولار را یا سرکوب کرده یا ممنوع. در دولت السیسی مدافعان حقوق بشر زندانی شده‌اند و خیلی‌ها مجبور به فرار از کشور. احزاب سیاسی تحت‌الشعاع رژیم قرار گرفته‌اند تا جایی که حزب وفد، قدیمی‌ترین و بانفوذترین حزب در مصر در انتخابات 2018 از السیسی حمایت کرد.

برنامه مصر برای هاب دریایی

از زمانی که السیسی به قدرت رسید، تغییراتی را در روابط بین‌المللی قاهره ایجاد کرد. مصر که همکاری استراتژیک خود با آمریکا را از سال‌های 1970 حفظ کرده، دوستی محاسبه‌شده‌ای را با رقبای آمریکا یعنی روسیه و چین به‌راه انداخته است. قدرت فزاینده روابط مصر و چین را در سفرهای متعدد السیسی به چین، امضای چندین توافق دوجانبه و افزایش 317درصدی در سرمایه‌گذاری‌های چینی‌ها در مصر بین سال‌های 2017 تا 2022 و همچنین در افزایش وام‌ها به‌ویژه با اهدای وام 8 میلیارد دلاری، می‌توان دید که چین را به چهارمین طلبکار جهانی مصر تبدیل کرده است.

برای مصر، رابطه با چین نه‌تنها به معنای تنوع در همکاری‌های جهانی و تقویت اهرم در روابط با آمریکا است بلکه بازتابی است از نیاز مصر به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بدون شروط لیبرال مرتبط با وام‌های صندوق بین‌المللی پول و بودجه‌های غربی‌ها.

سیسی در 9 سال گذشته مگاپروژه‌هایی را در اولویت قرار داده که رویکرد توسعه از بالا به پایین الهام‌بخش آن‌ها بوده است. این موضوع شامل برنامه توسعه بنادر مصر است که 90درصد تجارت خارجی در آن صورت می‌گیرد با این هدف که مصر به هاب لجستیکی منطقه‌ تبدیل شود. پروژه عظیم بازسازی دریایی قرار است تا سال 2024 پایان یابد و شامل 80 پروژه با هزینه 4 میلیارد دلاری است. در بحبوحه بحران اقتصادی داخلی با آرزوی فزاینده تبدیل شدن به قدرت دریایی جهانی، مصر موفق شد امتیازهایی را به شرکت‌های پیشرو و کنسرسیوم‌هایی از کشورهای مختلف از جمله چین اهدا کند.

ایالات متحده سالانه بیش از میلیاردها دلار کمک‌های نظامی اهدا می‌کند و قانون‌گذاران واشنگتن گهگاهی تهدید می‌کنند از میزان این کمک‌ها کم می‌کنند تا به زندانی کردن منتقدان و نقض حقوق بشر اعتراض کنند.  تا پیش از 7 اکتبر، ناامیدی‌های اقتصادی به‌حدی بالا بود که برخی از تحلیلگران و فعالان پیش‌بینی کردند رئیس‌جمهور باید تبعات آن را بپردازد. برخی احتمال قیام مصری همانند قیام سال 2011 را پیش‌بینی می‌کردند. دیگران هم می‌گفتند که نهاد نظامی-امنیتی که پشتیبان حکومت السیسی است شاید اقدامی برای جانشینی او انجام دهد.  محمد طاها، 51 ساله که آشپز بیکار در یکی از محله‌های طبقه متوسط قاهره است، می‌گوید با توجه به بحران غزه همچنان به السیسی رای می‌دهد: «اما در این لحظه، همه ما گرسنه هستیم. مردم غزه و مردم اینجا.» طاها که بدهی‌های بسیاری دارد فقط به این دلیل به پای صندوق‌های رای رفته بود که شنیده بود مردم برای رای دادن معادل 6دلار و 67 سنت دریافت می‌کنند. ادعایی که مقامات مصری از آن عقب‌نشینی کردند. طی دو انتخابات گذشته، حامیان السیسی پول نقد، غذا و دیگر مزایا را برای آوردن مصری‌ها به پای صندوق‌های رای اهدا کردند.  طاها پس از آنکه به دو شعبه رای‌گیری سر زده بود گفت که نتوانست هیچ پول نقدی دریافت کند. طاها در نهایت بدون اینکه رای دهد شعبه را ترک می‌کند و می‌گوید که برای تلاش مجدد زحمتی نمی‌کشد.